Voor ultieme muziekspelers mag je altijd bij Astell & Kern aankloppen. Of je nu onderweg in hoge kwaliteit via hoofdtelefoons luistert of een bron zoekt voor je muzieksysteem, hun nieuwe A&ultima SP2000T belooft het klusje wel te klaren. Naast een viervoudige DAC en sierlijke designlijnen pakt dit vlaggenschip uit met een bijzondere tube-module. En heel veel features? Dat ook, natuurlijk.
Astell & Kern A&ultima SP2000T
De SP2000T-muziekspeler verscheen recent bij Astell & Kern, met de bijkomende noemer ‘A&ultima’. Zoals dat etiket al treffend aangeeft, gaat het hier om een muziekspeler of DAP uit de hoogste klasse. Jawel, een vlaggenschip van het sowieso op het premiumsegment gerichte Zuid-Koreaanse merk. Kenners weten wat dat betekent: de specificaties liegen er niet om, maar ook de afwerking stelt niet teleur.
Zoals de meeste A&K-toestellen is de SP2000T een compacte maar ook niet minuscule speler waarop aangepaste Android-software draait. Dat wil zeggen dat je met dit toestel op klassieke wijze muziekbestanden kunt afspelen vanaf het interne geheugen van 256 GB (uit te breiden tot 1 TB indien nodig), zeg maar zoals je iPod van weleer. Maar je kunt eveneens muziek over het WiFi-netwerk streamen of apps installeren van een selecte groep muziekdiensten (waaronder Qobuz en Tidal).
Tot slot is dit toestel echt Roon Ready, wat heel uitzonderlijk is in deze categorie van Android-mediaspelers. Wat je niet kunt installeren op dit toestel? Storende social media- of chatapps die je luistersessie verstoren met pingende meldingen en afleidende berichten. En dat is net de bedoeling, want dit is music-only. Wil je muziek afspelen en ondertussen je bloeddruk zien stijgen omdat je iets leest op Facebook, blijf dan bij je smartphone.
Omdat de SP2000T uitgerust is met een reeks uitgangen kun je de meeste hoofdtelefoons aansluiten of de speler aansluiten op een versterker. Dat kan zelfs via USB, om zo de DAC in je geïntegreerde versterker van een muziekstroom te voorzien. Dat kan, maar dan gebruik je niet een van de highlights van dit apparaat: het viervoudige DAC-luik op basis van ESS DAC-chips, eventueel bijgestaan door een Korg-module die de buizenklank simuleert.
10 op 10 voor presentatie
Dat het hier gaat om een luxueus toestel had je wellicht al gemerkt tijdens het afrekenen aan de kassa in de winkel. Maar de premiumervaring stopt daar niet bij, en dat maakt Astell & Kern heel snel duidelijk. Wanneer je het toestel uit zijn kartonnen verpakking haalt, blijkt de speler zelf nog extra ingepakt in een heel elegante houten presentatiedoos. We denken meteen: sigaren! Nu ja, op een paar havanna’s moet je niet rekenen, maar zo kun je in elk geval die kostbare speler na gebruik op een passende wijze opbergen.
Het maakt wel indruk op ons, want al te vaak moet je bij spelers uit de premiumklasse nog extra investeren in cases en hoesjes om ze krasvrij te houden. Dat hoeft hier echt niet, omdat naast het houten doosje ook een lederen hoes wordt meegeleverd. Een schouderklopje is op z’n plaats. De meegeleverde hoes is trouwens mosterdbruin, een kleur die wel gekozen is zodat je snel de optionele anderskleurige hoezen gaat overwegen, lijkt ons. Past wel mooi bij het cognacbruin van de Focal Stellia, dat wel.
De speler zelf is onmiddellijk herkenbaar als een Astell & Kern-product. De Koreanen hebben immers een eigen, wat excentrieke designtaal die het al jaren consequent hanteert. Typisch is bijvoorbeeld dat de speler niet zomaar een rechthoek is, maar net door het gebruik van afgeschuinde hoeken en chamfers subtiel anders is. A&K schuwt ook scherpe transities niet. De metalen body van de SP2000T voelt echt heel substantieel en massief aan.
