Harman Kardon HD 980

Het is al twee jaar geleden dat ik de veelbejubelde HD 970 cd speler van Harman Kardon bij mij thuis had ter recensie. Harman Kardon heeft inmiddels hun audio line-up voorzien van een nieuw uiterlijk en enkele technische wijzigingen. Tijd voor een update, dus. Dit keer met de iets goedkopere HD 980.

De in januari 2007 door mij zeer positief beoordeelde HD 970 was Harman Kardon’s meest luxe cd speler van dat moment. Er was ook een instapmodel, de HD 950. De importeur voorzag me op mijn verzoek van de opvolger van de HD 950. De HD 970 heeft ook een opvolger gekregen, de HD 990. Beide spelers zijn al sinds april 2008 in Nederland verkrijgbaar.

Verschil?

Waar de HD 980 op papier in verschilt met zijn voorganger is, behalve het gewicht, niet echt te achterhalen. Met zijn 3,8 kilogram is de vernieuwde speler 0.8 kilo lichter dan de HD 950, wat duidt op een goedkopere kastconstructie of een andere soort voeding. Verder leest de nieuwere speler ook mp3, iets dat bij zijn voorganger niet stond vermeld.

Het loopwerk is voorzien van een afstandsbediening, er kan geen los netvoedingsnoer op aangesloten worden en ook de aansluitingen zijn hetzelfde, een digitale optische uitgang, een coaxiale uitgang en natuurlijk een stereo cinch aansluiting zijn netjes aanwezig. De opgegeven samplingfrequentie is 32-96 kHz, het frequentiebereik loopt van 20 Hz tot 20 kHz en de totale harmonische vervorming ligt op een lage 0,0009% bij 1 kHz. De D/A conversie geschiedt via een Multibit Sigma- Delta modulator (Wolfson) met een 24 bit/ 176,4 kHz sampling rate.

De verpakking is netjes verzorgd, al is er bespaard op de luxe ‘sleeve’ om de speler heen. Maar een kniesoor die daar op let, het gaat om de speler, nietwaar? Ook het design van de afstandsbediening is jammer genoeg niet gewijzigd. Zoals ik twee jaar geleden al aangaf had deze wat meer ergonomisch ontworpen kunnen zijn.

Binnenwerk en luisteren

Als ik de HD 980 openschroef kom ik allereerst op de achterkant de vermelding tegen dat de speler wordt gefabriceerd in China. Wel volgens Westerse normen. De binnenkant oogt dan ook zeer verzorgd. Harman Kardon heeft de nieuwe cd speler ontworpen in Frankrijk, Chateau du Loir. Net als in de HD 970 zitten ver van elkaar af de voeding - die voor de HD 980 geheel nieuw is geproduceerd - in het midden het loopwerk en uiterst rechts de printplaat met daarop de d/a converter en signaalwegen van en naar de speler en uitgangen. Doe-het-zelvers kunnen met gemak de speler voorzien van een IEC stroomaansluiting, om van netkabel te kunnen wisselen.

Na diverse kabels te hebben geprobeerd sluit ik de HD 980 op mijn als voorversterker dienstdoende AV-R3803 van Denon aan middels een set InAkustik Rhodos. Dezelfde kabel loopt naar mijn eindversterker, die vervolgens over Weber und Maurer LS01 speakerkabel mijn Bluenote Reale weergevers aanstuurt. De stroomkabel die bijgeleverd wordt gebruik ik voor spanningtoevoer. De rest van de set vindt u zoals gebruikelijk onderaan deze recensie. Het loopwerk krijgt ter ontkoppeling een set MasterBase onder de voeten geschoven en na enkele weken begint het serieuze luisteren…

De HD 980 beluisterd

De echte luistersessie vangt aan met Erik Satie’s Petite Ouverture à Danser, in 1980 vertolkt door Reinbert de Leeuw op Philips Classics. Met enkel piano kan de Harman Kardon prima uit de voeten. Er heerst een voor deze klasse hoge mate van rust in de weergave. Om de muziek heen is alles zwart. De klankkast van de piano is tastbaar en het geluidsbeeld diep. Je voelt als het ware mee met de vertolker die zijn ziel in het pianostuk legt. Het nagalmen van de snaren is prima, maar kan iets langer doorlopen.

