Showverslag: Laurence Dickie Presents the Vivid B1 Decade Limited Edition

We zitten midden in het seizoen waarin de meeste audio shows gehouden worden en soms zijn er zelfs meerdere shows die op diezelfde dag bezocht kunnen worden. Dit is zo’n weekend en dan dringt de vraag zich op: voor welke show zal ik kiezen? Wanneer je dan als dealer een show aan kunt bieden waarin één van de beste luidsprekerontwerpers ter wereld zelf zijn nieuwste geesteskind komt presenteren, dan heb je daarmee volgens mij een ijzersterke troef in handen. 

De winkel waar ik het in dit geval over heb, is AudioXperience, de zaak van Martijn Lavrijsen en diens zakelijke partner Hans Oosterwaal. Ik heb hier eerder prachtige productpresentaties meegemaakt – ik denk hierbij bijvoorbeeld aan de introductie sessie van de Sonus Faber Lilium - en mijn verwachtingen zijn dan ook hoog gespannen.



Ditmaal bestaat de show uit twee gescheiden onderdelen. Gedurende de laatste dag van deze drie dagen durende show bestaat de gehele dag de mogelijkheid om binnen te lopen en via de Vivid Audio B1 Decade Limited Edition te luisteren naar een muziekselectie, welke gepresenteerd wordt door AudioXperience medewerker Erik Paulus. In het daaraan voorafgaande eerste deel worden er, verspreid over twee dagen, drie sessies aangeboden met ontwerper Laurence Dickie van Vivid Audio. In elke sessie gaat de ontwerper in op de ontstaansgeschiedenis van Vivid Audio en de specifieke kenmerken van de ruim tien jaar geleden als eerste Vivid Audio speaker gepresenteerde Vivid B1. Daarbij maakt hij een vergelijking met de, speciaal ter gelegenheid van het tienjarig bestaan van Vivid Audio uitgebrachte, tot 200 sets gelimiteerde Vivid B1 Decade.



Voorafgaand aan de show blijkt er al een grote belangstelling te bestaan voor het bijwonen van één van deze drie sessies en het beperkt aantal plaatsen is dan ook snel vergeven. Dat er daarbij mensen teleurgesteld moeten worden, is onvermijdelijk. De meeste lezers zullen op de hoogte zijn van de gedachtegang die hieraan ten grondslag ligt, maar voor de enkeling die dit niet weet, licht ik het in het kort even toe. Iedere luisterruimte heeft zijn eigen specifieke akoestiek. In die desbetreffende akoestiek is er een mix van plekken waar de installatie goed klinkt en plaatsen waarop deze minder klinkt. Voegt men meer zitplaatsen toe dan zal op die plekken de klank minder goed zijn. Bovendien heeft het toelaten van extra mensen in de ruimte een negatief effect op de totaal weergave waardoor dan op alle zitplaatsen de klank minder zal zijn.

U zult begrijpen dat een serieuze dealer als AudioXperience ieder product op een zo optimaal mogelijke wijze wil presenteren. Zelf ben ik aanwezig bij de allereerste sessie. Maar voor het zover is, krijg ik de gelegenheid om, voorafgaand aan de twee uur durende sessie, in gesprek te gaan met Laurence Dickie.

Laurence Dickie

Hoewel ik de man enkele malen kort heb gesproken tijdens diverse audioshows, is dit de eerste maal dat ik een langdurig gesprek met hem voer. De meeste lezers zullen zijn verhaal kennen. Hij heeft jarenlang gewerkt voor het Britse Bowers and Wilkins waarbij de Nautilus ongetwijfeld de bekendste luidspreker van zijn hand is. Hij vertelt me dat toen hij wegging bij Bowers and Wilkins, hij er aanvankelijk vast van overtuigd was dat hij verder zou gaan als ontwerper van actieve studiomonitoren.



