Acoustic-Signature Manfred draaitafel

Hoe komt het toch dat Duitsland zoveel fabrikanten van platenspelers telt? Mogelijk heeft het te maken met de historie van de Duitse metaalindustrie, een bedrijfstak die altijd sterk is geweest in machinebouw en fijnmechanica. Daarbij worden nauwe toleranties gehanteerd, gecombineerd met materiaalkennis en de Duitse drang naar perfectie.

Merken als EMT, Clearaudio, Scheu, Transrotor, Acoustic Solid, Thorens en Acoustic-Signature springen in gedachten, een opsomming die nog lang niet compleet is. Het merk Acoustic-Signature ken ik eigenlijk alleen van bezoeken aan de High End Show in München, dus liet ik mij thuis blij verrassen met hun nieuwste en tevens voordeligste draaitafel. Gelukkig eens een keer niet voorzien van de eeuwige Rega RB xxx, maar dit maal van een Japanse Jelco arm.

De naam Manfred is een ode aan de vader van de huidige eigenaar van Acoustic-Signature. Daarmee is een basis gelegd voor de kwaliteit van de Manfred. Immers, voor een ode doe je extra je best om de draaitafel tot een succes te maken. De basis van de Manfred vormt een 38 mm dikke MDF plaat, in kersen of esdoorn gefineerd of hoogglans zwart gespoten, waarin de lagerbus is verzonken en de montageplaat voor de toonarm is vastgezet. Een uitsparing links achter geeft ruimte aan de losstaande motor. Het draaiplateau, waarop de plaat zal rusten, is van 24 mm dik aluminium, afgedekt met een dunne viltmat.

Het lager bestaat uit een geslepen en gepolijste stalen pen, eindigend in een kogel van tungsten carbid staal. Hij past exact in een gesinterde bronzen lagerbus, die zelfsmerend en onderhoudsvrij is. De kogel draait op een bed van vanadium staal, ijzer, teflon en titanium, bij Acoustic-Signature bekend onder de naam Tidorfolon. Op dit lager geeft de fabrikant 10 jaar garantie. Het geheel staat op drie dempende voeten en is in hoogte verstelbaar via spikes op onderlegplaatjes. De speler meet 43 x 34 cm en weegt in totaal ongeveer 16 kilogram. Tegen meerprijs is de Manfred XL leverbaar met een plateau van 34 mm hoog en een verhoogd armboard.

Trucje

De losstaande motor, in een aluminium behuizing op rubber voetjes, drijft via een vierkante snaar het plateau aan. Het is even een trucje om de snaar mooi rond te leggen en niet te torderen (al heb ik geen verschil kunnen horen tussen een correct gelegde snaar of een gedraaide snaar). De motor is een wisselstroom synchroonmotor. Normaliter wordt zo’n motor gevoed uit een eenvoudige transformator en is de rotatiesnelheid afhankelijk van de lichtnetfrequentie. Dat kan zorgen voor problemen vanwege netvervuiling en fasedraaiing, met als resultaat mechanische trillingen die door het element zullen worden opgepakt.

Acoustic-Signature gaat een heel stuk verder. Een netvoeding brengt de netspanning van 230 Volt terug naar 24 Volt wisselspanning, die in het motorsturingcircuit eerst naar gelijkspanning is omgezet. Via een oscillator-circuit en een versterkerschakeling wekt de zogenaamde Small Alpha voeding een zuiver sinusvormige wisselspanning waarop de motor draait. Het resultaat is een trillingvrije aandrijving, waarop netvervuiling geen invloed kan uitoefenen. Door de frequentie te veranderen is de snelheid omschakelbaar van 33 1/3 naar 45 toeren. Er is geen mogelijkheid om zelf de rotatiesnelheid enigszins te variëren.

