Link M300


Philip van Deijk | 12 februari 2001 | Link

Dit keer een test van luidsprekers van fabrikant Link. Het merk is in Nederland (nog) niet erg bekend en daar mag wat mij betreft verandering inkomen. Derhalve even een korte introductie van dit merk.

Link is een luidsprekerfabrikant die bij onze zuiderburen, de Belgen, vandaan komt. Het programma van Link omvat een drietal luidsprekers. De kleinste en tevens goedkoopste luidspreker is er één van het monitor-type, te weten de K-250, FL. 2050,= p/st. excl. stands. Deze is alleen is kersenfineer te verkrijgen. De stands kosten Fl. 395,= p/st. en zijn gemaakt van MDF en hout wat dan in een zwart satijnen lak is gespoten. De grootste en tevens duurste luidspreker van Link is de B-600. Dit is een manshoge luidspreker en kost Fl. 10.000,= p/st. Deze luidspreker wordt geleverd in een zwarte satijnlak.

De M-300

De luidspreker die ons door de importeur Lexi-Cone Acoustics ter test is aangeboden, is de Link M300. Dit is de middelste uit de serie van drie en verwisseld voor Fl. 3400,= p/st. van eigenaar. "Wel een mooie kleur" zei mijn vriendin toen zij thuiskwam en de Link M300 op de plek zag staan waar even tevoren nog mijn eigen luidsprekers stonden. Verder vond ze de M-300 mooi slank en minder prominent aanwezig dan mijn luidsprekers. De Link M-300 is inderdaad een mooie luidspreker om te zien. Deze luidspreker is voorzien van een kersenfineer. De luidspreker is 1.02 meter hoog. De voorzijde van de luidspreker is ongeveer 25 cm breed en loopt naar achteren taps toe en is dan nog ongeveer 10 cm breed. In verhouding tot de breedte is deze luidspreker wel diep, namelijk zo’n 40 cm. Toch oogt de luidspreker door zijn kleur en vorm niet erg groot en valt hij bij mij in de woonkamer niet zo op. Ik wil u niet lastig vallen met technische- en meetgegevens, daarvoor verwijs ik u naar de importeur. Doch enkele specificaties wil ik u niet onthouden. De luidspreker is een twee-wegsysteem en heeft een rendement van 89db en een nominale impedantie van 8 ohm. Tevens is de luidspreker voorzien van een Bi-wire aansluiting.

Link M300

Testopstelling

Ter ontkoppeling met de vloer staan deze luidsprekers ieder op drie kegels. De opstelling van deze luidspreker verdient speciale aandacht. Niet dat ze moeilijk te plaatsen zijn, maar de luidsprekers moeten nogal naar binnen gedraaid worden. De luidspreker is hier speciaal voor ontworpen en de fabrikant heeft als achterliggende gedachte hierbij, dat de luisteraar het verspreidde geluid over een relatief groot gebied met een gelijke geluidsdruk heeft. In de praktijk moet het er op neer komen dat de luisteraar, ongeacht of hij/zij in het midden zit of er buiten, toch niet de linker of de rechter luidspreker harder hoort.

Verder heeft deze luidspreker aan de achterzijde een flinke poort waardoor u de ruimte aan de achterzijde van de luidsprekers tot de muur volgens de fabrikant op minimaal 50 cm moet houden. Bij mij is de ruimte achter de luidsprekers echter 1 meter. Dit komt de diepte ten goede, maar daarover later meer.

Bekabeling

De importeur leverde bij de luidspreker ook een luidsprekerkabel. Deze luidsprekerkabel wordt door Lexi-Cone gedistribueerd en ontwikkeld. Volgens de importeur is het "een uitgekiend component, dat puls en fase geheel onder controle houdt, waardoor het hele signaal integer blijft. Zonder bijverschijnselen als niet-lineaire vervorming en vandaar ook geen verlies in de uiteinden van de bandbreedte geeft." De mij ter beschikking gestelde kabel is van Link, type Korund. Voor deze kabel betaalt u een bedrag van Fl. 1000,= voor de kortste lengte, namelijk 3.5 stereometer. Vanzelfsprekend zijn er ook nog andere lengtes verkrijgbaar, maar hier gelden andere bedragen voor. Tevens zit er in het kabelpakket ook nog een serie interconnects, maar deze zijn niet gebruikt. Volgens de importeur worden de beste resultaten met deze Link-kabels behaald. Ik ben begonnen met de luidsprekerkabels van de importeur en later heb ik mijn eigen kabels gebruikt, om te kijken wat de luidspreker met een andere kabel doet.

