Hoewel ik dit verhaal bijna zou willen beginnen met het spreekwoord ‘als twee honden vechten om een been, dan loopt de derde ermee heen’, besef ik meteen dat dit bij u alleen maar een hoop vraagtekens op zou roepen. Toch is dit spreekwoord de Zuid-Engelse audiokabelfabrikant The Chord Company op het lijf geschreven. Want waar de grote jongens door hun grote budgetten stevig op de commerciële tamtam (kunnen) slaan, bewijst deze met vele prijzen gelauwerde, kleine maar grootste high-end audio kabelfabrikant uit Groot-Brittannië dat je ook zonder nadrukkelijke publiciteit succesvol kan zijn. Het zijn daarbij vooral mooie en knappe eigen innovaties die met een geheel eigen twist de nodige indruk weten te maken. Dat daarbij ook nog eens met een scherp oog naar een uitmuntende prijs-prestatieverhouding wordt gekeken, maakt het alleen maar nog aantrekkelijker.
Factory Visit
Eigenlijk is dit fabrieksbezoek ontstaan door mijn enkele weken daarvoor opgedane ervaringen met de Chord kabeltoplijn die ChordMusic is genaamd. Vanaf de eerste klanken was ik meteen geïntrigeerd door wat ik hoorde en was het klip-en-klaar dat deze prachtige kabels anders waren. En dan niet zozeer anders bij de weergave van allerlei audiofiele parameters, maar meer op het gebied van (boven)harmonische totaalintegratie, gevoel, betrokkenheid, natuurgetrouwheid en dus eigenlijk een anti-hifisignatuur! Het was een samenspel waarbij de verwevenheid van alle eigenschappen dermate goed was gelukt, dat het zeldzame gevoel kon ontstaan dat er werkelijk echte instrumenten en mensen in de luisterruimte aanwezig waren! De naam ChordMusic is dan ook zeer treffend gekozen en dat maakte mij buitengewoon nieuwsgierig naar het bedrijf en de overige producten.
Historie
Zoals je wel meer bij succesvolle audiofabrikanten tegenkomt, is ook The Chord Company met zijn start in 1984 door een reeks toevalligheden ontstaan. Het begon allemaal op een avond in Salisbury toen een groep Naim winkeliers uit de Verenigde Staten bij het Engelse Naim op bezoek was en aanklopte met de vraag of er ook een ??goede DIN-naar-RCA-interlink in het pakket beschikbaar was. Eh, nee dus! Maar aan die tafel zat ook Sally. Een ondernemende dame die op dat moment was getrouwd met de toenmalige uitvoerend Naim directeur Paul Stephenson. Zij maakte de later historische suggestie, dat zij wel ‘iets’ op poten zou proberen te zetten om aan deze wens te kunnen voldoen. Binnen Naim vond ze de juiste technische mensen die na werktijd ook best bereid waren om haar met expertise en advies van dienst te zijn. Dat deze medewerking uiteindelijk tot de oprichting en start van The Chord Company zou leiden, wist op dat moment nog niemand.
Sally tekende vervolgens een mooi logo, ontwierp de verpakking en begon met het testen van prototypen. Dat de kabels van A tot Z geheel Brits zouden moeten worden, stond voor haar als een paal boven water. Het eerste prototype heette ‘Chrysalis Cable’. Een ontwerp wat zo enthousiast door de Amerikanen werd omarmd, dat er al direct 250 exemplaren van werden besteld. Vervolgens werden de kabels naar eigen specificatie door de vrijwilligers van Naim gebouwd, getest, ingepakt en meegenomen naar het lokale postkantoor. Zelfs de facturen werden op dat moment nog gemaakt op een typemachine. Maar de molen begon steeds sneller te draaien en na twee stabiele jaren kreeg The Chord Company zijn eerste officiële en gelukkig bijzonder positieve en enthousiaste test (door Malcolm Steward). Daarna stond de telefoon roodgloeiend en startte dit opmerkelijke succesverhaal. Helaas hield de relatie met Paul geen stand en leerde Sally later de op dat moment nog binnen Linn werkzame Alan Gibb kennen. Op een gegeven moment besloot Alan om Linn te verlaten en zich samen met Sally bij het gestaag groeiende nieuwe bedrijf te voegen.
