Pelé hoort bij Brazilie, Platini is van de Fransen, Maradonna is onlosmakelijk verbonden met zijn Argentijnen en Cruijff is 1 met Amsterdam… én met Barcelona. Cruijff staat en stond letterlijk met twee benen in twee steden tegelijkertijd. En ongetwijfeld is de heldenstatus van ´onze Johan´ vele malen groter in Spanje dan in ons eigen land. Wie daar nog aan twijfelt, moet maar eens naar de prachtige documentaire Un En Momento Dado kijken van documentairemaker Ramón Gieling.

Het is 1973 en de Spaanse voetbalclub FC Barcelona zit in grote problemen. De sportieve prestaties blijven uit, de club zit aan de rand van de financiele afgrond, en juist in dit kritieke stadium stort de club zich in een risicovolle transactie. In Amsterdam stapt de reeds gelouterde Ajacied Johan Cruijff in het vliegtuig op weg naar Catalonie. Aan deze magere talentvolle voetballer, rokend als een schoorsteen, heeft de club zojuist een recordbedrag aan pesetas neergeteld. Maar de eerste wedstrijd met Cruijff, nota bene tegen aartsrivaal Real Madrid, wordt met maar liefst 5–0 gewonnen. Cruijff presenteerde zich als de verlosser van Catalonie en kan tot op de dag van vandaag niet meer stuk.

Ramón Gieling koos er niet voor om de heldenstatus van Cruijff te belichten in een ´gewone´ voetbaldocumentaire. De film bestaat uit interviews met diverse Catalanen van uiteenlopend pluimage. Zo zien we een oudere man, taxichauffeur van beroep, die in tranen uitbarst als hij over Cruijff verhaalt. Zo zien we een vrouw die nooit aan een serieuze relatie is toegekomen omdat de mannen het niet haalden bij Cruijff. Zo zien we twee koks die het totale voetbalconcept van Cruijff in hun keuken toepasten. En zo zien we interviews waarin de contributie van Cruijff aan de Catalaanse taal wordt besproken. Jawel, Cruijff heeft Barcelona niet alleen voetballen geleerd, maar hen ook verrijkt met termen als ´vellenkip´. Met zijn onhandige Spaans wist Johan Cruijff het Spaanse volk te vertederen met een foute letterlijke vertaling uit het Nederlands van ´kippenvel´. Wie nu ´vellenkip´ uitspreekt in de straten van Barcelona wordt niet uitgelachen. De titel van de film, ´en un momento dado´, is eveneens een beroemde verspreking. Een letterlijke vertaling van ´op een gegeven moment´ werd, terugvertaald, ´op het moment dat gegeven is´. Als Cruijff op het bordes verschijnt tijdens een huldiging roept het voltallige marktplein om die uitspraak.

Un en momento Dado bestaat, net als een voetbalwedstrijd, uit drie delen. In de eerste helft wordt Cruijff als voetballer belicht, in de tweede helft als trainer en in de verlenging komt de maestro zelf aan het woord. Uiteraard zien we ook prachtige historische voetbalbeelden voorbij komen, maar ze eisen echter geen hoofdrol op. Die is weggelegd voor de Catalanen zelf die vertellen over Cruijff als sportman, als leverancier van cultuur en als verlosser van de Catalanen die hen hun zelfvertrouwen en eigenwaarde teruggaf. Ramón Gieling heeft met dit concept een prachtige en intieme documentaire afgeleverd en je hoeft echt geen voetballiefhebber te zijn om deze documentaire te waarderen. Maar het is natuurlijk mooi meegenomen: (vooruit dan maar, ik kan het niet laten) EN DA´S LOGISCH!!

Overige informatie:
Beeld: 1.85:1 (anamorphic widescreen)
Geluid: Dolby 5.1, Dolby 2.0 en DTS 5.1 (Spaans)
Ondertiteling: Nederlands, Engels en Spaans
Duur (hoofdfilm): 92 minuten
Distributeur: A-Film Home Entertainment
Extra´s: het volledige interview met Cruijff, reclamefilmpje over de Cruijff foundation, deleted scenes.