Arcam Diva set

Op verzoek van de redactie van Hifi.nl komt dit keer een complete set aan de beurt. De eer valt ten deel aan de gerenommeerde Engelse fabrikant Arcam, waarbij we een keuze konden maken uit het omvangrijke pakket. Gekozen is voor een betaalbare en tevens schaalbare set die zich richt op de muziekliefhebber. Schaalbaar omdat hij uit te bouwen is tot een compleet home cinema systeem door de versterker slim in te zetten. Meegeleverd werd een complete set bekabeling van Transparent die met plezier is aangesloten. Het enige waarvoor ik hoefde te zorgen was een luisterruimte, meerdere luidsprekers en de inwendige mens.

In het algemeen kan gesteld worden dat Arcam apparatuur er verzorgd uitziet. Een beetje saai in het matte grijs echter met oog voor detail. Dimbare groene displays die zich helder laten aflezen en die allemaal een gelijke of bijna gelijke kleur hebben. Een zelfde lay-out van de knoppen. Gevoelsmatig is elk apparaat aan elkaar gelijk zodat bediening eenvoudig is. Meegeleverd zijn afstandbedieningen per apparaat, die zo gekozen zijn dat met één remote alle hoofdfuncties te kiezen zijn. Jammer dat voor een oudere generatie die niet meer zulke goede ogen heeft de symbolen op de remote nauwelijks te lezen zijn. Donker grijs tegen lichtgrijs. Het staat mooi, ergonomisch is het een ramp. Via RS232 ingangen, trigger contacten en remote doorkoppelingen kun je de Diva lijn integreren in een multiroom systeem. Iets waarmee Arcam duidelijk een voordeel op veel andere merken heeft. Gemak dient de mens.

Gekozen is voor apparatuur uit de Diva lijn, waarbij de duurste types werden gecombineerd. Beginnend bij de bronnen is dat een Diva CD192 CD speler met vier stuks 24 bit 192 kHz Wolfsen d/a converters. Upsampling is standaard naar 24/192 in de speler. Die alleen CD’s leest en geen SA-CD of DVD-Audio/video. Veel aandacht intern voor het gehele digitale circuit met jitter onderdrukking en geoptimaliseerde filters. Aan de achterzijde vinden we een dubbele analoge uitgang, een digitale uitgang met Toslink en S/PDIF, een ingang voor het doorgeven van AB instructies en een trigger ingang.

De Diva DT91 DAB/FM tuner is de tweede bron, die veelvuldig is ingezet. Uniek in de tuner is een digitale uitgang waar met een sample rate van 48 kHz het DAB signaal uit afgetapt kan worden. Maar dat niet alleen, de tuner heeft intern een a/d converter en zo is het FM signaal op een sample rate van 32 kHz ook digitaal beschikbaar. Denk aan toepassingen om op FM uitgezonden signaal naar een harde schijf of een iPod te brengen. Naast de in Toslink en S/PDIF uitgevoerde digitale uitgang een dubbele analoge uitgang. Een F-connector voor de antenne. Een RS232 poort en een remote-in aansluiting. Volop presets zijn aanwezig (16 DAB, 30 FM, 16 AM). RDS is geïmplementeerd en in de DAB mode laat de display u alles zien wat met de DAB uitzending meegezonden kan worden. Maximale datastroom is 256 kit/seconde. Klassieke zenders benutten de volle datastroom, popmuziek veelal 128 kb, nieuws zakt tot 48 kb/sec.

Versterking wordt verzorgd door een Diva A90 versterker. Een geïntegreerde versterker die op zijn sloffen 2 x 90 Watt aan 8 Ohm vermogen tot zijn beschikking heeft. Daar draagt onder meer de 800 VA transformator zorg voor. De versterker heeft een keur aan aansluitingen zoals: 2 x tape in/uit, 5 lijningangen met optie voor een MM/MC phono print. Pre-out/main in. Twee paar luidspreker aansluitingen (schakelbaar). Remote-in en trigger-out. En tenslotte de optie om de A90 op te nemen in een surround systeem met een AV 7.1 board. De versterker heeft tal van features, zo is de controle over het volume instelbaar op grof of fijn, de uitlezing in dB’s of stappen. Kunnen teksten in geprogrammeerd worden. Zijn ingangniveaus per ingang instelbaar enzovoort. Dat verraadt een microprocessor hart.

