High End 2005 dl.2

Tip: klik hier voor deel 1 van dit verslag.

Dynaudio heeft behalve de SE modellen en de Sub 250 geen nieuws. De multi channel SA-CD demo met Confidence serie maakte een goede indruk, al was het voor de meeste luisteraars wennen dan de zanger voor je staat en de blazers achter je. Stemmen van onder meer Jamie Cullumn waren erg goed. Met de nadruk op erg.

Buurman Audiodata heeft een nieuwe vloerstaander met de naam Ambiance. Gebaseerd op de beproefde dual concentric weergever uit de grote broer maar met kleinere woofers aan de beide zijden. Het uiterlijk zal niet ieders smaak zijn, de mijne duidelijk wel. Heel mooi en zichtbaar een koppeling van vorm en functie.

Marantz demode met de SA-15S1 en PM-15S1 aan Mordaunt Short luidsprekers. Triest voor wie wacht op de DV-7600 DVD speler, die laat nog op zich wachten al staat al wel vast dat de prijs een paar honderd euro aantrekkelijker zal zijn dan de 1000 euro die in de prijslijst staat. Zonder verlies aan opties. Ik ben “gespannt”.

Pioneer heeft al een DVD speler voor 99 euro, wie HDMI en DVI-D wil zal dieper in de beurs moeten tasten. Daarmee blijven ze in de HDMI hoek achter op concurrent Denon. Mooi zijn nog steeds alle Pioneer plasma schermen die op zondag kijkers aan zich kluisterden via een Formule 1 race uitzending.

Canton maakte een heel fraaie indruk door de Vento 809 SE te laten spelen. Snel, helder zonder overdrijving, strak in het laag en een open middengebied. Canton vernietigde in één klap de vooroordelen die velen hebben tegen Duitse weergevers. Heel betaalbaar.

Betaalbaar is iets dat dwars tegen de prijs van de laatste Transrotor draaitafel ingaat die 76.000 euro moet opleveren. Wie het geld heeft is wat mij betreft welkom. Ik haak af voor die prijzen. Groot is de reeks van Jochem Rake, veel gelukkig ook veel betaalbaarder dan de top. Prijzen starten bij ongeveer 1200 euro, wat een draaitafel oplevert met Rega arm op een perspex voet en een zwaar plateau.

Nog even naar boven nu de gangen wat leger zijn om bij Taurus naar Magneplanar, Metronome en Jeff Rowland te luisteren. Het had iets zachter gemogen en het overstemmen van de buren met deze geluidssterkte was overdreven, toch liet Magneplanar met de MG20.1 als gewoonlijk een diepe indruk achter. Paneel luidsprekers voor deze prijs op dit niveau zijn een koopje.

Down to earth is Sony met een Qualia 007 SA-CD set. Een B&O-achtige presentatie met audiofiele trekjes voor kleinbehuisden, slaapkamers en studenten. Hightech vormgeving te combineren met de uitermate fraaie plasma schermen van Sony, die elke design prijs in de wacht slepen, is de DAV LF1 surround set. De surround luidsprekers zijn draadloos aan te sluiten via S-DIAT.

Onaards tenslotte Esoteric, het super high end deel van Teac Corporation. Waar Teac op de centjes let, doet men dat bij Esoteric juist niet. Koste wat het kost de hoogste kwaliteit bereiken is het streven. Wat te denken van een super loopwerk voor SA-CD en CD met zes digitale uitgangen en een VRDS Neo mechaniek. Voor zes kanalen heeft u evenveel outboard converters nodig. Voor stereo gelukkig twee. Het mooiste is alle digitale techniek te klokken met de atoomklok, een nauwkeurige externe klok die zijn weg inmiddels heeft gevonden naar vele professionele studio’s als Master Clock. Er komen betaalbaarder Esoteric producten, al moet u bij betaalbaar wel denken in duizenden euro’s. Wat toch een slok op een borrel scheelt ten opzichte van de 13.000 euro kostende centrale klok.

Fast - Final - vdHul - Krell - Meridian - Mission - Garrard - Monster - Cambridge - WBT

Voordat we de hallen binnengaan staan er twee auto’s opgesteld. Een Volkswagen Golf station car met daarin een Focal-JMlab Utopia Be luidsprekersysteem. In de deuren echte Beryllium tweeters en W-conus woofers en midrange. Twee woofers vinden een plekje in de achterbak die daarmee voor een groot deel onhandig is gemaakt. Het klinkt fraai en omdat het systeem later in de auto is gebouwd valt het erg op. Goed om de blits mee te maken. Voor 3000 euro heeft u ook een dergelijk systeem.

