Meridian DSP5200 en G91

Voor mij staat niet zomaar een set, maar een totaal systeem. Het aansluiten en instellen is binnen enkele minuten gebeurd, waarna de gloednieuwe eigenaar direct in zijn stoel kan ploffen om de totale CD- of DVD-collectie te doorploegen met maar één doel: Entertainment!

Geen gepruts met dure kabels of netsnoeren, er kan gelijk genoten worden. Dit is geen mythe, maar de pure ervaring die is opgedaan met de digitale DSP luidsprekers van Meridian, gecombineerd met een CD/ DVD loopwerk en controller uit de nieuwe G-serie van hetzelfde merk. Met de introductie van de G-serie heeft Meridian opnieuw historie geschreven. De oudere 500-serie, waarvan de 568.2 A/V processor nog steeds een vertrouwde compagnon is in mijn set, is in zijn geheel vervangen en voorzien van zowel een innerlijke als uiterlijke upgrade.

De DSP5200 is het antwoord van Meridian op de vraag een luidspreker te fabriceren met dezelfde looks en kwaliteiten als de high-end DSP7000 en 8000 modellen, maar voorzien van een vriendelijker prijskaartje. Deze recensie concentreert zich op de performance van deze luidsprekers, maar doordat de DSP5200 en G91 ‘DVD Player Controller’ als systeem samenwerken, wordt deze ook in zijn volledigheid beoordeeld. De werkelijk perfecte afwerking, gecombineerd met de prachtige glooiende vormen van de DSP5200 geven dit product - maar ook de G91 - een hoge status als ‘wannahave’.

De filosofie van Meridian

De filosofie van deze fabrikant uit het Verenigd Koninkrijk bestaat uit een zeer goed doordacht concept, gebaseerd op het zo lang mogelijk digitaal transporteren van de vanaf een CD of DVD uitgelezen signalen. Dit idee van mede-oprichter en hoofdontwerper Bob Stuart lijkt relatief simpel: de opnames worden immers tegenwoordig in het digitale domein gedaan, zodat in principe deze oorspronkelijk digitale opnames moeten kunnen worden gereproduceerd zonder enige verandering ten opzichte van het origineel, zolang het signaal maar in het digitale domein blijft, het liefst tot aan de luidspreker!

De uitvoering van deze filosofie is echter complexer dan in eerste instantie gedacht wordt. Er moeten diverse obstakels overwonnen te worden, voordat er daadwerklijk een digitale snelweg naar de luidspreker loopt. Het uitgangspunt van Meridian kan met recht een ideaalbeeld worden genoemd: analoge geluidssystemen zijn aan vervorming onderhevig; er wordt aan het bronsignaal iets toegevoegd of weggelaten, waardoor het origineel ‘beschadigd’ wordt. Die vervorming kan weliswaar prettig in het oor liggen, maar wijkt wel af van datgene wat de artiest, producent en geluidstechnicus heeft bedoeld met de opname. Lange tijd hebben audiofielen desondanks het recht gehad om te klagen: digitale opname en weergave stond bij lange na niet op het niveau waar het nu is.

Meridian gelooft in het nauwkeurig afstemmen van componenten die perfect op elkaar aansluiten, waardoor een totaal systeem ontstaat, zonder dat men haastig op zoek moet naar componenten die een willekeurige samenvoeging worden waar met bekabeling de laatste tweaks worden toegepast om een goede klank en muzikale tonen uit de set te krijgen. De ontwikkeling van Meridian Lossless Packing is het beste voorbeeld van de ‘digital to the speakers’ filosofie van Meridian. Verder is een eenvoudige bediening een zeer belangrijk aspect van het genot van een Meridian systeem.

MLP

Meridian Lossless Packing (afgekort MLP), staat voor een verliesvrije data-reductie. De grootste voordelen ten opzichte van de data-reductie zoals deze gebruikt wordt bij o.a. DTS, Dolby Digital en MP3, is dat er geen informatie wordt weggegooid, maar slechts efficienter wordt verpakt. Dit heeft direct voordelen voor de opslag en het transport van het signaal, waarbij de besparing ongeveer 2 op 1 is, hoewel dit sterk afhankelijk is van de complexiteit van de opname. De techniek van buffering die gebruikt wordt, stelt de encoder in staat om vooruit te kijken en zich simpelweg voor te bereiden op complexere signalen.