Geen audiojuwelen
Wie de originaliteit en het bestaansrecht van The Chord Company beter wil begrijpen, komt er al snel achter dat ze hun kabels beslist niet als audiojuwelen willen zien. Nu is het algemeen bekend dat Engelsen over veel zaken anders denken dan mensen van ‘het vasteland’, maar ook ik moest toch wel even slikken bij de ogenschijnlijk inderdaad wel heel sobere uitvoering van zowel verpakking als kabels. Toch kunnen we hier op verschillende manieren naar kijken. Want waarom zou je ook extra geld willen of moeten(!) uitgeven voor een luxe verpakking die je vaak toch maar één keer gebruikt, grootschalige marketingcampagnes die meer naamsbekendheid moeten genereren maar tevens automatisch de producten duurder maken, of een gelikte visuele materiaalkeuze met ingegraveerde aluminium/ RVS delen die feitelijk niets aan de klank zelf bijdragen? Blijft dus over dat de voornaamste redenen om voor deze Engelse kabels te kiezen, de uiteindelijke geluidskwaliteit in combinatie met een superieure prijs-kwaliteitsverhouding is.
On-Engels modern
Een doorsnee Engelse audiofabrikant die al langer meeloopt, is doorgaans gesitueerd op een tamelijk grijs industrieterrein waarbij het onderkomen afhankelijk van groei en leeftijd bestaat uit een bonte verzameling gebouwen. The Chord Company is meteen al anders en volgt het pad wat ik ook bij bijvoorbeeld luidsprekersfabrikant Neat Acoustics of digitaal specialist dCS heb gezien. Deze drie bedrijven zijn dan ook een stuk jonger dan de gevestigde orde en maken gebruik van moderne onderkomens die wel uit één geheel bestaan. In geval van The Chord Company blijkt het om een prettig licht en ruimtelijk pand te gaan van modale afmetingen. Wie door de brede glazen voordeur het atelier betreedt, komt vervolgens terecht in een open voorportaal waarin zich naast een aantal kunstzinnige productfoto’s ook een uitnodigende trap bevindt. Deze moderne metalen constructie nodigt door een groot sculpturaal aangebracht bedrijfslogo boven aan de trap, de bezoeker bijna als vanzelf uit om naar boven te komen.
Eenmaal op deze eerst verdieping aangekomen ontwaar ik een soort van kantoortuin waar het personeel de positie achter hun bureaus met een druk op de knop kan verstellen van zitten tot een veel gezonder sta-bureau. Ook directeur Alan Gibb heeft hier een werkplek en komt meteen met uitnodigend uitgestoken hand op ons af en heet ons van harte welkom. Zijn vrouw en tevens The Chord Company oprichter en eigenaar Sally Gibb mag dan vandaag helaas niet aanwezig zijn, Alan is verder wel als directeur van de gehele gang van zaken op de hoogte. Om zijn bedrijf voor te stellen begeven we ons naar een comfortabele door airco gekoelde vergaderruimte en gaat hij enthousiast en voortvarend van start. ‘Met The Chord Company willen we geen trendvolgers zijn, maar volgen we vanaf dag één onze eigen weg zonder naar anderen te kijken. Dat komt omdat wij vinden dat je audiokabels als product zeer nuchter moet benaderen. Hoewel je het zo spannend kan maken als je het naar buiten toe uit wilt dragen, valt er feitelijk natuurlijk maar weinig leuks of visueel spannends te beleven aan het basisproduct van iedere kabel, de geleiders. Je moet nu eenmaal werken en omgaan met bekende reeks aan natuurkundige interacties en wetten en daar kun je heel moeilijk, interessant en gewichtig over doen, maar dat is niet de wijze waarop wij hier denken en werken.'
'Ons hoofddoel is voornamelijk om een breed scala aan kwaliteitsaudiokabels op de markt te brengen voor een zo scherp mogelijke prijs. Daarbij zien wij beter klinken niet als iets subjectiefs maar meer als iets objectiefs. Iedereen zal namelijk doorgaans hetzelfde ervaren wanneer iets werkelijk beter wordt. Een enorm lastig en extreem belangrijk ontwerpaspect is de interactie tussen kabels en apparaten. Hoe beter je dit kunt ondervangen, sturen en optimaliseren, des te beter de kabel uiteindelijk universeel kan worden toegepast.’
Rondleiding
Hoewel we uit nieuwsgierigheid natuurlijk het liefste meteen naar de luisterruimte door zouden willen gaan, wacht ons nog eerst een uitgebreide rondleiding. Het leuke wat iedere keer opnieuw bij het fabriceren van audiokabels opvalt, is dat je er niet per se een enorm pand voor nodig hebt. Ook bij The Chord Company blijkt dit het geval te zijn, maar dan wel met een twist. Want hoewel de totale oppervlakte inderdaad niet astronomisch groot is, valt wel op dat een groot deel van de 25 personeelsleden met de productie bezig zijn. Niet zo vreemd wanneer ik het volgende moment besef dat het assortiment uit maar liefst zeven complete kabellijnen bestaat die gestaag oplopen in prijs en prestatie. Opvallend is de hoge complexiteit van met name de duurdere kabels, terwijl aan iedere kabel ongeacht prijs dezelfde mate aan zorg en aandacht wordt gegeven.
