TIP

HiFi.nl weektip: Fatal Attraction

Redactie HiFi.nl | 17 oktober 2011

Binnen de audiowereld werken de meeste omzetters (transducers) volgens het elektro-magnetisch principe. Dat geldt voor conus/dome, ribbon en quasi-ribbon luidsprekers, maar ook voor het gros van de goefaftasters (elektrostatische aftast-elementen zijn ooit verkrijgbaar geweest en natuurljk zijn er de fabelachtige Strain Gauge speurneuzen van Soundsmith).

Alle Moving Iron, Moving Magnet, Ribbon/Positive Scanning (Decca) en Moving Coil elementen zijn gebaseerd op EM-inductie. In het geval van Moving Coil aftasters houdt dat in, dat er van een relatief grote en krachtige magneet gebruik wordt gemaakt (N.B.: Moving Iron`s zoals die van Nagaoka en ADC hebben geen magneet in het chassis maar wel een kleine, krachtige magneet in de naalddrager). Dat maakt dergelijke aftasters tot magnetische stofzuigers; alle magnetische stof/splinterdeeltjes die te dicht in de buurt van zo`n element komen, zullen onherroepelijk tegen -of nog erger: IN- de generator worden getrokken. Met name Moving Coil elementen met een geheel open frame en `naakte` generator kunnen (zullen) slachtoffer worden van miniscule magnetische meteorieten. Dat is één van de redenen waarom enkele fabrikanten van dergelijke naaktlopers de generator bedekken met een kunststof of stoffen tijk. Daarmee worden in ieder geval de ergste bombardementen uit de omgeving van de spoelen en ophanging geweerd, alsmede het grovere stof. Bij elektro-magnetische luidsprekers kunnen magnetische deeltjes de werking eveneens aantasten.

Met name bij units met luchtspleten (vaste fase-plug) aan de voorzijde en bij open baffle constructies kunnen deeltjes (afhankelijk van de constructie van de unit) direct bij de spreekspoel komen. Ook bij Moving Coil en Moving Iron aftasters met een gesloten body is het belangrijk om magnetisch materiaal te weren, onder het motto: voorkomen is beter dan genezen.  Een jaarlijkse analyse van het aftast-element is raadzaam; laat bij een analoog-expert niet enkel de naaldtip controleren maar ook de generator op sporen van stof en metaaldeeltjes.

Het voorkomen begint bij het vrij houden van kleding van metaaldeeltjes: in de meeste gevallen zal blijken dat men die zelf onbedoeld naar het element heeft gebracht. Niet alleen slijpwerk of andere soorten metaalbewerking zorgen voor dergelijke sporen; ook wanneer men in een (elektro-) technische omgeving werkt, zullen zich losse deeltjes van schroeven, staalplaat, gereedschap en dergelijke voordoen.  Een behoorlijk effectieve oplossig ter preventie van de bovengenoemde metaalinvasie: haal een krachtige magneet (bijvoorbeeld van een oude, kapotte luidspreker) over de kleding alvorens platen te gaan draaien. Let wel: zo`n magneet kan men het beste ver van andere gevoelige apparatuur en audio-gereedschap houden, anders is het middel erger dan de kwaal.

Happy listening!       


EDITORS' CHOICE