De Manfred is eenvoudig uit te rusten met armen van diverse makelij, omdat de arm op een plaat wordt gemonteerd en niet direct in het chassis is geboord. De importeur koos voor de Jelco SA-250ST arm. Een rechte buis met een vaste headshell. De lengte is 228 mm met een overhang van 18 mm. Het edelsteenlager kent een 4-punts ophanging. De effectieve massa is 12 gram, elementen mogen tussen de 4 en 10 gram wegen en de arm is 22 mm in hoogte verstelbaar. De arm past in de standaard Linn-boring en gebruikt een SME-stekker voor de meegeleverde kabel. De naalddruk is in te stellen via het contragewicht, de dwarsdruk via een wieltje dat een veer spant. Jelco maakt al heel lang toonarmen en produceerde onder meer armen voor Audioquest, Graham, Mission, Koetsu en Linn. Steeds meer draaitafelfabrikanten monteren deze rechte uitvoering of een S-vormige Jelco arm op hun draaitafels. De Manfred is ook standaard leverbaar met een Rega RB 250 of RB 300 arm, beide met VTA verstelling en iets voordeliger.

Opstelling

Om de Manfred door de mangel te halen monteerde ik een Transrotor Cantare MC-element, dat rechtstreeks vergelijkbaar is met de Goldring Eroica Reference van ongeveer 500 euro. Het element weegt 5,7 gram, heeft een compliantie van 18 en daarmee in de Jelco arm een te verwachten resonantie-frequentie van 8,7 Hz. Liever zou ik dat wat hoger zien, maar daarvoor zou een element met een lagere compliantie benodigd zijn. Om het MC-signaal te versterken is een gemodificeerde Xindak LP 1.0 phonoversterker gebruikt, afgesloten op 125 Ohm via Xindak MC10-26dB trafo’s. Als versterker nam ik een PrimaLuna ProLogue Two, voorzien van NOS ECCxx buizen en Electro Harmonix EL34’s (in plaats van de standaard KT-88`s).

Het luidsprekerpaar is de Ruark Sabre III, aangevuld met een kleine Dynaudio subwoofer. Bekabeling is bewust eenvoudig gehouden met merken als Chord, Inakustik en Supra. Het geheel staat in een Ikea Ivar stelling. In een naar verhouding veel te kostbare opstelling in de huiskamer kwam de Manfred niet goed tot zijn recht, een veel duurder model van Acoustic-Signature is daar beslist beter op zijn plaats. De Manfred laat mijn verwende, analoog ingestelde oren teveel de beperkingen horen met deze Jelco arm en het Transrotor element, hetgeen ronduit het gevolg is van de transparantie van de duurdere set als geheel. Die weg is daarom niet lang bewandeld.

Groeftasten (1)

Vroeger draaiden we als jongens en meiden onder elkaar platen voor ons plezier. Waarom zou dat vandaag de dag anders moeten zijn? Met die gedachte zet ik voor mijzelf een ouwetje van de Carpenters op. Sing klinkt het door het huis. Waarna een meer ingetogen This Masquerade volgt. In beide gevallen zeer goed aan te horen. Een heldere Karen Carpenter staat tegen een muzikale achtergrond, met voldoende pit en kracht om overtuigend te zijn. De piano is niet de grootste ster ooit, gelukkig is het een elektrische piano en geen vleugel. De fluit hangt mooi losjes in de lucht, een achtergrondkoor laat zich verbazingwekkend goed horen. Het stereobeeld is losjes, vrij van de luidsprekers, met meer hoogte in de afbeelding dan ik gewend ben in deze prijsklasse of opstelling. Menigeen zal bij het beluisteren van een set als deze, waarin de Manfred de hoofdrol speelt, zich opnieuw afvragen: waarom zijn we toch ooit aan de cd begonnen? Met het volledig instrumentale Heather laten de Carpenters een spoor van plezier achter.

Eens kijken of we dat met andere muziek ook bereiken. Emmylou Harris zong ooit op Pieces In The Sky het hartverscheurende Boulder To Birmingham. Het heeft nog niets aan impact ingeboet. De Manfred laat goed horen, dat we te maken hebben met een veel mindere opname dan daarnet met de Carpenters. Niettemin is dit muziek met veel meer gevoel en gevoelswaarde dan een gladde presentatie. Een zonnetje vormen de country gitaren die de broze stem begeleiden van een toen nog met donkerblond haar getooide Emmylou. Ze had daarvóór al afscheid moeten nemen van de liefde van haar leven, een klap die ze nooit te boven is gekomen. Zelfs al hoor je haar voor het eerst, dan nog is dat verdriet onmiskenbaar uit de groef te trekken met een platenspeler als de Acoustic-Signature. Ik geniet genoeg om ook een volgende kant van de lp te gaan herontdekken. Dat gaat er een stuk vrolijker aan toe met Bottle Let Me Down. Meer instrumenten, die allemaal een plekje vinden. Ritme goed vastgehouden, uitstekend verstaanbaar, open en een behoorlijke diepteafbeelding. Met dank aan dit fijne loopwerk en de iele Jelco arm.

