Chattelin Audio Systems Triple Musical Days

Het laatste weekend van mei 2010 werd gekenmerkt door slecht weer, misschien wel het beste excuus om gebruik te maken van de uitnodiging van Peter Chattelin om in Den Haag zijn show te bezoeken aan de Anna Paulownastraat. Onder de naam Triple Musical Days presenteerde Peter in zijn grote luisterruimte een paar systemen, terwijl in het naastgelegen pand een drietal importeurs, Audiac, More Music en (fabrikant) Dynamic Solutions hun waren ten toon stelden.

Peter heeft met drie sets gespeeld, waarbij de bron en de bekabeling een vast gegeven waren. Op vrijdag gebruikte hij Avalon Indra luidsprekers met een Pass Labs XP20 voorversterker en twee Pass Labs XA260.5 eindversterkers. Zaterdag bleven de versterkers staan, wisselden echter de Indra`s voor een paar Master Contemporary C luidsprekers.

Op de derde dag, waarop ik Peter bezocht, keerden de Avalon Indra’s terug, nu gecombineerd met een Spectral DMC-30SS voorversterker en een Spectral DMA-200S eindversterker. Zoals gezegd waren er twee constanten, de bron was telkens een Wadia s7i cd speler, de nieuwste Wadia waarin alle eerdere vindingen zijn gecombineerd met de laatste inzichten op digitaal gebied. De kabels waren telkens de topreeks van MIT, de Oracle MA-X (Rev 2), zowel de interlinks als de 10 voet lange speakerkabels.

Peter is naast een uitstekend gastheer en demonstrateur een prima verteller, die met passie zijn boodschap weet over te brengen. Zonder te vervallen in diep technische details legt hij precies de essentie van producten uit, gelardeerd met veel informatie over de gedraaide muziek. Hetgeen leerzaam is en tegelijk het luisteren een extra dimensie geeft. Op zondagochtend waren de stoelen in de luisterruimte al snel vol. Er werd onder meer geluisterd naar cd’s van Bobo Stenson, Nils Lofgren, 2 Meter sessies en veel divers werk. Zowel solo-instrumenten als bands of orkestwerk kwamen aan de beurt.

Laat het over je heen komen

Tja, dan zit je daar en laat je de muziek over je heen komen. Wat de Wadia met Spectral, MIT en Avalon presteerde mag je zonder twijfel rekenen tot de top aan installaties.

Het beeld was niet alleen volkomen vrij in de ruimte gesplaatst, het was bovendien ongelooflijk rijk aan detail zonder dat het analytisch begon te worden. Met elke cd-track stond de muziek voorop, de techniek slechts in dienst van de uitvoerenden. Geen gebrek aan fundament, zijdezacht, zeer dynamisch en toch opvallend snel en helder. Termen die behoren tot het gebruikelijke jargon van audofielen passen eigenlijk niet in een dergelijke opstelling, het geheel nodigt ogenblikkelijk uit om te concentreren op de muziek zelf. Dat de Avalon Indra relatief klein is zegt nog wat meer over de uitgewogen set. Het is niet nodig meerdere vierkante meters vloeroppervlak tot het plafond te vullen om te genieten van één van de hoogst haalbare sets.

Peter kwam met een aantal details over de set zelf. De bekabeling vindt hij in deze vorm een helaas vrijwel onbetaalbare, maar tevens onmisbare schakel in het geheel. De MIT Oracle MA-X Rev 2 lijn kenmerkt zich door een niet eerder behaalde fasereinheid, die er voor zorgt dat looptijdverschillen in de kabel worden geëlimineerd. Met als gevolg dat bij een Avalon, waaraan zoveel aandacht is besteed aan fasegedrag, de fase niet om zeep wordt geholpen door de kabels. Dat Spectral kabels van MIT gebruikt en dringend aanbeveelt, draagt bij aan de synergie van het geheel. Een ander belangrijk aspect is het gebruik van Acustica Applicata DAAD (Diffusion Absorption Acoustic Devices) torens, die tevens een reflecterende werking hebben.

