Isotek

De laatste jaren is de lichtnetsituatie in het gemiddelde woonhuis er in de meeste gevallen niet op vooruitgegaan. Steeds meer apparaten kunnen voor vervuiling zorgen van het zo zorgvuldig door het energiebedrijf geleverde signaal. Zo gooit de PC vaak veel hoogfrequente ‘troep’ terug het lichtnet op en zijn ook schakelende voedingen van veel huishoudelijke apparatuur niet erg gunstig voor de prestaties van uw zuurverdiende audio/video-spulletjes.

Er zijn hiervoor een aantal remedies te verzinnen. De meest voor de hand liggende is ervoor te zorgen dat zo weinig mogelijk apparaten het lichtnet vervuilen. Normaal gesproken dient de CE-norm hiervoor zorg te dragen. Echter, deze norm is veel te grof gesteld en eigenlijk amper van toepassing op de vaak veel delicatere audio/video apparatuur: dat het apparaat volgens een norm niet in de werking verstoord kan worden of zelf niet stoort, betekent niet dat de geluidskwaliteit dan ook niet kan verslechteren in geval van vervuiling! Audio/video-apparatuur zelf kan hier ook de schuldige zijn! Vooral slecht ontworpen schakelende voedingen zijn hier debet aan, maar ook traditionele voedingen kunnen het lichtnet ‘moduleren’ (denk aan hoogvermogen eindversterkers, ‘digitale’ apparatuur).

Maar waarom hebben de apparaten dan ‘last’ van die vervuiling? In principe kan gezegd worden dat er in ieder audio/video-apparaat al een filter aanwezig is: immers, van de 230/240V 50 Hz wisselspanning wordt een positieve wissellende spanning gemaakt (gelijkrichting), waarna vervolgens van deze wisselende spanning een constantie gelijkspanning wordt gemaakt (afvlakking). Hierop zou toch geen storend component meer aanwezig moeten/kunnen zijn? Het antwoord hierop is: in theorie niet. Toch blijkt bij veel componenten een ‘schone’ spanning daadwerkelijk te resulteren in een mooier beeld/geluid. Ook een schone aarde is hier belangrijk. Het is vervolgens afhankelijk van de kwaliteit/effectiviteit van de gebruikte voeding hoezeer het apparaat een positieve invloed heeft van extra externe filtering. Het kan zelfs gebeuren dat een apparaat een zodanig effectieve voeding/filtering bezit, dat iedere extra filter een negatief bijeffect heeft. Het heeft echter op zich altijd zin eens in uw eigen situatie een dergelijk filter uit te proberen, om te zien of er een positief effect merkbaar is. Er zijn inmiddels diverse fabrikanten die lichtnetfilters op de markt brengen. IsoTek, het onderwerp van deze test, is er één van.

IsoTek

Er wordt door IsoTek een breed programma aan lichtnetfiltering en lichtnetkabels geboden. Laatstgenoemde netsnoeren zijn er in Premium, Elite en Super Elite versie. Allen zijn zeer goed afgeschermd voor RF/EMI, maar de types verschillen in de gebruikte connectoren. Ik heb zelf ondervonden dat dit absoluut kan schelen in kwaliteit. Aangezien ik zelf bekend ben met vergelijkbare kabels (Lapp) waren de uitstekende prestaties van de netsnoeren voor mij geen verrassing.

De scheidings/filterproducten van IsoTek hebben onlangs een toevoeging gekregen: GII. Hiermee wordt een tweede generatie aangeduid met verbeterde filtereigenschappen. De producten filteren niet alleen, maar beschermen uw kostbare apparatuur ook tegen stroompieken (hoewel een directe of indirecte blikseminslag uiteraard teveel is voor vrijwel IEDER filter). Het goedkoopste product in het assortiment (afgezien van de ‘Full System Enhancer CD’) is de IsoPlug, een filtertje dat je in principe plaatst naast apparaten die het lichtnet ‘vervuilen’, of juist dicht bij de apparatuur om een zo schoon mogelijke situatie in de netslof te creeren. Naast een opschonende werking absorbeert het apparaatje ook de schakelklikken van o.a. koelkasten. De NeoPlug is een doorontwikkelde versie van de IsoPlug, waar extra ‘gas discharge tubes’ worden gebruikt als alternatief voor condensatoren. De Multi-Ways zijn fraaie filterende  stekkerblokken met complete sterbekabeling, die kunnen worden opgewaardeerd naar een Gemini (iets beter) en een Orion (high-end). Aantal uitgangen is 4, 6 of 8. De Gemini en Orion zijn naast een 4, 6 en 8-uitgangs versie ook verkrijgbaar met slechts 2 uitgangen. De Orion is uitgerust met een uitgang voor apparaten tot 700 W (broncomponenten, voorversterkers, draaitafels) en een hoogvermogen uitgang (2300 W, eindversterkers, projectoren etc.). Wat duurder zijn de Solus en Mini Sub, beiden met 6 uitgangen. Beiden bieden de filtering van de stekkerblokken, maar in een prachtige behuizing, die absoluut niet misstaat in een audiorack vol high-end apparatuur. Ten opzichte van de Solus heeft de Mini Sub de geavanceerdere filtering van de Orion, evenals twee hoogvermogen uitgangen en is ook de Mini Sub Vision verkrijgbaar, die speciaal is toegesneden op audio/video installaties, met nog wat rigoureuzere filtering. Ook de Orion is overigens leverbaar in een dergelijke versie.

