MoFi breekt door

Auto en HiFi? Je zou bijna zeggen: luister en huiver. Letterlijk én figuurlijk in dit geval. Je hoeft niet eens een getraind oor te hebben om vast te stellen dat in menig automobielinterieur eerder sprake is van ‘geluid’ dan van muziek. En dan drukken we ons nog vriendelijk uit. Het goede nieuws: daar begint verandering in te komen.

De bal rolt en er is zelfs sprake van een heuse nieuwe trend. Autofabrieken besteden immers meer en meer aandacht aan de geluidsinstallatie. En daarbij maken ze gretig gebruik van de kennis die hoogwaardige audiomerken in huis hebben.

Lexus "doet het" met Mark Levinson

Mark Levinson (foto boven) had al een ‘flirt’ met de autowereld en daar komen nu namen bij als Dynaudio, B&O en harman/kardon. Zelfs Burmester komt in beeld (foto onder), maar dan praat je wel over een exoot als de binnenkort te lanceren Bugatti Veyron 16.4. Met een prijskaartje van anderhalf miljoen. Daarover binnenkort véél meer, want Dieter Burmester heeft ons beloofd om HiFi.nl álles over het project te onthullen zo gauw Bugatti hem toestaat naar buiten te treden. Vast één primeur: Burmester maakt gebruik van potente analoge versterkers. De warmteproductie, zo vertelde hij ons al tijdens de ontwikkeling van het geheel, is een van zijn grootste uitdagingen gebleken.

Burmester in de Bugatti Veyron 16.4

Terug naar de gewone wereld. Laten we maar beginnen met het minder goede berichten: het overgrote deel van de autofabrieken zal nog flink ‘gas moeten geven’ voor ze in hun auto’s geluidskwaliteit kunnen leveren waar ook de oplettende luisteraar vrolijk van wordt. Als je ’s avonds na de perspresentatie van een nieuw automodel nog even bij een goed glas bier met de ontwerpers nakeuvelt, geven zelfs zij onomwonden toe dat de geluidsinstallatie meestal niet bepaald bovenaan hun klussenlijstje staat.
Integendeel: de interieurdesigners, de specialisten van de crashtest afdeling en vooral de inkoopafdeling liggen vanaf de eerste ontwerpschetsen van een nieuw automodel dwars.
Daarmee vertellen we geen geheim, want dat is vaak goed te horen. Zeker voor de liefhebber. Die zorgt er in zijn woonkamer voor dat de luidsprekerboxen op de gunstigst mogelijk plek staan. Ook de elektronica en zelfs de kabels worden zorgvuldig uitgekozen.

Helaas ben je in de auto tegenwoordig aan de ontwerpers overgeleverd. Vooral de laatste jaren, sinds diefstalwerende maatwerksystemen als complete unit in de middenconsole worden gemonteerd. En de vormen van het dashboard volgen. Toegegeven: een potentiële dief gaat al gauw een autootje verderop kijken. Maar zo’n radio is voor een liefhebber lang niet zo makkelijk te vervangen als de losse DIN-formaat apparaten van vroeger. Je zult dan al gauw naar speciale verloopstukken moetengrijpen. Maar wie doet dat?


Luidsprekers op enkelhoogte

Bij de speakers speelt net zo’n verhaal. Die zijn veelal op kuithoogte geplaatst. Wij zouden ze graag op akoestisch gunstige plekken terugvinden (lees: veel hoger), maar helaas hebben de ontwikkelingstechneuten daar heel andere componenten op hun verlanglijst staan. Met een beetje geluk wordt bovenin hoogstens een redelijk plekje ingeruimd voor de hoge tonen units. Die zijn natuurlijk ook lekker klein.