Luxehorloge
Ook van de partij is de kenmerkende draaiknop om het volume te regelen. We kennen het nog van de KANN Alpha die we een jaar of zo geleden getest hebben. Door zijn gekartelde afwerking doet deze knop denken aan een kroon van een luxehorloge die je meestal enkel aan de pols van een CEO ziet bengelen. Qua knoppen blijft het verder beperkt, op drie toetsen op de linkerzijde na die fungeren als sneltoetsen bij het afspelen van muziek. Muziek selecteren, neuzen door het aanbod van een streamingdienst en instellingen aanpassen, dat doe je via het grote 5-inch Full HD-aanraakscherm.
De SP2000T komt enkel in een grafiekkleur. Samen met de subtielere vormgeving lijkt deze speler daardoor strakker en soberder dan sommige andere Astell & Kerns. De voorgaande SP2000 (uitgerust met een quad-DAC van AKM) kon je bijvoorbeeld in een opvallende maar ook – vonden wij toch – verleidelijke koper- of goudkleur krijgen. Een blikvanger bij de SP2000T is dan weer een led-balkje aan de achterzijde. De kleur die hier getoond wordt, vertelt je iets over de hi-reskwaliteit van muziek en de beluisterde muziek. We hebben er eerlijk gezegd zelden naar gekeken.
Veelzijdig
Zoals we zullen zien kun je met de SP2000T veel kanten uit. Dat is wel typerend voor een high-end DAP. Ook de FiiO M17, die we momenteel eveneens aan het testen zijn, beschikt over een zeer uitgebreide menukaart met opties en functies. Wat doet een muziekspeler meer dan muziek afspelen? Je zou soms verbaasd zijn. De SP2000T komt bijvoorbeeld met veel streamingopties, maar overstijgt de pure rol van speler met functies zoals cd-ripping (waarvoor je een externe cd-speler aansluit) en een Car Mode. Specifiek op dit model komt daar de AMP-modus bij, waarbij je kunt schakelen tussen pure op-amp-versterking en zes standen waarbij een buizenmodule meespeelt.
Dat deze Astell & Kern toch niet complex aanvoelt, komt omdat de fabrikant Android helemaal tot de essentie hebben afgeslankt. Het is wel even wennen als je een interface zoals op je smartphone verwacht. Op de SP2000T zie je geen beginscherm dat vol staat met iconen bijvoorbeeld, en je kunt niet zomaar van app naar app springen. Dat vinden we echter niet erg, want hierdoor krijg je een gebruikservaring die heel toegespitst is op het beluisteren van muziek. Opnieuw, als je meer wilt, moet je volgens ons toch eerder bij je smartphone blijven, eventueel in combinatie met een extra DAC-oplossing.
Pure focus op muziekbeleving
Soms lezen we dat de bediening van Astell & Kern-spelers ingewikkeld is. Nochtans lijkt het ons toch helder en eenvoudig. Het hoofdscherm van de SP2000T is altijd de muziekspeler. De enige uitzondering: eventueel zie je een scherm van Roon of de interface van een streamingdienst, naargelang welke bron je kiest om naar te luisteren. Veeg van de rechterrand van het scherm en je ziet een lijst waarin vooral opties staan om door je muziek te neuzen (album, artietst, genre, enzovoort). Hier kun je ook kiezen om naar de instellingen te gaan of naar ‘services’. Dit laatste zijn de streamingdiensten. Tik je de eerste keer hier dan kun je meteen kiezen welke diensten je op de SP2000T wil installeren. De opties bij ons testtoestel waren: Tidal, Spotify, Amazon Music, Moov, Qobuz, Deezer, FLO en Apple Music. De apps installeren vereist niet meer dan erop te tikken en te bevestigen. Het vereist wel wat precisiewerk om je accountgegevens in te tikken op het kleine virtuele toetsenbord, maar zelfs met onze dikkere vingers zijn we daar al na een poging in geslaagd.
