Voor wie de Canon 1DX en Nikon D4 budgettair niet ziet zitten en toch met Full Frame (35 mm formaat) wil fotograferen en videofilmen heeft de keuze uit twee aantrekkelijke alternatieven. De Nikon D800 en Canon EOS5 Mark III kosten de helft en bedienen de veeleisende videohobbyist en kleine professional op hun wenken. Zo biedt de Nikon D800 maar liefst 36,3 Mps en Full HD video aan boord. En de Canon EOS 5 Mark III doet het met 22,3 Mps net zo goed. Behalve de uitstekende beeldkwaliteit valt ook de relatief goede ergonomie bij video-opnamen op.

De Nikon D800 is een (semi)professio-nele spiegelreflexcamera ontwikkelt voor hoogwaardige foto- en videobeelden en de actiefotograaf op 4-6 frames per seconde. Het niveau van beelddiepte, dynamiek (contrastrange) en detailweergave voldoet volledig aan de hooggespannen verwachtingen van de fotograaf en videofilmer. De kracht van full frame (= min of meer het oude analoge 35 mm formaat) komt hierbij in volle beeldglorie tot zijn recht. Met een prijskaartje van onder de € 3.000,- heel aantrekkelijk ten aanzien van de aanmerkelijk duurdere Nikon D4 DSLR voor de topfotograaf.

Een resolutie van 36,3 Mps is lang niet mis en is tot op heden het hoogste scheidendvermogen dat Nikon ooit in de markt heeft gezet. Daarbij past een hoogwaardige FX-formaat CMOS-beeldsensor met uitlezing van het pixelbeeld over 12 kanalen, een 14-bit A/D-conversie, 16-bit beeldprocessing en een zeer lage signaalruisverhouding. Als pro kan je met deze specificaties zelfs JPEG-bestanden aan een kritische opdrachtgever verstrekken. Daarnaast blijft er gewoon ook RAW (NEF) beschikbaar. Met behulp van de Expeed 3 beeldprocessor valt het geschoten beeld uiterst snel te bewerken (0,12 seconde) en de ontspanvertraging is slechts 0,042 seconde. De ISO-gevoeligheid bedraagt 100 tot 6400 en is uitbreidbaar tot 256.000 waarmee tot bij zeer zwak licht nog op te nemen valt.

Nikon D800 body
Het fraai gestileerde en afgeronde camerahuis bestaande uit een magnesiumlegering met rubberen grip is op en top Nikon. Solide, fraai zwart, overzichtelijk en ergonomisch te bedienen. Ook straalt de D800 echt een pro-imago uit. De rode sierstreep, witte en gele opschriften plus comfortabele handgreep versterken deze look nog verder. Het ontwerp is bestand tegen stof en weersinvloeden.

Wat meteen opvalt, zijn de praktische en overzichtelijke bedieningsknoppen, een uitgekiend vierknoppen-ontwerp. Links bovenop zit de geribbelde viervoudige knop voor de instelling van de beeldkwaliteit, witbalans, ISO-waarde en Bracketing (= het in kleine stapjes instellen van). De soepele ontspanknop met een goed drukpunt rechtsboven op de handgreep wordt omringd door de aan/uitschakelaar, het draaiwieltje voor de keuze met de bedieningsknoppen voor +/-, mode en rood record. De wijsvinger ligt lekker ontspannen op de afdrukknop. Het status-displayschermpje laat de huidige instellingen van de D800 zien.

Met Picture Controls is de beeldinstelling snel te bereiken zonder het tijdrovende doorploegen van menu’s. Er is een aparte knop voor de video-opname die gewoon van achter de body te bedienen valt zonder de camera te bewegen.

Het uitklapbare en roteerbare LCD-schermpje meet 8 cm diagonaal en heeft 921.000 beeldpunten. Er is een groothoek-LCD-precisiemonitor en de helderheid van deze monitor past zich automatisch aan voor de vertoonde beelden. Idem aan de verlichtingssituatie in de omgeving. Desgewenst kan het beeld tot 46 maal op de LCD-monitor vergroot worden. Handig voor het beoordelen van de scherpstelling en beelddetail. De optische reflexzoeker heeft circa 100% beelddekking en vergoot 0,7 maal. Nuttig is de elektronische horizon met dubbele as die laat zien of het opgenomen beeld goed recht en horizontaal staat in zowel de horizontale als verticale opnamepositie.

