Documentair filmmaker en fotograaf Raymon Depardon is alweer 70. Zijn wilde jaren van reportagewerk in onrustige smelthaarden over de hele wereld liggen achter hem. Terwijl hij er eindelijk aan toe komt Frankrijk te ontdekken, ruimt zijn partner, Claudine Nougaret, de zolder op.
Toen ze elkaar leerden kennen had Depardon er al een tumultueus leven op zitten. Nougaret, altijd als geluidsvrouw betrokken bij zijn filmwerk, zocht veelal niet eerder gebruikte filmfragmenten uit en maakte een chronologisch overzicht. Van de burgeroorlog in Venezuela schieten we naar Belgische huurlingen in Afrika en de ontvoering van Françoise Claustre in Tsjaad.
In Europa toont Depardon de versplintering van de Praagse lente in Tsjecho-Slowakije na de inval van de toenmalige Sowjet-Unie en de situatie van psychiatrische patiënten in Italië in oude klinieken toen die massaal gesloten werden in de jaren `60. In Frankrijk laat hij zien hoe het er aan toe gaat in een kantongerecht (in de film 10e Chambre - Instants d’Audience), en hoe Valéry Giscard d`Estaing campagne voerde voor het presidentschap. De president verbood na voltooiing vertoning van de film.
Het boeiende historische overzicht, sober van commentaar voorzien door Nougaret, wordt doorsneden met verslagjes van de reizen die Depardon anno nu door Frankrijk maakt. Met een antieke platencamera, op een driepoot vanwege de bizarre sluitertijden, maakt hij schitterende foto’s van plaatsen waar de tijd lijkt te hebben stilgestaan. Hij heeft een voorkeur voor oude winkelgevels en praat wat met de veelal oudere mensen die hij tegenkomt. Een project dat mooi aansluit op het portret van het boerenleven in zijn geboortestreek uit 2008, La vie moderne.
Depardon is een man die stug overkomt. Zowel zijn gezicht als zijn werk zijn streng. Geneuzel over beweegredenen en ambities ontbreekt dan ook geheel. De kijker moet het doen met het werk, krijgt geen aanvullende uitleg. Als iemand anders een dergelijk overzicht van een oeuvre zou maken, was het resultaat ongetwijfeld een totaal andere film geworden.
Bijzonder is dat je door de prachtige plaatjes van het Franse platteland vanzelf ook op een esthetische manier naar de oude reportagebeelden gaat kijken. Ondanks alle journalistieke doelen van zijn werk was zijn blik onder alle omstandigheden fotografisch, gericht op mooie beeldcomposities. Een manier van kijken.
Aanvullende informatie:
Frankrijk, 2012
Regie: Claudine Nougaret, Raymond Depardon
Productie: Claudine Nougaret
Camera: Raymond Depardon
Montage: Simon Jacquet
Beeld: 2,35:1 anamorf
Geluid: DD 5.1 Frans gesproken
Uitgave: Lumière