Er vlakbij staat een Volkswagen Passat met een door Volkswagen ingebouwd muzieksysteem van Dynaudio. Hier is veel meer aan de hand. De luidsprekers vinden een plek in de deuren en vallen nauwelijks op. Voor en achterpassagiers genieten elk van een volledig systeem. In de middenconsole zijn de versterkers weggewerkt die niet alleen tot doel hebben vermogen te leveren, maar die via filtertechnieken zo zijn afgeregeld dat de akoestiek van de Passat meegenomen is in het totaal. Dat leidt ertoe dat de klankkwaliteit veel en veel beter is als een systeem dat later wordt ingebouwd. Het Dynaudio systeem is toegesneden op de Passat en werd samen met Volkswagen ontwikkeld. Daartoe kreeg Dynaudio al in een heel vroeg stadium en in het diepste geheim een pre-productie model ter beschikking. De meerprijs voor een Dynaudio audio systeem in de Passat is slechts 1000 euro. Onze regering maakt daar door het toepassen van BPM helaas ongeveer1300 euro van. Al valt het systeem uw passagiers niet zo op als een Focal systeem, het geluid is opmerkelijk goed. Dynaudio gebruikt geen subwoofers en houdt daarmee de laadruimte vrij. Spelen kan onvervormd tot oorverdovende niveaus en het geheel laat zich eenvoudig bedienen.

Eenmaal in de hal blijkt die tweemaal zo groot te zijn als vroeger en veel ruimer van opzet. De luistercabines zijn goed geïsoleerd en opvallend vaak voorzien van Fast Audio dempingmateriaal en Acoustic Systems resonators. Of Fast Audio heeft iedereen zo gek gekregen om Acoustic Systems resonators toe te passen, of de exposanten geloven in de werking. Ik hoop het thuis nog eens uit te proberen wat ze exact doen voor de weergave.

Wie niet in staat is geluid te maken exposeerde statisch. Dat gold niet voor Final, Van den Hul en Audioart die samen opereerden en een luistercabine bezaten. In een grote stand samen met Krell, Meridian, Sonus Faber en anderen.

Voor Krell was Dan d’Agostino aanwezig. Zelf zette hij geen muziek op maar genoot wel van zijn Lat-1 speakers en nieuwe Evolution Series versterkers en spelers. Het vervelende bij Krell en Sonus Faber is dat men altijd spaarzaam is met het verstrekken van informatie in München, iets dat eerder al opviel. Jammer.

Heel open en vriendelijk is daarentegen Meridian, waar wederom een Schot (zou het de nationaliteit zijn?) ons te woord staat en honderd uit vertelt over de G serie. Meeste aandacht ging uit naar de 808i Cd speler met geïntegreerde voorversterker. En naar de nieuwe sub en center die demo klaar opgesteld stonden en speelden. Een Meridian is een fraai bezit en de techniek die Meridian in huis heeft streeft heel wat concurrenten ver voorbij. Jammer alleen dat Meridian een afkeer heeft van SA-CD en het ten dode opgeschreven DVD-Audio nog steeds omhelst.

Mission toonde de E82 uit de Elegante serie in vier kleuren, groen, rood, blauw en zilvergrijs. Wat in tegenstelling is tot wat de Nederlandse importeur aangaf, die het hield op antraciet als enige kleur. Leuk, mooi en hebberig makend waren M-Cube satelieten en M-Cube active subwoofer. De Cubes zijn gebaseerd op de flatpanels van NXT technologie, het ultieme mini concept waar Mission al tijden mee bezig is. In vele kleuren leverbaar en naar keuze gecombineerd met gekleurd suède. De afwerking is op Mission hoogte wat een jarenlange probleemloze weergave garandeert.

Als er één bedrijf is dat ten dienste staan van de echte audiofiel en muziekliefhebber is het wel het Engelse Loricraft dat de merknaam Garrard mag voeren. De Duitse vertegenwoordigster Martina Schröder danste als een vleermuis, gehuld in een zwarte cape, op de tonen van Madonna die knalhard uit de speakers schalden en uiteraard afkomstig waren van een Garrard platenspeler. 301 tot en met 601, mijn ziel zaligheid ligt en blijft bij Garrard. Zeker als je zulke gedreven mensen mag ontmoeten. Wie oh wie pakt het merk in Nederland eindelijk weer eens op?

