Wat krijg je als het grootste audiomerk aan tafel gaat zitten met de grootste meubelfabrikant ter wereld? Symfonisk is het antwoord, een Sonos-speaker met de looks én het prijskaartje dat je van Ikea gewoon bent. Maar is de klank op het niveau van Sonos of neigt Symfonisk naar het niveau van een bordje köttbullar?
Met Symfonisk doet Sonos iets revolutionairs. Net zoals iedereen in de audiowereld worstelt het merk met het bereiken van nieuwe klanten. Er lopen daarbuiten vast veel mensen rond die houden van muziek, maar ze zijn blijkbaar moeilijk binnen te halen. Wellicht daarom dat Sonos in zee gaat met Ikea, ’s werelds grootste verkoper van meubels, handige woonaccessoires die je achteraf wellicht niet nodig had, en vleesballen.
Symfonisk
In eerste instantie lanceert Ikea twee Symfonisk-speakers: een rechthoekige boekenplankspeaker voor 99 euro die rechtstaand of liggend kunt gebruiken, en een modernistische tafellamp voor 179 euro. Beide zijn beschikbaar in zwart of wit, en zijn deels bedekt met een hip Scandinavisch stofje zodat ze goed passen bij moderne interieurs. Er valt niet echt iets slecht te zeggen over de bouwkwaliteit, het lijkt allemaal heel degelijk en duurzaam.
De Symfonisk-boekenplankspeaker kan rechtstaand of liggend gebruikt worden en heeft vooraan enkele onopvallende knoppen om het volume te regelen. Bij de lamp zijn de drie knopjes verwerkt in de voet, misschien wel te onopvallend. Veel meer in het oog springt de grote draaiknop die je gebruikt om de lamp aan en uit te zetten. Neen, de lamp kun je niet via de Sonos-app bedienen. Maar steek er een Tradfi- of Hue-lamp in, en dan kan het via de apps van die lampen. Dat is eigenlijk wel een aanrader, want het glazen omhulsel van de lamp komt met een klassieke led-peer nogal koel over. Met een WiFi-lamp kun je de lamptemperatuur nog wat verlagen en geler maken – of doe gek, en ga voor een groen of paars licht.
Om het onvermijdelijke grapje dan toch maar te maken: neen, je hoeft de Symfonisk-speakers niet zelf in elkaar te steken. Er zit geen cryptische Ikea-stappenplan in de doos en ook geen stukje gereedschap dat even onmisbaar als onbruikbaar is. Je pakt de toestellen uit en je kunt aan de slag. De Symfonisk-speakers verbinden met WiFi gaat heel eenvoudig of je hangt ze met een ethernetkabel aan je netwerk. Moeilijk is dat instellen niet, via de Sonos-app ben je er na enkele stappen al klaar mee. Het enige wat je moet doen, is even twee knopjes op de speaker indrukken en het toestel een naam te geven (bijvoorbeeld: "Keuken"). Dit helpt om later in de app de juiste speaker te selecteren als je naar muziek wil luisteren. Een goede naamkeuze is ook belangrijk als je de speakers via Google Assistant wil bedienen. Iets lang of complex gaat minder vlot werken.
Heb je al Sonos in huis?
Er zijn al honderdduizenden gezinnen die iets van Sonos in huis hebben. Zij willen vast weten of ze nu hun Sonos Playbar of setje Sonos One’s kunnen combineren met een Symfonisk-lamp. Laten we meteen alle ongerustheid wegnemen: de Ikea-speakers werken perfect samen met Sonos-producten. De bediening verloopt zowel voor Symfonisk als voor originele Sonos-speakers via de Sonos-app. Alle ondersteunde streamingdiensten spelen af, je kunt de Symfonisk-toestellen koppelen met Sonos-speakers en je kunt zelfs Symfonisk-speakers combineren met een Sonos Sub of een Sonos Playbar. Zelfs de Trueplay-functie is beschikbaar voor de Symfonisk-speakers.
Dat is een verdomd moedige beslissing van Sonos. Het betekent dat de Ikea-toestellen qua functionaliteit niet onderdoen voor de duurdere Sonos-producten. Alle pluspunten qua app-gebruik die voor Sonos gelden, gelden nu ook voor de veel goedkopere Symfonisk-producten. We hebben het nu even niet over de klank, trouwens – dat komt later in deze review. Dat betekent dat de enige argumenten die Sonos kan uitspelen om consumenten naar zijn eigen producten te brengen een betere klank en meer oplossingen (zoals een grotere speaker of een soundbar) zijn.