Alle bekabeling is van het merk Transparent. Transparent levert kabels voor alle soorten aansluitingen die je kunt bedenken. Van zeer betaalbaar tot schier onbetaalbaar. Opvallend aan de Transparent kabels zijn de filters die de kabel deels omsluiten. De filters zijn parallel filters en vormen nooit een belemmering in de signaalweg. Zowel de kabels zelf als de filters hebben een duidelijk doel, het verlagen van het stoorniveau in de set. Hoe meer wij omgeven worden door mobiele telefoons, schakelende voedingen, halogeen verlichting, wifi etc., des te beter werken kabels die niet goed afgeschermd zijn als antennes. Al die storing, aangeleverd vanuit het lichtnet of lokale velden heeft invloed op de apparatuur en daardoor rechtstreeks op de muziekweergave. Transparent kabels zijn zo ongevoelig mogelijk gemaakt voor storende velden en voeren storing vanuit het lichtnet af naar aarde via de ingebouwde filters.

Opstelling

Voor de verbinding tussen CD speler en tuner naar de versterker kwamen twee sets Transparent The Link 100 mee. Tussen versterker en luidsprekers kwamen The Wave 100 luidspreker kabels van elk 3 meter, afgewerkt met spades. Transparent levert netsnoeren altijd met een minimum lengte van 2 meter. Omdat volgens Transparent minimaal twee meter kabel nodig is om effectief te kunnen werken en storingen vanuit het lichtnet te elimineren. Dat maakt de kabels wel duurder in sommige gevallen dan die van een vergelijkbare concurrent. Aan de tuner kwam een High Performance Powerlink. Aan de CD speler een Powerlink Super PLS. Aan de versterker een Reference Powerlink RPLE.

Persoonlijk vind ik dat de Reference Power Link een hoogwaardiger set verdient dan de Arcam Diva lijn. De prijzen raken namelijk uit verhouding. Aan de andere kant, de prestatie geldt en bepaalt de waarde. De Arcam apparatuur vond een plekje op een Ikea Oppli meubel dat permanent in mijn kleine luisterruimte staat. Drie paar speakers kwamen aan de orde. In de eerste plaats een set PMC GB1 transmission lines. Daarna een set Impulse IMP monitors en tenslotte een paar Dali Ikon 2 luidsprekers. De monitors stonden steeds op Alphason stands. Ter beschikking eveneens een Dynaudio actieve subwoofer die zich laat aansturen vanuit de pre-out van de Diva A90 versterker. De tuner kon ik op twee manieren aansluiten, op het Casema kabelnet en op de meegeleverde DAB antenne.


Sound

Het viel niet mee om een weergave te creëren die mij op meerdere fronten aanspreekt. Dat is mogelijk te wijten aan de luidsprekers, mogelijk aan de interactie tussen set, speakers en kamer. Misschien aan de luidsprekers zelf. Hoe dan ook, de eerste kandidaten van PMC vielen al snel af. De weergave was te weinig pakkend en te laid back naar mijn zin. Dat veranderde in positieve zin met de Impulse IMP maar nog steeds was ik niet tevreden. Er moest meer uit de Arcam set met Transparent kabels te halen zijn. Gelukkig staan hier nog Dali Ikon 2 luidsprekers die eerder hebben bewezen fris en actief te zijn. Die slagen met vlag en wimpel voor het examen en blijven de vaste luidsprekers tot de set wordt ingepakt. Waar de Dali te kort schiet in het laag steunt de Dynaudio sub het geheel uitstekend. Lekker dat de Diva A90 daar een speciale uitgang voor heeft. Toch verbaast het mij wel dat zowel PMC als Impulse zich niet zo goed gedragen. Een verklaring heb ik niet direct, het toont wel aan dat u de hulp van de dealer nodig heeft om thuis een systeem te componeren. Iets wat altijd aan te raden is en door de klant verwacht mag worden op dit prijsniveau. Zo ben ik aan de slag gegaan met de muziekbronnen.

