Doelen Lente Show 2011 - Deel 1


Henk Boot en Marja Vanderloo | 21 april 2011 | Fotografie Henk Boot en Marja Vanderloo

Het was een druk bezochte show dit jaar. De organisatie mag zich gelukkig prijzen met betrekking tot de opkomst, want zowel zaterdag als zondag was het prachtig weer. Toch kwamen er veel bezoekers naar het Doelen complex. Uiteraard was HiFi.nl ook van de partij en deed verslag. 

Er is een aantal bijzondere factoren die deze show uniek maakt en die blijkbaar door een groot publiek wordt gewaardeerd. Ten eerste is er de locatie. Het Doelen congres-complex is heel licht met veel glas en voorzien van brede gangen. Daarnaast is het onderhoud perfect. Schoner dan dit is er niet. Overal zijn zitjes waar wat gedronken kan worden en een broodje kan worden gegeten, terwijl de indrukken zich ordenen. De luisterkamers zijn eveneens ruim en – uiteraard, het is tenslotte een congrescentrum – akoestisch aangepast zodat het correct opstellen van een hifi set niet al te lastig is als je weet hoe het moet. Dit zijn de technische zaken. Een ander opvallend element van deze show is de amicaliteit van de exposanten onderling. Oude bekenden werken prima samen, nieuwkomers worden warm onthaald. Wil een exposant even ‘het gas erop` hebben, dan kan dat in overleg.


Foto: Audipulse set - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

De organisatie van de show, bestaande uit een team rondom Tom Gosselaar en Leen Koopman, heeft ook voor deze editie van de twee-jaarlijkse Lenteshow weer samenwerking gezocht met het Slide Factory trombonefestival. De traditionele, bij de show horende cd-uitgave is nu een cd plus dvd met een eerbetoon aan de trombone legende Urbie Green. Bezoekers van de Lenteshow hadden gratis toegang tot het trombonefestival en andersom. Zo kon livemuziek uitstekend met de gerepresenteerde vorm worden vergeleken.

Meer leerzame mogelijkheden kwamen van de diverse lezingen die op beide showdagen werden gegeven. Zaken als transmissielijnontwerp, het plaatsen van luidsprekers, het hoe en wat van Wilson luidsprekers, een uitleg van de revolutionaire Devialet versterker en het werk van de toonmeester kwamen aan bod. Voor deze lezingen is een aantal sprekers speciaal overgekomen, zoals Mike Picanza van PMC uit Engeland, Manuel de la Fuente van Devialet uit Frankrijk en Peter McGrath van Wilson Audio uit de VS.

Wat nu volgt is een persoonlijke impressie van de show. We zullen uiteraard lang niet alle zaken de revue kunnen laten passeren. Er was heel veel te zien en vooral te beluisteren deze twee dagen, vandaar de onvermijdelijke omissies.


Foto: Hans Beekhuysen - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

We beginnen in de centrale hal van het complex. Daar heeft ondermeer een vijftal Rotterdamse detailisten een plek gevonden: Hobo hifi, hifi Studio Zwaard, Multifoon, Audio Gallery en Snijders. Broederlijk naast elkaar staan deze ondernemers elk met hun eigen merken. Alleen al het feit dat ondanks de ontegenzeggelijke effecten van de huidige economische situatie deze vijf hifiwinkels overeind blijven, toont hun vakmanschap aan. Klanten blijven hen vinden en dat blijkt ook op de show. We zien veel vriendschappelijke praatjes tussen klant en adviseur/detailist. Hifi studio Zwaard heeft zelfs een – ietwat ontstemde – baby-vleugel meegenomen.

Bij importeur Audipulse treffen we de producten van Vincent Audio met hun karakteristieke buizen hybride ontwerpen. Een klasse duurder zijn de ASR producten waarmee in combinatie met de nieuwe Block Audio PS-100 draaitafel met een AT element, een TAC cd-speler en een paar Martin Logan Summit weergevers een speelklare set is samengesteld in het midden van de hal. Bij elke demonstratie zitten alle stoeltjes vol en genieten de aanwezigen van het transparante geluid.


Foto: Een blik in de zaal - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Belram is ook aanwezig en vertegenwoordigt Atoll Electronique, Audium weergevers en Visonik weergevers. Het aantal aanwezige weergevers in de centrale hal is groot, want naast de al genoemde merken heeft Ceelen Techniek een forse opstelling gemaakt met Manger luidsprekers. Daniela Manger is een van de weinige dames in de voornamelijk door mannen gedomineerde hifi-wereld. De Manger luidsprekers onderscheiden zich door het gebruik van zogenaamde bending wave technieken. Hierbij “pompt” een conus lucht in de ruimte maar vibreert het hele membraan alsof er een steen in een plas water wordt gegooid. Opbreken, zoals bij conventionele conus luidsprekers nogal eens wil gebeuren, komt bij Manger niet voor, wat een heel natuurgetrouw geluidsbeeld oplevert.