Muziek

Ik heb een groot aantal cd’s als test-cd’s gebruikt, zowel audiofiele als gewone opnames. Dit omdat de gewone luisteraar ook niet alleen audiofiel draait. Ik zal zoveel mogelijk proberen te noemen welke tracks ik van de cd’s heb gebruikt.

Link M300

Test

Nadat de M-300 met de bijgeleverde luidsprekerkabels op mijn versterker waren aangesloten en deze op 50 cm van de achterwand geplaatst waren heb ik een tijdje zitten luisteren. Ik kwam erachter dat het laag een beetje teveel van het goede was. Dat kwam naar voren met name bij de mooie cd van Patricia Barber’s Café Blue. Hier klonk de bas toch wel overweldigend en een beetje te vet. Datzelfde had ik bij de cd van John Lee Hooker’s Don’t Look Back (HDCD). Een schitterende cd waarop lekkere blues wordt gespeeld. Van Morrisson speelt hier op gitaar en gaat regelmatig een duet aan met John. Het zijn echter wel merendeel covers, maar ze klinken zo lekker. Vervolgens heb ik de luidsprekers nog een halve meter naar voren geschoven, zodat de luidsprekers op 1 meter afstand van de muur kwamen te staan. De bas bij Patricia Barber werd slanker en strakker. Tevens nam de diepte naar achteren overweldigend toe. Dit is één van de sterke eigenschappen van de luidsprekers. Met de meeste live-cd’s krijg je een echt podium, zowel in breedte als in diepte naar achteren toe. Ik heb dit nog niet eerder bij luidsprekers in deze prijsklasse gehoord. Zoals op de cd Unplugged van Eric Clapton, de gitaristen zijn goed te volgen en zitten mooi op hun plaats. Bij nummer 9, Walking Blues staan de stem en de gitaar mooi los in de ruimte en is er een podiumgeluid te "horen en te voelen".

Evenals de live cd van The Eagles en dan met name nummer 6, Hotel California, de percussie-instrumenten aan het begin van dit nummer komen overweldigend over en zijn goed te volgen. Ook het gejoel en geschreeuw van het publiek tussen de nummers door is indrukwekkend. Als u wel eens een live-concert van een popgroep hebt meegemaakt weet u wat ik bedoel. Zoniet bezoek eens een live-concert en ervaar het gevoel en de ambiance. Ook een mooie cd met percussie-instrumenten is de cd Into the Labyrinth van Dead Can Dance. Ik gebruik track 1, genaamd Yulunga meestal bij het beoordelen van luidsprekers. Op dit nummer komen op een gegeven moment de sambaballen zo levensecht de kamer binnen dat je op z’n minst denkt dat daar echt iemand staat. Gaandeweg komen er steeds meer geluiden bij die los in de ruimte hangen en met een groot gevoel van echtheid worden weergegeven.

Het nadeel van deze luidspreker is dan ook dat je moeite hebt om te stoppen met muziek te draaien. Telkens weer wil je een cd in de speler doen om te horen hoe deze door de Link wordt weergeven. Luistermoeheid is dan ook totaal niet aan de orde, integendeel.

Zo ook volgde in rap tempo de cd Talking Timbuktu van Ry Cooder met een Afrikaanse muziekgrootheid Ali Farka Rour. Voor degene die nog niet van Ry Cooder gehoord hebben een korte introductie. Ry Cooder is letterlijk en figuurlijk een wereldmuzikant. Hij reist de hele wereld over om met lokaal bekende muzikanten de muziek op te nemen die in die streek gespeeld wordt. Zoals ook de op de cd Buena Vista Social Club. Daarop speelt Ry met een aantal zeer oude, plaatselijk bekende, muzikanten in Cuba. Een leuke cd, maar wacht even tot het mooi weer is om hem op te zetten. De cd is zo aanstekelijk en goed opgenomen dat het lijkt of je zelf op een terrasje in Cuba zit, terwijl vlakbij een bandje zit te spelen. De toen nog onbekende muzikanten trekken nu de wereld over en zijn onlangs nog in Nederland geweest. Zo helpt Ry onbekende muzikanten een stapje op de muzikale wereldladder en laat ons daarmee kennismaken.