Volgens Peter kan hij daarmee bereiken dat lage tonen, die zich concentreren in de hoeken van de luisterruimte, worden geabsorbeerd en niet terugkeren in de ruimte om zo het geheel te versmeren. Tegelijk worden hogere frequenties gecontroleerd gereflecteerd, waardoor het geheel levendig blijft en niet doods wordt. Tenslotte een opmerking over netfilters en groepenkasten. Peter maakt gebruik van één enkele groep voor een installatie met een gewone smeltveiligheid. In de loop der jaren is hem gebleken dat het plaatsen van de componenten op één groep gehoormatig voordelen biedt boven het scheiden in een digitale en een analoge groep. Vanaf de meterkast gaat een lange, afgeschermde Belden kabel naar de verdeeldoos die het centrale voedingspunt is in de set.

Een set per keer

Het is een verstandige keuze om met slechts één set te demonstreren. Chattelin Audio Systems organiseert daarom veelvuldig dit soort luisterdagen om andere merken over het voetlicht te brengen. Aan de andere kant is het jammer dat dan zoveel ander moois aan de kant blijft staan. Denk aan Sonus Faber, VTL, Audio Research, Master en andere merken. Ook een draaitafel kwam niet op toeren. Waarbij ik mij bedenk dat Nutters Audio een uitgebreide collectie lp’s en cd’s in de winkel had gezet. Onder invloed van al het moois op hardware gebied zouden we haast het belangrijkste vergeten, de software zelf.

Wie meer wilde weten van de gebruikte apparatuur kon terecht in het naastgelegen pand. Audiac toonde Wilson luidsprekers in hoogglans zwart. Leuker om te zien was een Ayre voor- en eindversterker met een glazen bodem. Op de kop gelegd zodat alle componenten zichtbaar zijn. Heel mooi zijn de uitgefreesde aluminium blokken, waarin de transformatoren hun eigen compartiment hebben. Of kijk eens naar de unieke stappenschakelaars die Ayre gebruikt om het volume te regelen. Niet alleen aan de buitenkant is een Ayre schitterend, de inhoud van de “kast” doet een rechtgeaarde audiofiel watertanden. Jammer dat het bij kijken moest blijven.

Hetzelfde gaat op voor de veelheid aan Moon apparatuur die stond uitgestald naast nieuwe Audio Physic modellen in de Reference en High End series. Een blik was te werpen in de Wadia s7i cd speler. Rick Paap daarentegen liet alleen de buitenkant zien van zijn Mirror Image voor- en eindversterkers. Veel Marsh Sound Design en een enkele Mimetism. Het belangrijkste van dit gedeelte van de show was volgens mij het beschikbaar zijn van de importeur, zodat vragen die rijzen tijdens de demosessies van Peter in alle rust beantwoord konden worden.

Het is fijn dat Den Haag met de komst van een zeer actieve winkelier kennis kan maken met ware topklasse apparatuur. De demo’s en shows van Chattelin Audio Systems zijn keer op keer de moeite van het bezoeken waard. De keuze voor de demo is telkenmale opgehangen aan een thema: de muziek, de apparatuur of de techniek. Chattelin Audio Systems gaat zich soms te buiten aan exorbitante componenten zoals de kostbare MIT kabels, waardoor de liefhebber wel de kans heeft die een keer te beluisteren.

Andere keren gaat het om heel betaalbare installaties die op een wat minder hoog niveau eveneens een grote mate van betrokkenheid in de muziek weten te realiseren. Zoals een goede kok een gerecht weet te componeren, zo is Peter Chattelin bezig een audio-installatie zodanig in een ruimte in te passen, dat de componenten door de synergie boven zichzelf uit kunnen stijgen. Dat vraagt ervaring en vakkennis, naast een portie nuchterheid en pragmatisme.