Mercedes S-klasse met Harman Kardon

Voor een deel zullen we daar mee moeten leren leven. De buitenkant van het dashboard blijft de uitgelezen plek voor ventilatieroosters. En bovenin de deuren zit het raammechanisme en meestal ook nog wat elektrische bedieningsknopjes. Zelfs als dat niét zo was, zouden de mannen van de crashtest afdeling subiet vlekken in de hals krijgen als ze er zelfs maar aan dachten om in het deurpaneel naast de rijder en passagiers iets te monteren dat bij een zijdelingse botsing als een soort patatsnijder naar binnen wordt gedrukt. Toegegeven: daar is iets voor te zeggen. Je moet er niet aan denken wat een luidsprekerchassis in zo’n geval kan aanrichten. Kijk maar eens op de EuroNCAP site om te zien welke krachten er vrijkomen...

Meer aandacht

Gelukkig valt er op dat gebied ook goed nieuws te melden. Elk zichzelf respecterend automerk levert zijn auto’s met snufjes als airco, satellietnavigatie, autotelefoon en zelfs Bluetooth. Daarom zoekt men nu nieuwe manieren om de aandacht van de autokoper te trekken. Lees: naar de showroom te lokken. En wat is dan een van de weinige gebieden waar nog écht veel te verbeteren valt? U voelt hem al… audio.
Zeker nu we steeds vaker en langer in de file staan, begint luistergenoegen een steeds belangrijker troefkaart te worden. Voor de muziekliefhebber levert dat een fantastische ontwikkeling op. Wat de afgelopen jaren voorzichtig begon met wat extra keus in de vorm van verschillende systemen – en zo hier en daar Bose hardware als alternatief – zet sinds kort volgas door als een ware audiotrend.

Sterker nog: er zijn diverse trends. Zo zien we bij Opel (Astra) en Audi (A6) DAB-tuners in het accessoireboekje opduiken. Ook MP3 en het gebruik van de iPod via de geluidsinstallatie rukken op. Beide noviteiten vormen een verhaal apart, waar we zeker nog een keer op terugkomen. Om de digitale smaakpapillen te stimuleren één actueel nieuwtje misschien? VW levert vanaf december een USB aansluiting in Golf, Golf Plus en Touran. Je prikt er je speler in en de mapjes worden keurig op het infobeeldschermpje weergegeven. Andere automerken volgen rap.


VW trendsetter

Terug naar de opgewaardeerde audio. Eerlijk is eerlijk: Lexus ‘doet het’ al jarenlang met Mark Levinson. Noem hen dus maar de échte pioniers van de MoFi trend (mobile HiFi). Maar als zo vaak mag je pas van een echte doorbraak spreken wanneer een volumemerk het oppakt. Met een automodel dat je in iedere straat tegen gaat komen. Mogen we even voorstellen: de nieuwe VW Passat. En zijn stationwagenversie. In Duitse dagbladen zag je opeens advertenties waarin de audioinstallatie als visitekaartje werd vooruitgeschoven. Nooit eerder vertoond, voor zover we weten.


Dynaudio Evidence Master met de VW Passat

Daar had VW alle reden voor, want het uiterst ‘highendige’ (excuus voor het Anglo-Germanisme) audiomerk Dynaudio heeft bij het ontwerp een flinke vinger bij in de pap gehad. Sterker nog: ze waren vanaf de eerste dag betrokken bij het interieurconcept. Oké, aan het ‘strafbankje’ voor de luidsprekers laag in de deuren viel niet te ontsnappen. Zelfs met een team Dynaudio luidsprekerspecialisten als vaste gast in de VW ontwikkelingsafdeling. Maar dat ondervingen de Denen met speciale luidsprekers (uit dezelfde fabriek in Skanderborg waar de highend luidsprekerboxen vandaan komen). Plus een digitale processor die het geluidsbeeld optimaliseert en een hele tros analoge versterkers die de tien de luidsprekers met 600 Watt ‘echt vermogen’ bedienen.

Andere Volkswagens zullen volgen. Zoals de pas gelanceerde Eos coupé cabriolet. Om het goed te doen, zul je de nieuwe ‘sound’ vanaf de eerste ontwerpen helemaal in een nieuwe auto moeten integreren. Dát begrijpt ook de autowereld inmiddels. Je kunt er donder op zeggen dat diezelfde filosofie op toekomstige nieuwe VW’s wordt losgelaten. Zodat ook Golf-rijders over een paar jaar echt op topniveau swingend door het verkeer kunnen.