Veeg je van bovenaf, dan zie je een aantal iconen die je meteen naar bepaalde functies brengen, zoals de AMP-modus, de equalizer, de line-out-modus (oppassen bij het hoofdtelefoonluisteren!) en de instellingen. Hier kun je snel de helderheid aanpassen of de WiFi regelen. Dit gedeelte lijkt dan wel weer op de snelkoppelingen bij je Android-smartphone. De instellingen zijn dan weer heel compact en eenvoudig gehouden. Naast een reeks audio-instellingen vind je hier vooral extra functies. Roon, de A&K Connect-functie (om de SP2000T een DLNA-speler te make) of File Drop (om bestanden over het netwerk te kopiëren naar de speler) niet nodig? Zet het hier uit.
Over de bediening hebben we maar één kritiekpunt. Als je het volume aanpast met de kroon aan de zijkant, verschijnt er een volume-indicator. Heel mooi, met driehoeken die aangeven hoe luid het wordt. Een minpuntje is dat je, als je te snel verkeerd op het scherm tikt, met deze indicator het volume opnieuw kunt veranderen. Het lijkt ons beter dat A&K de interface aanpast zodat je het volume niet via deze weg kunt aanpassen.
Kleine speler, grote motor
De SP2000T is een lid van Astell & Kerns A&ultima-lijn, wat volgens de fabrikant staat voor ‘de beste specificaties, spitstechnologie en de beste functionaliteit’. Het begint bij deze speler met een zogenaamde quad-DAC-configuratie op basis van de ESS ES9068AS, een nieuwere ‘Reference’ chip dat zowel voor pro-audio als voor (mobiele) hifi-toepassingen bedoeld is. Het kan de meeste hi-resmateriaal verwerken: PCM-audio tot 384 Hz/ 32-bit en DSD-stromen tot DSD1024. De chip bevat ook een ingebakken MQA-decoder.
Deze ESS-chip zin we nog niet zoveel tegengekomen in hifi-producten, maar onbekend is het zeker ook niet. Wat dan met producten die dezelfde DAC-chip bevatten? Klinken die hetzelfde? Volgens Astell & Kern niet, en het wijst dan naar de Teraton Alpha-oplossing die de Koreanen rond de DAC plaatsen. Het zou onderdelen omvatten die de stroom managen, de analoge DAC-output versterken en dit signaal via filters opkuisen.
Van de SP2000 erft de SP2000T dus de op-amp-versterking, aangevuld met een optioneel inschakelbare buizenmodule, de KORG Nutube 6P1. Tijdens het luisteren kun je zo heel snel schakelen van OPAMP-modus naar TUBE-modus, met daartussen vijf hybride standen.
A&K zegt dat daarnaast bijzonder veel aandacht te hebben besteed aan de interne opbouw van de speler, onder meer om te zorgen dat er geen ongewenste trillingen of microfonische geluiden geproduceerd worden. Het voelt inderdaad massief als graniet aan.
Voor de headfi’er
We zullen er niet ver naast zitten als we veronderstellen dat de meeste geïnteresseerden in een DAP zullen luisteren via een hoofdtelefoon of in-ear. Daar is de SP2000T goed op voorzien. Hoewel het niet de krachtcentrale van de KANN Alpha bevat, is deze high-end speler meer dan krachtig genoeg om de meeste over-ears aan te sturen. Om dat aspect te onderzoeken sluiten we onder meer een Beyerdynamic DT 1990 en een Sennheiser HD 650 aan. Dat zijn twee hoofdtelefoons met een hoge impedantie en die pas goed tot hun recht komen als ze voldoende vermogen gevoed worden.
Het is ook duidelijk dat de Astell & Kern technisch goed in elkaar steekt. De uitgangsimpedantie is bijvoorbeeld heel laag (1 tot 1,5 Ohm), waardoor de speler niet de tonaliteit beïnvloedt van hoofdtelefoons met een lage impedantie – en dat zijn de meesten tegenwoordig.
