De Gold-reeks van Monitor Audio is altijd een sterkhouder van het merk geweest. Als de Britten dan een grondig vernieuwde Gold aankondigen, willen we die natuurlijk zo snel mogelijk op de testbank leggen. Bij dezen!
Monitor Audio Gold: vijfde generatie
Na de vernieuwing van Platinum- en de Silver-lijnen was het logisch dat Monitor Audio ook de Gold-reeks zou aanpakken die tussen de twee luidsprekerfamiles zit. Dat was ook echt nodig, want de laatste generatie van de Silver is zo sterk verbeterd dat het qua geluidskwaliteit en afwerking dicht in de buurt van de oude Golds komt. De nieuwe Gold-luidsprekers van de vijfde generatie moesten dus een grote upgrade krijgen om weer netjes een plaats tussen Silver en de high-end Platinum in te nemen.
De verwachtingen zijn hooggespannen, want Gold is een reeks die we in de vorige generatie bijzonder goed vonden. We denken nog met plezier terug aan het reviewen van de Gold 300-vloerstaanders. In deze test bekijken we de nieuwe Gold 100 én vergelijken we het met de Gold 100 van de vorige generatie. De oude Gold 100 4G hebben we immers een tijdje terug aangekocht om te gebruiken als testspeaker bij versterkers uit de middenklasse.
De Gold-familie wordt kleiner
De Gold-reeks omvat natuurlijk meer modellen. Zo kennen we Monitor Audio wel. De Britten zorgen altijd voor voldoende keuze qua luidsprekermodellen, waarbij ook liefhebbers van surround niet uit het oog worden verloren. In een latere test zullen we trouwens de Gold-familie in een surroundopstelling bekijken, waarbij we aandacht gaan besteden aan de radicaal vernieuwde Gold W12-subwoofer met het intrigerende APC-systeem. De surroundtest konden we nu nog niet uitvoeren omdat de bijhorende centerspeaker ons niet tijdig kon bereiken.
Kenners van Monitor Audio merken wel dat het aantal Gold-modellen afneemt. Er is geen kleine Gold 50-boekenplankspeaker meer en ook de grote Gold C350-centerspeaker verdwijnt. Naast de Gold 100 standmount-speaker die we hier bekijken, kun je nu nog kiezen uit de Gold 200 en Gold 300-vloerstaanders, een compactere C250-center, de Gold W12-subwoofer en de Gold FX. Die laatste speaker is vanwege zijn instelbare di/bi-pole-configuratie echt spek voor de bek van mensen die een thuiscinema bouwen. Maar daar zullen we het later in de surroundtest wel uitgebreid over hebben.
De Gold 100 is dus de enige compactere luidspreker in de Gold-familie. Nu ja, klein is het niet echt. De laatste tijd zien we steeds meer echte standmount-speakers opduiken, zoals de KEF R3 of Q Acoustics Concept 300, luidsprekers die je echt op een stand moet plaatsen om er alles uit halen. Een standmount of staanderspeaker is echt te fors om op een boekenplank te plaatsen, al blijft de Gold 100 wel compact genoeg om bijvoorbeeld op een meubel te plaatsen. Het is ongeveer 34 cm diep, dus het kan in theorie wel op een dressoir. Maar vanwege de basreflex-poort aan de achterkant staat de Gold 100 toch best op een halve meter of zo van de muur.
Ziet er helemaal anders uit
Als we de nieuwe Gold 100 en de vorige Gold 100 naast elkaar plaatsen, zijn de verschillen meteen duidelijk. Van bovenaf zie je het onmiddellijk. De vierde generatie luidspreker heeft een behuizing met welvende zijkanten die naar een smallere achterkant toelopen. De mooie lakafwerking van de oude Gold 100 bedekt bovendien de hele luidspreker, op een heel naadloze manier.
De nieuwe Gold 100 5G is een meer rechthoekige verschijning, al zorgen de afgeronde hoekovergangen wel voor een zachter profiel. We hebben de witte uitvoering op bezoek, afgewerkt met een satijnfinish. Knap, maar wat echt de aandacht trekt is de bovenkant: je ziet de witte randen van de behuizing rondom het bovenvlak lopen, waardoor ze de bovenkant in een zwart leder omringen. Kijk maar op de foto’s bij deze test; het is iets mooi en onderscheidend. Het nodigt ook uit tot aanraken, wat in dit geval helemaal niet erg is. In tegenstelling tot de lakafwerking op vele speakers zijn vingerafdrukken bij de Gold 100 niet enorm zichtbaar.
