De Kann-familie van Astell & Kern mag je gerust de buitenbeentjes onder de muziekspelers noemen. Op een positieve manier, welteverstaan. Ze leggen de nadruk op een weergave in hoge kwaliteit, zoals alle spelers van het merk. Unieker is de zeer krachtige hoofdtelefoonversterker. Hierdoor kunnen ze zelfs zeer veeleisende koptelefooons aan. En dat is echt bijzonder.
De dagen dat iedereen een iPod op zak had, liggen ver achter ons. De smartphone vervult voor de meesten de rol van muziekspeler voor onderweg – en dat is prima. Maar dat gaat niet voor iedereen op. Een smartphone blijft een compromistoestel dat zeker niet audiokwaliteit op de eerste plaats zet. Met wat geluk staat het ergens op plek twintig, veel lager dan dingen als accuduur en fraai afgeronde randjes aan het scherm. Daarom dat hoogwaardige muziekspelers zoals van A&K nog altijd een ding zijn.
Wie ook onderweg de beste kwaliteit wil, grijpt naar een aparte muziekspeler. Gedaan met WhatsApp-berichten, Facebook-notificaties en updates die zich te pas en te onpas installeren. Die totale focus op muziekweergave is ook waarom muziekspelers in eigen woning steeds meer worden gebruikt. Als je thuis niet enkel gekluisterd aan een bron/DAC/hoofdtelefoonversterker via je hoofdtelefoon wil luisteren, dan is een muziekspeler of DAP een zeer interessant alternatief. Echte high-end units kun je zelfs gebruiken als bronnen voor je hifi-muzieksysteem. Je ervaart hifi-kwaliteit, zowel in de tuin, woonkamer als slaapkamer. Wie kan daar nou tegen zijn?
Voor alle hoofdtelefoons
De Kann Alpha die we hier bekijken is een bijzonder toestel. Hoewel er een hele boom is van high-end DAP’s, neemt de Kann-familie van Astell & Kern toch nog een aparte positie in. Dankzij een krachtiger versterkerluik kunnen deze luxueuze apparaten ook bijzonder veeleisende hoofdtelefoons aan, ook gebalanceerd. Moeilijke kerels als de Sennheiser HD 650 of de Beyerdynamic T1, daar heeft deze Astell & Kern-familie geen schrik van. De Onyx-zwarte Kann Alpha onderscheidt zich van de Kann Cube en de kleinere ‘gewone’ Kann door eigenschappen van beide samen te brengen. De Alpha is compacter dan de grote Cube, maar is wel even krachtig.
Doelgroep voor deze speler zijn onder meer veeleisende headfi-liefhebbers. Die vinden alles wat ze nodig hebben om hun hoofdtelefoons aan te sturen, incluis een gebalanceerde 4,4-mm Pentaconn-uitgang. Voor Astell & Kern is dat een first; deze aansluiting is nog aan een opmars bezig, vooral bij Aziatische merken. Maar ook Sennheisers HD 820 komt met zo’n kabel.
De Kann Alpha biedt je verder klassieke 3,5-mm uitgang, naast een 2,5-mm gebalanceerde output. Haal een paar adapters in de winkel voor exotische randgevallen (bijvoorbeeld van XLR4 naar Pentaconn) en je kunt werkelijk alles verbinden met deze speler. Waarom gebalanceerd kiezen? Naast andere voordelen, kun je dan op een dubbel vermogen rekenen, waardoor die veeleisende hoofdtelefoon optimaal aangestuurd wordt. Het is ook mogelijk om deze speler als bron te gebruiken binnen een hifi-muzieksysteem met speakers, zowel analoog als via een optische verbinding.
De Kann Alpha positioneert zich dus als een mediaspeler die alles aankan. Dat gaat ook op als het gaat om waar je muziek vandaan komt. Een brede ondersteuning van muziekformaten, incluis hi-res PCM en DSD, wordt aangevuld met Bluetooth 5.0 (incluis LDAC en aptX HD, voor een hoofdtelefoon) en WiFi. En ja, je kunt natuurlijk ook gewoon muziekbestanden vanaf de ingebouwde opslag (of een geheugenkaart) afspelen. Keuzes genoeg.
