Besturing van het smart home


Ulco Schuurmans | 04 april 2015

In de evolutie van het smart home waren er eerst gewoon schakelaars en daarna de grafische bedieningsschermpjes aan de muur. De komst van slimme draadloze portable devices heeft daar verandering in gebracht. Een smartphone, iPad of smartwatch bestuurt en programmeert de domotica draadloos over het netwerk en ook online op afstand. Meer dan een bijpassende app onder iOS, Android of Windows is er niet voor nodig. Dat maakt deze draagbare apparaten, die toch al vrijwel iedereen heeft, tot een geduchte concurrent van de muurpanels.



Het gemak dient de mens in het slimme huis. En dat besturingsgemak betekent in de praktijk het steeds meer inzetten van slimme draagbare telefoons, tabletcomputers, iPods en, als relatieve nieuwkomer, het slimme horloge voor de besturing. Gewoon een compatibele app inladen en je kunt het connected smarthome en domotica plus de smart tv eenvoudig binnens- en buitenshuis besturen. Dat gaat vooral draadloos via het interne netwerk (hub) of op afstand via internet. Ook het ‘Internet der dingen’ (Internet Of Things, IOT) doet zich hierbij steeds meer gelden. Op beurzen zoals de Consumer Electronics Show, de IFA, Cebit en de ISE laten steeds meer fabrikanten verrassend flexibele en veel kunnende oplossingen zien. Gewoon instellen, voorprogrammeer of interactief communiceren met de apparatuur, het is allemaal mogelijk en steeds meer vanzelfsprekend. Naast bij het slimme huis en kantoor zie je deze ontwikkelingen ook bij de auto- en bootautomatisering inburgeren.



Mogelijkheden
Het traditionele muurpaneeltje heeft inmiddels een hoge mate van perfectie bereikt. Lekker groot, prima HD-kwaliteit, prachtige grafische ergonomische interfaces en de prijs zakt gestadig. Je kunt voor dit type smart control panelen onder andere terecht bij Crestron, AMX, Control4, Da Vinci, Gira en Lifedomus. In de bouwmarkt staan goedkopere varianten die lang niet slecht zijn.
Met de smartphone en tablet in de hand of de smartwatch aan de pols en de juiste app ingeladen verandert dit portable apparaat in een volledig besturingscentrum. Het meest comfortabel is de tablet want die heeft het grootste bedieningsscherm. De displays van de smartphones benaderen echter al die van een mini iPad en bieden vaak net zo’n goede beeldkwaliteit. Bij de smartwatch blijft het kleine horlogeschermpje wat behelpen. Het grote voordeel van de besturingsapparaten is dat zij draadloos, geheel portable en vrijwel altijd bij de hand zijn. Aardig is een set zoals de Home Wizard waarmee je direct via de smartphone de verlichting, thermostaten, rookmelders, garagedeuren en zonwering kunt bedienen. Tevens de weergave van het energieverbruik en het opwekken van stroom door zonnepanelen plus beveiliging via een IP-camera. De Home Wizard identificeert bezoekers aan de hand van foto’s en laadt de elektrische fiets of auto op afstand bij. Alles in de hand met één besturende smartphone.
Een variant is om de iPad of smartphone in een fraai af- en weggewerkte houder aan de muur te hangen. Van portable device naar muurpaneel. En ook zo weer uit te nemen voor elders in huis of onderweg te gebruiken. Bijvoorbeeld leverbaar van Contec.
Van een geheel andere orde zijn de besturing van domotica en smart devices via de bril (Google Glass) en zelfs een ring of kleding, nu nog in opkomst doch waarschijnlijk een domoticakraker in de zeer nabije toekomst.



Per paneel
Klassiek en voor de thuisblijver(s) is het domotica controlepaneel voor het smarthome. Doorgaans meegeleverd bij de complete inrichting van het slimme huis of als set. Omdat dit type paneel optimaal is afgeregeld voor het gekozen netwerksysteem werkt het geheel probleemloos en kent alle beschikbare functies. Het kan bij de smartphone, iPad of smartwatch weleens afwachten zijn of de benodigde app dit ook allemaal foutloos biedt.
Als belangrijke nadelen voor besturingspanelen gelden:
- Je hebt er al gauw meer nodig bij een vaste versie aan de muur. Anders moet de gebruiker telkens weer teruglopen              vanuit andere ruimtes.
- Zij zijn relatief duur.
- Je kunt er meestal geen andere dingen mee doen zoals bij de smartphone en tablet wel het geval is.
- Alternatieve bedieningspanelen kunnen zijn: Flatscreens, slimme spiegels in de badkamer en de smart tv.