Over naar jazz. Miles Davis’ Kind of Blue is onlangs nog verschenen in een jubileumversie, ik gebruik de 20-bit geremasterde opname op Columbia/Sony. De track All Blues kent een lekker wegluisterend format, veel percussie en alle instrumenten komen goed aan bod. De trompet van Miles, de altsaxofoon (bespeeld door Julian Adderley) en met natuurlijk legende John Coltrane op tenorsax. Om maar een paar van de vele groten te noemen die aan het project hebben meegewerkt. Nu de vertolking. De percussie, weergegeven op de HD 980, is gemakkelijk en open. De speler kent genoeg snelheid in de weergave om het nummer losjes en natuurlijk weer te kunnen geven. Het geluidsbeeld is diep, erg diep. Miles’ koper komt hierdoor tot vlak voor de luisteraar en lijkt ietsje hoger afgebeeld, alsof hij af en toe schuin omhoog speelt. De drummer slaat losjes om de rest van de muzikanten heen op de cymbals. De alt- en tenor saxofoons staan links achter, dan wel rechts naast Miles en vinden hun weg langs zijn gestalte. De laagweergave is strak en diep, het geheel een tikje warm. Net als de eerder door mij geteste HD 970.

Meer luisteren

Dan naar elektrische muziek. Het Deense Bliss is één van de weinige formaties die me niet snel vermoeien met hun deels elektrische klanken. Op Quiet Letters staat als intro en eerste track het nummer Sleep Will Come, dat aftrapt met strijkers en later overgaat in elektronische muziek ondersteund door echte instrumenten. Heerlijk om te luisteren en ik denk dat vele liefhebbers van het muzikale gebied tussen Faithless en Dead can Dance dit album wel als tip mogen beschouwen. Het loopwerk geeft de snaren zijdezacht weer. Het aftasten van de strijkstok over de snaren is bijna zichtbaar. Weer rust in het geheel. Een tikkeltje warmte.

Het laag, dat deze op cd met overvloed aanwezig is door de lange en diepe beats, loopt ver maar strak door. Het hoog blijft open, hoewel ik toch net dat beetje frisheid mis. Iets dat een hogere klasse cd speler vaak beter weer kan geven. Leuk is dat het geluidsbeeld dat de speler geeft ook weer bij deze opname naar holografie neigt. Alle effecten die door de makers van de muziek zijn toegevoegd, omarmen je van alle kanten. Niet in de laatste plaats is het van belang dat de rest van de set matcht, en dat de weergevers en akoestiek ook meewerken… Toch doet de Harman Kardon een flinke duit in datzelfde zakje.

Tenslotte wat heftiger muziek met veel digitale informatie op de zilveren schijf. Uit eigen land komt het project Ayreon van oud Vengeance-lid Arjen Anthony Lucassen. Op het uit 1996 stammende Actual Fantasy (Transmission Records) staat het epische Abbey of Sin. Gedigitaliseerde stemmen, fijne riffs en gitaarspel dat niet onderdoet voor Steve Vai of Joe Satriani, in mijn opinie. Het geheel klinkt homogeen. Ook dit album is voorzien van muzikale effecten, die me wederom rondom benaderen. Hierdoor betrekt de speler je op een prettige maar dwingende manier bij de muziek, zonder irritatie op te wekken. Een tikkeltje warmte, en hetzelfde gemis aan verfijning in de hoogste regionen van de weergave. Baslijnen zijn zeer goed volgbaar en de oceaan van informatie die mijn oren bereikt, en stemmen helder, goed gearticuleerd en plaatsbaar.

De Eindstreep

Aan ieder test komt een eind, zo ook aan het verblijf van de HD 980. En dan is het aan mij om een heldere conclusie te trekken die u als lezer en misschien wel potentiële koper enigszins op weg moet kunnen helpen bij het zoeken naar een cd speler. Soms valt het trekken van die conclusie zwaar. Maar andere keren -zoals nu- is het geven van een oordeel erg gemakkelijk.

Harman Kardon levert met de HD 980 namelijk een speler die zijn prijsklasse overstijgt. En niet een beetje, maar erg ver! De speler kenmerkt zich door autoriteit, rust en holografie. Een tikje warm, de hoogweergave zou verfijnder kunnen, maar voor de klasse waarin de speler zich qua prijs positioneert een meer dan prima prestatie. Bent u op zoek naar een cd loopwerk in een lage prijsklasse, probeer dan absoluut de HD 980! Matcht de speler met uw set, dan heeft u een koopje te pakken. Stoorde bij de HD 970 het verschuiven van de lens bij het zoeken naar de track me twee jaar geleden, de HD 980 is muisstil. Het totale rekensommetje van eigenschappen van de speler zorgt dan ook dat ik hem zondermeer boven de luxere voorganger (970) positioneer en me afvraag hoe de HD 990 zal klinken… Binnenkort meer Harman Kardon via dit medium, als het aan mij ligt.

Harman Kardon HD 980 cd speler: 349 euro
Info: www.harman.com