Begeer de hoeken
Vele muziekspelers zijn ontworpen voor een leven op de baan en zijn dus vooral heel licht en transporteerbaar. De Kann Alpha blijft van zijn kant een mobiel toestel, maar tegelijkertijd is het toch heel anders dan een doorsnee spelertje. Wanneer we het apparaat uit zijn doos halen, worden we meteen getroffen door hoe heftig en massief de Kann Alpha in de hand ligt. Astell & Kern houdt sowieso wel van een hoekigere designtaal en dat merk je bij dit toestel echt. Het is een oogstrelend object, dat wel, met een vorm die uitnodigt om het vast te nemen.
Kijk je langs de onder- of bovenkant, dan zie je een zeshoek. De bovenkant wordt grotendeels ingenomen door een 4,1-inch touchscreen en is via de schuine, tweedelige zijkanten verbonden met de veel kleinere onderkant uit geborsteld metaal. Overigens, de behuizing bestaat niet uit één stuk metaal. Maar het lijkt wel zo.
Waar de meeste mobiele apparaten opteren voor afgeronde hoeken en gladde oppervlaktes is dit wel iets apart, wat zorgt voor een onderscheidende uitstraling. Vroeg ons vooraf of een laag gewicht cruciaal is bij een toestel voor onderweg, dan zouden we wellicht volmondig “ja” antwoorden. Nu wordt het eerder “meestal”.
Als we de Kann Alpha ter hand nemen ervaren we door dat design en de bouwkwaliteit een premiumgevoel die we tegenwoordig missen bij zelfs de duurste vlaggenschip-smartphones. We zouden de Astell & Kern-speler echter niet graag laten vallen op een glazen salontafel. Over wie van de twee dan breekt bestaat geen twijfel.
Een opvallend designelement – en typisch Astell & Kern – is de kroon waarmee je het volume regelt. Dankzij het reliëf op de draaiknop en vele stappen kun je het volumeniveau echt heel fijn afregelen. Heel wat leuker dan apparaten die je na een onvoorzichtige draai aan een knop muziek aan een hels volume serveert. Heel subtiel is de lichtkrans rond de kroon. Tijdens het afspelen verandert het van kleur naargelang de hi-reskwaliteit, bij het veranderen van het volume kleurt het roder naarmate je luider gaat.
Interface
De Android-gebaseerde interface van de Kann Alpha zit goed in elkaar. Bij het luisteren word je niet blootgesteld aan eindeloze instellingen en opties. Via een menu dat zichtbaar wordt als je naar beneden veegt op het aanraakscherm, krijg je snelkoppelingen naar de belangrijkste zaken, zoals WiFi en equalizers. Vind je het nog altijd te druk, dan kun je ook heel eenvoudig de overbodige icoontjes eruit halen. De optie Car Mode is bijvoorbeeld eentje die niet iedereen nodig heeft. Tik je op ‘Settings’, dan pas verschijnen diepere opties zoals het gain-niveau of DAC-filters die je niet vaak zal aanpassen.
Dat de software gemaakt is door mensen die verstand van headfi hebben, merken we als bij het luisteren via een MrSpeakers Ether de gain-modus naar ‘high’ veranderen terwijl er muziek speelt. Het zou opeens veel luider kunnen spelen, maar we krijgen een boodschap dat het volumeniveau om veiligheidsredenen verlaagd wordt. Onaangename verrassingen blijven zo uit.
Zoals bij elk nieuw apparaat is het wel even wennen aan de interface. Maar het feit dat de Kann Alpha een monofunctioneel muziekspelertje is, houdt de leercurve plat. Het helpt echt dat Astell & Kern de geavanceerde instellingen afzondert van de zaken die je regelmatig wil gebruiken. Bij dagelijks gebruik zie je daardoor enkel de essentie en pas op verzoek de complexere opties. De equalizer is daar een treffend voorbeeld van. Je krijgt geen lange lijst van reeds ingestelde filters, maar enkel de equalizer die jij zelf hebt gemaakt. Dat creëren kun je doen via een meerbands-equalizer met schuifregelaars, maar als je echt heel fijnmazig wil werken kun je in een geavanceerde modus op 20 frequenties ingrijpen met een eigen gain- en Q-setting (die laatste geeft aan hoe breed in het frequentiebereik de verandering ingrijpt: heel beperkt rond de gekozen frequentie of net heel breed).