Een trio van geluid...

Wat is een hifishow zonder software? En dan hebben we het over muziek, opgeslagen op optische schijven of in de groeven van een langspeelplaat. Een zo goed als vast onderdeel van elke goede hifishow is de stand van Nutters Audio. Gerrit Nutters en zijn vrouw staan garant voor een breed scala aan al dan niet audiofiele, maar zeker kwalitatief goede muziek. Om de vele kopers vlot te kunnen helpen is ook Hans Tebbens aanwezig, die de webwinkel Music4Hifi.nl runt. Naast software is er ook een selectie hardware meegekomen naar Rotterdam, waaronder WBT connectoren en Oyaide stekkers.


Foto: Nutters Audio - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Number4 Audio speelt een Rotterdamse thuiswedstrijd en pakt letterlijk groots uit. Trekpleister is de Avantgarde Acoustic Trio hoornluidspreker set. De bezoekers konden een demonstratie van deze niet alleen visueel zeer spraakmakende, maar ook zeer realistisch klinkende set beleven. Als vertegenwoordiger van het Duitse Avantgarde is Armin Krauss aanwezig. Hij laat horen wat grote hoornsystemen kunnen brengen. Met een klein beetje vermogen uit een versterker kan de Trio al een enorme geluidsdruk teweegbrengen. Met 109 dB gevoeligheid voor de in dit geval rode hoorns en geholpen door de actieve Basshorn woofers – let op: het zijn geen echte subwoofers - die het lage(re) frequentiegebied vanaf 18 tot 130 Hz voor hun rekening nemen, was het geluid bij tijd en wijlen luid. Heel luid soms, zelfs, maar het blijft zuiver. De enorme dynamiek is een handelsmerk en werd alom gewaardeerd. En dan te bedenken dat er nog twee paar woofers aan het systeem kunnen worden toegevoegd.


Foto: Avantgarde Acoustic Trio - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Naast de grote weergevers zijn er de producten van Stax te beluisteren. Een heel andere beleving is dat, een hoofdtelefoon. Meer privé en heel intens. Naast Stax is ook de HRT iStreamer beschikbaar. Dit is een van de aparaten die ons blij maakt. Het is betaalbaar en maakt het mogelijk om een iPod, iPhone of iPad als perfecte en handzame bron van muziekplezier te maken. Wat is het geval? De iStreamer maakt gebuik van de digitale uitgang van het iP* apparaat. Het was al een publiek geheim dat er een mogelijkheid is om de ingebouwde DAC en versterker van een iP* apparaat te omzeilen. Daar is dan wel een speciale chip voor nodig in het aangesloten apparaat, en een licentie. Gelukkig wordt deze combinatie door steeds meer fabrikanten aangeschaft en in hun apparatuur gebruikt. De iStreamer is hier een voorbeeld van. Vul een iPod met 160GB aan ongecomprimeerde muziek, sluit de iStreamer van 199 euro aan en verbindt die met een hoofdtelefoon of een ‘grote’ set en geniet!


Foto: Stax - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Het leuke van de Doelen-show is dat er veel wordt samengewerkt. Een mooi voorbeeld is dat de Canadese Bryston versterkers waarmee de Avantgarde Trio hoorns worden aangestuurd, bij Mafico Audio Video vandaan komen. De combinatie klikt op vele fronten.

Bij Stage Acoustics treffen we de combinatie van Cary Audio en de PMC Fact 8 weergever. Hier laat Mike Picanza horen wat een echte transmissielijn in zijn mars heeft. Een mooi gecontroleerd laag uit een heel kleine behuizing is het resultaat van een ingewikkeld labyrint in de slanke kast.


Foto: Stage Acoustics - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

De roltrap brengt ons naar de eerste verdieping waar HNNY Benelux als vanouds plaats heeft genomen. De set met de Tannoy Definition trekt als eerste de aandacht. Geen dual concentric weergever in dit model, maar wel de herkenbare Tannoy manier van weergeven. Platen reinigen is betaalbaar te doen met de Okki Nokki, een lekker no-nonsense Rotterdams ontwerp. Verderop in een aantal vitrines liggen Ortofon elementen. Het nieuwe Tannoy vlaggeschip de Kingdom Royale staat helaas niet speelklaar.


Foto: de Okki Nokki - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Schuin boven de HHNY uitstalling is de Zeelenberg-zaal, waar de lezingen worden gehouden. Persoonlijk waarderen we de bijdrage van Hans Beekhuysen zeer, zeker gezien het feit dat zijn geesteskind het ViFi zojuist gestopt is.