Wat biedt Symfonisk precies?
Mensen die echter Sonos niet kennen, weten wellicht niet wat te verwachten van Symfonisk. Als je enkel een Bluetooth-speaker gewoon bent of een klassiek stereosysteem, dan moet je wel even wennen aan wat een Sonos-product allemaal kan. Het oorspronkelijke idee van Sonos was om het mogelijk te maken om overal in het huis naar je muziek te luisteren, zonder dat je daarvoor met een cd van kamer naar kamer moest hollen of telkens weer je telefoon met een nieuwe speaker te verbinden. Een app bedient alle speakers de woning, of je er nu één in de woonkamer hebt staan of tien die in alle ruimtes geparkeerd staan.
Een tweede aspect is dat je de speakers wanneer je wenst kunt samenvoegen zodat ze hetzelfde liedje afspelen, netjes gesynchroniseerd. Wil je dochter in haar kamer naar haar muziek luisteren en jij in de keuken naar internetradio? Dat kan. Maar ’s avonds als de vrienden op bezoek komen kun je ook de speakers in de eetkamer, keuken en woonkamer in enkele seconden samenvoegen zodat ze dezelfde playlist synchroon afspelen.
Een laatste element van de Sonos-aanpak is dat er sterk wordt ingezet op alle vormen van streaming: muziek van muziekdiensten (zoals Spotify en Tidal), internetradio en het afspelen van eigen bestanden. Dat laatste is iets dat Sonos zelf minder relevant vindt, wat zich uit in een beperktere bestandsondersteuning. MP3 en cd-kwaliteit FLAC- en ALAC-bestanden werken wel, hi-res bestanden niet. Hi-resaudio is voor het grote publiek echter niet zo belangrijk - en de meerwaarde op kleinere speakers zoals deze is zo goed als onbestaande.
Omdat Sonos streaming belangrijk vindt, heeft het merk voor een enorm brede ondersteuning van diensten gezorgd. Via de Sonos-app kun je nagenoeg elke dienst die je kunt bedenken afspelen. Spotify, Tidal, Deezer, Qobuz, Apple Music, YouTube Premium en SoundCloud zijn de grootste namen in de Benelux, maar daarnaast vind je nog tientallen andere in de app terug. De meeste zijn niche, regionaal of genre-specifiek, en dus niet zo belangrijk voor de meeste mensen. Maar het is mooi dat er zoveel wordt aangeboden. Er is geen enkele concurrent die zo’n brede ondersteuning biedt; al kan het Canadese Bluesound wel uitpakken met een aanbod dat niet veel kariger is.
De Symfonisk-speakers hebben geen microfoon, in tegenstelling tot de Sonos One. Dat betekent dat je ze niet rechtstreeks kunt bedienen met Alexa of Google Assistant. Indirect kan weer wel, als je bijvoorbeeld een Sonos One, Google Home mini in huis haalt of via je telefoon.
Goede app
De Symfonisk-speakers zijn volledig AirPlay 2-compatibel, een groot pluspunt voor Apple-bezitters. Zij kunnen de Sonos-app totaal negeren en muziek vanuit iOS zelf streamen. Trouwens, heb je een Android-toestel en gebruik je Spotify? Dan kun je de speakers rechtstreeks vanuit de Spotify-app aansturen, ook vanaf je pc of Mac. Ook goed om weten: Sonos is een van de weinigen die nog een volwaardige app voor Windows en macOS aanbiedt.
De Sonos-app vermijden hoeft wat ons betreft niet, want het is heel goed. Het heeft de voorbije jaren wel wat gedaanteveranderingen ondergaan en vele mensen vinden sommige aspecten minder goed dan vroeger, zoals het zonebeheer. Maar globaal genomen is het een zeer goede, heldere app waar niet enkel techies mee overweg kunnen. Heel het gezin kan er snel mee werken. Twee dingen vinden we heel goed: Mijn Sonos, waar je favorieten knap worden gepresenteerd, en de zoekfunctie. Als je pakweg naar een artiest zoekt, dan worden resultaten gepresenteerd van alle streamingdiensten waarop je geabonneerd bent en je eigen muziekcollectie – in één scherm. Heb je enkel een Spotify-abo, dan maakt dan niet veel uit, heb je wel meerdere muziekbronnen dan is de zoekfunctie superhandig.
