More Music met AudioQuest

Als audiojournalist ben je in de maanden september en oktober vaak van huis. De hifi-agenda barst uit haar voegen met leuke shows en evenementen.

In de komende paar weken vind je de X-fi show in Veldhoven, is er een flinke hifi-afdeling te vinden op de Woonbeurs in de RAI, en kun je naar de New Music show in Brussel. En dat allemaal net na de jaarlijkse IFA in Berlijn. Daarnaast zijn er legio leuke shows bij winkels en dealers. Als je wilt, ben je geen enkele dag meer thuis. Afgelopen maandag bezocht HiFi.nl de dealershow van More Music (met onder meer Primare, Moon, Pass Labs, Avalon en Audio Physic) en zakten we laat in de middag af naar het Brabantse Roosendaal om een bezoek te brengen aan AudioQuest.

More Music
Zoals ieder jaar organiseert More Music een dealershow in de prachtig gelegen Oranjerie van het landgoed Huis Doorn in Doorn. De exclusieve audio-bonbons van More Music  verdienen immers een chique verpakking. Maar dat ze bij More Music uitsluitend prijzige audiodelicatessen verkopen, blijkt een misvatting. Onlangs voegden ze namelijk het zeer betaalbare luidsprekermerk Golden Ear toe aan het assortiment. Ontwerper Sandy Gross van GoldenEar verdiende zijn sporen bij Definitive Technology en Polk Audio.

Naast de piramidevormige hoogglans zwarte behuizingen zijn het vooral het gebruik van HVFR (High-Velocity Folded Ribbon) tweeters en passieve radiotoren voor de laagweergave die de GoldenEar luidsprekers onderscheiden van de concurrentie. Maar ook de prijsstelling is opvallend: de grote -en uitstekend klinkende- vloerstaande Triton 2 Towers hebben een relatief bescheiden prijskaartje van 3000 euro per set.

Het Canadese Moon by Simaudio toonde een pre-productie exemplaar van de nieuwe MiND (Moon Intelligent Network Device) 180 streamer, en daar werd ondergetekende erg enthousiast van. De MiND 180 zit in een eenvoudige behuizing, maar heeft een aantal slimmigheden aan boord die de concurrentie voorlopig het nakijken lijken te gaan geven.

Waarom ik zo enthousiast ben? Vanwege de iPad User Interface. Vele lezers zullen daar waarschijnlijk niet wakker van liggen. De meeste UPnP gebaseerde App’s voldoen uitstekend als je niet anders gewend bent. Maar gebruikers van de, naar hifi-maatstaven eenvoudige, Squeezebox weten dat er nog het een ander verbeterd kan worden aan de UPnP interface. Maar daarvoor moet de fabrikant eigen server-software schrijven die de muziekcollectie indexeert en beheert. En dat is precies wat Moon als eerste -ik hoor het graag als ik het mis heb- hifi-fabrikant gedaan heeft. Zo geeft de MiND 180 je muziek ook op jaartal weer en kun je met een druk op de knop de laatst toegevoegde muziek zien.

Bovendien zorgt de software ervoor dat je gemakkelijk playlists kunt maken en bewerken, en kun je via de App meerdere zones bedienen. De MiND is ook een pure streamer, dus mensen die al over een AV-receiver met DAC of een losse hoogwaardige converter beschikken, krijgen niet het gevoel dubbel te betalen voor de DAC-functie van spelers die ook een analoge uitgang hebben. Met een adviesprijs van 1150 euro is de Moon MiND 180 ook nog eens redelijk betaalbaar te noemen. Het recensie-exemplaar is inmiddels aangevraagd, maar daarvoor moeten we waarschijnlijk nog twee maanden geduld hebben.

Primare, Pass Labs, dCS

Wat we binnenkort ook gaan testen, is de nieuwe DAC30 van Primare. Een DAC in de hogere prijsklasse (2350 euro) waarvan we hoge verwachtingen hebben. Wat betreft aansluitmogelijkheden is het in ieder geval dik in orde: vijf digitale ingangen, waarvan de eerste drie naar wens optisch of coaxiaal zijn. Een professionele AES/EBU-ingang en een a-synchrone USB-ingang (24/192) maken het vijftal compleet.

Pass Labs liet een prijzige voorversterker zien: maar liefst 18.000 euro. Maar dan krijg je wel een volledig mono opgebouwde voorversterker die in maar liefst drie verschillende kasten verpakt zit. De bovenste twee kasten op de foto zijn voor respectievelijk het linker- en het rechterkanaal -de kleine knop op het front is voor de instelbare gain- en de onderste kast is de voeding waar ook de volumeregeling in is ondergebracht.

