Record Industry gaat voor kwaliteit

Vinylfreaks zullen zich bij een bezoek aan Record Industry in Haarlem zo ongeveer voelen als Sjakie in de chocoladefabriek. Alles in dit pand ademt vinyl. Stapels kartonnen platenhoezen wachtend op inhoud tegen de muur. Aan de wanden exemplaren van lp’s die hier van de persen rolden. En niet te vergeten de persen zelf, die onafgebroken vinyl produceren. Directeur Ton Vermeulen (47) en Rinus Hooning (54), hoofd audio en kwaliteitscontrole, vertellen over hun werk en hun passie voor vinyl.

Record Industry zit in hetzelfde pand als waar Sony jarenlang zijn langspeelplaten produceerde en is de enige perserij in Nederland. "In juni ’98, twee maanden nadat Sony gestopt was met persen, begonnen wij hier Record Industry”, vertelt Ton. Over het waarom van de overname hoeft hij niet lang na te denken. “Mijn toenmalige zakenpartner Marcel Notdurft en ik hadden voldoende kennis en ervaring in de muziekwereld en we hadden cijfers van Sony gezien over de markt op dat moment. We hadden er een goed gevoel over en zagen er wel brood in.” De eerste jaren waren volgens Ton ‘booming’. “In 2001 persten we hier bijna zeven miljoen platen. Maar een jaar of vier geleden zakte de markt in. Dat kwam vooral door de teruglopende vraag naar dansmuziek op vinyl, het genre dat in de eerste jaren nog volop op plaat verscheen. Gelukkig kwam er een paar jaar geleden een kentering. Er kwam weer meer vraag naar pop, rock en jazz op lp. Dit jaar zitten we op een groei van 15 procent ten opzichte van 2010.”

Foto: Masters die op Record Industry liggen te wachten - ©Leon Weterings

Op zoek naar reserveonderdelen
Door die comeback van de laatste jaren mag vinyl eigenlijk geen vintage meer genoemd worden. De persen die in het pand van Record Industry staan, zijn dat wel. Rinus: “Die worden niet meer gemaakt. Het is dus een kwestie van goed onderhouden en waar mogelijk reserveonderdelen op de kop zien te tikken.” Om te illustreren dat dat lukt, wijst Rinus in de werkplaats op drie machines die hij pas geleden kocht. “Die strippen onze technische mensen en halen al het bruikbare eraf. We zijn altijd goed geweest in het bedenken van creatieve oplossingen.” Rinus lacht. “Ook al zijn dat soms noodoplossingen.”

Foto: 180 Grams pers bij Record Industry - ©Leon Weterings

Voordelen van vinyl
Ton en Rinus steken hun liefde voor de langspeelplaat niet onder stoelen of banken. Niet dat zij nooit een cd draaien of kopen of een mp3-tje luisteren, maar ze benadrukken vooral de voordelen die vinyl heeft ten opzichte van andere geluidsdragers. Ton wijst naar de verschillende hoezen die in het pand in Haarlem aan de muur hangen of in kasten staan. Juweeltjes van onder meer The Beatles, Pink Floyd maar ook Nederlandse acts als Ellen ten Damme en Spinvis. “Een mooi ontwerp komt toch het beste uit op dit formaat en niet op zo’n klein cd-boekje? En ik denk ook dat muziek op vinyl het beste past bij wat een menselijk oor wil horen. En vergeet ook niet dat het formaat van een cd veel handiger was voor muziekwinkels. Ze konden er veel meer van kwijt in de bakken. De industrie speelde daarop in door geen lp’s meer te leveren. Dat is de laatste jaren gelukkig aan het veranderen. Vinyl is steeds vaker weer in de platenzaak te vinden.”

Voordat de muziek op plaat belandt, is er behoorlijk aan gesleuteld. In dat proces speelt Rinus een grote rol. “Ik analyseer de muziek en probeer een idee te vormen hoe het op vinyl moet klinken. Ik heb een goed getraind gehoor, de basis van alles. We corrigeren waar nodig de balans tussen de tracks onderling en kijken onder meer naar de hoog-laag verhouding. Als ik het goed genoeg vind klinken, gaat het naar de snijkamer.”