Monster als merknaam of monster in de zin van monsterlijk uiterlijk. Bij Monster weet je dat niet meer, zeker sinds ze zich storten op de meubelindustrie. Een wandmeubel herbergde een plasma, versterkers, netspanning stabilisatoren, woofers en alle bekabeling. Het is een fraaie integratie maar niet geheel afgestemd op de Nederlandse smaakt. Wie het nog gekker wil maken kiest er een bankstel bij met geïntegreerde subwoofer, om lekker te triller bij een thriller. Over de top zullen we maar zeggen. Veel interessanter is wat Monster gaat brengen om de netspanning te optimaliseren. Naast de bekende blokken voor home cinema toepassing zien we complete units die netspanning zelf genereren, nadat de spanning uit het lichtnet is omgevormd tot gelijkspanning. De enige manier, naast het neerzetten van een diesel generator, om een zuivere 230 volt te verkrijgen die niet fluctueert.

Wacht u voor Cambridge Audio. Zij komen met een uitbreiding op de Azur serie bestaande uit een 740C upsampling CD-speler, tot 384 kHz bij 24 bit. De techniek is ingekocht bij Anagram Technologies uit Zwitserland, wat borg staat voor het summum op digitaal gebied. Adaptive Time Filtering interpoleert 16 bit tot 24 bit. En voor een Cambridge Audio prijs. Koppel die speler gerust aan de eveneens te verwachten Azur 740A klasse XD versterker. Klasse XD combineert een klasse A weergave op laag niveau met klasse B weergave als het vermogen gaat stijgen. Volgens Cambridge Audio zonder de crossover vervorming die klasse B normaal met zich meebrengt. Ik heb vaak zoiets als: “het zal allemaal wel”, maar met het design team van Cambridge in gedachten, dat meer wonderen heeft verricht, kan het wel eens een doorbraak zijn in het prijsniveau rond de duizend euro. Leverbaar is inmiddels een 640H muziek server, die al op de Doelen show aanwezig was.

WBT toonde vol trots dat in navolging van andere kabelfabrikanten ook Nordost voor Nextgen cinch bussen kiest. Met eigen Nordost opdruk. Voor vaderdag, dat is nog haalbaar, heeft WBT een momentschroevendraaier met verwisselbare bits. Een tool die geen audiofiel kan ontberen. Tover uw vrouw 200 euro uit de zak en u bent de eigenaar. (Lieve Jacqueline, lieve Arina doe ons een plezier……………)

Kharma - Wavac - Melody - Pluto - VAC -Sun - Chord - Behold

Maak me gek, maak me gek. Een versterker van 315.000 audio gekoppeld aan Kharma Mini Exquisite luidsprekers. Met een Lindemann SA-CD speler als bron/voorversterker of een Symposium draaitafel als analoge bron. Hebben we het nog wel over iets dat het geld waard is? Ja, helaas voor iedereen die het geld niet heeft, kunnen we niet anders stellen dan dat de Wavac SH-833, met direct heated triode single ended 833 buizen, een klap in ieders gezicht is. Op de Kharma’s, en laten we trots zijn op dit Nederlandse product, zong Eva Cassidy niet als een engel maar als de heilige maagd zelve. We kennen de stem van Eva, althans dat dachten we, tot zij haar keel vanaf vinyl liet reproduceren in de kleine luistercabine.

Ongekend de emotie, de impact van de stem, het kippenvel dat op de armen van René Smit verscheen. Geen woord wisselden we over laag, midden of hoog. Het was in één woord overweldigend het beste geluid van de show en alles wat we erna nog hoorden bleek eerder gewoontjes dan in enige mate opwindend. Gelukkig maar dat WOD Audio pas op dag vier aan de beurt was. De opstelling was krankzinnig met de vele kastjes, voedingen, geïntegreerde netspanningfilters etc. Het uiterlijk even krankzinnig. Opmerkelijk de aanwezige ontwerper (?), die geen woord Engels, laat staan Duits of zelfs maar Frans sprak, en zich bediende van een nauwelijks charmante dame die met het woordenboek in de hand drie woorden kon mompelen. Het maakte allemaal niet uit. Het was krankzinnig, mogelijk eerder kLankzinnig goed wat hier werd bereikt. Hoe hard wij ook gaan sparen wij zullen het niet kunnen kopen en dat bedroeft ons zeer. We worden nooit meer de oude en gaan met vrees in de benen richting huis. Eva komt bij ons de kast niet meer uit na de demo in München.

Tja, na Wavac toch doorbijten en naar Melody buizenapparatuur. Een omvangrijke lijn die afkomstig is uit Australië en deels wordt gemaakt in China. Voor Europa is er een Franse distrubiteur, iets wat het succes zeker in de weg staat want de man spreekt ook al geen Engels of Duits. Jammer want de demo was prima. En de producten zien er goed uit met intern onder meer Jensen condensatoren. Het is tevens betaalbaar spul met prijzen die starten op 1290 euro voor een geïntegreerde versterker met 6L6 buizen. Natuurlijk te vinden in de lijn van Melody 2A3, KT88 en 300B. De opmerkingen in de wandelgangen, dat Melody nogal wat kopieerde van anderen en patenten zou schenden, namen de glans enigszins weg.

