Na uitgebreide reviewperiodes met de 702 S2 en 702 Signature was het haast onmogelijk om de 702 S3 niet uitgebreid aan de tand te willen voelen thuis. Gelukkig dachten mijn collega’s er ook zo over en mocht ik ook deze keer met het vlaggenschip uit de nieuwe 700 serie aan de slag. Direct vanaf de Tilburgse Audio Show iEar' beursvloer kon ik een paartje mee naar huis nemen. Achterin de auto twee gigantische dozen met daarin de grootste vloerstaanders uit de 700 serie, de 702 S3 in Mocha kleurstelling. Evolutie of revolutie?
Bowers & Wilkins 702 S3
Ik kan natuurlijk voor deze review weer opnieuw de geschiedenisboeken induiken, maar het merk Bowers & Wilkins is voor velen niet meer weg te denken uit het hifi straatbeeld. En gezien de grote bezoekersaantallen in de demo ruimtes tijdens de iEar’-show en Dutch Audio Event en de vele reviews en artikelen op deze en andere sites, ga ik er vanuit dat het merk dus absoluut geen verdere introductie meer behoeft.
Daarom gelijk over tot het onderwerp, de 702 S3. Het topmodel uit de nieuwe 700 serie. Zet je de 702 S2 of 702 Signature naast de 702 S3, dan valt direct op dat de mate van afwerking toch weer een flink stuk hoger is. De baffle van de speakerkast is dit keer afgerond waardoor de drivers er als het ware bovenuit steken. De drivers zelf ogen hetzelfde, maar door de zilverkleurige ringen eromheen oogt het allemaal veel mooier, wat mij betreft. Het ademt meer high-end dan voorheen. Verder valt op, van buitenaf bezien, dat de speakerterminals hoogwaardiger zijn geworden en meer lijken op die uit de 800 serie. Ook een bassreflexpoort ontbreekt aan de voor- en achterzijde. Deze is nu aan de onderkant geplaatst, wat de 702 S3 makkelijker te plaatsen moet maken.
De plint is daardoor dan ook niet langer optioneel, maar verplichte kost. De lucht uit de reflexpoort zal zich immers moeten kunnen verplaatsen. De plint is bevestigd aan de speaker met zilverkleurige voetjes die aan de plint vastzitten die zorgen voor de juiste afstand tussen de onderzijde van de speakerkast en de plint.
De plint zelf is gelukkig flink kleiner geworden dan bij de vorige modellen, want die was echt iets te groot naar mijn smaak. Omdat die toen echter niet verplicht te gebruiken was, was het ook weer geen enorm minpunt en liet ik die er destijds gewoonweg af. In de doos zit een setje spikes en een setje rubberen voetjes. De nieuwe serie is verkrijgbaar in hoogglans zwart, satijn wit en mocha en een paar 702 S3 kost 6.500,00 euro.
Solid Body
Kijk je iets verder dan de eerste meest in het oog springende uiterlijke kenmerken, dan valt op dat de Solid Body Tweeter behuizing, de welbekende tweeter-on-top, ook veel meer lijkt op die van de 800 serie. De kenmerkende druppelvorm is nu een stuk langgerekter dan bij de vorige iteratie het geval was en is nu ook uit een enkel blok aluminium gefreesd. Doordat de vorm langer is hebben ongewenste frequenties aan de achterzijde van de carbon dome tweeter meer tijd en ruimte om uit te sterven en dus de klank niet negatief te beïnvloeden. En nieuw bij deze laatste 700 serie is dat deze constructie niet langer beperkt is tot de topmodellen uit de serie, maar ook de 703 S3 en de HTM71 S3 centerspeaker hebben een tweeter los bovenop de klankkast staan.
Er is dus duidelijk weer wat door gedruppeld vanaf de duurdere 800 D4 serie. De diamond dome tweeters blijven echter alleen voorbehouden voor die top-serie. Echter is de in de 700 serie gebruikte carbon dome ook zeker geen straf om in je speaker te hebben zitten. Die loopt namelijk door tot 47kHz voordat er break up plaatsvindt. Die break up frequentie ligt behoorlijk ver buiten het hoorbare bereik, dus dat betekent ook minder stress in het wél hoorbare bereik.