Hij startte allereerst met het ontwerpen van eigen luidsprekerunits maar liep al snel tegen het probleem aan dat er geen enkele fabrikant te vinden was die bereid was om deze unieke units in, voor hun begrippen, kleine aantallen te produceren. Toen hij bijna op het punt stond om de gedachte aan een eigen luidsprekermerk op te geven, sprak hij er over met Philip Guttentag, de toenmalige distributeur van Bowers and Wilkins in Zuid-Afrika. Hij wist Philip er van te overtuigen om samen met hem het bedrijf Vivid Audio te beginnen en tot op de dag van vandaag vindt de productie van Vivid luidsprekers nog steeds plaats in Zuid-Afrika.

Tegelijkertijd trad hij, met de gedachte aan actieve studiomonitoren in het achterhoofd, als consultant in dienst bij het Engelse bedrijf Turbosound dat PA luidsprekers ontwierp. Het bleek een win/win situatie voor beide partijen. Laurence Dickie kreeg zijn eigen werkplaats waar hij niet alleen voor Turbosound, maar ook voor Vivid Audio kon werken. Zijn ultieme doel was om het specifieke karakter van de basweergave van voor de professionele markt ontworpen luidsprekersystemen te integreren in de verfijnde High End luidsprekersystemen waar hij zich tot op dat moment mee bezig had gehouden. De verworven inzichten implementeerde hij in de Ghia luidsprekers en van diezelfde kennis heeft hij gebruik gemaakt om de Vivid B1 op te tillen naar de B1 Decade Limited Edition luidspreker.



Uiterlijk lijkt het misschien alsof de aanpassing zich beperkte tot de toevoeging van tweeter bescherming, magnetische grilles aan voor- en achterzijde en het puur op esthetische gronden vervangen van de rechte baffle van de originele B1 door een rond lopende baffle (met een lagere diffractie), maar er blijkt meer te zijn aangepast. Zo heeft Dickie voor het optimaliseren van de laagweergave de magneet van de unit verplaatst van een positie achter de voicecoil naar een plek direct rondom de voicecoil en heeft hij, als gevolg van die beslissing, eveneens het filter aangepast. Dit resulteert in een opener weergave met een grotere stage en een vollere, vaster klinkende basweergave met meer definitie. De veranderde basweergave was alleen mogelijk met het veranderen van de vorm van de poorten. Ook het hoog en midden heeft een weergaveboost gekregen door de veranderde plaatsing van de magneten van de desbetreffende units.

Verder is de behuizing nu uitgevoerd in een sandwich van hetzelfde glassfiber materiaal dat ook in de Ghia serie wordt gebruikt. Daardoor is de speaker niet alleen lichter geworden maar is eveneens de rigiditeit toegenomen. Op mijn vraag of hij nog een nieuwe luidspreker in de pijplijn heeft, antwoordt Dickie dat hij altijd bezig is met nieuwe ontwikkelingen maar dat er momenteel nog geen concrete plannen zijn voor een uitbreiding van de serie.

Nadat Turbosound overgenomen was door een grote derde partij moest Dickie zijn R&D activiteiten in dat bedrijf stoppen en was hij gedwongen om de laatste 18 maanden iedere zes weken telkens voor een korte periode af te reizen naar Zuid-Afrika om daar door te kunnen gaan met zijn werk. Inmiddels heeft die derde partij Turbosound opgeheven, is het oude pand vrijgekomen, heeft Dickie dat pand kunnen verwerven en is hij nu bezig om daar opnieuw een R&D afdeling te installeren. Met als groot voordeel dat hij in het vervolg zal kunnen werken op korte afstand van zijn thuissituatie, dicht bij zijn vriendin en zijn twee kinderen. 

Vivid B1 Decade Limited Edition - de presentatie

Inmiddels zijn alle genode gasten gearriveerd en kan er een aanvang worden gemaakt met de presentatie. Ik stap de luisterruimte binnen en sta oog in oog met de in Ferrari-rood uitgevoerde ovaal gevormde luidsprekers. Voor die vorm is zeker niet uitsluitend gekozen vanuit een esthetisch standpunt, zoals Dickie later ook toe zal lichten. Juist door de ronde vormen wordt het afstraalkarakter verbeterd en is er minder sprake van een specifieke begrensde hotspot waar de weergave optimaal is.