Het beheer van meerdere speakers is een ander sterk punt van Sonos. Elke speaker kun je met een druk op de knop verbinden met een andere, (meestal) zonder dat de muziek stopt met spelen. Het enige dat we minder goed vinden is dat elke speaker één kamer is. We zouden graag meerdere speakers permanent in een kamer willen stoppen, zodat je niet altijd toestellen opnieuw moet groeperen in een zone.
Muziek beluisteren en uitbreiding voor je tv-geluid
Je kunt de Symfonisk-speakers niet (rechtstreeks) gebruiken als een oplossing voor je tv-geluid. Er is geen manier om het geluid van je televisie naar de Ikea-producten te brengen. Maar de boekenplankspeaker en lamp kunnen wel dienen als uitbreiding bij een Sonos Playbar, Playbase of Beam. En dat is verdorie interessant. Je kunt plots voor een heel wat lagere prijs dan voorheen de stap naar 5.0-surround maken (of 4.0, 4.1 of 5.1, naargelang of je een Playbar dan wel Beam, plus een Sonos Sub hebt staan). Twee lampen achter je zetel plaatsen gaat esthetisch misschien wat raar zijn, maar de boekenplankspeakers zijn er net prima voor geschikt. Je kunt de Symfonisk-speakers namelijk via een accessoire aan de muur hangen. Het hangt wat van je interieur af, maar in veel gevallen gaan ze op deze manier beter opgaan in de kamer dan een set Sonos Ones op (apart te kopen) stands.
Je kunt trouwens de Symfonisk-speakers eveneens uitbreiden met een Sonos Sub. Dat klinkt ongetwijfeld prima, zeker als je de subwoofer combineert met een set Symfonisk-speakers. Maar door de hoge prijs van de subwoofer (799 euro), zijn we vrij zeker dat quasi niemand dat gaat doen. Sonos zou eens moeten denken aan een minder gesofistikeerde en vooral goedkopere subwoofer. Misschien een opdracht voor Ikea?
Vergeleken en beluisterd
Onze opstelling in huis bevat een tiental Sonos-speakers verspreid doorheen de woning, zowel oude als nieuwe Play:5’s, Play:3’s als Play 1’s en Sonos One’s. We hebben dus een goed idee van hoe de traditionele Sonos-toestellen klinken. Voor deze test plaatsen we de Symfonisk-lamp en boekenplankspeakers bij een Sonos One en een Play:3, en halen we om te vergelijken een HEOS 1 van Denon erbij. Omdat we op HiFi.nl veel hifi-apparatuur testen, bekijken en beluisteren we de Symfonisk-speakers op onze eigen manier - met veel aandacht voor de klank. Ons referentiekader zijn de duurdere Sonos-speakers, maar ook wat er elders op de markt beschikbaar is.
We beginnen met ‘Angel’ van Massive Attack, meteen een goede test van de basweergave. Een eerste vaststelling: de Symfonisk-boekenplankspeaker doet qua lage tonen meer dan we verwachten, maar het is niet spectaculair qua detail. Er is wel energie, maar verfijnd is het niet. De klank komt echt uit los de speaker maar wordt niet een grote soundstage. Dat doet de Sonos One beduidend beter en de lamp ook wel. De Symfonisk-lamp verrast ons wel een beetje: hoewel het iets minder detail laat horen in het laag, laat het wel vrij volwassen bassen horen. De laatste tonen van Angel klinken niet enkel heftig maar zijn ook vrij strak bij de lamp, wat zeker bij elektronische muziek en urban stijlen belangrijk is om een snel, ritmisch gevoel te behouden. Alleen heb je bij de lamp iets dat je ook bij veel Bluetooth-speakers ervaart: het midden en hoog lijkt niet helemaal verbonden met het laag (dat eigenlijk ook behoorlijk hoog doorloopt). Dat ondergraaft soms de beleving, al hangt het wel van het muziekgenre af. We merken wel dat de afstand naar de muur vanwege de basopening aan de achterkant van de lamp een sterke invloed heeft op hoe hard de bassen doorklinken. Experimenteer dus zeker met de plaatsing van de Symfonisk-lamp.
Sonos en Ikea hebben wel een unieke kaart om uit te spelen: Trueplay. Met deze functie meet je via de Sonos-app de akoestische eigenschappen van je kamer en wordt de klank aangepast. Trueplay is enkel beschikbaar via Apple-toestellen en vereist dat je 45 seconden lang door je kamer loopt terwijl je met je iPhone of iPad langzaam zwaait. Het oogt wat gek, maar het is zo voorbij. Misschien denk je nu: "Daar heb ik geen zin in" of "Echt belangrijk is het niet". Maar we kunnen niet genoeg benadrukken dat een functie als Trueplay zeer waardevol is, zeker voor speakers die vooral ergens geplaatst worden waar ze mooi ogen. Ergens in een hoek of een nis van een boekenkast kan knap ogen, maar wat je hoort is helemaal anders dan vrij op een kookeiland of tafeltje. Trueplay werkt die verschillen weg.