Tijdens het luisteren hoef je ook niet altijd op dat scherm bezig te zijn. Astell & Kern voorzag de nodige hardwareknoppen zodat je zonder te kijken naar een volgende/vorige track kunt springen of de muziek even pauzeren. En die volumeknop geïnspireerd op de kroon van een horloge? Heel fijn om te gebruiken. De bijhorende animatie op het scherm bestaat uit steeds groter wordende geometrische driehoeken die lijken ontsnapt te zijn uit een 3D-arcadespel uit de jaren tachtig.
Dubbele DAC
Trek de motorkap van de Kann Alpha open en je ontdekt een dual-DAC-opstelling op basis van twee ESS ES9068AS met een femtoklok. Die keuze voor een dubbele DAC heeft te maken met het bieden van gebalanceerde uitgangen en het streefdoel om een zo stil mogelijke, crosstalkvrije output te krijgen. De fabrikant stopte daar niet. Astell & Kern stelt dat ze op een unieke manier hun twee gebalanceerde uitgangen scheiden, via aparte analoge schakelaars.
De keuze voor die ESS ES9068AS-chips schenkt de Alpha in elk geval een brede ondersteuning van hi-res. Met een limiet die ligt bij 32-bit / 384 kHz PCM-streams en DSD256 is er eigenlijk geen beperking op wat je kunt beluisteren. Ook qua formaten, want naast FLAC, WAV en ALAC kun je exoten als AIFF, APE en OGG afspelen.
Astell & Kern verklapt verder niet zo veel over de hardware, enkel dat de Kann Alpha wordt aangedreven door een quadcore-processor. In gebruik reageert de speler soepel en onmiddellijk, dat is het belangrijkste.
Waar komt de muziek vandaan?
Voor een compact toestel biedt de Kann Alpha je veel opties als het gaat om muziek afspelen. Dat je muziekbestanden kunt afspelen vanaf de interne opslag van 64 GB of vanaf een microSD-kaartje (de speler voegt alles samen in één bibliotheek als je beide gebruikt, handig) ligt voor de hand. Muziekdiensten zijn ook mogelijk. Standaard lijkt het aanbod karig: Deezer en Tidal. Maar als je heel even de mouwen opstroopt, kun je zelf de installatiepakketten (APK’s) van andere diensten toevoegen. Je kopieert deze APK-bestanden gewoon via USB naar de speler. Dat deden we op een kleine minuut met Qobuz en Apple Music. Spotify en Tune-In internetradio zijn ook mogelijk.
Een andere optie is AK Connect inschakelen. De Kann wordt dan een DLNA-speler die je kunt bedienen via een geschikte app op je smartphone of tablet. Astell & Kern biedt zelf een app aan, maar je kunt evengoed opteren voor vertrouwde namen als BubbleUPnP (Android) of mconnect Player. Wat je het meest aanstaat. Nog een andere manier? In AK Connect-modus kun je op de Kann Alpha rechtstreeks neuzen in DLNA-shares (bijvoorbeeld op een NAS) en muziek uitkiezen.
USB-DAC-modus
Hét grote pluspunt van een DAP is het gericht zijn op één gebruiksscenario: naar muziek luisteren in hoge kwaliteit, waar je je ook bevindt. Prompt gaan we die uitspraak ondermijnen door ook even de andere bijzondere talenten van de Kann Alpha te bekijken. Deze speler kan namelijk nog andere dingen, zoals cd’s afspelen en rippen. Dat had je wellicht niet verwacht – en wij eigenlijk ook niet. Vertrekkende vanuit de filosofie dat een speler zoals deze echt je volledig muzieksysteem kan zijn, klopt het wel. Sluit een externe cd-drive van Astell & Kern aan en je kunt schijfjes spelen. Rippen van muziek kan naar FLAC of WAV.
Gegeven dat de Kann Alpha een uitstekend dubbele DAC-gedeelte bevat, is het fijn dat je hem eveneens als USB-DAC kunt inzetten. Dat betekent dat je de Astell & Kern via een USB-kabel verbindt met een laptop, pc of mobiel toestel, waarna je muziek kunt streamen vanaf je computer. Dat is geen alledaags scenario. Voor Roon-liefhebbers geeft het wel een snelle manier om als je aan de computer zit je muziekcollectie af te spelen via de Kann Alpha. Andere muziekprogramma’s werken eveneens, zoals iTunes of Audirvana.