Zelf een interlink monteren
Na de productie, het opvallend grote magazijn en de ongemonteerde geleiders op rol te hebben bekeken, blijkt Alan nog wat bijzonders voor ons in petto te hebben. ‘Wat zouden jullie er van vinden om zelf eens te proberen een bestaande kabel uit ons assortiment van begin tot eind te monteren?’ Eh, leuk volgens mij, denk ik bij mijzelf. Terwijl ik deze ogenschijnlijk simpele vraag op mij in laat werken, bedenk ik dat ik best goed kan solderen. Strippen van zo’n kabel kan ook nooit een probleem zijn, dus kom maar op.
Terwijl we naar een speciaal afgeschermde werktafel binnen de productie lopen, krijgen we te horen dat we niet zomaar wat in elkaar gaan flansen, maar met een echte Chord Epic Analogue RCA aan de slag gaan! Slik, met een winkelprijs van € 525 voor één meter lengte, toch zonde om die te verkwisten. Gelukkig krijgen we ieder een ervaren productiemedewerker toegewezen die ons stap voor stap voordoet hoe dit proces in zijn werk gaat. Ook al lijkt het op zich niet razend ingewikkeld, toch blijkt het om veel meer stappen en stapjes te gaan dan vooraf verwacht. Je mag ook helemaal niets vergeten of overslaan, want anders zou het niet meer om een echte Epic gaan. Terwijl we rustig en met steeds meer zweet op ons voorhoofd de kabel zo goed mogelijk in elkaar sleutelen, wordt ons pijnlijk duidelijk dat we (uiteraard) enorm veel vaardigheid missen. Regelmatig moet de medewerker dan ook bijspringen om hier en daar wat zaken recht te trekken. Maar na zo’n 20 minuten stug doorwerken zit de kabel ten slotte in elkaar en laten we hem achter voor het controleren.
Na een grondige eindcontrole of alles er ook uitziet als een echte Chord Epic, zullen we de kabel als cadeau tenslotte toegestuurd krijgen! Eenmaal thuis is dit overigens ook daadwerkelijk gebeurd en kijk ik trots en met mooie herinneringen terug aan dit leuke en gezellige fabrieksbezoek.
Luisteren
Maar een bezoek aan een audiofabrikant is natuurlijk nooit echt compleet als er niet ook nog geluisterd kan worden. De luisterruimte blijkt midden in het hart van het bedrijf te zijn ondergebracht en aan de buitenzijde is een keur aan verschillende luidsprekers en elektronica te vinden die bij de evaluatie van de kabels wordt gebruikt. Ten tijde van ons bezoek staan er Neat Acoustics Momentum SX5i vloerstaande luidsprekers opgesteld, met Naim versterkers en bronnen als aansturing. Dit opvallend grote arsenaal aan apparatuur (je moet tenslotte wel alle verschillende kabels die je vervaardigd kunnen evalueren) staat tenslotte opgesteld op een tweetal buitengewoon fraaie en vooral effectieve Quadraspire X Reference audioracks. Maar dan valt er iets vreemds op en dit kom je natuurlijk alleen maar tegen bij een kabelfabrikant. Want in plaats van tegen de doorgaans fraaie voorzijdes aan te kijken, blijken letterlijk alle aanwezige apparaten omgedraaid op de twee racks te staan...
Waarom? Nou, je bent kabelfabrikant of je bent het niet en naast het juist zichtbaar maken van de kabels (ai, daar gaat de Wife Acceptance Factor!), is het ook gewoon ronduit praktisch als je zo vaak kabels wil en moet wisselen als bij The Chord Company. Terwijl het voor de hand zou liggen om gewoon de verschillende series voor het voetlicht te laten treden, heeft Alan daar een heel ander idee over. Hij wil ons letterlijk de bouwstenen laten ervaren die de basis hebben gevormd (en nog steeds) van alle Chord ontwikkelingen! Als uitgangspunt is het hele systeem bekabeld met alle modellen uit de topserie ChordMusic. Waarom? Omdat deze kabels het signaal het minst degraderen en door de zeer hoge resolutie en extreem lage ruisvloer, de meeste informatie doorlaten en verschillen kunnen laten horen.