Het sluitertijdenbereik is 30 tot 1/8000 seconde. De sluiter controleert zichzelf via een diagnose module en is behoorlijk energiezuinig, zelfs bij het openstaan tijdens videofilmen. Met de LithiumIon EN-EL15 accu zijn circa 850 foto’s of 1 uur video op te nemen. Er zijn twee sleuven voor geheugenkaarten: een highspeed CompactFlash (UDMA 7) en SD (SDXC en UHS-1). Als belangrijke aansluitingen noemen wij verder USB3, HDMI (ook ongecomprimeerde weergave), hoofdtelefoon, externe microfoon en flits.

Foto en beelduitsnede
Zoals verwacht valt er op de beeldkwaliteit bij de digitale fotografie eigenlijk niets aan te merken. Scherp, natuurlijke kleuren, lekker detailrijk en goede beelddiepte en (ook op behoorlijk hoge ISO-waarden) en verwaarloosbare beeldruis. Met de High Dynamic Range (HDR) worden een onderbelichte en overbelichte foto gemaakt die later tot een optimaal doortekende afbeelding naar eigen smaak en maat zijn samen te voegen. De 51-punts AF werkt zeer accuraat. Ook bij video-opnamen. Opmerkelijk is dat er ook nog bij een lichtsterkte van F8 automatisch kan worden scherpgesteld. Dat maakt het gebruik van lichtzwakke teleobjectieven en verlengende converters mogelijk.

De Nikon D800 kent vier beeldveldopties: FX, 5:4 (30 x 24 mm), 1,2 x (30 x 19,9 mm) en DX-formaat (23,4 x 15,6 mm). Aan boord zijn diverse retoucheermenu’s aanwezig om op RAW-afbeeldingen los te laten. Een soort interne donkere kamer voor het wijzigen van formaat, kleur, vertekening, rode ogen, vele filtereffecten, fisheye, miniatuur en beeldoverlay. 

De D800 kan heel goed gezichten en kleine beelddetails herkennen. De precisie voor het herkennen van de kleuren en helderheid van een onderwerp is ongekend hoog. Deze gedetailleerde scene-analyse wordt ook gebruikt om een nauwkeuriger autofocus en automatische belichting te realiseren, zelfs bij de lastigste lichtomstandigheden. 3D-Subject Tracking is bijvoorbeeld enorm verbeterd bij het opnemen van kleinere onderwerpen.

Video
De Nikon D800 kan in meerdere videoformaten (multiformat) opnemen. Full HD in 1080p op naar keuze 30, 25, en 24 beelden per seconde progressive. Op 720p in 60, 50 en 25p. De maximale aaneengesloten opnameduur is zoals gebruikelijk 29 minuten en 59 seconden. Full HD video kan zowel in FX als DX-formaten worden neergezet. Het videobeeld ziet er voortreffelijk uit voor dit type DSLR-camera. Niet van een middenklasse pro-camcorder te onderscheiden. Vanuit het menu zijn begin- en eindpunten al van te voren op te geven. Dat scheelt weer bij de latere montage. De Full Frame eigenschappen creëren in combinatie met een grote diafragmaopening de klassieke filmlook.

Opvallend is de verbeterde ergonomie voor video-opnamen. Normaliter is dat bij digitale spiegelreflexcamera’s een behoorlijk ‘gekluns’ en zijn extra hulpmiddelen nodig. De D800 ligt veel beter in de hand dan normaal en heeft comfortabel geplaatste knoppen voor het starten van video en het vloeiend besturen van het diafragma met knoppen links aan de voorzijde en het selecteren van de AF.

Aan de geluidskwaliteit, die op de videofilmende fotocamera nogal eens tegenvalt, werd door de Nikon-constructeurs veel aandacht besteed. Het geluid mag hifi genoemd worden en er zijn externe aansluitingen voor een microfoon, hoofdtelefoon line-in voor lineaire PCM-recorders.

Canon EOS 5 Mark III
Ook de Canon EOS 5 Mark III is een Full frame professionele DSLR geschikt voor hoogwaardige fotografie en Full HD video. Het hart van deze spiegelreflexcamera wordt gevormd door een 22,3-Megapixel volbeeldsensor. De verdere beeldbewerking van de opname gemaakt met deze lichtsterke sensor vindt plaats via de 14 bits DIGIC 5+ beeldprocessor. Het resultaat zijn zeer scherpe en gedetailleerde beelden met heldere kleuren en goed doortekende hoge lichten en diepe schaduwen (groot dynamisch bereik). Verder is er ook een HDR opnamemodus. Daarmee worden in hel verlichte en schaduwrijke delen alle details vastgelegd.