Per smartphone
De slimme telefoon kan tal van controle- en besturingsfuncties voor het slimme huis, kantoor, auto en boot uitvoeren. Laadt een app met het juiste besturingsinterface en hub-netwerkverbinding in en de smartphone functioneert net zoals een muurpanel. Let er op dat de knoppen en regelaars op het display niet te klein uitpakken. Verder kan je er van alles mee: verlichting, temperatuur, de verduistering van de ramen, de airco, de tuin besproeien, beveiliging, babyfoon, als afstandsbediening voor de smart flatscreen, het bedienen van de keuken, wasmachine en het sanitair in de badkamer. Behalve het heen sturen van opdrachten en instellingen is er tevens een backfeed vanuit de domotica. Dit terug melden kan in de vorm van eenvoudige tekstberichtjes tot realtime videoverbinding.



De meeste apps voor domotica vind je in de App Store maar ook Android heeft een flink aanbod. Bekende namen en leveranciers zijn Loxone, Crestron, Belkin WeMo, Eaton Xcomfort, Revolv Sonos met Geosense voor proximity automation, HomeSeer, Tahoma van Somfy Home Control, Smart Home Pro van CommandFusion, Archos en Webee.

Per tablet

In feite is de tablet zoals de iPad de portable vervanger van het muurpaneel voor thuis- en kantoorautomatisering. Ongeveer dezelfde grootte (of nog groter) van de display, een prima grafische beeldkwaliteit, interactief touchscreen en vooral draadloos. Behalve los in de hand thuis of onderweg ook in een houder aan de muur te plaatsen.
Aardige apps voor de iPad zijn bijvoorbeeld Control4 MyHome, Savant TrueControl, xComfort, Roomie Remote, Logitech Harmony, Fibaro en Smart-Home. De tablet is tevens heel geschikt voor gaming en het second screen in het slimme huis.



Per smartwatch
Zowel Apple als Samsung en Sony zijn in de running voor (total) home control via het slimme horloge. De Samsung Galaxy Gear vervangt het probleem van het relatief kleine Amoled touchscreen interfaceschermpje deels door stembesturing. De verbinding gaat via Bluetooth en heeft aanvankelijk nog ondersteuning van een bijpassende smartphone zoals de Galaxy Note nodig. Dat gaat in de toekomst echter veranderen.



Per bril
Google Glass als commandocentrum voor het smart home? Dat heeft zeker een behoorlijke potentie. De combinatie van een camera en sensoren in de blik (en ook bewegings)richtingen en het kunnen commanderen met oog/hoofdbewegingen. En straks ook de stem (voice control) biedt een waar scala aan mogelijkheden. Het bedrijf Revolv heeft al een app voor het slimme huis die ongeveer dezelfde functionaliteit biedt als bij de smartphone.
Heel interessant voor de besturing van het slimme huis, kantoor, auto of boot zijn bij de Google Glass: een ingebouwde microfoon voor voice commands. De sensoren versnellingsmeter, gyroscope, een kompas en een ambient light sensor. Via de proximity sensor weet de Google-bril dat iemand deze draagt. En natuurlijk krijgt de eigenaar beeldfeedback in de vorm van tekst, graphics en video op de monitorschermpjes van de bril.
Van een geheel andere orde is dat Google Glass zich ‘bewust’ is wat diens drager aan het doen is. Onderweg, op het werk, thuis of in de ontspanning van de vrijetijd. Geografische referenties (Google Now of Apple’s Reminders), Bluetooth, WiFi, de tijdsindicatie en de sensoren informeren de software over de omgeving en de beschikbare smart devices. De drager krijgt allerlei nuttige informatie op het brilscherm. Bijvoorbeeld voor de smart tv de programmagids, in de keuken gezonde recepten, het trainingsschema tijdens het trimmen of de instelling van de ruimten (temperatuur, licht, luchtvochtigheid e.d.) in het smart home. Men spreekt in deze ook wel van het Contextual Home.
In de auto komen navigatie, file-informatie, ECO-rijden en nieuwsberichten in het vizier. Voor de boot navigatie, wind, het weer, snelheid e.d.



Het Second Screen
Het tweede beeldscherm of Second Screen slaat op het gelijktijdig tv kijken en met de tablet of smartphone surfen en browsen op internet. In het slimme huis een veel toegepaste manier voor het kijken van online films, het gebruik van intelligente programmagidsen, het geven van feedback op tv-programma’s (rate, likes naar vrienden of zelf deelnemen), het opvragen van informatie en het afregelen van de flatscreen en de kijkruimte op elkaar. Een variant is social tv waarbij de kijkers elkaar berichten over de draaiende uitzending per Twitter of een ander social medium versturen.