SAMENVATTING

Mochten de twee Yamaha producten in de titel je niet bekend voorkomen, wees gerust, wij stonden ook even voor een verrassing. Het gaat namelijk om twee apparaten die in de hifi een soort niche within a niche vormen: de wereld van custom install. Een snelle introductie leert ons dat de XDA-QS5400RK een multiroom versterker met streaming is. De XDA-AMP5400RK die we in het verhaal meenemen is louter een multiroom versterker, dus zonder de streaming functionaliteit. Al spreken we Yamaha dan over MusicCast, want dat is de manier waarop het merk streaming jaren geleden al vorm heeft gegeven. 

Yamaha XDA-QS5400RK (& XDA-AMP5400RK): wat is het, en voor wie?

Als een gemiddelde lagelander met multiroom wil beginnen, dan koopt hij of zij een wifi streaming speaker. Het go-to voorbeeld is Sonos. Wil je ook in de keuken muziek, dan koop je er nog een losse speaker bij, en misschien ook nog een voor in de werkkamer en de slaapkamer. Voor je er erg in hebt, staan er zo 8 speakers te spelen. Maar wat als je dan wel echte hifi-kwaliteit zoekt? Of hogere eisen stelt aan de hardware? Nu leven we in een wereld die bol staat van technologie en alles doen we in de cloud. Zou je dan ook niet in 'hifi in de cloud' kunnen voorzien? Yamaha zegt: JA! Dat werkt alsnog met de nodige hardware, maar die wordt wel onzichtbaar.

De kunst van de XDA-QS5400RK ligt precies in de multiroom functionaliteit. In feite zijn het namelijk vier versterkers en streamers in één groot maar platgeslagen apparaat. Het formaat wordt aangeduid met de afmeting van een 19 inch rack, waar veel ICT oplossingen in worden verwerkt. Met een hoogte van 1U, neemt de XDA-QS5400RK weinig ruimte in beslag. Je hoeft er thuis niet een rackmount kast voor te hebben, maar het maakt het wel gemakkelijker. Het past bijvoorbeeld ook tussen de poten van een IKEA Lack tafel.

Even een snelle tip tussendoor, of eigenlijk een hack: per unit kunnen we naar 4 audiozones streamen en dat is uit te breiden naar 32. Al is 32 wel een redelijke overkill voor een gemiddeld huis in de Benelux. Als we kijken naar de voorkant van de XDA-QS5400RK, zien we daar 4 zones op. Iedere zone heeft een status led, een standby knop, connect knop en een usb ingang. Daar zit een geheim achter. Om dit op een juiste manier uit te kunnen voeren en los van elkaar, heeft Yamaha een switch ingebouwd. Daar zit een groot technisch verhaal aan vast, waar we een boek mee kunnen vullen.

Aan de achterkant zien we de diverse amp aansluitingen voor de 4 zones. Hier worden de speakers op aangesloten, met behulp van een speciale bijgeleverde connector. Het is zelfs mogelijk om zwaardere speakers aan te sturen in bridge mode. We zien de ethernet aansluitingen(in & out), en een hoop rca ingangen. En de pre-out voor de zones en de trigger aansluitingen. Omdat de streaming module al in het systeem zit, zijn er ook niet veel aansluitingen extra nodig. Je kan wel eenvoudig een apparaat, zoals een platenspeler, op de aux ingang aansluiten en dat weer doorlussen naar de verschillende zones. Er ligt een wereld voor je open. Maar daar blijft het niet bij, want de XDA-QS5400RK is onderdeel van het Yamaha eco-systeem. Dat betekent dat het feilloos werkt met alle andere MusicCast producten van Yamaha.

Van binnen vinden we klasse D versterkers, die beginnen bij 50 Watt per kanaal, en zijn in te stellen tot 200 Watt, gebridged (8 ohm). Onder de motorkap wordt er bijzonder veel aandacht besteed aan engineering. Denk hierbij aan efficiënte geïntegreerde power circuits, differentieelschakeling en premium ESS Sabre DAC’s. Het systeem heeft ervoor gekozen om niet alleen de software van Yamaha er op te laten draaien, maar laat zich ook extern aansturen, door een Elan of Control4.

Uiteindelijk draait het om streamen van muziek. Vrijwel alle grote streamingsdiensten worden ondersteund; Spotify, Tidal, Deezer en Qobuz. Of koppel je eigen NAS of muziek server aan de XDA-QS5400RK. En mocht je zones of versterking tekort komen, dan pak je gewoon de XDA-AMP5400RK erbij.

