Eénendertig jaar na de release van Back to Wonder van The Serenes verschijnt het album voor het allereerst ook op vinyl – bij gelegenheid van Record Store Day. Destijds al omschreven als tijdloze gitaarmuziek, nu zijn we vooral benieuwd of het album er inderdaad nog steeds toe doet. Terug naar het wonder… 

 De Keuze van Kroese is een (semi-)wekelijkse rubriek van Menno Bonnema. Op vrijdag bespreken we een nieuw muziekalbum (lp, cd of bluray audio) getipt door (online) platenzaak Kroese – kroese-online.nl.

The Serenes

Plots stonden ze daar, in 1990, in mijn lijfblad Oor. Vier Friese jongens, samen The Serenes, keken de wijde wereld van de échte popmuziek in. Later las ik ergens dat medeoprichter (naast de inmiddels overleden Paul Dokter) Theo de Jong het vooral een heel gedoe gevonden had, dat interview. Ze hadden geweigerd om te poseren in een weiland met Friese koeien – om aan te geven dat daar in het noorden niet alleen maar boeren rondliepen. Het album ‘Barefoot and Pregnant’ was net uit, en ingeslagen als een bom in het Nederlandse poplandschap. Met die titel hadden ze sowieso al de prijs van de beste albumtitel van het jaar moeten verdienen, wat mij betreft.

Terug naar de muziek: die was van een ongekende schoonheid en klonk van internationale allure. On-Nederlands goed, dat mocht je toen nog zeggen. Het album wist dat jaar tot de Oor eindlijst top-10 door te dringen. Op nummer 9, beste Nederlandse album, nog net voor John Hiatt (Stolen Moments) en maar net achter Nick Cave (The Good Son). Living Colour's Time’s Up stond bovenaan dat jaar, maar tjonge jonge, wij hadden plotseling een band uit het hoge noorden die meedeed met de grote jongens en meiden uit de eredivisie van de popmuziek. Zouden we toch mee kunnen doen met al die gitaarbandjes uit Engeland en Amerika? Daar leken ze soms als paddenstoelen uit de grond te schieten, volgens sommigen als onkruid dat maar niet vergaat.

Kortom, er heerste een zekere opwinding over een nieuwe Neerlands hoop. Hoewel, dat moet gezegd, het jaar daarvoor was al een zelfde soort koorts opgelaaid na het verschijnen van de plaat “Conny Waves With A Shell” van De Artsen (later deels overgaand in Bettie Serveert).

Optredens

Barefoot and Pregnant genereerde heel wat airplay en de band kon gelijk veel optredens gaan doen in Nederland. Tja, dat is wel lekker hoor, als je eigen favoriete bandje van dichtbij komt en dan live te aanschouwen valt in alle plaatselijke jongerencentra. Als een stel jonge groupies konden wij van dichtbij aanschouwen hoe dat live groeide. De band bestond toen, naast Theo de Jong, uit medeoprichter Paul Dokter (ex-Toylets), bassist Ale Bosma en drummer Joan Hooghiemstra.

Naast veel zelfvertrouwen opdoen tijdens de liveoptredens, ontstaan er kennelijk ook spanningen tussen met name Paul Dokter en de rest van de band. Dokter en Bosma verlaten het gezelschap, Bosma wordt vervangen door Pyter Kuipers, die naast de basgitaar ook de backing-vocals voor zijn rekening neemt. Drie jaar na Barefoot and Pregnant verschijnt dan het ‘altijd lastige’ tweede album Back to Wonder, geheel geschreven door Theo de Jong. Het album komt alleen op cd uit. Dat heb ik mij nooit gerealiseerd, in mijn geheugen staat zo’n beetje vastgelegd dat ik deze plaat heb grijsgedraaid, maar dat kon dus niet. Toch uit eigenwijsheid mijn platenkast gecheckt: daar staat inderdaad geen Back to Wonder, maar wel twee keer Barefoot and Pregnant op vinyl…

Alles uit de kast

Inmiddels is er getekend bij een serieuze platenmaatschappij, BMG, die het wel ziet zitten met de band en er ook geld voor over heeft om het tweede album goed op te nemen. Producer Lou Giordano, bekend van Hüsker Dü, Belly en Moving Pictures, wordt aangetrokken en daarnaast wordt de mastering gedaan door niemand minder dan Ted Jensen. Die was ooit verantwoordelijk voor de mastering van Hotel California van The Eagles. Ook American Idiot van Green Day en (album of the year) Come Away With Me van Norah Jones staat op zijn conto.  Het resultaat is er dan ook naar, het geluid is om door een ringetje te halen.

