Clique is het nieuwe album van jazzlegende Patricia Barber. Het album is geen logisch vervolg op de voorganger, maar biedt een keur aan tracks die hun weg hadden gevonden naar het podium, toen het nog kon en mocht. Het album verschijnt op diverse media en ik mocht een van de digitale versies aan de tand voelen. Een (audiofiele) opvolger van Cafe Blue? This review in English, click here

Het is niet vreemd dat de diverse lockdowns artiesten wereldwijd de kans boden om met nieuw werk te komen. Veel van die artiesten putten inspiratie uit de roerige, vervreemdende tijden waarin we al anderhalf jaar leven. Maar niet Patricia Barber. De inmiddels 66-jarige artiest die op geheel eigen wijze de lijnen tussen jazz, poëzie en muzikale kunst weet te doen vervagen brengt met Clique tracks uit die afkomstig zijn van de live optredens die ze in het recente verleden ter ere van het album Higher gaf.

Het gevolg komt op vrijdag 6 augustus 2021 officieel uit en draagt dus de titel Clique. Een referentie naar de eigen club van artiesten en wellicht ook naar de concertbezoekers, die Patricia’s optredens bijwoonden in onder andere Chicago (haar thuishaven The Green Mill), Oslo, Parijs, Boedapest en meer locaties. Die gasten (kliek) werden namelijk niet alleen getrakteerd op werken van het jongste album van toen. De optredens werden aangevuld met klassiekers, die de set van Barbers trio of kwartet live verrijkten.

Dat maakt van Clique een ander soort album dan we na Higher wellicht zouden verwachten. Geen directe klassieke of andere invloeden, maar gewoon nummers die al jaren meegaan en het opnieuw ontdekken of interpreteren waard zijn. Dat zal wel gebleken zijn aan de reacties van het publiek tijdens de Higher-tour. Dat de tracks op het podium al vaker zijn uitgevoerd, moet Barber en haar min of meer vaste muzikale metgezellen hebben gesterkt in het samenstellen en uitvoeren van dit album.

En zo geschiedde. Met vaste meesterproducent Jim Anderson achter de knoppen in de studio, diens vrouw Ulrike ter ondersteuning en een inmiddels te verwachten bezetting in de vorm van bassist Patrick Mulcahy en drummer John Deitemeyer, aangevuld met Neil Alger op gitaar en Jim Gailloreto op saxofoon weet de doorgewinterde fan wat hij (of zij) van Clique kan verwachten. Min of meer. 

Want net als op Cafe Blue, het bij veel audiofielen zo geliefde album uit 1994, is ook Clique gevuld met ‘standards’. Aangevuld met twee instrumentale werken van enkel het vaste trio (de eigen compositie Mashup en de interpretatie van Thelonious Monks werk Straight No Chaser). En toch zijn er flinke verschillen, wat maakt dat Clique ook meteen niet als een tweede Cafe Blue geduid mag worden, maar eerder als een flink verlate opvolger.

Allereerst zijn alle muzikanten op Clique al jaren compleet op elkaar ingespeeld. Dat klinkt duidelijk door in vertrouwen, persoonlijke ruimte en een natuurlijke charme die je als perfectionistisch artiest nooit zal bereiken met sessiemuzikanten. Daarnaast zijn we inmiddels ruim een halve eeuw verder, waarin persoonlijke groei van alle betrokken individuen op zowel geestelijk als muzikaal vlak voor een compleet ander geluid zorgt. En dat is maar goed ook, want anders had dit gezelschap vermoedelijk weinig bestaansrecht meer gehad.

Zelfverzekerd en voorkomend klinken de nummers die standaard zijn geworden in het oeuvre van Barber en haar gezelschap. Compleet uitgebalanceerd, maar nooit uitgekauwd of blasé. De boog van aandacht blijft gespannen door enorm strak samenspel, waarin niet alleen Barbers piano de randen op weet te zoeken. De artiesten houden elkaar in balans, met een ritmesectie die een meesterlijke grens vormt voor de artistieke uitwassen van het individu binnen het trio/ kwartet. En hoewel we hier te maken hebben met ‘standards’, zijn de interpretaties van Barber en haar muzikale kompanen van uiterst hoog niveau.

Dat is mede te wijten aan de stembeheersing van Patricia, die elk gezongen woord van reeds bestaande nummers tot poëzie verheft. I Could Have Danced All Night (Lerner en Loewe, uit de Broadway productie My Fair Lady) klinkt even overtuigend als hoe Julie Andrews het ooit zong, maar dan met een melancholische, verlangende twist. Een Portugees uitstapje in de vorm van One Note Samba (Samba De Una Nota So/ Antonio Carlos Sobim) krijgt dankzij de perfecte dictie in de vocalen en verfijnde spelvormen een urgente en meer serieuze ondertoon en de art songs The In Crowd (Billy Page) en This Town (Lee Hazelwood, ooit beroemd gemaakt door Frank Sinatra) spelen met een eigenwijze en meer moderne en vrije manier van musiceren.

Shall We Dance klinkt weer luchtig en frivool en de Stevie Wonder hit All In Love Is Fair laat de luisteraar niets minder dan geëmotioneerd achter.

Toegegeven, dit is muziek voor echte liefhebbers. De manier waarop Barber en de haar omringende artiesten (haar eigen Clique) gebruikmaken van dynamiek, ritme, contrasten en niet in de laatste plaats hun enorme vermogen tot muzikale synergie brengt alleen spanning aan de luisteraar die dat op waarde weet te schatten. En dat zijn er gelukkig genoeg. Barber weet al vele decennia lang te innoveren zonder haar eigen sound te verloochenen en dat mag in deze tijden waarin artiesten steeds maar moeten evolueren best geroemd worden.

Wat ook geroemd mag worden, is de fenomenale productie en mix van Clique. De door Jim Anderson verzorgde opnames zijn in High Resolution DXD (352.8kHz/32bit) op een audiofiel Horus/Pyramix systeem vastgelegd, voor de mix werd een analoog Neve 88 Legacy board gebruikt, zonder toevoeging van compressie, limieten, toonregeling of digitaal toegevoegde reflecties. En de door Bob Ludwig (alweer een legende) verzorgde mastering voor zowel stereo als meerkanaals audio werd natuurlijk in datzelfde formaat gedaan.

Het resultaat is dan ook een uiterst natuurgetrouw, intiem en ultra-verfijnd album geworden. Daar is deze muziek uitermate geschikt voor en vice versa. Plaatsing, timbres, alle aspecten van het dynamische bereik en natuurlijk de bedoelingen van alle hoorbare artiesten op Clique komen feilloos door en maken de beleving van het album eens te meer intens. Aimabel referentiemateriaal.

Muziek: 9.1
Klank: 9.8
Label: Impex Records
Speelduur: 45:16 minuten
Website: www.patriciabarber.com
Luister naar dit album op Tidal