Al eerder heb ik op deze site verslag mogen doen van de modificaties die ik aan een oude Sansui BA3000 eindversterker gepleegd heb. Opnieuw wil ik daarom verslag doen van een tweetal ingrijpende modificaties, nu aan geïntegreerde versterkers, waarvan ik er één inmiddels al anderhalf jaar dagelijks in gebruik heb.
Kenners weten dat de BA3000 een forse eindversterker is. In die tijd, we praten vroeg jaren ´70, had je alleen nog de BA5000 daarboven en dat was er een van 2 x 300 Watt met uitgangstrafo´s. De BA3000 is 2 x 170 Watt en het is zo´n bakbeest met van die enorme VU-meters. Mocht u plaatjes van deze versterkers willen bekijken dan verwijs ik u graag naar www.sansui.us of naar www.retroaudio.ru .
Het modificeren van die BA3000 is in technisch opzicht een geweldige uitdaging geweest; ik heb er erg veel tijd in gestoken en heb eigenlijk de hele versterker op de schop genomen. Ook het basisontwerp heb ik op veel punten aangepast en op zich is het wel een mooie versterker geworden en qua spec´s is er absoluut niets op aan te merken, maar al luisterend kreeg ik, en met mij een aantal kritisch luisterende vrienden, het gevoel dat ik met de modificaties een beetje het doel voorbij gestreefd was, namelijk een klankmatig mooie versterker maken. Ach, het is erg leuk en leerzaam geweest en de versterker klinkt absoluut niet slecht, maar voor mijn gevoel kon het beter en dat wilde ik in een geïntegreerde versterker gaan realiseren.
Al sinds de late jaren ´70, toen de AU217 en bijpassende tuner TU217 van Sansui nieuw te koop waren had ik een zwak voor deze set. Als middelbare school puber had ik echter geen geld ervoor, dus een paar jaar geleden heb ik deze set tweedehands kunnen bemachtigen. Eindelijk, een jeugdliefde hervonden en de mijne gemaakt! Na de eerste ontroering kwam al snel de ontdekking dat de versterker klankmatig toch echt niet meer van deze tijd is, maar dat er voldoende kwaliteitspotentieel in zit om een grondige modificatie te rechtvaardigen. Dit keer echter zou ik met iets meer respect voor het originele ontwerp te werk gaan. De vriend van wie ik de versterker kocht had al nieuwe vergulde speakerklemmen en een aarde gerelateerd netfilter gemonteerd. Ik vatte het plan op om de voedingstransformator te vervangen, net als de voedingselco´s. Met 2 x 30 Watt leek mij de versterker voldoende krachtig dus ik zou simpelweg een trafo van dezelfde secundaire spanningswaarde toepassen,maar van een grotere vermogenswaarde (160 VA), zodat de versterker méér stroom zou kunnen gaan leveren. Amplimo leverde een perfecte ringkerntrafo voor dit doel en hij paste ook nog eens op de millimeter nauwkeurig op de plek van de originele trafo. De voedingselco´s mochten na twintig jaar ook wel de chemobak in, ook al omdat er nu véél mooiere te koop zijn. Na enig gepuzzel om een zo groot mogelijke elco te vinden die nog net in de kast en op de print past, heb ik uiteindelijk elco´s van BHC Aerovox toegepast, worden geleverd door Farnell.
Uiteindelijk zou de eindversterker verregaand origineel blijven, zij het dat ik de tegenkoppeling iets ´losser´ gemaakt heb. De AU217 is overigens bij mijn weten de enige versterker waar de toonregeling in de tegenkoppeling van de eindversterker is opgenomen. Een frequentieafhankelijke tegenkoppeling dus. Je kunt zo je vraagtekens zetten bij of dat klankmatig mooi is; ik denk zelf van niet, maar opmerkelijk is het wel. Nouja, ik heb het er maar allemaal uit gehaald, maar dat betekende wel dat er een nieuwe tegenkoppeling berekend moest worden. Aangezien het resultaat een eindversterker zou worden met een volumeregelaar ervoor, een bronkeuzeschakelaar en een phono-voortrap moest die eindversterker redelijk gevoelig worden. Uiteindelijk is de versterker met 600 mV eff volledig uit te sturen, wat ruimschoots voldoende is.
Uiteraard zijn alle originele tulp chassisdelen vervangen door vergulde en heb ik teflon geïsoleerde ofc bedrading voor het signaal toegepast. De voedingselco´s zijn verder met polypropyleen condensatoren HF gebufferd en de voedingselco´s voor de phonotrap (heeft een eigen gelijkrichter!) zijn vervangen door grotere types die eveneens met polypropyleen´s gebufferd zijn.
Uiteindelijk is het resultaat een versterkertje wat een verbijsterende kwaliteit levert, het bescheiden prijskaartje van nog geen 500 gulden, versterker inclusief alle modificaties, in aanmerking genomen. Het is in ieder geval een versterker waar ik al ongeveer anderhalf jaar met zeer veel plezier dagelijks naar luister. Verbeteringen zouden nog mogelijk zijn door een betere bronkeuzeschakelaar en volumepotmeter toe te passen.
In het volgende artikel laat ik u deelgenoot worden van een modificatieproject wat nog in volle gang is; ik ben bezig met van twee Sansui versterkers één heel mooie te maken.