Foto: de controlekamer van Record Industry - ©Leon Weterings

Hoogwaardig van kwaliteit
Trots laat Rinus in een van de controlekamers horen waar hij op dat moment mee bezig is: opnames van de groep Spin. “Dat is een band waar Jan en Hans Hollestelle in zaten. Het grappige is dat ik in 1975 ook zelf de snijding heb gemaakt. Het is al even geleden, maar ik herinner me nog elk detail.” Rinus laat wat stukken horen die hij bewerkt heeft met Magix Samplitude. Niet alleen Spin krijgt volop aandacht. Dat gebeurt met elk product dat bij Record Industry binnenkomt. Rinus: “Of het nu een onbekend Nederlands bandje is of een remaster van Santana III. Wat naar de snijkamer gaat moet hoogwaardig van kwaliteit zijn. En het moet aansluiten bij wat mensen willen horen in de muziek. Liefhebbers van dance hebben voorkeur voor een andere klankkleur dan die van rock of pop. Ook daar houden we rekening mee.”

De geur van versgeperst vinyl

Het voert te ver om hier in detail het productieproces van een plaat te doorlopen. Maar het belangrijkste onderdeel in het proces, het maken van de master, kan niet ontbreken. Dat dient als basis voor het persen van een plaat. Er zijn twee varianten: de zwarte lacquer die een acetaat laagje heeft, en een koperen DMM versie. “Lacquers zijn bijvoorbeeld geschikt voor dance. Pop en rock doen het beter op een koperen DMM master”, vertelt Rinus.

Beiteltje dat een groef snijdt
Om te demonstreren hoe het snijden in zijn werk gaat, laat Rinus een van de snijtafels draaien. Spin schalt door de speakers en een kop met een klein beiteltje snijdt secuur een groef in de lacquer. Die testpersing wordt door de mensen van Record Industry nog helemaal nageluisterd op eventuele fouten. Als hij goed is, is de plaat klaar om het productieproces in te gaan.

Foto: een snijtafel van Record Industry - ©Leon Weterings

Geur van versgeperst vinyl
In de fabriek van Record Industry laat Rinus de verschillende processen zien die vooraf gaan aan het persen. Van het chemisch bad waarin de lakker voorzien wordt van een zilveren laagje tot het persen van de labels in de plaat. De geur van versgeperst vinyl is overal in de fabriek te ruiken. Rinus houdt een hompje vinyl in zijn hand. “Dit kluitje met een gewicht van 200 gram is geschikt om er een kwalitatief goede plaat van te maken. Een pers maakt ongeveer 150 platen per uur. Ik denk dat we per dag ongeveer tussen de 25.000 en 30.000 lp’s persen.”

Foto: Vinyl korrels - ©Leon Weterings

Music on Vinyl
Record Industry gaat voor kwaliteit en dan zijn platen met een gewicht van 180 gram een vereiste. Ton: “Ongeveer de helft van onze persen is geschikt voor het persen van 180 grams platen. Mijn gevoel zegt dat dat steeds meer gaat worden. We concentreren ons op de high end audio-luisteraar en het product waar die mensen voor gaan. Ons streven is nog steeds om de enige perserij in Europa te worden. “De markt groeit dan wel, maar het is niets voor ons om alleen maar af te wachten wat er op ons afkomt. Daarom zijn we een paar jaar geleden begonnen met het initiatief Music on Vinyl. We proberen rechten te verkrijgen van bepaalde platen om ze opnieuw uit te mogen brengen op vinyl. Het aanbod groeit enorm, we zijn twee jaar geleden gestart met o.a. de backcatalogue van Sony Music en de catalogus bevat nu al zo’n 300 titels. Hier komen er iedere maand zo’n twintig a dertig bij. Alhoewel de cd- en dvd-markt per jaar met ongeveer 15 procent daalt, zien we de verkopen van vinyl nu weer stijgen.”

Record Industry heeft ook een eigen website. Daar kun je bijvoorbeeld het portret bekijken dat de NCRV maakte over Ton Vermeulen en zijn passie voor vinyl.