De toepassing van MLP wordt door Meridian vooral gezocht in DVD-Audio, maar in principe kan MLP worden toegepast op iedere PCM-drager, waardoor dus theoretisch ook CD in aanmerking komt. Bijkomend voordeel is dat MLP door het DVD-consortium is geaccepteerd als officiele coderingsmethode met als bijkomend voordeel dat Meridian ook de mogelijkheid heeft om MLP signalen vanaf het transport digitaal te versturen naar de processor, waarop daarna bass-management en surround decoding plaats kan vinden.

De bitstream van MLP kan overigens tegen een stootje: Wanneer er onderbrekingen van de datastroom plaatsvinden, heeft de encoder slechts 2 ms nodig om de transmissie weer op te pakken. Het hierboven beschreven proces van buffering heeft ook nog een daadwerkelijke audiofiele gedachte, waarbij tijdens het proces van bufferen en inpakken van de datastroom aflees- en transport-gerelateerde tijdsfouten, vaak omschreven als jitter, voor een groot deel worden geelimineerd. In totaal kunnen 64 kanalen met een sampling-frequentie tussen 44.1 kHz en 192 kHz worden geencodeerd met een precisie van maximaal 24 bit. Zelfs aan de platenindustrie is gedacht: er kan namelijk een additioneel watermerk worden meegecodeerd tegen het kopieren van de software.

DSP5200 en G91 DVD player/controller

DSP5200 luidsprekers

Volgens Meridian hebben actieve luidsprekers ten opzichte van passieve ontwerpen de voordelen dat in een actief filter minder energie verloren gaat en er een directe koppeling van de versterkers aan de drivers is, waardoor absolute controle over het complete werkgebied mogelijk wordt. Het resultaat is een hoog oplossend vermogen, een efficiëntere aansturing en minder kleuring. Door te filteren op een laag vermogensniveau wordt bovendien de vervorming aanzienlijk verminderd. De DSP luidsprekers van Meridian zijn een doorontwikkeld ontwerp, waarbij een actieve luidspreker is uitgerust met hoge resolutie D/A converters en wisselfilters in het digitale domein. Er is dus sprake van een volledig digitaal signaaltransport vanaf de controller tot aan de versterkers die de luidsprekers aansturen. Combineer dit met een zeer goede jitter-reductie en het resultaat laat zich raden: perfectie!

Afgeleid van de absolute topmodellen (de DSP8000 en DSP7000), heeft Meridian vorig jaar de DSP5200 geïntroduceerd. De DSP5200 is een 2 ½ weg luidspreker, met 3 custom drivers, waarbij voor iedere driver een 75 watt versterker wordt gebruikt. Verder zijn er twee multi-bit Delta Sigma 24 bit 192 kHz D/A converters per luidspreker aanwezig. Als laatste heeft iedere luidspreker DSP’s (Digitale Signaal Processoren), waardoor de weergave precies kan worden aangepast aan de luisterruimte en de luisteraar. Er zijn regelingen voor de hoog- en laag-weergave, een tijdsgecorrigeerde balansregeling tussen links en rechts, een schakelbare absolute fase en de mogelijkheid om de verticale afwijking van de luisteraar tot de speaker in te stellen.

De kast van de DSP5200 luidspreker is opgebouwd uit diverse lagen hout met een totale dikte van 19 mm en de binnenkant is verder verstevigd met hars. Verder is de vorm van de DSP5200 niet volledig vierkant, waardoor er een betere controle is van staande golven in de kast. Het totale resultaat is een enorm hoge stijfheid en een gewicht van 35 kilo. Er wordt gebruik gemaakt van twee 160 mm woofers voor de midden en lage tonen en een 25 mm aluminium dome-tweeter die met zilver bedraad is.