Laat ik eerst de tuner in de houdgreep nemen. DAB biedt een paar voordelen. Is de ontvangst goed dan is het digitale signaal storingsvrij en het afstemmen gaat nagenoeg automatisch. Het is een kwestie van een minuut om alle zenders te vinden en een preset te geven. DAB heeft ook zijn nadelen in Nederland, het aantal zenders is beperkt. In vergelijk tussen DAB en FM is DAB de grote winnaar. Als trouw luisteraar van Radio 2 wist ik de buitengewoon goede weergave van stemmen en muziek zeer te waarderen. Interviews en muziekaankondigingen waren op een aangenaam natuurlijk niveau. Helder en volmaakt vrij van achtergrond gelispel en ruis. Dat was met de FM band wel anders, Casema heeft niet het beste signaal en onderweg komt er nog de nodige ruis en vervorming bij. Haast schrijnend hoe schril FM afstak bij DAB. Jammer is dat de Arcam als zo velen geen dubbele antenne ingang heeft. Dat maakte rechtstreeks vergelijken lastig en tijdrovend. Lastig omdat het Casema net een totaal anders aardpotentiaal heeft dan het lichtnet en ik optater na optater kreeg bij het wisselen van de antennes. Met de DAB weergave in gedachten verdient een tuner van de kwaliteit als de Arcam DT91 liefst een eigen FM antenne. Of u luistert gewoon net als ik naar de zeer goede resultaten die DAB kan geven en via de DT91 hoorbaar worden gemaakt. Een uitstekende tuner die luisteren naar de betere popmuziek of klassiek tot een genoegen maakt. Flexibel, handig in gebruik, via de afstand bediening te schakelen, voorzien van alle opties die van een moderne tuner verwacht mogen worden. Punt van kritiek blijft het ontbreken van een tweede antenne ingang en een slimme interne schakelaar die “ziet” of u naar DAB of FM luistert. Geheel gratis krijgt u vanuit de ether een vracht aan muziek geleverd. Gevarieerd, met een ruime keuze aan zenders. Een tuner is de meest goedkope muziek en actualiteiten bron die u zich kunt indenken en mag best meer aandacht hebben.

Natuurlijk maakt de tuner gebruik van de A90 versterker. Net als de CD speler. Dus moet u steeds de combinatie lezen als er commentaar is. Via de CD192 bijt Holly Cole het spits af met haar CD “Romantically helpless”. Er gebeurt nogal wat in het stereobeeld en dat maakt de muziek lekker spannend om naar te luisteren. Het is speels, helder en rustig. Een tikje te rustig naar mijn zin, de Arcam zou wel wat ruiger mogen presteren. Luisterbaar is het zeker en met de Dali’s ligt de nadruk op de stem. Prettig voor elke vocalist. Dead Can Dance profiteert eveneens van het brede stereobeeld dat de Arcam weet neer te zetten. Breed wel, van enig hoog naar laag beeld is nauwelijks sprake. Het blijft in een plat vlak hangen. Veel detail, een natuurlijke klank en weer die rustige wijze waarop Arcam presenteert. De hoge tonen weergave is doorspekt met details, is helder en fris, zonder te vervallen in enige scherpte. Voor het middengebeid geldt hetzelfde, wijd open en doorzichtig. Kleine percussie instrumenten vallen goed op. Laag is strak en elke toon sterft mooi langzaam uit. Nog wat pop voordat we gaan naar jazz en wereldmuziek. Pink Floyd speelt “Dark side of the moon” eerder beschaafd dan spetterend. U hoort mij niet mopperen over detaillering, het blijft tot in de puntjes verzorgd. Maar van vuurwerk is geen sprake. Geluiden en effecten staan als een rots, meer bezieling is nodig om mij in het hart te raken.