Maar de meest luxueuze bonbon -eigenlijk is praline in deze context gepaster- stond in het hoekje dat door de Managing Director van dCS, David Steven, werd bewaakt: het 80.000 euro kostende en uit vier kasten opgebouwde dCS Vivaldi systeem. Gelukkig hoef je niet alle onderdelen te kopen om van muziek te kunnen genieten. Zo kun je al een flink bedrag besparen als je afziet van het cd-loopwerk. Dat is volgens David namelijk het meest kostbare onderdeel van de opstelling. De andere drie -overigens prachtig vormgegeven en afgewerkte- kasten bevatten de Vivaldi DAC (met de nieuwste generatie Ring DAC™ aan boord), de Vivaldi Master Clock en de Vivaldi Upsampler. Die laatste heeft zelfs volledige streaming functionaliteit en kan upsamplen naar high-resolution DXD (24-bit data op 352.8kS/s of 384kS/s) of DSD (1-bit data op 2.882 of 3.07MS/s), of naar standaard high-resolution PCM (24-bit data tot 192kS/s).

AudioQuest

De open dag van AudioQuest, zoals in de inleiding gemeld op dezelfde dag gepland, vond in het eigen bedrijfspand plaats. Bezoekers werd een blik gegund op de enorme voorraad kabels en tegenwoordig ook elektronica (de DragonFly DAC) van het merk. Daarnaast kon je in de werkruimte zien hoe zeer bedreven medewerkers kabels afmonteren. Maar de open dag van AudioQuest was vooral een gezellig samenzijn van de AudioQuest medewerkers, de dealers van het merk en natuurlijk de pers.

Voor met name die laatste twee partijen zijn er ook demonstraties, want er moest natuurlijk ook geluisterd worden. Naar netwerkkabels! Je weet wel, die kabels waarmee je computer aan het huisnetwerk hangt. Die kabels waarover digitale data zonder meetbare fouten van A naar B wordt verstuurd. De data die aan de ene kant vertrekt is exact hetzelfde als de data die aan de andere kant arriveert. Tenminste, het aantal en de volgorde van de enen-en-nullen is identiek. Toch is de datastroom niet op alle vlakken hetzelfde. Blijkbaar ontstaan er tijdens het transport kleine tijdsfouten die invloed hebben op het digitale audiosignaal. Voer voor sceptici, maar met de korte demonstratie van AudioQuest was het verschil duidelijk hoorbaar.

Door de luisterruimte van AudioQuest lopen drie soorten utp-kabel van router naar audio-installatie: een CAT5, een CAT6 en een CAT7. Vertegenwoordiger Jules Withagen wisselt steeds tussen de verschillende CAT-kabels die de set verbinden met de router, en steeds wordt precies dezelfde track afgespeeld. Op de CAT-kabel na zijn dus alle andere parameters gelijk. Als eerste luisteren we naar een jaren ’80 opname van ABBA. Zeker geen audiofiele opname, want met name de S-klanken klinken een beetje scherp en hard aangezet. Dan wordt er gewisseld naar CAT6. Verdorie, die S-klanken klinken ronder en ook het laag krijgt meer punch.

Door naar CAT7… En weer verandert het geluidsbeeld. Subtiel, maar duidelijk hoorbaar. Het geluidsbeeld trekt meer open, alsof een lichte mate van compressie volledig verdwijnt. De stem klinkt weer wat natuurlijker en krijgt meer ruimte, piano-aanslagen sterven duidelijker hoorbaar uit. De gebruikte muziekinstallatie is van bewezen, maar niet uitzonderlijke kwaliteit. Een Pioneer N-50 streamer, een NAD 356BEE versterker en een paartje Dynaudio Excite mini-monitoren. Erg goed, maar zeker geen onbetaalbare high-end installatie. Dat de verschillen tussen de CAT-kabels desondanks goed hoorbaar zijn toont aan dat de invloed van deze kabels significant genoemd mag worden. Bij een installatie met een hoger oplossend vermogen moeten de verschillen ongetwijfeld nog duidelijker hoorbaar zijn.

Weinig kabelfabrikanten durven de verschillen tijdens shows te demonstreren. Dat AudioQuest wel het lef heeft om dat te doen geeft aan hoeveel vertrouwen ze hebben in hun kabels. Ongetwijfeld zal AudioQuest deze demonstratie ook aan consumenten gaan geven tijdens toekomstige shows en evenementen.

Als we -later dan gepland, na een dag vol indrukken- naar huis rijden, spreken we nog honderduit over de Moon MiND 180 en het verschil dat zoiets triviaals als een betere netwerkkabel blijkbaar kan maken. Ook audiorecensenten kunnen tijdens shows nog aangenaam verrast worden...en dan is het leuk te merken dat die verrassingen uit een redelijk betaalbare hoek komen.