G91 DVD Player Controller

De G91 is eigenlijk een alleseter, hij slikt audio CD`s, MP3 CD`s, Video CD`s, DVD-Video en DVD-Audio (geen SA-CD). Het toestel is in staat Dolby Digital, DTS, MPEG, MP3 en MLP datastromen te decoderen en deze zonodig terug te mixen naar stereo (of gewoon multi-kanaals weer te geven uiteraard). Het is ook mogelijk de G91 te gebruiken als transport en Dolby Digital, DTS en MPEG bitstreams uit te voeren naar een surround controller zoals de G68. Verder is de G91 een twee-kanaals voorversterker met twee coaxiale en twee optische digitale ingangen en drie analoge ingangen (die worden gedigitaliseerd). Zowel analoge als digitale stereo-uitgangen zijn voorzien. Daarnaast kan de G91 upsampling toepassen op gedecodeerde datastromen of vanaf externe bronnen decoderen. Zelfs aan de radio-fans is gedacht met een RDS tuner.

De G91 is ontworpen om direct op een paar analoge actieve speakers te worden aangesloten, of op een eindversterker en passieve luidsprekers. Uiteraard kan de G91 ook worden aangesloten op een paar Meridian DSP speakers, zoals bij deze review. In het laatste geval wordt het volume geregeld in de speakers via de `COMM` link. Uiteraard heeft de G91 ook digitale multi-kanaals uitgangen voor verdere verwerking door een Meridian surround processor. Er is een reeks video-uitgangen beschikbaar, waaronder composite, S-Video, component (zowel interlaced als progressive) en zelfs HDMI/DVI. De video-ingangen worden in elkaar omgezet, zodat maar 1 video-uitgang nodig is, die zelfs door de ingebouwde video processor/scaler naar een 720p/1080i resolutie kunnen worden geupscaled.

Het hart van de G91 wordt gevormd door een DVD-ROM drive dat met hoge snelheid de data leest. De drive leest de data zelfs meerdere keren, mocht het de eerste keer niet goed gaan! Vervolgens wordt de data door 3 RAM-buffers achter elkaar gebufferd en opnieuw geklokt met ultieme precisie.

Al met al een enorme high-tech in één apparaat en in zijn soort compleet uniek. Niet alleen een alleseter dus, maar ook een alleskunner.

Aansluiten, instellen en ......

Er gebeurde iets unieks in mijn home-theater toen de Meridian DSP5200 luidsprekers en de G91 CD/DVD controller werden gebracht: voor het eerst stond er namelijk een tweekanaals opstelling te spelen in plaats van 5 luidsprekers gecombineerd met één of meerdere subwoofers. Tijdens het uitpakken en neerzetten van de DSP5200 digitale actieve luidsprekers, valt direct op dat de afwerking van alle componenten van een zeer hoog niveau is. De luidsprekers, die in mijn geval een zilveren afwerking hadden, zijn oogverblindend mooi gespoten en de organische lijnen geven de DSP5200 een kleiner aangezicht dan menig andere luidspreker. Het woord ‘design’ is zowel op de luidspreker als op de G91 CD/ DVD controller zonder enige twijfel toepasbaar.

De DSP5200 luidsprekers namen de plaats in van de Boston Acoustics VR975 front en VR920 center luidsprekers. De G91 CD/DVD controller werd met s-video aangesloten op de HTPC met Holo 3D scaler, waarna de Barco 808s CRT projector via een analoge RGBHV verbinding met BNC aansluitingen wordt aangesloten op de scaler.

De DSP5200 luidsprekers worden met digitale coaxiale kabels aan elkaar verbonden, waarna de ‘master’ luidspreker wordt aangesloten op de G91 CD/DVD controller. Het installeren van dit systeem is werkelijk een fluitje van een cent, waarbij de nieuwe MSR+ afstandsbediening het centrale hart is voor het instellen en bedienen van de Meridian componenten. Naast de MSR+ is het tevens mogelijk om de G91 en de luidsprekers in te stellen met een PC en een seriële verbinding via RS-232. Zoals bij alle recensie-componenten het geval is, kies ik ervoor om het complete systeem een viertal dagen te laten inspelen voordat er kritisch geluisterd gaat worden en het laatste schuiven en afstellen begint om de luidsprekers optimaal te laten presteren.