Drie outputs maken het aansluiten van de meeste koptelefoons heel eenvoudig. De 3,5-mm jack is de meest universele, 2,5 mm gebalanceerd is precies wat je nodig hebt als je high-end IEM’s wil aansturen. Positief: Astell & Kern voorziet eveneens een 4,4 mm Pentaconn-poort, een nieuwe gebalanceerde aansluiting die door steeds meer fabrikanten omhelsd wordt.
Wellicht speel je muziekbestanden vanaf de ingebouwde opslag af of stream over WiFi, maar het is ook mogelijk om de SP2000T als een externe DAC op een laptop aan te sluiten. Om echt helemaal volledig te zijn, melden we ook nog dat de SP2000T Bluetooth aan boord heeft. Deze werkt in twee richtingen, zodat je de A&K-speler als bron kunt gebruiken voor Bluetooth-speakers of -hoofdtelefoons. Of je streamt vanaf je smartphone over Bluetooth naar de SP2000T.
Voor de hifi’er
Een DAP zoals deze als bron gebruiken bij een hifi-systeem kan merkwaardig overkomen. Je neemt immers vrij klein en gebruikt hem net zoals je dat zou doen met een hifi-streamer van (pakweg) Auralic, HiFi Rose of Lumin. Dat voelt aan als een mindere keuze, gewoonweg omdat de A&K een mobiel toestel is. Nochtans is het allemaal niet zo absurd, gegeven de streamingopties en het degelijke DAC-luik dat er aan boord is.
Hoe sluit je nu deze speler op een versterker of een ander audiotoestel aan? Een optie is de SP2000T via een lange jack naar cinch-kabel met je versterker te verbinden, zodat je het toestel in je luisterstoel kunt vastnemen om muziek te selecteren. Maar dat vind je misschien wat rommelig. Dan is het goed om weten dat je via Roon of de A&K Connect-functie de speler ook op afstand kan bedienen, bijvoorbeeld via een tablet.
Er zijn meer manieren om deze speler met een versterker te koppelen. We hingen hem bijvoorbeeld aan de USB klasse B-poort van onze Hegel H590, waardoor de Astell & Kern de rol opnam van digitale transport naar de DAC in de Noorse versterker. De 3,5-mm jack kan trouwens dubbelen als optische uitgang, als je een andere manier zoekt om een digitale verbinding met een muzieksysteem te realiseren.
Afdalen in muziek, mét betrokkenheid
Qua inzicht en detailvorming valt er weinig kritiek te geven op deze knappe speler. Bij het beluisteren van ‘MM 1786’ (FLAC 96/24), het langverwachte tweede deel na het mooie ‘MM 1785’, worden we getroffen door de frisse en lichtvoetige weergave van de piano bij deze Mozart-interpretaties door Leif Ove Andsnes.
Dat luisteren doen we eerst via een gesloten Dan Clarke Audio Ether CX, maar we schakelen snel over naar de HD 650 (gebalanceerd met custom kabel) omdat een open hoofdtelefoon deze klassieke werken toch net levensechter neerzet. We draaien het volume verder open naar 100 (geen vrees, het gaat tot 150), wat maar aangeeft dat de Sennheiser meer vraagt qua versterking. De SP2000T weet echter probleemloos een geluidsbeeld te tekenen bij ‘Concerto No.20 in D minor, K.466’ waarbij de piano van Andsnes heel natuurlijk in het midden van het podium wordt geplaatst, terwijl de orkestrale begeleiding meer op afstand en errond z’n ding doet.
De HD 650 is niet een ultiem resolutiemonster, maar toch hebben we dankzij de A&K de ervaring van fijne nuances waar te nemen. Of hoe een hoofdtelefoon klinkt toch ook sterk bepaald wordt door de bron en versterking, dat blijkt ook weer hier. Tijdens het luisteren naar de Mozart-stukken experimenteren we met de AMP-functie, maar in dit geval keren we toch terug naar de op-amp-modus. Net iets vloeiender en natuurlijk, toch. Deze functie is natuurlijk net als een equalizer (die er trouwens ook is). Je doet er mee wat je wil.