De Gold-speakers zijn net als voorheen in meerdere afwerkingen beschikbaar. Naast de satijnwitte versie is er een uitvoering met een zwarte laklaag, een klassieke donkere walnootfineer en een zeer knappe gelakte ebony-editie. Die ziet er echt heel fraai uit, vinden wij, heel luxueus. Overigens zorgt MA er voor dat twee speakers in ebony visueel matchen, want het houtpatroon is niet altijd hetzelfde. Nog leuker vinden we het nieuws dat je nu niet langer moet bijbetalen voor de ebony-afwerking. Voorheen droeg dat een serieuze meerprijs, nu is de speaker in alle uitvoeringen even duur.
Drivers afkomstig van de Platinum II
Ook de voorkant van de Gold-luidsprekers is helemaal getransformeerd. En niet enkel visueel. De belangrijkste upgrade voor de Gold-reeks is te situeren bij de tweeter, die afgeleid is van de high-end Platinum II-speaker. Waar er vroeger een linttweeter in de Gold-speaker stak, komt de vijfde generatie met een Micro Pleated Diaphragm (MPD)-transducer. Het kloppende hart hiervan is een heel licht membraam dat heel dicht op elkaar gevouwen werd en dus een veel groter oppervlakte heeft dan een klassieke dome-tweeter. Het is een intrigerende constructie die weinig resonantie beloofd en volgens Monitor Audio makkelijk aan te sturen is. De transducer zit verzonken in de behuizing, met daarvoor een ronde plaat met heel veel gaatjes in wat chaotisch patroon. Het is slechts een detail, maar het maakt de speaker visueel interessanter. Altijd leuk om naar te kijken, terwijl je geniet van het ik-heb-net-dure-speakers-gevoel.
Ook de midrange-woofer is aangepast, opnieuw met technologie uit de Platinum. Het blijft een C-CAM-driver, maar de grote inkepingen op de oude Gold 100-driver zijn er niet meer. Van dichtbij merk je wel dat de conus van de Ceramic-Coated Aluminium Magnesium RDT II-driver een soort fijn honinggraatpatroon toont. Er is aan de driver heel wat anders dan voorheen, belangrijke aanpassingen zijn dat de slag verdubbeld is en dat de voice coil dertig procent groter werd.
Monitor Audio zegt verder dat de behuizing van de nieuwe Gold aanzienlijk solider is geworden en minder last heeft van trillingen. De oude Golds vonden we op dat vlak al heel goed presteren, bij de nieuwe lijkt resonantie eveneens afwezig – ondanks een hoorbaar sterkere aanwezigheid van bassen bij de vijfde generatie Gold 100.
Heeft wat vermogen nodig
De overstap naar nieuwe drivers heeft wel een groot gevolg voor de aanstuurbaarheid gehad. De gevoeligheid van de nieuwe Gold 100 ligt op 86 dB, 2 Db minder dan de oude versie. De impedantie is nu 4 Ohm, in plaats van 8 Ohm. En dat merken we wel bij het testen, want onze vertrouwde Gold 100-luidsprekers laten zich toch vlotter aansturen. De nieuwe Gold 100’s hebben een bepaald vermogen nodig. Al zijn ze zeker niet lastig aan te sturen luidsprekers, zoals Monitor Audio’s eigen Studio wel zijn. De audiofielere Studio, die qua prijs niet enorm verschilt van de Gold 100, heeft echt een uitstekende versterker nodig om goed te presteren.
Je zorgen maken over de aankoop van een bijhorende dure versterker hoeft nu ook weer niet. Tijdens het testen hebben we de Gold 100 bijvoorbeeld aangesloten op de nieuwe Sonos Amp – en dat werkte echt wel beter dan verwacht. De combinatie met de Hegel Röst ‘klikte’ voor ons dan weer wat minder. Niet een probleem qua aansturing, want Hegel speelt op een topniveau, maar eerder qua matching. Het is wellicht iets persoonlijk; we vonden het gewoon iets te neutraal klinken. De match met de high-end Devialet Expert 220 Pro (de nieuwe Golds zijn nog niet met een SAM-profiel beschikbaar) of de betaalbare Primare i15 (met de Auralic Vega G1) klonk ons al veel beter in de oren.
Mainstream met audiofiele insteek
Tijdens de ontwikkeling van de nieuwe Golds hebben we informeel prototypes gehoord die een heel ander karakter hadden dan we van Monitor Audio gewoon zijn. Gelukkig is de uiteindelijke speaker die we ontvangen stukken beter en klankmatig trouwer aan het merk. Monitor Audio heeft immers in het voorbije vijf jaar een goede reputatie ontwikkeld qua waar voor geld. Het bedrijf is misschien niet helemaal zo sexy als sommige rivalen, het staat wel voor degelijkheid.