Optimaal in Balans

Tijdens de luisterperiode is er voor de verandering naar heel veel muziek op CD geluisterd, terwijl er normaal in mijn home-theater eigenlijk alleen naar film of een concert op DVD wordt gekeken. Maar wees gerust: er is ook op deze set naar film gekeken, echter daarover later meer. Van alle CD’s die beluisterd zijn, waren er een aantal die eruit sprongen en duidelijk de weergave bestempelen van deze luidsprekers. Er wordt gestart met de cd van de ‘Buena Vista Social Club’ en ik begin met één van mijn favorieten ‘El Cuarto de Tula’. Ik sluit mijn ogen en wordt meegevoerd met de prachtige Cubaanse sfeer, waar de trompet lekker tettert en de verschillende zangers prachtig apart gescheiden worden weergegeven. Het geluidsbeeld komt volledig los, ook op een wat zachter volume, waarbij het totale beeld vooral tussen, naast en net voor de luidsprekers wordt opgebouwd. Dit maakt de weergave erg tastbaar. Opvallend is de prachtige balans in de muzikale weergave: de snelheid, gecombineerd met micro-details en microdynamiek, zorgt voor Cubaans leven in de brouwerij. De weergave van de koperblazers vielen mij al bijzonder op tijdens deze CD en mijn hand grijpt direct naar de CD ‘Ben Webster meets Oscar Peterson’. De tenorsax van Ben Webster klinkt op deze schijf heerlijk zwoel en warm, zeker in het openingsnummer ‘The Touch of Your Lips’, waar je de bolle wangen van Webster als het ware voor je ziet. De DSP5200 luidsprekers verdwijnen volledig wanneer de eerste klanken van deze opname uit 1959 beginnen. De ruimtelijke afbeelding is ook bij deze CD erg tastbaar en wordt voornamelijk weer vóór de luidsprekers opgebouwd. Wederom zijn het de details in het muziekstuk die de performance naar een hoger niveau brengen. Door de microdynamiek wordt ook de luchtigheid in het spel van Ben Webster scherp als een mes weergegeven. Het totale systeem heeft het vemogen om totaal homogeen en muzikaal te klinken en neutraal tegelijkertijd, zonder naar het overanalytische door te slaan.

Wat het meest opvalt bij alle CD’s die in de tussentijd zijn beluisterd, is dat de balans zowel in de tonale weergave als in de weergave van het geluidsbeeld van een constant en zeer hoog niveau is. Ik zou het bijna betrouwbaar willen noemen: een optimale balans. In een wereld van Ying is helaas ook Yang aanwezig om de balans niet te verstoren. Deze Meridian setup met G91 DVD Player Controller en Meridian DSP 5200 luidsprekers weet nergens explosief te verrassen, nergens net even die voet wat meer op het gas om snel vooruit te spurten. Daarentegen is de weergave lekker muzikaal met een los geluid en een ruimtelijke afbeelding die niet alleen in de breedte, maar ook in de hoogte wordt opgebouwd. Hoewel ik het een afgezaagde CD vindt, is de weergave van de MTV Unplugged CD van Eric Clapton erg gedetailleerd met een duidelijke aftekening van de ruimte waarin de opname heeft plaatsgevonden. Ik start met ‘Tears in Heaven’, waarbij het ritmische meetappen van Clapton in sommige systemen los van de muziek als extra laag wordt weergegeven. Deze Meridian-combinatie laat daarentegen werkelijk een holle ruimte horen met een om en om weergave van de linker- en rechterschoen van Clapton. De ruimtelijke afbeelding is wederom zeer precies: Eric Clapton zit niet volledig in het midden, maar juist wat meer naar de linkerkant, met de ‘lead’ guitaar naast hem aan de rechterkant. De ruimtelijke afbeelding openbaart zich verder als het nummer is afgelopen en het publiek applaudiseert. Dit applaus omvouwt zich ter hoogte van mijn luisterplaats. Mede door die ruimtelijkheid ben ik benieuwd hoe deze set presteert met film en concerten.

Showtime!