De Tube-modus vonden we dus soms niet helemaal ons ding – persoonlijke smaak – maar bijna bij toeval raakte we wel iets meer overtuigd. De functie stond nog op aan toen we als grote fans van de artiest op ‘Fear Of The Dawn’ van Jack White tikten in Qobuz (FLAC 96/24). Vette gitaartracks als ‘The White Raven’ en ‘What’s The Trick’ rockten via de Dan Clarke net iets meer mét, door de drive van de gitaren net iets scherper te maken en de gitaar van White wat dikker en groter te maken. Aha, toch een mooie meerwaarde.
En is de SP2000T een goede partner voor in-ears? Wanneer we de AKG N5005 aansluiten zonder muziek te spelen, lijkt het alvast goed te zitten met de afwezigheid van ruis op de hoofdtelefoonuitgang. Er valt niets noemenswaardig te melden. De Bgeweldige randenburger Concertos van het Akademie für Alte Musik die we de laatste maanden vaak tijdens het testen hebben aangetikt klikken helemaal zoals het hoort: groots, dynamisch en met hoors die warm en net niet te scherp weerklinken in de kerk. Toch ook een troef van deze SP2000T en een aantal andere A&K-spelers: we kunnen probleemloos de 192 kHz/24-bit bestanden via Roon bitperfect afspelen. Dat kunnen de meeste andere DAP’s niet omdat ze de gewone Roon-app gebruiken, en die kan de ingebakken beperkingen van Android niet omzeilen. Hierdoor wordt alles teruggebracht naar 48/16. Google heeft wel aangegeven dat uit toekomstige Android-versies deze beperking zou verdwijnen, maar dat wordt afwachten en zien. Techgiganten zeggen wel vaker dingen.
Hoe praktisch is het om dan de SP2000T in een muzieksysteem te gebruiken? We nemen de proef op de som en sluiten hem eerst analoog en dan via USB aan op de Hegel H590 en een paar Canton Reference 7 K-speakers. Handig is alvast dat je in line-outmodus kunt kiezen uit vier voltages (gebalanceerd is telkens het dubbele) van 0,7 tot 2 Volt. Wel een interessant experiment, want wat we horen bij de ruige live-versie van Nick Cave die in Copenhangen ‘The Mercy Seat’ brengt is met de A&K net iets frisser en snediger dan als we het afspelen via de ingebouwde DAC van de Hegel. Het klinkt prima.
Conclusie
De SP2000T biedt op geslaagde wijze zaken aan waarvoor Astell & Kern bekend staat. Deze premiumspeler levert een goede gebruikservaring en een uitstekende geluidskwaliteit, verpakt in een fijn en luxueus design. Ook knap is hoe je met dit toestel veel kunt doen zonder te focus te verliezen op de essentie: in hoge kwaliteit naar muziek luisteren. De combinatie van streaming en playback van muziekbestanden maakt de SP2000T heel multifunctioneel. De Roon Ready-functie in het bijzonder is heel uniek bij DAP’s. Goedkoop is deze Astell & Kern niet en de tube-modi zijn niet zo spectaculair, maar dat ondermijnt niet de vele pluspunten van deze speler.
Astell & Kern A&ultima SP2000T
2.499 euro | www.astellnkern.com | www.dendaudio.nl
Beoordeling 4,5 op 5
Tech specs
Uitgangen: 4,4 mm Pentaconn (gebalanceerd), 2,5 mm (gebalanceerd) 3,5 mm (ongebalanceerd of optisch),
Draadloos: Bluetooth 5.0 (aptX HD, LDAC, SBC), WiFi 2,4/5 GHz
Hi-resondersteuning: DSD (tot 512), PCM (tot 384/32), MQA
Bestandsformaten: WAV, FLAC, WMA, MP3, OGG, APE, AAC, ALAC, AIFF, DFF, DSF
Apps: Apple Music, Deezer, Qobuz, Tidal, Roon
Autonomie: tot 9 uur
Extra’s: Tube-modus, instelbare line-outmodus,
Afmetingen: 1,9 x 7,5 x 12,3 cm
Gewicht: 215 gram