De Titan tot slot is het huzarenstukje van het merk, bedoeld voor gebruik ter verbetering van audio-apparaten met een extreme hoge stroomafname. De Titan is een doorontwikkeling van de Qube 1K, 2K en 4K scheidingstrafo’s, die speciaal waren ontworpen om versterkers van schonere stroom te voorzien en ze van de rest van de installatie en het lichtnet te ‘ontkoppelen’. Hoewel de producten een enorme capaciteit hadden, besefte IsoTek dat ze in sommige gevallen toch te licht waren voor ultrazware toepassingen, vooral door de inwendige weerstand van de trafowindingen, die het impulsgedrag en dynamiek van de aangesloten versterkers licht konden aantasten. Ontwikkeld werd de Titan, die met behulp van 9 parallel- en seriefilters en direct gekoppeld met een vermogenscapaciteit van 4600 W (23.000 W piek!) veel meer potentie heeft en de aangesloten versterker op geen enkele manier meer dient te remmen.

Al met al biedt het merk een breed scala aan producten voor vrijwel iedere toepassing en budget.

Eerdere ervaringen

In mijn eigen set had ik al eerder geexperimenteerd met schonere stroom door mijn apparaten aan te sluiten via een Rittal stekkerblok, met hieraan een 9 m lange 3x 2,5 mm2 Lapp Ollflex afgeschermde netkabel naar een wandcontactdoos met randaarde, die helaas alleen in mijn keuken is gesitueerd (ik huur). Dit betekende destijds al een enorme verbetering. Zouden lichtnetfilters hier nog wat aan kunnen verbeteren? In ieder geval was een eerdere ervaring met de producten van Kemp (de Powerstrip) mij persoonlijk niet bevallen: het geluid werd zeer analytisch, kil, hard en plakte aan de speakers. Niet echt aangenaam dus. Het viel mij echter op dat in andere installaties de Kemp Powerstrip een duidelijke verbetering bracht. Ik vroeg me af waar dat aan kon liggen en kwam tot een voorlopige conclusie dat de parallelfiltering van de Kemp wel eens in de weg zou kunnen zitten van de schakelende voedingen in zowel mijn voorversterker (Lexicon MC-12) als eindversterkers (Chord). Hoe dan ook, zo kan het gaan met dit soort filters: in het ene geval werkt het gewoon beter dan in een ander geval. Ik vroeg me dan ook af hoe de IsoTek producten het eraf zouden brengen.

Luisterervaringen

Isoplug
Ik begon maar met de Isoplug, direct als eerste in het Rittal stekkerblok gestoken, gebroederlijk naast de andere apparaten. Lang en uitvoerig hoefde ik niet te luisteren. Er trad namelijk direct een zeer duidelijke verbetering op! De muziek klonk rustiger en ‘stiller’ en deed op het gebied van ritme een stap vooruit. Dat laatste is opmerkelijk, aangezien filters vaak de neiging hebben het ritme juist om zeep te helpen. De menselijke stem klonk menselijker, het uitsterven van geluiden werd duidelijker en microdetails werden beter hoorbaar. Het geluid kwam meer los van de speakers en stemmen klonken meer nabij. Ook namen diepte in het geluidsbeeld en dynamiek toe. Alle geluiden kregen meer hun eigen ruimte. Tonaal gesproken had de Isoplug zo goed als geen uitwerking, op een iets softere weergave van transienten (pulsieve geluiden) na. Of dat ligt aan het feit dat er minder ‘gruis’ is of dat er daadwerkelijk sprake is van een afronding is moeilijk te zeggen, maar het effect was zeer gering. Belangrijkste is dat het minder moeite kostte om te luisteren, wat de betrokkenheid met de muziek bevordert.

Al met al een verbluffende verbetering - in mijn geval zelfs met spullen die eerder geen filters dulden -voor het geld en sowieso een leenbeurt of een aanschaf waard. Inmiddels is er ook een verbeterde versie van de Isoplug verschenen – de Neoplug – met naar het schijnt nog betere eigenschappen.

