Muziek van toen. Voor de jongere generaties blijkt er nog steeds genoeg te ontdekken. De helden van nu hadden zelf grote voorbeelden, die op hun beurt weer inspiratie putten uit nog oudere helden. Daaronder mag de uit Texas afkomstige band The 13th Floor Elevators zeker ook gerekend worden. Het platenlabel Charly brengt hun muziek nu opnieuw op vinyl uit.

The 13th Floor Elevators was afkomstig uit Austin, waar ze in 1965 uiteindelijk bij elkaar kwamen om als band het leven en diepere, geestverruimende inzichten aan muziek toe te vertrouwen. Jazeker, deze band belichaamde absolute hippie-inzichten en deden dat tot 1969. De band mag in retrospect ook zeker wel gezien worden als pioniers op het gebied van psychedelische rockmuziek vanuit de Amerikaanse underground.

The 13th Floor Elevators hadden destijds geen grote bekendheid, maar wist uiteindelijk een fanbasis te vinden, waar Bob Dylan en ook Janis Joplin deel van uitmaakten. Hun korte bestaansperiode zorgde ook voor een erfenis, want bands als ZZ Top en Primal Scream zeggen te zijn beïnvloed door het psychedelische gezelschap.

In 1966 komt het eerste album van de band uit. Getiteld The Psychedelic Sounds Of The 13th Floor Elevators liet het gezelschap weinig aan de fantasie over. Of juist veel! Met Roky Erickson op zang werd in het begin van dat jaar al de eerste single van de band uitgebracht (You’re Gonna Miss Me), die al eerder door de wild schreeuwerige, energieke Erickson geschreven was. De band had al opgetreden rondom Austin, maar zag initieel wat tegenslag dankzij de arrestatie van hun versterkte jug-speler Tommy Hall vanwege het bezit van kilo’s (!) geestverruimende middelen. Deze wordt weliswaar vrijgesproken en de band ziet zijn kas schoon en gaat snel naar San Fransisco om daar hippies te gaan verblijden met hun muziek.

De jongens stonden onder toezicht van International Artists manager Lelan Rogers en komen toch weer terug naar Texas omdat ze anders het leger in zouden moeten en het feit dat de politie ze ook niet ongemoeid liet. Dus was het eind 1966 dat er toch een heel album uitkwam. Psychedelisch was het zeker voor de heren, de opnames waren naar verluidt één grote trip op diverse verdovende/ geestverruimende middelen.  Het eerste album was een mijlpaal voor het psychedelische genre, want niet eerder kwam er zo’n groovy LP op de markt.

De fraaie voorkant, wazige hoesteksten en vooral de muziek maakt van The Psychedelic Sounds Of The 13th Floor Elevators een trip voor zowel de artiesten destijds als de luisteraars van alle tijden. Wilde, psychedelische rock met invloeden van rock ’n roll, folk en zelfs rythm and blues. Het beste kan de muziek van The 13th Floor Elevators worden omschreven als lo-fi pre-garage rock met daarbij de constante, wazige geluiden die door de versterkte kruik met mondgeluiden van Hall worden geproduceerd als leidraad naast de hoekige gitaarlijnen.

Roky’s aparte vocale technieken waren in die tijd echt underground, welke status de band ondanks één redelijk succesvolle single ook nooit meer is ontgroeid. De door Charly opnieuw uitgegeven LP bestaat uit een persing vanaf de originele backup tapes. De mono-versie is ongemoeid gelaten en klinkt dan ook echt lo-fi. Harde, schelle geluiden, weinig dynamiek en toch innemend. Het past bij de muziek. De geremasterde stereo versie op de tweede plaat klinkt weliswaar wat opgepoetst, maar voegt eigenlijk weinig toe behalve een beter plaatsing van de instrumenten per kanaal en wat weggewerkte oneffenheden.

De tweede opnieuw uitgebrachte plaat op 180 grams zwart vinyl heeft eveneens een luxe gatefold sleeve, met bedrukte binnenhoezen. Easter Everywhere was de titel van het tweede studioalbum dat nu toch wel gezien mag worden van het (LSD-geïnduceerde) meesterwerk van The 13th Floor Elevators. Ondanks dat de bezetting wijzigde tijdens de opnamen en er geen hitsingle meer uit voortkwam. Waar de klanken op het eerste album van de trippende groep nog wat rommelig klonken is de band op het tweede album uit 1967 coherenter, voor zover de muziekstijl als de hoeveelheid drugs dat toelieten.

Natuurlijk waren de hoekige gitaarlijnen nog herkenbaar en de drukke jug-sound over het hele album aanwezig, zo ook de intense zangstijl van Rory Erickson. Zoekend naar een manier om te ontsnappen aan de gevestigde manier van denken, speelt de band het majestueuze blues-achtige nummer Levitation, het memorabele psychedelische meesterwerk Slip Inside This House en natuurlijk ook de Bob Dylan cover (It’s All Over Now,) Baby Blue. Onnavolgbaar psychedelisch, niet meer te reproduceren.

Ook niet op de twee latere albums van de band. Van de initiële mono persing van Easter Everywhere schijnen indertijd slechts enkele persingen verkocht te zijn en dit is de eerste keer dat het album weer op vinyl verkrijgbaar is in deze uitvoering. De stereo persing (de tweede plaat) kent een andere mixage, de baslijnen liggen wat verder naar achteren en her en der zijn instrumenten meer naar de voorgrond gehaald, zoals de jug of enkele solo’s.

Een leuk verschil om te ervaren en door de betere productie destijds ook beter hoorbaar. Nog steeds is het tweede album van The 13th Floor Elevators hun meesterwerk, aldus de meeste fans van toen en nu. Liefhebbers van psychedelische muziek zouden in elk geval moeten luisteren naar het album en wellicht op kunnen gaan in de hogere geestelijke sferen van de filosoferende musici.

De band zou later nog een live-album en een studioalbum (Bull Of The Woods) uitbrengen. Maar door medische, legale en niet in de laatste plaats mentale problemen hield The 13th Floor Elevators op met bestaan in 1969. Rory Erickson kreeg ook in datzelfde jaar de keuze om de gevangenis in te gaan of onvrijwillig deel te nemen aan elektroshocktherapie in een ziekenhuis voor crimineel gestoorden. Hij koos het laatste…

Deze twee herpersingen zijn parels voor liefhebbers van het genre en verplichte kost voor fans. De mono platen zijn trouw aan de originele tapes en de geremasterde versies zijn de moeite waard, zeker van het album Easter Everywhere. Leuke trip terug naar de jaren zestig, deze albums.

The 13th Floor Elevators – The Psychedelic Sounds Of The 13th Floor Elevators
Muziek: 8
Klank mono persing: 5
Klank stereo persing: 5 ½

The 13th Floor Elevators – Easter Everywhere
Muziek: 8 ½ 
Klank mono persing: 7
Klank stereo persing: 7

Label: Charly Records
Gerelateerde site: http://www.texaspsychranch.com