Oh, nog een gave aanvulling voor de 'nerds', daar vallen we tenslotte zelf ook onder: het is mogelijk om een deurbel aan te sluiten op de XDA-QS5400RK. Die laat de bel dan over de speakers in het huis horen. Of gebruik deze mogelijkheid om Google/Hue systeem te koppelen. En in het geval van brand of alarm, wordt alles in de Yamaha onderdrukt en is over alle speakers het alarm te horen.

Installeren en luisteren

Mocht je ooit die wifi speaker van de IKEA geïnstalleerd hebben, of een Bluesound of Sonos, en toen al gedachte hebben 'jeetje, wat gaat dat makkelijk', probeer dan eens de XDA-QS5400RK. Niet eerder hebben we zoiets makkelijks meegemaakt. Stroomkabel, ethernetkabel en de app, meer is het niet. Okay, bijna, de connect knop aan de voorkant nog even 5 seconden ingedrukt houden. Taaadddaaaa! Geïnstalleerd!

Om een goed beeld te krijgen van de geluidskwaliteit, sluiten we de ATC SCM19 aan. Deze zijn wat lastiger om aan te sturen, maar geven wel een eerlijk beeld. En als we power te kort komen, schakelen we over naar bridge mode. In de Yamaha MusicCast app koppelen we onze Tidal account en we kunnen gaan luisteren. De meeste tijd waren we kwijt aan het downloaden van de app. We zijn dus echt verbaasd over het gemak en de eenvoud, dat hadden we niet verwacht van zo een product.

In Tidal pakken we onze favoriete muziek en beginnen we met luisteren. Er zijn natuurlijk meerdere wegen. Voor Apple gebruikers is er ook ondersteuning voor AirPlay 2.  Dat is handig als je al je lijsten op je iPhone hebt staan.

Onze beluisterde lijst, via Tidal, zullen we terug brengen naar twee albums. De eerste is Paolo Nutini – These Streets. Het album waarmee Paolo Nutini doorbrak. Met het nummer “New Shoes�, maar ook het gevoelige “Autumn�. Over hoe hij als kleine jongen zijn moeder heeft verloren. Het album is een echte emotionele achtbaan. Wat we daarin zoeken, weet de Yamaha over te brengen. Vanaf het eerste nummer, “Jenny Don’t Be Hasty�, zitten we in de muziek. De Yamaha pakt je aandacht en weet die met een soepel gevoel voor ritme ook te behouden. Het geluid komt schoon en netjes over. Maar heeft wel iets meer aandacht voor het laag.

Het volgende album is stiekem een soundtrack. Een grote favoriet als we gaan reviewen. “Tron: Legacy – The Complete Edition�. Daar zit een grote naam achter, Daft Punk wel te verstaan. In deze soundtrack zitten zoveel effecten en klanken verborgen, dat is een ervaring. Maar weet de Yamaha die ook over te brengen? Ja, dat lukt de XDA-QS5400RK. Nu hebben wij een juiste omgeving gecreëerd, waarbij de ATC SCM19 goed zijn opgesteld. Het mooie van de opstelling is dat er geen apparatuur zichtbaar is. In het midden staat geen versterker of streamer. Dat biedt ruimte. Ruimte die benut kan worden voor muziek. Enerzijds geeft het een raar gevoel, maar onze aandacht is volledig bij de muziek.

We luisteren op een aangenaam niveau naar het strijkorkest in het nummer “Outlands�. De Yamaha geeft prachtig de opbouw weer, en ook hier horen we de aandacht voor het laag. Iets dat ten goede komt van de muziek. We luisteren met veel plezier heel het album weg. De XDA-QS5400RK doet niet onder voor menig versterker. Er zit hifi in! Terwijl wij de illusie hadden dat het toch meer gericht zou zijn op het geluid dat je in een winkel ervaart. Je kent het wel; de nietszeggende witte speakers in een systeem plafond. Maar dan dit!

Even een gekke kronkel: de versterker die onder de motorkap zit, is erg goed. Mocht je nou op zoek zijn naar een stereoversterker, maar heb je last van een ruimteprobleem, dan zou je de XDA-AMP5400RK kunnen gebruiken. Zet deze in bridge mode en je hebt een excellente stereoversterker tot je beschikking, voor een zeer acceptabel bedrag. Maar dat houden we liever onder ons, ssssst.

De mogelijkheden met de XDA-AMP5400RK houden daar niet op. Je zou deze unit namelijk ook kunnen inzetten voor de uitbreiding van je Yamaha AVR. Inderdaad, ben je in het bezit van een AVR-receiver die zone-ondersteuning heeft, dan kan je de '5400' inzetten om meerdere zones in huis te creëren. En dat werkt zelfs met andere merken. Dat nodigt uit om audio te gaan integreren in huis. Hifi 2.0 zeg maar.