Het eerste schaap

En vergelijkbaar verhaal gaat op voor Volvo. Daar kon je veel modellen - zoals de S80 - al met een opgewaardeerd Premium systeem bestellen en de echte kenners wisten dan wel dat Dynaudio daar op de achtergrond meedacht. Met de lancering van de compleet nieuwe ontwikkelde en onder leiding van de Nederlandse designer Fedde Talsma ontworpen C70 coupé cabriolet tapt Volvo uit een ander vaatje. Het nieuwe Premium Sound-audiosysteem is nu opeens wel herkenbaar aan het Dynaudio plaatje op de speaker midden bovenop het dashboard.
Inderdaad: een surround systeem. Met sound processor en desgewenst extra subwoofers (opvallend genoeg van harman/kardon). Zodat je ook bij open dak op maximale luisterpret mag rekenen. Met hulp van digitale versterkers is er in de meest complete opstelling pakweg een kiloWatt aan vermogen beschikbaar. Wow!


Volvo C70 coupé cabriolet

Het zal duidelijk zijn dat andere officieel als Dynaudio gelabelde Volvo Premium Sound audio-systemen volgen. Ook voor de minder exclusieve modellen die door de gewone zakelijke rijder worden gekozen. Nu is het nog een exclusiefaccent, maar op afzienbare termijn druppelt de trend net als bij Volkswagen door naar volumemodellen.

Audi en Mercedes

Dat geldt net zo voor Mercedes, waar het compleet nieuwe vlaggenschip S-klasse standaard wordt afgeleverd met een systeem dat in samenwerking met harman/kardon is ontwikkeld. Veel completer kan het niet: surround, DVD-video en zelfs de mogelijkheid om DVD-audio schijfjes af te spelen.
,,Eindelijk hebben de mensen in de ontwikkelingsafdeling van Mercedes niet alleen naar ons geluisterd, maar kennelijk ook begrépen wat we bedoelen,” verzucht een harman/kardon technicus wanneer we hem in de ontwikkelingsafdeling spreken tijdens de onthulling van de S-klasse.

Ook leuk om uit zijn mond te horen: ,,In de komende E-klasse en ander nieuwe Mercedessen gaat het totaalconcept nóg een stap verder. En kijk niet op als daar een nieuwe generatie digitale versterkers bij wordt toegepast.”

Het kan nog exotischer allemaal. Bij Audi staat voor de luttele som van 10.460 euro het Audi Advanced Audio System in de boeken. Leverbaar op de chique A8 en voorzien van de handtekening van B&O. Bijzonder, om het maar eens heel voorzichtig uit te drukken. Schakel het systeem in en uit het dashboard schuiven speciale hoge tonen ‘akoestische lenzen’ omhoog. Het doet denken aan de ook al enorme futuristische Beolab 5. Alles bij elkaar zijn er zelfs veertien luidprekers aan boord, met digitale versterkers en 1.000 Watt vermogen. Nog zo’n opvallend detail: net als het koetswerk van deze auto is bij de luidsprekers en afdekplaten veel aluminium gebruikt. Goed zichtbaar aan de afwerking van de deuren.


Audi A8 met Beolab 5 luidsprekers

Baas boven baas. Je hebt het altijd. In dit geval is dat zonder enige twijfel de Bugatti Veyron 16.4. Voor pakweg anderhalf miljoen euro heb je de meest exclusieve rijdende luisterruimte die er maar bestaat. Met een audioinstallatie van de Berlijnse grootmeester Burmester. Noblesse oblige. Als gezegd zal Dieter Burmester ons daar binnenkort alles over vertellen, zo gauw de 1001 pk sterke bolide officieel is onthuld.


Bugatti Veyron 16.4

Aanvullende informatie
Marklevinsonlexus.com
Burmester.de
bugatti-cars.de/bugatti
euroncap.com (Europese crashtesten)
bluetooth.com
lexus.nl
opel.de
dabtuners.nl
daimlerchrysler.com
mercedes.com
dynaudio.com
volvocars.com
harmankardon.com
bang-olufsen.com
audi.de
volkswagen.de