Ik bespeur inmiddels ook wat minpuntjes die niet onvermeld mogen blijven. Zo is de weergave een stuk meer solide te maken met een goede puck die de plaat aandrukt. Een goedkope upgrade, zolang u die puck niet van Acoustic-Signature koopt. Die maakt alleen een puck voor de kostbaarder spelers. Het laag neemt met puck meer stevigheid aan, het middengebied verliest iets van zijn losheid, maar neemt wèl toe in overtuiging. Ik denk, dat ook een betere mat goed werk zal verrichten. Te denken is aan de Achromat van Funk. Hoewel de " luisteraar oude stijl" mogelijk blijft zweren bij een stukje vilt. Gelukkig hebt u geen mat nodig om het plateau te dempen zoals dat vroeger met de oude Thorens spelers het geval was. Die plateaus konden zingen als een bel. Het zou heiligschennis zijn Coat Of Many Coulors af te zetten. Ik luister er nog even naar en dan gaat Dire Straits op de draaiende schijf. Als ik bij de draaiende speler op het chassis tik, hoor ik dat duidelijk door de luidsprekers terug. In iets mindere mate als ik op het meubel tik. De poten dempen dus inderdaad, maar niet genoeg om te kunnen stellen dat de ondergrond niet belangrijk is. Glas zou ik zeker vermijden, hout of plexiglas is aan te bevelen. Of een Gingko Audio platform.

Groeftasten (2)

Dire Straits mist in mijn ogen de overtuiging die op andere spelers wel bereikbaar is. Omdat de Jelco arm nieuw voor mij is, heb ik niet de referentie of ik nu een eigenschap van de arm hoor of van de speler zelf. Een beetje opgetuigde Rega RB 700 arm of een tweedehands SME mag best op dit deck. Want het is overduidelijk, dat er op het lager en de aandrijving van de speler weinig aan te merken valt. Vooral als de Manfred in XL uitvoering wordt gekocht, zou ik op zoek gaan naar een andere arm dan de Jelco. Een vooroordeel vanwege het dunne buisje? Kan zijn.

Gehandhaafd is het sterke ritmegevoel en de transparantie van de speler combinatie. Net als het vrolijke karakter. Daarmee positioneert de speler zich boven de goedkopere modellen van Project of Rega, maar legt het af tegen de duurdere Transrotors en Michell’s. Misschien ben ik te hard in mijn oordeel, verwend als ik ben met twee topspelers in huis en voormalig eigenaar van een Garrard 301. Want nu Six Blade Knife speelt, hou ik het niet uit in de stoel en moet even luchtgitaar meespelen. Dat pakt me toch maar mooi bij de kladden en dwingt me tot luisteren. Iets dat sterk opvalt in postieve zin, is het gebrek aan kleuring uit de Manfred. Hij gedraagt zich volkomen neutraal met een fijne, zuivere en vooral schone klank. Met deze Dire Straits plaat is er duidelijk ook niets mis met de dynamiek, bovenop een totaal gebrek aan achtergrondruis. De Manfred is echt stil in dat opzicht.

Keith Jarrett heeft in mijn ogen nooit een groter meesterwerk geschapen dan de eerste kant van The Köln Concert. Vanaf de eerste tonen laat de Manfred horen hoe de akoestiek van de zaal is. Bij lang aangehouden noten zijn er geen sporen van jank, zelfs niet nu de plaat niet volkomen vlak is. Het gevoel dat Jarrett altijd weet op te wekken is ronduit aanwezig. De weergave is intens en solide. Vrij van de bron, de versterkers en de luidsprekers. Het valse zingen van Keith is onmiskenbaar aanwezig. Het stampen op het podium is stukken minder duidelijk; een puck doet dan wonderen en haalt het direct naar voren. De Manfred heeft wat aandacht nodig om voluit te zingen naar de baas. Dat is het leuke van analoog, je kunt zelf met kleine stapjes de weergave blijven verbeteren. Tot aan een punt dat slechts een betere speler meer kan doen. Waarmee het gehele proces zich dan herhaalt. Ik zou dat nooit willen missen.