Ik vind een plek op de achterste rij, wetende dat dit niet de meest optimale luisterpositie is. Rik introduceert Laurens Dickie en laatstgenoemde blijkt een begenadigd spreker te zijn die niet alleen met kennis van zaken, – hij is per slot van rekening een engineer – maar ook met een aanstekelijk enthousiasme, op humorrijke wijze zijn verhaal vertelt. Met enige regelmaat wordt zijn relaas onderbroken door muziekselecties uit uiteenlopende muziekgenres.



Dickie gaat uitvoerig in op de geschiedenis van Vivid Audio, de opbouw van de luidsprekerunits, de ontkoppeling van de units door rubber o-rings, de opheffing van reactionaire krachten door toepassing van de trekstang tussen de beide bas weergevers etc. De werking van en o-ring demonstreert hij heel effectief met behulp van een kleine speeldoos. In eerste instantie koppelt hij die aan één van de kasten waarin tegen de zijmuur van de luisterruimte audio componenten zijn opgesteld. Vervolgens laat hij het verschil horen wanneer er een o-ring tussen speeldoosje en kastplank wordt geschoven; de vervorming verdwijnt. Hij laat alle ruimte open voor vragen en enkele aanwezigen maken daadwerkelijk gebruik van deze mogelijkheid. De twee uren vliegen voorbij.

Vivid B1 Decade Limited Edition - de prestatie

Zoals gezegd, wordt de presentatie regelmatig onderbroken door muziekselecties. Martijn Lavrijsen bijt zelf het spits af door de eerste CD in de lade van de dCS Paganini speler te plaatsen. Het is een schijf uit de Schubert reeks die Matthias Goerne opnam op het Harmonia Mundi label getiteld Erlkönig, waarop hij begeleid wordt door Andreas Haefliger op piano. Daarmee doet hij mij, als liefhebber van zowel Schubert als de stem van Matthias Goerne, zonder het te weten een groot plezier. Zoals gezegd; dit is in deze ruimte niet de meest optimale zitpositie om van de kwaliteit van de weergave te profiteren maar desondanks geniet ik van het open klankbeeld en de natuurgetrouwe wijze waarop zowel de mij goed bekende stem als de levensgroot afgebeelde vleugel geportretteerd worden. In muzikale zin kan met deze selectie voor mij de avond al niet meer stuk.



Ik probeer me te herinneren hoe ik de klank van de originele B1 destijds ervaren heb. Uiteraard een onmogelijke opgave . Niet alleen vanwege de sindsdien verstreken tijd maar ook vanwege de andere ruimte, de andere audio set en de andere muziek. Desondanks heb ik het idee dat het hoog en midden schoner klinken en dat ook het laag, vooral uitkomend in het gewicht van de vleugel, aan kwaliteit gewonnen heeft. En dat, terwijl ik de originele B1 al uitzonderlijk goed vond. Terwijl Dickie vervolgens verder gaat met zijn (mij reeds bekende) verhaal, neem ik even de tijd om de set te bekijken waarmee nu gedemonstreerd wordt.

Pontificaal in het midden tussen de Vivid B1 Decade luidsprekers geplaatst, is daar allereerst de AX 5 geïntegreerde versterker van Ayre in zijn nieuwste Twenty uitvoering. Van de geïntegreerde versterker naar de Vivid luidsprekers lopen Crystal Cable luidsprekerkabels. Als Bron wordt de eerder genoemde dCS Paganini gecombineerd met een dCS Rossini DAC terwijl als tweede bron een Aurender W20 netwerkspeler aangesloten is. Alle interlinks en powercords zijn afkomstig van het Amerikaanse Audioquest.