Set compleet

De Chieftains eens proberen. Wereldmuziek met top artiesten. Track één laat al de kwaliteiten horen als de individuele stemmen mooi los van elkaar staan en zich laten beluisteren. Stemmen zijn mooi getroffen en klinken natuurlijk. Het stereobeeld blijft in een plat vlak en laat zich ook met deze CD niet verleiden tot het hoger plaatsen van stemmen. Aan het eind van de CD brengt Diana Krall de nodige tragiek in “Danny boy”. De Arcam combinatie legt die opname niet zo onder een vergrootglas als een ware high end installatie en dat maakt het luisteren wat minder gecompliceerd en eigenlijk wel zo lekker. Jazz is prima voor elkaar. Oscar Peterson is zowel klasse met de gestreken bas als de geplukte bas op “We get requests”. De baslijnen laten zich goed volgen, het gemompel van Ray Brown valt niet weg in de rest van de muziek. Piano is losjes en actief aanwezig.

Voor ritme krijgt Arcam een goed cijfer. Toch mis ik weer die drive en aanwezigheid die steeds weg blijft. Het is op zijn Engels gezegd nogal “smooth”. Als altijd grijp ik als laatste naar klassieke muziek. Misschien had ik dat eerder moeten doen want bezwaren tegen de A90 en de CD192 vallen weg als sneeuw voor de zon. Waar pop en jazz te liefjes waren scoort dat bij klassiek juist erg goed. Bach, Vivaldi, Mozart, je legt ze in de speler en ze gaan van start. Hoe het mogelijk is weet ik niet. Hoe stuur je elektronen zo dat ze een voorkeur vertonen voor klassiek muziek? Het is de engineers van Arcam gelukt juist in dat muziekgenre extra aandacht te schenken aan de weergave. Heerlijk zoals Janine Jansen soleert. Pakkend, vol vuur en evenzogoed teder en lieflijk. Het hele scala aan emoties komt voorbij alsof je de vier jaargetijden in iets meer dan een half uur kunt beleven.


Set compleet

Eerste compliment gaat uit naar de tuner waar ik met veel genoegen een paar avonden mee doorbracht. En de zondagochtenden niet te vergeten. Muziek klinkt in de oren. Nieuwslezers halen een nieuwe dimensie waar mijn eigen referentie tuner zuinigjes naar kijkt. DAB is het toverwoord hier. De FM heeft het moeilijker aan het Casema net. Wat te verwachten valt helaas met een kabel systeem. Mijn flat eigenaar verbiedt het om een eigen antenne neer te zetten dus ik zal mij moeten blijven behelpen als het om FM gaat. Tweede groot compliment is de combinatie van CD speler en versterker zodra klassieke muziek aan de orde is. Helder, transparant, veel detail, fijn luisteren, u vult de superlatieven maar rustig in. Nog begrijp ik niet waarom klassiek zoveel lekkerder tekeer gaat dan pop.

Mogelijk juist door de beheersing en beschaving die de Arcam apparatuur kenmerkt in combinatie met Transparent bekabeling. Soms is pop en jazz mij iets te gelikt en mist het heilige vuur. Arcam mikt in mijn ogen niet op de jeugd maar eerder op de iets oudere generatie die moe uit het werk thuiskomt en weg wil zakken in een aangename ambiance. Muziek in de speler of op de radio en wegdromen van dagelijkse besognes. Dat kan met deze set prima. Laat u wel goed adviseren welke luidsprekers u erbij kiest, de Arcam A90 versterker is een beetje kopschuw voor sommige types.


Prijzen:

Diva
Arcam Diva A90 versterker:  1498 euro
Arcam Diva A90 + 7.1 versterker:  1998 euro
Arcam Diva Multi Audio kaart 7.1 incl. inbouw:  750 euro
Diva Phono MM/MC:  210 euro
Arcam Diva DT91 DAB/FM tuner:  798 euro
Arcam Diva CD192 CD speler:  1198 euro

Transparent kabels:
The Link 100 interconnect stereo meter:   199 euro
The Wave 100 stereoset van 3 meter luidsprekerkabel met spades:   375 euro
High Performance Powerlink van 2 meter:   159 euro
Powerlink Super van 2 meter:   498 euro
Reference Powerlink van 2 meter:   890 euro


Importeur:
Audiac