Meer Nederlands faam met Eddie Driessen, die onvermoeibaar Pluto platenspelers draaiend hield. Hij combineerde ze met Duelvel Jupiter rondomstralende hoorns en VAC versterking. Echt mooi is dat Pluto spul en zo tot in de kleinste details geperfectioneerd. Eddie deed alles wat de bezoekers vroegen, zelfs draaien zonder puck of ring om de plaat, en hij bleef aardig ondanks de volkomen misplaatste opmerking van een Duitser die: “het ineens muzikaler vond”. Hou het maar bij de puck en ring Eddie, je hebt gelijk wat ons betreft.

Hoe fout ga je ook als je speakers wilt introduceren en zelf al verkondigt dat dit type niet past en klinkt in de ruimte en je zet het toch neer? Vraag het aan Sun Union Audio die er de plank mee mis sloeg. Geen mooi stereobeeld en veel te veel laag. Derhalve geen echte indruk, wat jammer is want (ook in de wandelgangen) vernamen we dat Bert Fruitema een dag eerder zeer gecharmeerd was van een kleiner type dat aan onze neus voorbij ging.

Combineer Chord met Vivid Audio luidsprekers en draai “House of the flying daggers”. Je gaat uit je dak zelfs in stereo. Chord heeft een gigantische muziekserver waarvan we de prijs maar niet eens vroegen. De Choral serie zagen we in zwart, mat zilver en chroom. Vooral de zwarte uitvoering heeft iets chiques.

Tenslotte twee losse digitale flodders. North Star Design heeft zijn dac opgewaardeerd tot de Extremo. Nieuw daarin in de Crystal CS8416 receiver chip, Nextgen aansluitingen, Analog Devices AD1896 upsampler en twee Texas PCM1792 converter chips. Hij speelde met regelmaat op Ayon en Lumen White. En dan Behold die met de PSD192M een heel mooie box uitbrengt waarin het signaal van een pickup element wordt omgezet naar digitaal en/of analoog wordt versterkt. Een keur aan keuzes is te maken voor het instellen van de gevoeligheid voor zowel MM als MC. Via een digitale uitgang is het signaal af te nemen op 192/96/48 kHz, 24 bits. Via Toslink, cinch, en schitterend voor wie een computer aan wil sluiten, is er ook 48 kHz USB. Bovendien stuurt dezelfde box de motoren van draaitafels aan die werken met gelijkstroom tussen 6 en 24 volt en maximaal 15 watt verbruiken. De sturing is volledig geoptimaliseerd en zorgt voor een stabiele loop zonder trillingen. Gedemonstreerd werd met een Clearaudio draaitafel. Het toerentaal laat zich zonder snaren verleggen instellen op 33/45 en 78 toeren. De instellingen van de box zijn te veranderen door over de USB poort een computer aan te sluiten. De software maakt onderdeel uit van de levering. Kosten, iets boven de 1300 euro voor zover wij konden nagaan. Een heel interessant product van Behold, een bedrijf dat zich toelegt op high end weergave door zoveel mogelijk gebruik te maken van het digitale domein.

Wir sind am Ende

Letterlijk na vier dagen High End Show 2005 in München. De koek is op, de voeten moe en achter ons ruimen de eerste standhouders de dozen in. Instrumenten van vrouwelijke saxofoon spelers gaan in de koffer. De Böserdorfer van het podium en het Bayerische blaasorkest zwijgt in de Lederhosen. De zangeres die bij Clearaudio zong heeft mogelijk een vriend gevonden (ze maakte tijdens het optreden meer dan duidelijk daarnaar te zoeken).

Het verslag tikken we op de terugweg in de trein die met een kleine vertraging (goh wat bekend van de trein) ons naar Nederland brengt. Wij hebben het stellige voornemen volgend jaar weer naar München te gaan. Misschien is Wavac er wel weer. Of in ieder geval een deel van het andere moois dat we hebben gezien. Met ruim 11.000 bezoekers is het de grootste show in Europa en op weg of aangekomen bij de status belangrijkste show van Europa. Het circus van 400 persmuskieten heeft zowel in Duitsland als daarbuiten de handen vol aan de verslaglegging. Wij ook, maar we hadden het voor geen goud willen missen. Auf wiedersehen!