En de rest
De rest van de drivers zijn hetzelfde gebleven. Niet oneerbiedig bedoeld overigens, want dat zijn stuk voor stuk ook mooie staaltjes van techniek. De 15cm Continuum middentoner met unieke spiderloze ophangconstructie is ook nu weer aanwezig en een drietal 165mm grote Aerofoil bassdrivers maken het geheel af.
Wat er dan wel nog verbeterd is, is dat door de afgeronde baffle er minder diffractie en reflectie optreedt wanneer het geluid de speaker verlaat. Het laat zien dat Bowers & Wilkins altijd naar verbetering streeft. Het is niet zomaar een ander typeplaatje, want zelfs als je er niet in thuis bent en niet speurt naar details, zie je gewoonweg een compleet andere speaker dan de vorige modellen.
Wat het geluid verder ten goede komt is het verplaatsen van de Flowport reflexpoort naar de onderzijde. Het maakt het topmodel namelijk makkelijk te plaatsen in de ruimte, waardoor je de speakers bijvoorbeeld wat dichter bij de achterwand neer kunt zetten. Dit zorgt dan vervolgens weer voor een makkelijker te controleren laag wat ook wat minder snel de overhand dreigt te nemen.
Of er in de S3 de opgewaardeerde crossover is gebruikt zoals die ook in de Signature aanwezig was, kan ik niet zo snel ontdekken, maar de terminals zijn in elk geval weer flink degelijker afgewerkt. En afgaande op de weergavekwaliteiten zit het met die crossover wel snor dacht ik zo. De 702 S3 ademt aan alle kanten high-end. Veel meer dan de vorige 700 serie dat deed, zelfs vergeleken met de 702 Signature.
Gemakkelijk aan te sturen, met een kanttekening
Gedurende de reviewperiode heb ik de 702 S3 uitsluitend gekoppeld aan mijn NAD C658 en C298 combi. Voorzien van geschoonde stroom via de PliXiR Elite BAC1500. Bij de demo’s tijdens allerlei shows wordt er veelvuldig gebruikgemaakt van Marantz apparatuur wat bij Sound United, samen met B&W, is ondergebracht. Dat klonk als een goed huwelijk, maar ook met de best neutraal of misschien zelfs klinisch klinkende NAD set klonk het als een klok.
Met een hoge gevoeligheid van 90dB zijn de 702 S3 eenvoudig aan te sturen. Sluit ze echter niet zomaar aan op een versterker van wat mindere kwaliteit en/of weinig reserves. De speakers hebben een nominale impedantie van 8 Ohm, maar kunnen dippen tot 3.1 Ohm en dat vinden veel versterkers niet leuk. Zie het echter dan ook in verhouding. Een set luidsprekers van 6500 euro koppelen aan een versterker met een nieuwprijs van bijvoorbeeld 500 euro klinkt ook al niet echt als logisch en zou ik zeker vermijden.
The Miracle
Onlangs is er een Collector’s Edition uitgebracht van Queens The Miracle. Op deze nieuwe uitgave is de track Breakthru te vinden, maar dan in de Real Drums and Bass uitvoering. Er komt op deze track dus geen synthesizer of drumcomputer aan te pas. Iets wat in retrospect wel zo lijkt te zijn in de albumversie van het nummer. Het nummer brandt los met wat opmerkingen en aanwijzingen van Mercury aan de rest van de band. En vanaf dat moment is het echt genieten.
Op de 702 S3 speakers zijn met name de voor deze versie opgenomen drums en baslijnen prachtig met veel textuur te horen. De enorme lekkere drive in het nummer heeft veel fundament van de drumpartij en de baslijnen van Deacon zijn om van te smullen. Daarnaast hoor je iets andere zangpartijen van Mercury en hoor je Mercury ook echt zijn genoegen uiten tussen de muziek door. De zangpartijen van Mercury zijn echt een streling voor het oor en alle nuances in zijn stem zijn te horen via de Continuum drivers. Een echte aanrader om de alternatieve versies van de tracks op The Miracle eens te beluisteren.