Foto: Joenit speelt met Totem - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Op naar de derde verdieping. Hier zijn zowel kamers als de foyer in gebruik als expositie- of demoruimte. Joenit heeft de forse Huidig zaal in gebruik en speelt ondermeer met de nieuwe Totem Element weergever in combinatie met de all-in-one beChocolate. Deze laatste is een van de voorlopers in een trend om toch maar (weer) meerdere functies in een apparaat onder te brengen. Het scheelt extra voedingen en kabels, vermijdt externe storingen en ziet er bovendien strak uit. In het geval van beChocolate is de klank heel ‘plezant’,  zeker in combinatie met de Element weergever.

Primeurs van o.a. D&D en Hepta

Top Hifi is de buurman en daar treffen we ondermeer Audiovector, Exposure en Oracle Audio. Peter Stenberg is uit Denemarken afgereisd om een demonstratie te geven met het topmodel SR6 Avantgarde Arrete. Een fraai Deens ontwerp met wereldklasse geluid in een compacte verpakking wat het plaatsen (en in huiselijke kring geplaatst krijgen) niet moeilijk maakt. Ogenschijnlijk is de SR6 een van de vele vloerstaanders met een bootvorm. Onder de fraaie kast gaat echter veel meer schuil dan je vermoedt. Zo bezit dit model een interne decompressie driver en de zo kenmerkende naar de grond gerichte sub bas weergever. Je ziet maar drie drivers, maar er zijn er vijf. Verder uiteraard de nodige technologische hoogstandjes zoals diepvriezen van onderdelen en aparte oplossingen om afstraalgedrag te optimaliseren. Heel muzikaal en dynamisch, deze SR6.

Henny Dolleman’s D&D Audio heeft voor visuele soberheid gekozen in de Van Beuningen-zaal: zwarte doeken met een enkel groot logo en aan één kant een rij zuiltjes met Clear Audio-producten. De nieuwe platenwassers van deze Duitse fabrikant, de Smart Matrix Professional en de Double Matrix Professional, zien er robuust en, zoals de naam al doet vermoeden, profesioneel uit met strakke aluminium behuizingen en sterke magneten die de borstels op de te wassen plaat drukken. De stevige kast zorgt er voor dat het lawaai dat de meeste platenwassers maken bij deze modellen tot het uiterste beperkt blijft. De Double uitvoering reinigt beide kanten van de LP en een speciale borstel zorgt ervoor dat de plaat zijn statische lading verliest.


Foto: Clear Audio  - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Pronkstuk en wereldprimeur van de de D&D kamer is de Crystal Cable Arabesque Mini luidspreker. Het prototype staat nu spelend opgesteld en is uitgevoerd in aluminium. Het productiemodel wordt zwart. Net als de grote, glazen, Arabesque en de aluminium Arabesque III heeft de Mini een met behulp van Comsol software berekende vorm, constructie en decompressie openingen. Crystal Cable heeft, bijna vanzelfsprekend, weer voor een Berylium dome tweeter gekozen, in combinatie met een topklasse Scan Speak Illuminator midden/laag weergever. De Mini is bedoeld voor gebruik in een kleinere kamer dus in deze grote demonstratieruimte is de hulp van een Rel subwoofer welkom. De set wordt gecomplimenteerd met een Dodson cd speler waarvan de S/PDIF uitgang de bijzondere Devialet D Premier DAC/Phonostage/Streamer/Versterker in gaat. Dit is weer zo’n all-in-one apparaat dat veel functies op hoog niveau samenbrengt.


Foto: Crystal Cable Arabesque Mini luidspreker - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Het Franse bedrijf heeft zojuist de nieuwste versie van de software voor de D Premier gereed en deze zorgt voor een groter dynamisch vermogen van de voeding. Welkom in 2011, waar een voeding met software wordt aangepast! Een verdere primeur komt van Siltech in de vorm van de Explorer serie kabels. Hier nu geen zilver en goud, maar koper. De reden? Siltech heeft eindelijk een manier gevonden om koper voor een heel lange tijd stabiel te houden en dus is de noodzaak van het gebruik van zilver met goud weg te nemen. Dit koper veroudert dus niet. Bijkomend voordeel? De prijs is een stuk vriendelijker.


Foto: Siltech Explorer kabels - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

In de foyer van de Willem Burger-zaal is het met dertien exposanten ook genieten van een verscheidenheid aan producten, oplossingen en visies. Dat is nu het leuke van onze hobby. Iedereen wil het beste geluid, maar de manier waarop is heel verschillend. Aspera presenteert voor het eerst de nieuwe Perfect Wave Power Regenerators van PS Audio. Er zijn twee modellen beschikbaar, de Power Plant 5 en de Power Plant 10. Ten opzichte van de nu opgevolgde Power Plant Premier zijn de nieuwe modellen visueel in lijn met de Perfect Wave serie cd transport en DAC. Technisch is het hele regeneratie-proces verbeterd en nog efficienter gemaakt. De reacties van de eerste gebruikers zijn meer dan positief.

