Je computer als muziekbron: hoe doe je dat?

Dankzij de opkomst van digitale muziek en in het bijzonder hi-res is de positie van de computer als muziekbron helemaal verankerd. Dat merk je ook aan nieuwe audioapparatuur. Nieuwe DAC’s en geïntegreerde versterkers bezitten steeds vaker een USB klasse B-ingang, een aansluiting die je enkel kunt gebruiken om een verbinding te maken met een computer. Zo’n ingang is vrij standaard op netwerkspelers: toestellen die bijna altijd een combinatie zijn van streamer en DAC. Hoofdtelefoonliefhebbers kunnen daarnaast kiezen uit een immens aanbod aan DAC/hoofdtelefoonversterkers met USB-ingang.

PC als muziekbron: USB klasse B

Een klasse B-poort herken je aan de vierkante vorm, in tegenstelling tot de kleinere, rechthoekige USB klasse A-stekker die je in een hifi-context meestal gebruikt om mobiele toestellen of USB-opslag te verbinden.

USB heeft heel wat voordelen voor hifi-liefhebbers. Om te beginnen verschijnt een DAC aangesloten via USB als een externe geluidskaart in het besturingssysteem, waardoor je bepaalde instellingen kunt manipuleren. Zo kun je een USB-DAC aanwijzen als audio-apparaat voor een bepaalde applicatie, terwijl systeemgeluiden afspelen via de ingebouwde speakers van je laptop.

USB is een optimale manier om hi-res-bestanden naar je DAC of versterker te krijgen. Ook DSD-bestanden kun je doorsturen: naargelang de omstandigheden kan dat ‘puur’ of gemaskeerd via DoP (DSD over PCM). Bij een Mac werkt USB meteen voor alle hi-res-materiaal, bij een Windows-computer moet je mogelijk een bijkomende USB-driver installeren om bestanden van hoger dan cd-kwaliteit te kunnen doorsturen.

PC als muziekbron: asynchrone USB-verbinding

In de meeste gevallen werkt een DAC of versterker met een asynchrone USB-verbinding. Dat betekent dat de DAC in kwestie de controle heeft over het versturen van audiodata over de USB-kabel, niet de computer. Dat is een groot pluspunt bij een betere DAC, omdat deze bijna zeker een accuratere klok bezit dan de computer. De klok speelt een cruciale rol in het reguleren van het conversieproces van digitaal naar analoog.

Er is heel wat discussie over de impact van USB-kabels. In principe verstuur je digitale datapakketten, waardoor kleuring van de klank onmogelijk is. Het kan zijn dat je storing binnenkrijgt afkomstig van de 5V-voedinglijn via USB, zeker als je DAC via deze stroom gevoed wordt. Er zijn goedkope filters op de markt die dit probleem zeggen aan te pakken. Heb je een goed ontworpen DAC met eigen voeding of een DAC met interne batterij (zoals de Chord Mojo), dan zou je er minder last van moeten hebben.

Belangrijk als je een kabel nodig hebt die over een langere afstand loopt, is dat je één koopt die mechanisch sterk genoeg is. In principe is USB begrensd op vijf meter, al kan iets langer in de meeste situaties wel.

PC als muziekbron: analoge opties

Naast USB heb je nog twee opties om je computer fysiek te koppelen aan een versterker of DAC: analoog of met een optische kabel. De eerste optie is eigenlijk geen aanrader bij de meeste computers, in het bijzonder bij desktop-pc’s. De analoge uitgang is vaak enkel ontworpen om een headset aan te sturen en levert zelden een audiosignaal zonder geruis of gezoem. Je moet zelfs geen heel goede oren hebben om de storing van de hoogfrequente onderdelen, koeling of harde schijf te horen. Bovendien vertrouw je ook op de mogelijk minderwaardige DAC-chip op het moederbord. Analoog zouden we voor deze redenen bijna nooit aanraden.

Bij de meeste computers is de analoge uitgang een 3,5 mm jack. Wil je de pc verbinden met een DAC of versterker, dan zal je wellicht moeten investeren in een kabel met een 3,5 mm stereojack aan één zijde en twee cinch-kabels aan de andere. 

PC als muziekbron: opties, draadloos en software

Via een optische kabel heb je minder of niet af te rekenen met hoorbare storingen veroorzaakt door de onderdelen van de computer. Heeft jouw computer schijnbaar geen optische uitgang? Toch even goed de handleiding controleren, want het kan zijn dat de jack-uitgang een dubbele functie heeft en automatisch overschakelt naar digitale output als je een mini-Toslink-kabel insteekt. Deze connector lijkt niet op een klassieke rechthoekige Toslink, maar is net een lange stekker die van ver op een jack lijkt.