Hoewel het script wat haken en ogen heeft, ontbreekt het bij ‘The Day After Tomorrow’ niet aan actie. Deze film heeft in het licht van de recente gebeurtenissen in Azië een ander tintje gekregen. De tsunami die de stad New York teistert laat echter feilloos zien wat de desastreuze gevolgen kunnen zijn van zo’n natuurramp. Tijdens deze scène komt wederom de enorme ruimtelijkheid naar voren die deze DSP5200’s aan de dag kunnen brengen. Ik zou bijna vergeten dat er maar 2 luidsprekers in de ruimte staan. Wel blijkt dat bij het razen van de tsunami door de straten van de ‘big apple’ een subwoofer onontbeerlijk is voor het kijken naar films. Ik mis de impact en de druk die ik met mijn subwoofer gewend ben, waardoor ik gevoelsmatig de golf ook veel minder serieus neem. Door de scherpe afbeelding van het geluidsbeeld worden de dialogen vanaf de sweetspot feilloos weergegeven, waarbij de muren van mijn home-theater volledig lijken te verdwijnen en de luidsprekers alleen nog door hun zilveren hoogglans kleur opvallen. Er moet me overigens wel van het hart dat het aansluiten van een subwoofer wel gewoon mogelijk is met de G91.

De DVD van Trijntje Oosterhuis – A Thousand Days, wordt door mij heel vaak gebruikt om setups te beoordelen en geldt als een absolute referentie DVD. De geluidskwaliteit is mede door de DTS soundtrack van een hoog niveau. De ambiance (ach, je had er bij moeten zijn...) was heel intiem en persoonlijk en ondanks dat de airco was uitgevallen en het werkelijk Mediterraans warm was, hebben Trijntje en haar band werkelijk alles gegeven. De DVD mist de geuren en een klein beetje van de kleuren van die avond, maar de performance vanaf het schijfje is bijna net zo goed als de werkelijkheid was. De intieme opstelling en jazzy klanken liggen de Meridian combinatie erg goed. Ook hier is die scherpe driedimensionale afbeelding in volle glorie aanwezig en wordt ik overgoten door de vloeiende en homogene muzikaliteit. De stem van Trijntje staat prominent voor de band in de spotlight. Wel heb ik wederom het gevoel dat de weergave wat meer rust en ‘presence’ zou hebben als een subwoofer op subtiele wijze wordt toegevoegd, zodat vanaf 50/60 Hz de weergave van de DSP5200 wordt ontlast en het laag wordt bekrachtigd.


Conclusie

De Meridian DSP5200 luidsprekers in combinatie met een G91 DVD player Controller is werkelijk uniek. Er is weinig vergelijkingsmateriaal en dat maakt zo’n afsluitende conclusie eigenlijk heel lastig. Wanneer je op een absolute manier dit systeem gaat vergelijken met andere, dan zullen er altijd systemen zijn die een luchtigere weergave hebben, een strakkere laagweergave, een nog neutralere klank, enzovoorts. Meestal moet je daar echter weer iets voor opgeven. De Meridian DSP5200 gecombineerd in een surround of in een stereo-opstelling is vooral een zeer betrouwbare performer: vloeiend en homogeen muzikaal, die op alle fronten erg goed scoort. De juiste bewoording kan hier gevonden worden in balans: klank, bediening en een pure vorm van dat rijke genot zijn in even hoge mate aanwezig. Verder is er een hoge mate van toekomstvastheid, aangezien het systeem via een simpele download altijd is op te waarderen naar de nieuwste ontwikkelingen. Al met al een muzikaal systeem voor de veeleisende gebruiker. Een high-end beleving, maar zonder een hoop high-end hocus pocus qua bekabeling of moeilijke bediening en dit alles in een uiterst stijlvolle jas.

Prijs:
Meridian G91 DVD player Controller - 5995 Euro
Meridian DSP 5200 luidsprekers - 4995 Euro per stuk

Importeur:
Viertron BV
Zuideinde 2
2991 LK Barendrecht
Telefoon 0180-618355
Fax 0180-619967
Web: www.viertron.nl
E-mail: info@viertron.nl
Gebruikte software:
Ben Webster meets Oscar Peterson CD
Buena Vista Social Club CD
MTV Unplugged – Eric Clapton CD
The Day After Tomorrow – R2 DVD
Trijntje Oosterhuis – Thousand Days – R2 DVD