De aanpassingen die Trueplay aanbrengt zijn bijna altijd heel ingrijpend en relatief effectief. Het slaagt er meestal wel in om de wolligheid in de bassen veroorzaakt door een kamerprobleem min of meer weg te werken. Ook de Symfonisk-speakers klinken na de meting heel wat beter dan voorheen. Een aanrader om te doen, dus. Echt mirakels qua algemene tuning verricht Trueplay echter niet in onze ruimte. De Symfonisk-lamp blijft, als we luisteren naar het gedreven cellowerk van Maya Beiser, wat dof klinken. Dat is geen enorme ramp bij deze soort muziek, maar je mist wel een stukje nuance en volheid dat de cello net zo mooi maakt. De Sonos One levert op dat vlak wel een meer volwassen en meeslependere ervaring. Het verschil met de HEOS 1 en Sonos Play:3 is echter veel kleiner, het zijn duidelijk minder goede luidsprekers.
Als we naar het recent heruitgegeven ‘Gentlemen’-album van The Afghan Whigs luisteren, vinden we de boekenplankspeaker ook met Trueplay ingeschakeld nog altijd wat ongecontroleerd. Het intrigerende drum- en gitaarspel in ‘Be Sweet’ verdwijnt wat naar de achtergrond, in het bijzonder als er in het refrein op de distortion-pedaal wordt gedrukt. De stem van Greg Duli komt wel mooi uit de boekenplankspeaker. Dat geldt ook voor de vocals bij Stromae’s ‘Papaoutai’, maar de beats mochten – zelfs na Trueplay – iets snediger. Als we het Berlijnse techno van Moderat echt luid spelen, begint de boekenplankspeaker bovendien iets te resoneren. Dit is allemaal kritiek, maar je moet het wel nuanceren. Voor 99 euro ga je heus elders niet iets vinden dat even goed speelt. Er zijn Bluetooth-speakers die iets evenwichtiger zijn, bijvoorbeeld bij JBL en Sony, maar ze kosten toch een aantal tientallen euro's meer. Ons advies zou wel zijn om te investeren in twee Symfonisk-speakers voor de ruimtes waar je aandachtiger naar muziek luistert. Plaats ze op gelijke afstand van je luisterplaats met een meter of twee tussen de twee Symfonisks, en combineer ze tot een stereopaar in de Sonos-app.
Conclusie
Symfonisk is verrassend. Over het design gaan we het niet te veel hebben. Dat is een kwestie van smaak, al denken we dat de boekenplankspeaker een heel stuk tijdlozer gaat blijken te zijn dan de Symfonisk-lamp. De Ikea-speakers klinken wel behoorlijk goed, vooral als je bedenkt wat ze kosten. Dat laatste moet je er wel altijd bij denken. Het is ook niet dat ze opeens de kwaliteit bieden van een duurder toestel, zoals een Play:5. Maar de vergelijking met de Play:3 is nogal vernietigend voor de oude Sonos-speaker. De Sonos One kan zijn mannetje al beter staan omdat de klank bij die betere speaker meer in evenwicht is en de bassen strakker zijn. Is dat 50 euro meer waard? Dat moet jij beslissen, maar het is inderdaad een moeilijke keuze. De Symfonisk-boekenplankspeaker lijkt ons bijna een no-brainer als je voor een habbekrats naar muziek wil luisteren. We zouden ze ook aanraden als rear-speakers bij een Playbar of Beam. In een latere test gaan we dat effectief doen.
De Symfonisk-boekenplankspeaker presteert qua geluid minder sterk dan de lamp, maar voor 99 euro ook helemaal niet slecht. We vermoeden dat je meteen een veel betere ervaring gaat krijgen door twee boekenplankspeakers in een stereopaar te plaatsen (en misschien de bassen wat bijregelt). Het is bovendien heel straf dat de Symfonisk-speakers op alle vlakken volwaardige Sonos-speakers zijn, tot Trueplay-kamertuning en AirPlay 2 toe.
Ikea Symfonisk lamp
179 euro | www.ikea.com
Beoordeling 4 op 5
Ikea Symfonisk boekenplankspeaker
99 euro | www.ikea.com
Beoordeling 4 op 5