Maar goed, weer even terug naar de cd. Nummer 9, Ai Du is een realistisch opgenomen nummer. Na ongeveer 30 seconden komt de drum inzetten en dit bezorgt een hoog kippenvelgehalte. Diep naar achteren geplaatst, strak zoals een drum moet klinken, fantastisch gewoon en het beeld blijft overeind staan hoe hard je dit ook afspeelt. Ook hier weer veel percussie-instrumenten, welke in de Afrikaanse muziek veel gebruikt worden zoals de kalebas en bongo. De cd van Laurie Anderson Bright Red - Thightrope is ook zo’n stemming- en seizoensgevoelige cd. Ik draai deze cd bijna alleen ‘s winters als het buiten donker en koud is. Als je het nummer World Without End opzet dan heb je ook echt het gevoel of het einde van de wereld nabij is gekomen. Zo realistisch geven deze luidsprekers de sfeer van cd’s weer en voel je de betrokkenheid met de muziek. Op het nummer Thightrope zelf staat de stem precies in het midden. De bijgeluiden om de stem, die om de stem heen staan pakken je daarbij zo dat je je afvraagt of ze wel uit de twee luidsprekers komen die voor je staan. Het laatste nummer op deze cd Same Time Tomorrow laat een piep van een videorecorder (VCR) horen, deze staat als een huis diep achterin en duidelijk waarneembaar iets wat ik op andere luidsprekers wel eens anders heb gehoord.

Ook een favoriete cd van mij is van Cassandra Wilson, deze cd heeft ze samen met de pianist Jacky Terrasson opgenomen die haar op zowel elektrische als akoestische piano begeleidt. Ook deze cd is HDCD opgenomen en dat is zeker te horen. De diepte, ruimte en details die in de cd zitten laten de Links ongelofelijk goed horen en je hoeft geen moeite te doen om de instrumenten te volgen. Dit geldt evenzo voor Cassandra, die "zie" je gewoon staan zingen.

Link M300

Kabels

Nadat ik eerst mijn eigen kabels tussen de versterker en de Links heb gehangen, heb ik deze later vervangen door de Korund kabels van Link. Ik vond dat deze kabels iets te veel laag van het goede weergaven. Waar dit in zou kunnen zitten weet ik niet. Ik heb het grootste gedeelte van de test dan ook met mijn kabels gespeeld. Over de interlink was ik meer tevreden, Ik had ze echter te kort in bezit om er uitgebreid verslag over te doen. Ik raad u in ieder geval aan om indien u de Links gaat beluisteren ook de kabels in ogenschouw te nemen, gezien de ervaringen die de importeur ermee heeft. De interne bekabeling hoort tot het samenspel van de units, filter en kabel, het zogenoemde PPC = "Pure Pulse Control". Het LiveWire-gamma is feitelijk een offspin van de kennis opgedaan met het PPC principe.

Conclusie

Een gevoel van betrokkenheid en realisme is waar deze luidsprekers in uitblinken, ze weten je aandacht te pakken en hebben mij regelmatig het boek neer laten leggen waar ik in zat te lezen. En als je dat als luidspreker kan dan ben je heel goed. De luidspreker laat geen spoor van hardheid horen en klinkt ook niet "soft" warm, maar is doorzichtig, snel, gedetailleerd en pakkend. Opvallend is dat als de muziek zacht staat dat het beeld nog overeind blijft en met een zekere autoriteit wordt weergegeven. Meestal wordt het beeld bij andere vergelijkbare luidsprekers kleiner en kun je over autoriteit helemaal niet meer spreken. De luidspreker straalt een grote mate van rust uit in de muziek en je bemerkt pas als je tegen iemand praat hoe hard de muziek staat, je moet flink je stem verheffen om boven de muziek uit te komen.

Gebruikte apparatuur

Teac VRDS-7 CD-speler/loopwerk
Audio Alchemy DTI 32 + anti jitter en up-sampling
Audio Alchemy DDE V3.0 Dac
Audio Research CA-50 versterker
Link M-300 speakers
Avalon Monitor speakers + stands
Interlinks: MIT, Monster
Speakerkabels: MIT, LiveWire Korund
Accessoires: Standesign rack, eigenbouw netfilter