De Power Plant 5 heeft vier Europese uitgangen, verdeeld over meerdere in te stellen groepen. Het aanraakscherm aan de voorkant maakt de bediening eenvoudig. Het fraaiste is echter de mogelijkheid dat de Power Plant als er een storing is een SMS of een mail kan sturen naar de gebruiker! Dit kan omdat de Power Plants aan te sluiten zijn op Ethernet net als de overige producten uit de Perfect Wave serie. Op de show is het grotere model 10 in gebruik met 9 uitgangen. Dit werkpaard is ook in staat om statistieken bij te houden en de grafische weergave daarvan te doen op het aanraakscherm. Wanneer was de inkomende spanning het laagst? Wanneer was er een piek en wat was het verbruik op een bepaald moment? Web cloud technologie en persoonlijke gegevensbescherming gaan hierbij hand in hand. Aspera draaide muziek vanaf een USB stick via de Perfect Wave DAC met bediening via een iPad.


Foto: Power Plant 10 - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Een wereldprimeur staat prominent opgesteld in de hoek van de foyer. Het Griekse Arcadian Audio heeft een paar Pnoe hoornweergevers naar de show gebracht. Deze enorme uit glasvezel en composiet opgebouwde weergevers zijn 2.20 meter hoog, hebben een mond van 1 meter en zijn 90 centimeter diep. De enkele weergever is een AER MD3B, die in combinatie met de hoorn een rendement van 100dB oplevert. De 16 Ohm impedantie maakt het aansturen eenvoudig. Een PS Audio PWT speelt onder meer 24 bits 176,5 kHz WAV opnames vanaf DVD (MA Recordings) en een Devialet D Premier neemt de taak van DAC en versterker op zich. Kabels komen bij Crystal Cable vandaan en zijn uit de Reference serie. Deze combinatie trekt zeer veel bekijks – zeker bij de dames onder de bezoekers die allemaal een lach om de mond krijgen. Veel bezoekers nemen plaats op de rode sofa voor een luisterimpressie. De makers, die na tien jaar ontwikkelen en prototypes bouwen nu voor de eerste keer hun ‘kindje’ aan het publiek presenteren, zijn ook aanwezig en krijgen veel vragen te beantwoorden. Voor een single driver hoorn levert de Pnoe verbazend veel laag in zo een grote ruimte.


Foto: Arcadian Audio Pnoe  - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Audio Quartet hebben we ook al beneden gehoord, tenminste, de door hen geimporteerde Martin Logan weergevers. Visueel en muzikaal blijven deze luidsprekers heel aantrekkelijk. Audiosense biedt de Deqx service aan. Naast de hardware meet Audiosense het gedrag van weergevers in de luisterruimte en stelt met behulp van de Deqx software de juiste correctie in zodat systeem en kamer optimaal samenwerken. Natuurlijk kan de consument dit zelf ook proberen, maar de resultaten zijn lang niet zo optimaal dan wanneer Audiosense dit doet met hun lange ervaring (neem ook een kijkje in onze blog, waarin de nieuwe luidspreker van AudioSense ook besproken wordt).

Op de overloop naar de ingang van de Willem Burger-zaal heeft Dynaudio stelling genomen. Uiteraard een rijk overzicht van de Dynaudio luidsprekers met daarnaast de electronica van Chord. Gelijk valt de schattige – een ander woord is er niet – Chordette serie op. De losse componenten zijn in een klein rackje gemonteerd en de aangesloten kabels lijken in verhouding wel anacondas. Van de Dynaudio weergevers maakte de Excite X32 indruk als een prettige weergever, ondanks de grote ruimte waar ze stond opgesteld.


Foto: Dynaudio Chordette  - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Het oerhollandse Hepta heeft een passieve uitstalling met een flink aantal luidsprekers en Cris Rutgers is natuurlijk ook aanwezig. De Heptaseven is een primeur voor de beurs en vormt tevens het nieuwe vlaggenschipt in de Hepta lijn.


Foto: de Heptaseven  - ©Henk Boot en Marja Vanderloo

Hifinesse heeft weer de traditionele plek onder de trap in de foyer ingenomen. Van het door hen gedistribueerde Waterfall met de karakteristieke doorzichtige luidsprekerkast en andere onderdelen, speelt nu een Hurricane Evo miniset. Met een fris oranje frill over de op een elegante voet gemonteerde weergevers in combinatie met een verborgen, bijpassende sub klinkt dit setje zoals het eruit ziet: fris en monter.

Lees meer in deel 2 van het showverslag!