De Gold 100 van de vijfde generatie staat niet mijlenver weg van de oudere Gold 100, en dat is zeker niet erg. De typische Monitor Audio-sound is er, aangevuld met een fris en open gevoel voor detail die we verwachten van de duurdere Gold-reeks. De snelheid die de vierde generatie van Gold had, is er gelukkig nog altijd. Een echte reuzestap vooruit is er gezet in het laag. We luisteren naar ‘A Caged Bird/Imitations of Life’ van The Cinematic Orchestra en Roots Manuva (via Roon op de Auralic en Primare), en horen een rijke, weelderige bas die de track een perfecte fundering geeft. Na die prestatie hadden we het wel verwacht, maar toch: het is echt wel straf hoe diep de begintonen van ‘The Mountain will Fall’ van DJ Shadow klinken, soms een beetje op de rand van té. We twijfelen of we toch niet de meegeleverde prop in de baspoort achteraan steken, iets dat we zelden overwegen bij een standmount op meer dan een meter afstand van de muur. Even proberen… en dat vinden we inderdaad net iets beter. Dat iets te vette randje aan het laag wordt nu lichtjes gedempt. Het klinkt – naar onze smaak – net iets meer in balans.
Wat de Gold 100 heel mooi maakt is dat de betere basprestaties hand in hand gaan met een frisse midrange en hoogdetail die heel breed uitgestraald wordt. Off-axis blijven de Gold 100’s helder klinken, wat leuk luisteren voor heel het gezin inhoudt, met een soundstage die heel groot is voor een relatief kleine speaker.
Je zou niet verwachten dat de man na 73 levensjaren en een stuk of 18 solo-albums nog vernieuwend uit de hoek kon komen, maar ‘Egypt Station’ van Paul McCartney is toch een dijk van een album geworden. De goede samenwerking met producer en muzikant Greg Kurstin heeft daar wellicht wat mee te maken. Kortom, het is een fijn, goed opgenomen album dat de Gold 100 knap weet te brengen. McCartney staat net echt voor je, met een volle stem waar je zijn hogere leeftijd in hoort doorklinken. Maar ook vingers die over snaren glijden, percussie in de verte die blijft nagalmen (in ‘People want Peace’, bijvoorbeeld), een zachte panfluit en de dartele pianoloopjes waar de ex-Beatle altijd van hield worden intimistisch in de ruimte neergezet. We hebben het gevoel dat we op de Gold 100 nu Egypt Station horen zoals het bedoeld is.
Nog net voor we deze test afronden, ontvingen we het nieuwe album dat Beth Gibbons (je misschien bekend van triphoppioniers Portishead) maakte met het Poolse nationale radio-orkest, een bewerking van Górecki’s intense derde symfonie. Wie dacht dat Gibbons een artistieke eendagsvlieg was, mag de twijfels over haar zangkunsten opbergen – en nooit meer bovenhalen. Tijdens de eerste beweging ‘Sostenuto tranquillo ma cantabile’ zingt ze adembenemend mooi, met een kracht en droefheid die helemaal past bij een symfonie gebaseerde op rouwliederen en de teksten van Gestapo-gevangenen van tijdens WOII. Die pure kracht en emotie weten de Gold 100’s heel fraai over te brengen, waarbij opvalt hoe meeslepend en vloeiend de grote partijen met strijkers klinken. De contrabassen die dan wel, dan niet spelen tijdens de 24-minuten durende eerste beweging rollen uit de Monitor Audio’s diep, karaktervol en gedetailleerd. Dit met prop in de baspoort; zonder wint dit werk nog meer aan gravitas, maar verdwijnt het ijle karakter een beetje.
Conclusie
De Gold 100 is een talentvolle luidspreker met een volle diepe klank die je niet zou verwachten van een speaker die geen vloerstaander is. De baspoort aan de achterkant dempen is naargelang je smaak mogelijk een aanrader. Maar we vallen vooral voor zijn gedetailleerd, snel hoog, die deze Monitor Audio 100 nog meer dan zijn voorganger mooie audiofiele geloofsbrieven geven. De Gold 100 is zeker niet immens duur, maar kan zeker wedijveren in een hoger segment. Een goede deal!
Monitor Audio Gold 100 (5de generatie)
1.850 euro/paar | www.monitoraudio.co.uk
Beoordeling 4,5 op 5