Mini Sub Vision
Vervolgens werd de Mini Sub Vision aangesloten op hetzelfde Rittal stekkerblok waar de Isoplug eerder zijn sanerende werking had bewezen. Eén voor één heb ik de apparaten van mijn set op de Mini Sub Vision GII aangesloten en geluisterd. Begonnen werd met mijn CEC TL-2x Cd-transport. Een apparaat dat naar mijn ervaring gevoelig reageert op iedere verandering in zijn omgeving, inclusief het netsnoer (ik heb goede ervaringen met de MIT Z-Cord II op dit apparaat). Een CD in het loopwerk, puck erop, schuifje dicht en zitten... Onmiddellijk werd duidelijk dat de transparantie was toegenomen, er meer details hoorbaar waren, ritmestructuren nog duidelijker naar voren kwamen, de weergave losser werd en er sprake was van minder gruizigheid op bijvoorbeeld stemmen en akoestische instrumenten. Het hoog werd bovendien zijiger, ruimtelijkheid nam toe en instrumenten kregen meer body. Het belangrijkste echter van dit alles was wederom de algehele muzikaliteit die duidelijk toenam. Oftewel, meer kippenvel, meer betrokkenheid, meer emotie.

Vervolgens werd de Lexicon MC-12 aangesloten op de Mini Sub met een Van den Hul Mainsstream netsnoer. Hier ging iets duidelijk niet goed... De bas werd futloos en leek wel afwezig, ook de dynamiek verdween als sneeuw voor de zon! Verder werd het geluid vermoeiend, dof en plat. Als gevolg hiervan was ook de emotie in de muziek ver te zoeken. Het verschil tussen de Lexicon en de CEC is hun voeding: die van de CEC is traditioneel, die van de Lexicon is geschakeld.

Ook de Chord SPM 1200E 2-kanaals eindversterker werd op de Mini Sub aangesloten, maar hier werd duidelijk dat dit echt teveel gevraagd is. Het effect op het geluid was een kwadraat van de resultaten met de Lexicon MC-12. Dit alles was overigens al op de high-power uitgang van het apparaat. Mijn mening is dat u zware eindversterkers beter direct op het lichtnet aan kunt sluiten. Wellicht dat versterkers met wat minder vermogen (volgens de fabrikant heeft mijn versterker een maximaal afgenomen vermogen van 2000 W en staat deze vrij ver in klasse A) en lichte voedingen het wel goed doen op de Mini Sub, dit is een kwestie van uitproberen.

Verder is mijn voorzichtige conclusie dat schakelende voedingen en de Mini Sub minder combineren, hoewel het moeilijk is een algemene conclusie te trekken op basis van 1 of 2 apparaten.

Om te zien of er ook op beeldgebied verbetering was te verwachten, sloot ik mijn Barco Cine 8 CRT-projector aan op de Mini Sub. Ook hier een subtiel, maar merkbaar verschil, vooral in rust in grote kleurvlakken, realistischere texturen (stof, metaal), toegenomen subjectieve beelddiepte en dynamiek (zwarter en beter doortekend zwart en puurder wit). Wow! Echter, ook de geluidskwaliteit van de set nam toe! Ik had eerder al bemerkt dat de projector een negatieve invloed had op de geluidskwaliteit (mijn projector en audio zijn aangesloten op dezelfde stroomgroep), waarna ik de projector van stroom voorzag via een APC Line-R stabilisator, wat de vermindering van het geluid gelijk een halt toeriep. Dat het nog beter kon, bewees de Mini Sub Vision.

Luisterervaringen vervolg

Orion
Over de Orion kan ik kort zijn: de resultaten met dit ‘filter in een stekkerblok’ waren hetzelfde als met de Mini Sub. Dit is ook niet verwonderlijk, aangezien in dit apparaat dezelfde filtertechniek wordt toegepast. Een mooie oplossing als u bijvoorbeeld alleen een Cd-speler als bron heeft en wellicht de versterker er ook bij wilt pluggen. Zeer goede ‘value for money’ dus!

Qube 2K
Ik kreeg ook de beschikking over de Qube 2K. Aangezien de Qube echt bedoeld is voor het verbeteren van de performance van eindversterkers, sloot ik mijn Chord SPM 1200E er op aan. Nog steeds bemerkte ik een licht dynamiekverlies (compressie) en liepen drukkere passages eerder dicht. De diepte in het geluid nam echter duidelijk toe. Blijkbaar is de ontkoppelende/filterende werking wel positief van invloed, maar beperkt de scheidingstrafo toch nog steeds de dynamiek. Het is in dit geval ook mogelijk dat de schakelende voeding van de Chord geen extra filtering wenst. De Titan zou in dit geval wellicht soelaas moeten bieden, maar het is maar de vraag of het voor de meesten wel zinvol is een dergelijk relatief duur apparaat aan te schaffen. Of de Titan zijn geld waard is kan ik echter eerlijk gezegd niet direct beoordelen, heb deze namelijk nooit gehoord.