De ISO-gevoeligheid loopt van 100 - 25.600 (uitbreidbaar tot ISO 102.400). Daarmee kan de foto/videograaf ook ruim na zonsondergang terecht. Het zeer snelle en nauwkeurige AutoFocus-systeem werkt met in totaal 61 punten. Waarvan 41 ‘cross type’-punten met daaronder vallend vijf extra gevoelige ‘double-cross type’ AF-punten. Het volgen van snelle onderwerpen vormt daarbij geen enkel probleem meer. De sluitertijden variëren van 30 tot 1/8000 seconde met een flitssynchronisatie van 1/200s.

Ook de Canon EOS5 Mark III mikt op de sport & actiefotograaf. De hoogst haalbare continue opnamesnelheid bedraagt 6 beelden per seconde (18 RAW opnamen of meer dan 16.000 JPEG’s). Zoals bij meerdere DSLR-camera’s het geval is kan de Canon EOS5 Mark III de eerder opgenomen foto’s nabewerken. Je kunt al voor je thuis bent beginnen met je digitale opnamen te editen. De fotograaf kan beelden een kwaliteitsscore geven van 1 tot 5 en twee beelden tegelijk op het scherm vergelijken. 

De camera corrigeert een groot aantal beeldfouten al automatisch. Via de bewerking van RAW-opnamen staan diverse creatieve mogelijkheden achteraf ter beschikking. Naast lichtafval, chromatische aberratie beeldvervorming ook zwart-wit-conversie en correctie van de witbalans. Auteursrechterlijke gebruikersinformatie (kan in de camera worden ingesteld) en de foto’s zijn met 0-5 sterren te beoordelen. Het 8,11 cm (3,2 inch) 1.040.000-dots scherm biedt een hoge scherpte, prima contrast, goede kleuren en valt bij veel omgevingslicht nog te meer dan redelijk te zien. Op een UDMA 7 geheugenkaart met capaciteit voor wel 16.270 beelden.

Het professionele karakter van deze DSLR vindt zijn weerslag in de magnesium behuizing. Duurzaam, een weerbestendige afdichting biedt bescherming tegen stof en vocht plus een licht gewicht. De body is ergonomisch vormgegeven en de bedieningsknoppen zitten waar zij logischerwijs verwacht worden.

Video
Zoals verwacht biedt de Canon EOS5 Mark III Full Frame HD video met handmatige instelfuncties. Bij de te maken Full HD 1080p videoshots is alles handmatig instelbaar, van het aantal beelden per seconde tot het volume bij audio. Beschikbare videoformaten (MOV H.264) zijn 1920 x 1080 (29,97, 25, 23,976 fps) intra- of interframe 1280 x 720 (59,94, 50 fps) intra- of interframe 640 x 480 (59,94, 50 fps) interframe. Het verschil tussen de twee gebruikte compressiemethoden is: Bij ALL-I wordt ieder frame afzonderlijk van elkaar gecomprimeerd, terwijl bij IPB opeenvolgende frames tegelijk worden gecomprimeerd. Dat laatste is wat compressie betreft efficiënter en levert dus een minder groot videobestand op. ALL-I biedt echter in principe de beste beeldkwaliteit, waardoor de beelden ook beter nabewerkt kunnen worden. Het is ook afhankelijk van wat er in feite gefilmd wordt. De videobeelden ogen iets minder scherp dan bij de D4. Er is nauwelijks tot geen sprake van Moiré-effecten. Op de hogere ISO-waarden is het beeld relatief ruisarm. 

De EOS 5D Mark III maakt digitale stereogeluidsopnamen van 48 kHz en biedt handmatige geluidsregeling. Het toestel is voorzien van een standaard 3,5mm microfoonaansluiting en een hoofdtelefoonaansluiting om tijdens opnamen het geluid te kunnen regelen. Het geluid klinkt goed doch is gevoelig voor wind. De stille modus is een uitkomst bij videoshots waar camerageluiden storen. Er zijn uitgangen voor HDMI, tv en USB2 aan boord. 

Conclusie
Welke camera te kiezen? Er is eigenlijk nauwelijks verschil tussen de beide typen. De Nikon ligt bij video beter in de hand dan de Canon. Die echter wel weer een betere autofocus heeft. Ons inziens scoort de D800 op fotogebied net iets sterker dan de EOS5 Mark III. Omgekeerd doet Canon het bij video net iets beter. Het is maar wat de gebruiker wil.

Prijzen
Nikon D800 Body € 2900,-
Canon EOS 5 Mark III Body € 3500,-