Ticket to Shangri-La
Recentelijk bracht Young Gun Silverfox hun vierde studioalbum uit, genaamd Ticket to Shangri-La. Wie de band nog niet kent adviseer ik toch eens kennis te maken met deze ‘nieuwe muziek met een oude ziel’. De sound laat zich kenmerken als 70’s pop-soul en heeft ook wel wat weg van het werk van Hall & Oats en Steely Dan.
Op hun laatste album is het nummer Rolling Back te horen, wat een bescheiden hit was in het najaar van 2022 op NPO Radio 2. Het gitaarloopje en de baspartij komen met een hele strakke timing naar voren. De zang staat achterin in de mix en staat breed in de kamer. De details van de drumpartij zijn bijzonder goed te volgen op de 702 S3. Het nummer, en het hele album, vragen erom om lekker hard te draaien en onderuit gezakt met een lekker drankje te genieten. En dan blijken de 702 S3 ook met het volume mee te groeien. De kwaliteit neemt toe op wat hoger volume en omdat de reflexpoort niet langer aan de achterzijde zit zijn de lage tonen veel strakker en minder nadrukkelijk aanwezig. Het is veel meer in balans met een enorme soundstage.
Roots and Beginnings
Ik ben onlangs weer begonnen met het lezen van de boeken van J.R.R. Tolkien. Wanneer ik die boeken lees vind ik het heerlijk om op de achtergrond de soundtrack van de films van Peter Jackson op te zetten, gecomponeerd door Howard Shore. Met de track Roots and Beginnings opent de soundtrack The Lord of the Rings – The Return of the King – The Complete Recordings.
De dynamiek in deze opname is fantastisch en het is heerlijk om jezelf te verliezen in het boek met deze muziek op de achtergrond. Natuurlijk heb ik ook wel wat meer gefocust geluisterd en er zit van alles in, alleen al in deze openingstrack. Van zangpartijen van een koor, tot aan een enkele viool, tot aan blazers partijen met pauken. De 702 S3 laat zich ook hier weer van zijn beste kant horen op een wat hoger volume. Juist vanwege de grote dynamiek. Anders zouden de wat zachtere partijen te veel wegzakken.
De instrumenten, of het nu blazers, snaarinstrumenten of pauken zijn, zijn prachtig vastgelegd met al hun textuur en microdetails en de Bowers & Wilkins 702 S3 speakers geven al die details feilloos en levensecht weer. En ook met deze meer klassiek klinkende muziek valt op dat de weergave enorm in balans is. Nergens heb ik de neiging om de treble of bass hoger of lager te zetten. Het is precies goed zoals ze uit de fabriek komen.
De S3 serie is denk ik toch wel de neutraalste 700 serie tot nu toe. Nergens is meer het te dik aangezette middengebied te horen. Dat hadden ze al een stuk beter voor mekaar in de 702 Signature, maar met de 702 S3 lijkt alle kleuring afwezig te zijn.
Conclusie
Met de nieuwe 702 S3 is Bowers & Wilkins erin geslaagd een toch wel meer neutrale speaker te bouwen die al het goede van de vorige versie heeft met daarbovenop een stuk mooiere afwerking en met verbeteringen waar die gewenst waren. De techniek van de drivers zelf is op zichzelf al bijzonder en door de andere behuizing en afgeronde baffle komen die drivers veel beter tot hun recht. De 702 S3 zit nu qua geluid en looks weer dichter tegen de geliefde 800 serie aan en daar kun je als muziekliefhebber en hifi liefhebber alleen maar blij van worden. Het feit dat de prijs wat is verhoogd doet niks af aan het gegeven dat je voor dit bedrag niet eerder zo’n neutraal klinkende en mooi afgewerkte Bowers & Wilkins speaker in huis kon halen.
Bowers & Wilkins 702 S3
6.498 euro per paar |Â bowerswilkins.com
Beoordeling 5 / 5