Ervaring en toepassing

Hoe zou een optimale benutting van de XDA-QS5400RK eruit zien? Wij hebben in de meterkast al onze netwerkapparatuur staan. De router, Ziggo modem, een acces point en een security gateway (Unifi). Ww zouden hier dan ook de XDA-QS5400RK installeren. Via de verschillende kanalen voor elektra, zouden we ook de speakerkabel kunnen doortrekken. Met de SLIP kabels van AudioQuest behouden we veel van de kwaliteit. Die gebruiken we al als “normale� speakerkabel, maar is juist ontworpen voor dit soort toepassingen. We zouden dan 4 zones inrichten; woonkamer, keuken, badkamer en zolder.

In de woonkamer zou dan een mooie set vloerstaande speaker neergezet kunnen worden. Terwijl je in de badkamer misschien wel die inbouwspeaker in het plafond zou willen hebben. Dat is ook de kracht van zo een systeem, je bent volledigvrij in de keuze van speakers. Wil je in de woonkamer een set B&W, maar in de keuken liever DALI, dan kan dat. Je bent niet gebonden aan één merkenpallet.

De bediening in de app is intuïtief. Het is makkelijk en laat zich simpel bedienen. Geen moeilijke constructies en verborgen menu’s. Gericht op mensen en het luisteren naar muziek. In het beginscherm zijn de verschillende zones te zien. Vervolgens kies je een zone en kan je muziek afspelen via Tidal.

Een simpele rekensom doet ons de wenkbrauwen optrekken. Stel je zet in vier verschillende kamers een set Sonos Five neer, want dan heb je echt stereogeluid. Dan ben je per kamer 1158 euro kwijt. Voor 4 kamers komt dat op 4632 euro. Tja dan is de prijs van 2399 euro nog helemaal zo gek niet. Natuurlijk komen de speakers er nog bij, dus het is niet helemaal een eerlijke vergelijking. Maar het geeft wel een beter beeld qua prijs. Maar nu komt de gewetensvraag, zouden we dit als hifi-liefhebbers zelf in huis willen hebben?

Eindoordeel

We houden van nieuwe dingen, slimme dingen, innovatie en vooral van goede audiokwaliteit. Met de Yamaha XDA-QS5400RK, maar ook de XDA-AMP5400RK, kunnen we achter al die dingen een vinkje zetten. Betekent dit dat jij of wij direct naar de winkel moeten rennen om er één aan te schaffen? Dat ligt iets genuanceerder. Je zou heel makkelijk de XDA-AMP5400RK neer kunnen zetten en daar een set speakers op aansluiten.  Maar met de XDA-QS5400RK wil je alle functionaliteit zo optimaal mogelijk kunnen gebruiken. Dat betekent dat je na moet denken over waar je het gaat plaatsen. Waar je de kabels wil hebben, waar je de speakers wil gaan plaatsen en de tijd er voor hebben. Al zou je ook heel goed dit kunnen uit besteden.

We zijn zeer onder de indruk van de eenvoud waarmee we het systeem up & running hebben gekregen. Daarbij lijkt een Sonos aansluiten een volledige HBO studie van vier jaar. Evenals de zeer goed ontwikkelde software en applicatie voor de bediening. Dat verdient echt een award op zichzelf. Maar dan komen aan op het kantelpunt. Zouden wij het kopen? Nou: Ja. Met een kleine maar. In een 2-kamer appartement heeft dit systeem geen bestaansrecht. Woon je in een groter huis, dan kan dit een zeer goede oplossing zijn voor niet zichtbare of deels zichtbare hifi-kwaliteit. Een oplossing die eenvoudig in te bouwen en te bedienen is. 

Conclusie

Een uitstapje in de niche van custom hifi installatie met de Yamaha XDA-QS5400RK & XDA-AMP5400RK  smaakt naar meer. Yamaha maakt hifi-kwaliteit ook in deze vorm haalbaar en betaalbaar. Het merk legt hierbij de nadruk op eenvoud en een intuïtieve applicatie. De aanschaf van de Yamaha XDA-QS5400RK & XDA-AMP5400RK-combinatie is relatief laagdrempelig, maar niet voor iedereen de meest geschikte oplossing.

Yamaha custom install
XDA-QS5400RK: 2399 euro
XDA-AMP5400RK: 1399 euro 
nl.yamaha.com

Beoordeling: 4.5 / 5