Ondertussen is er weer een adempauze voor Laurence Dickie en laat Erik een stuk muziek horen van Dominic Miller, de gitarist van Sting, getiteld Catalan, afkomstig van zijn album 5th House. Hier komt één van de meest karakteristieke eigenschappan van Vivid Audio speakers naar voren; de energieke weergave van muziek. Bij de volgende break in het verhaal van Laurence kiest Erik voor een song die ik onmiddellijk herken als een Led Zeppelin song; Going to California. Ditmaal echter in de uitvoering van Dawn Tyler Watson en Paul Deslauriers. Heel fraai en verdienstelijk maar ook hier prefereer ik uiteindelijk, zoals vrijwel altijd het geval is, het origineel. Wel een prachtig nummer om aan te geven waar deze mooie speaker toe in staat is en in die zin een mooie demo track.



Tot nu toe speelt het systeem elke muzieksoort op prachtige, involverende wijze af. Dat is niet anders wanneer Erik tijdens de volgende break kiest voor een modern klassiek stuk van componist Karl Jenkins getiteld Save me from Bloody Men. Het vierde gedeelte uit zijn compositie The Armed Man; A Mass for Peace, 2001. Een zowel imponerend als overtuigend kort stuk (1 minuut 47 seconden) koormuziek waarbij de stemmen mooi los van elkaar in een grote ruimte worden weergegeven.

Uiteraard weet ook Erik dat de luisteraars in de voorste stoelen een mooier geluidsbeeld voorgeschoteld krijgen dan diegenen die een plaats gevonden hebben op de achterste rijen. Bij de volgende pauze vraagt hij dan ook om van zitplaats te wisselen en krijg ik de kans om in het midden van de voorste bank plaats te nemen. Dat de weergave hier nog beduidend aan kwaliteit wint, is uitstekend te horen wanneer Erik op advies van de bij de sessie aanwezige Ewald Verkerk een CD draait van de Italiaanse jazz trompettist Luca Aquino. Ewald is de man achter Vivid distributeur Terrason Audio en hij heeft in het audio-wereldje een zekere naam op te houden wanneer het aan komt op het ontdekken en promoten van nieuwe muziek. Ditmaal gaat het om een nieuwe cover, een mystieke versie, van het aloude Doors nummer Riders on the Storm, afkomstig van het album OverDoors. Ik word vol geraakt door de fluwelige klank van de trompet en weet dat dit nu eens een cover is die op zijn volstrekt eigen wijze muzikaal net zo bekoort als het origineel.



In de resterende tijd bewijzen de Vivid Audio B1 Decade luidsprekers dat zij met alle mogelijke muziekstijlen meer dan raad weten. Allereerst met een prachtig opgenomen SACD van Montserrat Figueras en haar echtgenoot Jordi Savall die Erik vaker op demo’s draait. Haar fenomenale stemgeluid heeft reeds menig audiosysteem door de mand doen vallen maar dit systeem blijft fier overeind. Het resultaat is een prachtige natuurgetrouwe weergave van een goddelijke stem in de overweldigende ambiance van een grote opnameruimte.

Maar ook het mij overbekend in de oren klinkende Song of the Nile, afkomstig van Dead Can Dance album Spirit Chaser, is overtuigend en werkt meeslepend. De apotheose wordt gevormd door een gedeelte van de derde symfonie van Gustav Mahler, één van mijn favoriete componisten. En hoewel ik niet kapot ben van Deutsche Grammophon opnamen uit de desbetreffende periode; deze interpretatie gaat me door merg en been en dat komt volledig op het conto van de hier spelende set met de beide excellerende luidsprekers als overtuigende hoofdrolspelers. Chapeau! 

Vivid B1 Decade Limited Edition - conclusie

Dan versterven de laatste tonen en wordt iedereen uitgenodigd om onder het genot van een drankje nog even na te praten. Dat is dus wat ik vervolgens ook doe met in eerste instantie o.a. Erik en een medebezoeker en daarna nog even met Ewald en Martijn. Heel gezellig, interessant en informatief maar tegelijkertijd speelt al die tijd door mijn hoofd hoe indrukwekkend die uitvoering van die derde van Mahler klonk en hoe graag ik die in zijn geheel op dit systeem had willen horen.



Er kan aan het eind van deze avond dan ook maar één conclusie worden getrokken; Great speakers Laurence!