Een mogelijk nadeel bij een optische verbinding is dat de digitale stream meestal begrensd is op 96 kHz / 24-bit. Ook aan de zijde van DAC’s zie je af en toe een begrenzing aan wat ze accepteren qua hi-res via de optische ingang. Luister je enkel naar cd-kwaliteit, dan is dit uiteraard geen enkel probleem, maar bepaalde hi-res-materiaal moet je downsamplen om te streamen.

Er zijn adapters beschikbaar die een gewone Toslink-stekker omvormen, maar een betere optie is gewoon een aangepaste kabel met een mini-stekker aan één kant en een volwaardige Toslink-stekker aan de andere kant. Dezelfde kabel is nodig om een Airport Express of Chromecast Audio digitaal aan te sluiten. Eén voordeel van een optische verbinding: grotere lengtes zijn geen probleem.

PC als muziekbron: draadloos streamen 

Alle opties die we tot nu bekeken zijn bekabeld, wat toch altijd de beste optie is als je (hi-res) audio in de hoogste kwaliteit wil doorsturen. Toch als je een digitale connectie gebruikt, analoog is bijna altijd af te raden. Maar kan het ook draadloos of via de ethernetkabel? Natuurlijk, afhankelijk van de mogelijkheden van je versterker, DAC of netwerkspeler.

Bluetooth is één optie, wellicht de meest universele als je het bekijkt aan de kant van de computer. Het is echter enkel geschikt voor het lossy doorsturen van muziek. Hi-res of zelfs lossless op cd-kwaliteit kun je niet streamen. Er zijn wel steeds meer AV-receivers en versterkers met Bluetooth-ontvangers, dus het is wel een handige optie. Het bereik van Bluetooth is in de praktijk sterk begrensd. Van één kamer naar een andere is zelden mogelijk.

Airplay is een optie die zowel over WiFi als netwerkkabel werkt. Het is vooral interessant voor Apple-gebruikers, hoewel je ook op de pc over Airplay kunt streamen vanuit iTunes of met plugins zoals Tuneblade of Airfoil. Airplay is begrensd op 48 kHz / 16-bit.

PC als muziekbron: DNLA en meer

Veel netwerkspelers en receivers hebben een DLNA-speler aan boord. Via deze weg kun je ook muziekbestanden over het netwerk naar je audiosysteem krijgen, maar eigenlijk speelt je pc dan enkel de rol van opslag. Je kunt dan maar heel moeilijk de audio manipuleren zoals dat met een directe stream wel kan.

Nog een optie die steeds belangrijker wordt is RAAT of Roon Advanced Audio Transport. Je moet dan Roon draaien op je pc (of op een toestel zoals ELAC’s Discovery Server) en de DAC of netwerkspeler moet Roon Ready zijn. RAAT stuurt audio aan de oorspronkelijke kwaliteit door en in Roon kun je audio via allerlei DSP-instellingen aanpassen. Het is wellicht de beste optie om in hoge resolutie muziek te beluisteren over het netwerk, maar draagt wel een hogere kostprijs.

Uiteraard heeft bij deze opties (behalve Bluetooth) de kwaliteit van het netwerk een zeer grote invloed. Kabelverbindingen zijn daarbij de stabielere keuze, WiFi blijft een wisselvallig transportmiddel dat van moment tot moment kan variëren in doorvoersnelheid en bereik. 

PC als muziekbron: software

Gebruik je een pc of Mac als muziekbron, dan heb je ook nog software nodig om de bestanden af te spelen. Dat kan in principe met elke mediaspeler-app, zolang die toelaat om een audio-uitgang te kiezen. Naargelang hoe je werkt en de gebruikte app kun je dat in de speler zelf of via de audio-instellingen van het besturingssysteem.

De standaardspelers die bij Windows en macOS zitten, zijn eerder adequaat dan echt goed te noemen. Daarom is het de moeite om over te schakelen naar een andere speler, in het bijzonder als je op zoek bent naar audiofiele zaken, zoals hi-resondersteuning, DSD-playback, crossfeed-instellingen of een geavanceerde equalizer. In twee volgende artikelen bespreken we de interessantste hifi-apps voor de Mac en voor Windows.