Taylon Aray
Als eerste worden TheMusic interlinks vervangen door één serie daaronder genaamd Sarum T. We gaan van start met de originele Sarum modellen nog zonder de letter ‘T’, wat in dit geval staat voor Taylon Aray (een speciale wijze van monteren waarmee kabeleigenschappen kunnen worden gestuurd). Meteen valt op dat dit systeem en deze opstelling naast een bijzonder uitgebalanceerde klank ook in staat is de kleinste verschillen gemakkelijk en ongedwongen voor het voetlicht te brengen. Bij de eerste stap wordt de Sarum vervangen door zijn opvolger met eerste generatie Taylon Aray aan boord, waardoor ook meteen de bewuste letter ‘T’ in het spel komt. Ogenblikkelijk wordt de weergave meer neutraal, boeiender om naar te luisteren en is ook meer pakkend en betrokken.
Toch blijkt het nog beter te kunnen wanneer we met een volgende kabelopvolger Super Aray aan de beurt is. Feitelijk is dit een verder geperfectioneerde Taylon Aray waardoor een duidelijk betere omlijning en articulatie ontstaat. Akoestische instrumenten breken nu echt los uit het stereobeeld en bezitten een urgentie en betekenis die kippenvel veroorzaakt. Heel fraai is dat er zelfs klankeigenschappen beginnen te ontstaan die je ook bij een topklasse professionele spoelenrecorder kunt ervaren. Dus van links naar rechts wordt een werkelijke sluitend en vooral solide energieveld met hoge dichtheid neergezet, waarin het muzikale gebeuren zich rotsvast afspeelt.
Wanneer we als laatste stap van deze sessie de overgang van acryl naar teflon pluggen als omhulsel van de connectoren maken, kan ik het bijna niet geloven. Want nogmaals maakt de weergave een duidelijk waarneembare stap vooruit en wordt de weergave geloofwaardiger in de zin van vloeiender en tonaal rijker terwijl verder geen van de andere eigenschappen minder wordt.
Van Sarum T naar ChordMusic
Net wanneer ik denk dat het binnen dit systeem niet veel beter meer kan, wisselt Alan wederom een Sarum T interlink waarbij dit keer de geleiders niet met Teflon maar door het nieuwe materiaal Taylon zijn geïsoleerd. Meteen is de intonatie nog beter afgelijnd, is de resolutie hoger en worden dynamische contrasten wijder uiteen gesponnen. Maar hoe mooi het inmiddels allemaal klinkt, wanneer we tenslotte naar de topkabels ChordMusic gaan, komen we toch wel onverwacht op een heel ander terrein terecht. Alan vertelt er het volgende over. ‘Onze missie is om kabels te maken die analoge of digitale signalen zo nauwkeurig mogelijk weergeven, maar ook zijn ontworpen om ervoor te zorgen dat we de echte vreugde van muzikale betrokkenheid nooit uit het oog verliezen.'
'ChordMusic kabels bereiken dit dankzij een combinatie van geavanceerde afschermingsmaterialen, vakkundig ontworpen connectoren, unieke Super ARAY-geleidertechnologie en onze exclusieve Taylon®-isolatie.’ Bij het beluisteren blijkt dat nu ook het laatste restje artificiële invloed is verdwenen en alle onafhankelijke laagjes binnen de muziek volledig in harmony met elkaar zijn en met name niet meer met elkaar interfereren. Eindresultaat is een beleving die heel dicht bij de natuurlijke zeggingskracht van echte instrumenten en stemmen zit. Alles tastbaar en enorm goed gearticuleerd, maar nooit op een hifi-wijze en altijd realistisch.
Conclusie
Wat een indrukwekkende onthullingen bij deze relatief onbekende kabelfabrikant. Door de ijzersterke hegemonie van de grote wereldspelers in audiokabelland, zouden we bijna vergeten dat ook minder bekende fabrikanten in staat zijn om werkelijk prachtige topkabels te vervaardigen. Het Engelse The Chord Company is zo’n speler en bovendien één die een bijna extreme prijs-kwaliteitsverhouding nastreeft. Hier wordt dus bewust relatief weinig geld in marketing en verpakkingen gestoken en zit het leeuwendeel van het budget in de zaken die er gehoormatig werkelijk toe doen.
Dat heeft uiteindelijk geleid tot een opvallend groot assortiment, wat behalve alle prijsklassen bestrijkt ook binnen iedere prijsklasse het maximaal haalbare bied. Natuurlijk heeft ook The Chord Company keuzes moeten maken en bepaalde concessies binnen met name de lager geprijsde series moeten doen. Maar het is wel zo vakkundig uitgevoerd, dat het alleen in directe vergelijking met de duurdere en betere modellen zal opvallen en verder altijd een opvallend grote dosis tevredenheid en plezier bij het luisteren zal brengen. Benieuwd waarmee deze dappere en opvallend vernieuwende fabrikant uit Amesbury ons in de nabije toekomst nog zal gaan verrassen!
The Chord Company
Importeur: Latham Audio b.v.
Tel: 013-5082411
E-mail: info@latham.nl