Tracklist

Die goede sound geldt ook voor deze re-relase op vinyl. Ik weet niet of er een remastering heeft plaatsgevonden, maar de nummers komen prachtig tot hun recht. De toon wordt gelijk gezet bij opener Spirit (Let Me Walk With You). Het is weids klinkende powerpop, waarbij twee gitaren breed uitwaaieren rondom de stem van zanger Theo de Jong. Wat ook gelijk opvalt is hoe goed de bas van Pyter Kuiper is vastgelegd.

Tweede nummer Feel Me wordt op single uitgebracht, maar doet weinig op de radio. Te alternatief voor de mainstream waarschijnlijk. Het nummer daarop, Every Sunday, was waarschijnlijk geschikter geweest voor het grote publiek, met prachtige teksten over tijdloze zondagen en verloren gegane liefdes.

‘Millbank Wood’ is misschien het nummer met het hoogste gehalte Serenes-DNA: rustig beginnend, werkend naar een climax en dan weer terug naar de rust. ‘It will grow on Millbank Wood where we will wonder…’ De prachtige combinatie van rust en rusteloosheid. In het volgende ‘Here’ wint die rust het weer (‘When we used to be so calm’) en zorgen violen voor een sfeervolle omlijsting, het nummer doet bijna Beatlesque aan. De afsluiter op kant A is Dreamscape, en daarin voldoet de band helemaal aan de veel gehoorde omschrijving van dreampop: ‘The way we live our lifes is how we dream’.

Op de langspeelplaat is een andere volgorde aangehouden ten opzichte van de cd. Titelnummer ‘Back to Wonder’ opent fel op kant B en het lijkt alsof Theo de Jong hier even terug wil naar de tijd en het geluid van het eerste album Barefoot and Pregnant. Tegelijkertijd zingt hij ‘…but we never can go back in time’. Drummer Hooghiemstra zorgt voor een stuwende beat. 'All of these days’ doet er nog een schepje bovenop en laat The Serenes in absolute topvorm als gitaarband horen. Bij ‘Love under will’ mag het de voet weer van het gaspedaal af en komt de liefde voor rustige, romantische droompop weer terug. Alleen ‘Wider Green’ zou ik als een niemendalletje willen omschrijven, hoewel het naar het einde toe wel weer heerlijk rockt. Afsluiter ‘The Gathering of Eighteen Years of Silence’ is een heerlijke melancholieke afsluiter die me door het bijgevoegde orgeltje in de verte doet denken aan het beste werk van de Australische band Died Pretty.

In het kader van Record Store Day is Back to Wonder nu in een beperkte oplage van 500 exemplaren voor het eerst op vinyl verkrijgbaar (zoals je op de foto kan zijn heb ik nummer 292). Dit album behoort naar mijn bescheiden mening tot het beste werk dat in Nederland is uitgebracht. En, schande: is niet te beluisteren via Spotify…Dus doe jezelf een lol en schaf dit meesterwerk aan! Saignant detail: op de hoes van de cd staat een deel van de beroemde Fibula van Wijnaldum afgebeeld. Daar was destijds nog maar een deel van teruggevonden. Op de hoes van het vinylalbum staat het amulet bijna compleet afgebeeld. Dat is op zich al een klein wonder. Nog meer goed nieuws: Theo de Jong schijnt beloofd te hebben met nieuw werk uit te komen.  

Toevoeging van Menno Pot, muziekjournalist de Volkskrant
"De tijd heeft bepaald dat debuutalbum Barefoot and Pregnant (1990) hét klassieke album van The Serenes is. Terecht, op zich. Ik groeide op in Joure, het dorp van The Serenes, en hoorde in café De Stam elk weekend hoe magisch mooi die plaat is. De opvolger, Back to Wonder (1993), is een beetje vergeten. Dat is dan weer níet terecht, want eigenlijk is hij nauwelijks minder dan het eerste. Toen Back to Wonder verscheen, was ik in Amsterdam neergestreken. Op tweede kerstdag 1993 zag ik The Serenes in de Melkweg spelen: de band uit het dorp van mijn jeugd, live in mijn nieuwe thuisstad, inmiddels met Theo de Jong als enige frontman (de andere, Paul Dokter, was vertrokken). Ik was op een rare manier trots op ze, al was de band op weg naar het einde. Twee albums, daar bleef het bij, allebei steengoed. Zeker ook Back to Wonder."

Muziek: 9
Klank: 8
Label: Universe Productions
Speelduur: 42 min.20 sec.
Te bestellen bij Kroese Online