Inzichtrijk en gedreven
Een muziekspeler zoals de Kann Alpha wilden we natuurlijk met zoveel mogelijk hoofdtelefoons uitproberen. Zoals de MrSpeakers Ether CX, een fijne gesloten toestel met magnetic planar-drivers die we gebalanceerd aansluiten op de 2,5-mm uitgang. Met een impedantie van 23 Ohm hebben we het hier niet over een zeer uitdagende koptelefoon, maar het gaf ons wel de kans om te ontdekken dat die achtergrond inderdaad pikzwart was. De match zit meteen goed, maar die lichte laidback MrSpeakers (nu Dan Clark Audio) doen zelden moeilijk.
Qua een clash van stijlen kan het moeilijker heftiger dan op de riante naar de jaren zeventig lonkende bruinlederen Focal Stellia luisteren naar het nieuwe Hjevik-album. Noorse doommetal staat niet bij iedereen op het menu, maar de Kann Alpha stuurt bij dit werk de Stellia wel uitstekend aan. Het zit hem altijd in het samenspel van bron-DAC-versterker-koptelefoon, maar we krijgen zeker niet de indruk dat deze speler iets minder dan topnotch hifi-kwaliteit aflevert. Bij elke track van dit Viking-album, van ‘Father War’ tot ‘The Power Ballad of Freyr’, zijn de gitaarsalvo’s zeer knap gedefinieerd, de dubbele bassdrum strak en perfect afgebakend.
We blijven in het hoge noorden met ‘Der Klang Der Offenbarung des Götlichen’, een Duitse titel maar wel een IJslandse componist en ex-Sigur Ros-lid, Kjartan Sveinsson, die wat ons betreft een van de mooiste neoklassieke werken van recente jaren schreef. De eerste track, ‘Teil 1’, komt heel gestaag op gang en bouwt op naar een enorm crescendo – oppassen voor de oren – waarbij we de Kann Alpha niet kunnen betrappen op onnatuurlijke klanken, maar wel horen hoe die lage, dreigende onderbouw bij dit werk voldoende present is. Een teken dat de Stellia goed aangestuurd wordt, want die bastonen vereisen wel wat. Tegen het einde van dit werk zoeken de strijkers de allerhoogste noten op, wat in een koptelefoon soms wat te veel van het goede kan zijn. De DAC in de A&K zorgt echter dat die pieken niet ontsporen en helder blijven, vrij van vervorming.
Tijd om het wat moeilijker te maken: we halen de HD 650 uit zijn kooi. Deze klassieker is taaier, onder meer vanwege zijn hoge 150-Ohm, maar nog altijd een van de relevantste koptelefoons die er bestaat. Het volumeniveau moeten we meteen naar stand 100-110 brengen (de Alpha gaat tot 150), wat tot nu toe niet nodig was. En ja, er is een high gain-stand om dat te verhelpen, maar dan wordt de accu wel heel zwaar belast. En na al die noordelijke somberheid waren we wel toe aan iets anders. Wat vrolijke, dub- en soul-geïnspireerde liedjes van Mungo’s Hi-Fi bijvoorbeeld. Die diepe dubtonen presenteert de Kann Alpha lekker vet, precies zoals het hoort, wat voor een DAP in combinatie met de HD 650 knap is. Ook bij ‘Atomos’ van A Winged Victory for the Sullen zet de A&K-speler een mooi prestatie neer. Krachtig, met een exquise, lange sustain van pianonoten, en een heldere, open weergave (naar de normen van de donkerwarme HD 650, dan wel).
Conclusie
“Hoe kan zo’n compact apparaat zoveel rollen opnemen zonder in de problemen te komen?”, het is een vraag die we onszelf tijdens het testen regelmatig afvroegen. De Kann Alpha is een veelkunner in alle betekenissen van het woord. Naast de vele manieren om muziek af te spelen, leveren de dubbele DAC en het krachtige versterkergedeelte een hifi-waardige playback op alle koptelefoons. Ook de lastige.
Astell & Kern Kann Alpha
€ 1.199 | www.dendaudio.nl
Beoordeling 4,5 op 5