 
Met een van een vriend geleende set Aitos 801 OTL buizen monoblokken waren overigens wel duidelijke voordelen te horen van het gebruik van de 2K Qube: vooral een betere ruimtelijkheid en doorzichtigheid en een duidelijkere aftekening van de individuele instrumenten. De stress in het geluid nam duidelijk af en de afbeelding van instrumenten werd een stuk stabieler.

Ik heb de Qube naast alleen de eindversterker ook de complete installatie van voeding laten voorzien, maar ik nam daarmee een afname van de effectiviteit waar. De Qube lijkt vooral geschikt voor het scheiden van eindversterkers van de rest van de installatie. Nogmaals: iedere installatie is anders, dus experimenteren blijft noodzakelijk!

Full System Enhancer
Op de Full System Enhancer CD staan 3 tracks, die bedoeld zijn voor het inspelen en/of demagnetiseren van de elektrische circuits van uw apparaten. IsoTek noemt de schijf een ‘aerobic work-out’ voor de set. De eerste twee tracks duren 30 minuten, onderverdeeld in een lang gedeelte ‘burn in’ en een korter gedeelte demagnetisatie. De tracks verschillen in het feit dat nummer 2 beter geschikt is bij gebruik van grotere (vloerstaande) speakers . De derde track is een soort korte workout die bijvoorbeeld eens in de twee dagen kan worden gedraaid als een soort ‘opwarmertje’ voor het serieuze luisterwerk.

Het effect van de disc is ongeveer gelijk aan het demagnetiseren van CD’s: het haalt de stress uit de hoge tonen en zorgt ervoor dat het geluid veel beter loskomt van de speakers. Ook de bas gaat vaak wat minder lomp klinken. Een aanradertje voor wie nog niet in het bezit is van de ‘XLO test/burn-in disc’ of ‘Densen Demagnetiser’.

Conclusie

Ik ben zeer enthousiast over de producten van IsoTek. Hoewel de Qube 2K mij in mijn set niet volledig kon overtuigen (echter wel op een geleende buizenversterker), zijn de prestaties van zowel de Mini Sub als de IsoPlug niet gering. Hebt u een set die op zich goed in balans is en die u eigenlijk niet wilt veranderen, heeft het zeker zin om bijvoorbeeld een Mini Sub op proef te nemen. Niet alleen de geluidskwaliteit neemt toe, maar vooral ook de betrokkenheid in de muziek zet een grote stap vooruit. Dit gebeurt zelfs al met de IsoPlug, die gezien het geld dat dit apparaat kost een ‘koopje’ genoemd mag worden! Koop dan gelijk ook de Full System Enhancer erbij. U doet zelf immers toch ook (hopelijk) aan sport, waarom uw installatie dan ook niet zo af en toe?

Importeur IsoTek Nederland/Belgie:
Monitor Audio Nederland B.V.

Bezoekadres:
Huizerweg 13
1261 AS Blaricum

Postadres:
Postbus 283
3760 AG Soest

Website: www.monitoraudionederland.nl
Email: info@monitoraudionederland.nl
Tel: 035 6295491
Fax: 035 6295492

Prijzen:

Full System Enhancer (CD): 25 euro
IsoPlug: 49 euro

NeoPlug: nnb.

Power Cords
Premium: 99 euro
Neutrick Eltie: 149 euro
Elite: 295 euro

Gemini: 295 euro
Gemini 4-way: 349 euro
Gemini 6-way: 399 euro
Gemini 8-way: 449 euro

Orion: 449 euro
Orion 4-way: 499 euro
Orion 6-way: 549 euro
Orion 8-way: 599 euro

Multi-Ways
Multi-Ways 4-way: 249 euro
Multi-Ways 6-way: 299 euro
Multi-Ways 8-way: 349 euro

GII Solus: 495 euro

GII Mini Sub / Vision
GII Mini Sub: 795 euro
GII Mini Sub Vision: 899 euro

SubStation
Chassis: 495 euro
Filter module: 195 euro
50 VA transformator: 295 euro
300 VA transformator: 350 euro
600 VA transformator: 495 euro

GII Qubes
1 K: 1995 euro
2 K: 2495 euro
4 K: 4495 euro

Titan: nnb.