Oscar Peterson in het jazz-halfuurtje. Mooi, heel mooi het eeuwenoude We Get Requests. Mooi ritme vastgehouden, een sterke kant van de Manfred. De lichtvoetige bas (zonder puck) zorgt er nu voor, dat Ray Brown met zijn bas mooie loopjes kan laten horen. Zonder de meester zelf weg te drukken. Het is heel eenvoudig om òf het geheel te volgen òf het individu: Ed, Ray dan wel Oscar. In de juiste harmonie van samenspel. Dan iets van een totaal andere orde. The Psalms Of David gezongen door King’s College Choir uit Cambridge. Een stemmige afsluiting voor een paar weken leven met de Manfred, lijkt me. Heel wat platen zijn de revue gepasseerd, veel meer dan ik kan beschrijven. Gedeeltelijk sterk overtuigend, af en toe “a bag of mixed emotions”. De Manfred heeft me vaak kunnen verrassen, zoals nu met het schitterde koor en het zware orgel. Stemmen die zweven door de kerk. Uitmuntend verstaanbaar. De slis, die een koor kan hebben, is aanwezig. Jank en narigheid zijn afwezig. Zuiver en ongekleurd. Ook een beetje ouderwets in de weergave, die tegenwoordig nog transparanter kan zijn of iets meer kan pakken. Ik moet me opmaken voor een slotwoord en dat valt niet altijd mee. Ik geef mij daarom voorlopig over aan de rust van het koor.

Solide

"Solide" is het eerste woord dat in gedachten komt bij de Acoustic-Signature Manfred. Het plateau is massief, het lager laat geen speling toe en draait zeer soepel. Zowel het chassis als de verstelbare voeten maken een stevige en doordachte indruk. Met als hoogtepunt de motor en de elektronica die de motor laat draaien. Die geweldig solide indruk wordt een beetje teniet gedaan door de viltmat en de Jelco arm. Zo is het ook met muziek die op de Manfred heeft gespeeld. Het ene moment zag ik alleen maar positieve opmerkingen uit het toetsenbord vloeien, het andere moment werd ik mij bewust van de beperkingen van de Manfred. Beperkingen die mijns inziens eerder in de keuze van de arm liggen, of beperkingen van het element, dan van de speler zelf. Daarnaast zou ik graag zien, dat Acoustic-Signature een betaalbare puck op de markt weet te brengen voor gebruik bij de Manfred.

Natuurlijk had ik een willekeurige puck kunnen pakken (en heb dat ook gedaan) of een andere mat (ook gedaan), maar in essentie moet een speler worden beoordeeld zoals hij is geleverd. Een andere arm, ik denk dan aan Rega RB 700 of SME M2, is zeker een optie voor deze speler, vooral als u zou kiezen voor de XL-uitvoering. Maar goed, dat doet allemaal niet ter zake bij de gerecenseerde uitvoering. Met het spelen van muziek heb ik vele momenten van plezier beleefd. Met oud werk, met recent uitgebrachte platen van bijvoorbeeld Jacintha of mevrouw Krall. Klassiek passeerde als er geen jazz of pop onder de naald lag. Van barok via zwaarder orkestwerk, tot aan een schitterend koor. Ik noemde de Manfred eerder al “a bag of mixed emotions” en zo ervaar ik hem ook. Hoogtepunten afgewisseld met zwakkere momenten, waarbij ik op het puntje van de stoel zat te wachten op de overtuiging die de Manfred niet altijd weet te bieden. Ik kan niet anders dan de Manfred zelf prijzen om zijn kunsten, dus moet de vinger op een andere zere plek worden gelegd. De mat, de arm, het element, de combinatie. Dat is jammer, want wat Acoustic-Signature zelf heeft gemaakt is in mijn ogen zeer de moeite en de prijs waard.

Prijzen:

Acoustic-Signature Manfred loopwerk,
inclusief Small Alpha voeding vanaf 1450 Euro
Met Jelco SA-250ST arm vanaf 1950 Euro
Met Rega RB 250 arm (+ VTA) vanaf 1600 Euro
Met Rega RB 300 arm (+ VTA) vanaf 1750 Euro
Acoustic-Signature Manfred loopwerk XL versie meerprijs 400 Euro

Importeur:

Music2
Bleiswijk
Web: www.music2.nl