Belle and Sebastian - Dear Catastrophe Waitress

Vreemde titel, apart bandje ook. Uit Glasgow, ooit begonnen als afstudeerproject van Stuart Murdoch op de kunstacademie, maar wegens succes wat uit de hand gelopen. Dit zesde album sinds 1996 komt na een periode van bezinning. Bezettingswijzigingen, verandering van platenmaatschappij en voor het vroeger zeer introverte gezelschap buitensporig veel optredens gingen vooraf.

De muziek van Belle and Sebastian is sterk geworteld in de zestiger jaren. Lieve, schijnbaar kinderlijk onschuldige liedjes, gezongen met lijzige stemmen, zonder vibrato of andere pogingen emotie over te brengen. De naam komt van een Franse kinderserie over een jongen en zijn hondje. Vroeger deden ze alles zelf. Kleinschalig en verlegen. De eerste LP Tigermilk verscheen in een oplage van duizend stuks en werd al snel een kostbaar collector`s item. Gelukkig werd het kleinood op CD heruitgebracht; het is een nog steeds onovertroffen meesterwerk, intiem, volledig in kampvuursferen, met de liedjes die nog steeds op het live repertoire staan.

Vroeger traden ze alleen in zeer kleine kring op, maar afgelopen jaar werden zelfs grote festivals aangedaan. Het schijnbaar gegroeide zelfvertrouwen vroeg om een groter geluid. De naam van de producer die op het nieuwe album prijkt is Trevor Horn. Dan gaan op zijn minst de wenkbrauwen omhoog. De geluidsmaker van Frankie goes to Hollywood, Seal, Art of Noise, Grace Jones, Yes en vele anderen, kenmerkt zich door bombast en spectaculaire effecten. Niet waar je bij Belle and Sebastian aan denkt. Nu was Horn vroeger ook de man The Buggles, en die waren weer wel erg op mooie liedjes. Belle and Sebastian zitten nu niet ineens vol groteske dreunen, maar in een deel van de nummers is wel een ander geluid te horen dan voorheen. Er zit meer kracht in, en dat gaat soms ten koste van de sfeer die je met het bandje associeert. 

De CD opent met een serie ijzersterke nummers. Step into my office, Baby is een spectaculair gearrangeerd stuk vol amoureuze kantoorperikelen, een soort muzikaal Debiteuren Crediteuren, met rigoureuze overgangen, tempowisselingen en fluiten bovendien. Het razendsnelle titelnummer is ouderwetse klasse, ook weer groots gearrangeerd, met Bollywoodachtig razende strijkers, koperaccenten en een opvallende vibrafoon. If she wants me heeft een oude soulsfeer en Piazza, New York Catcher laat horen hoe het vroeger was: Stuart alleen met een akoestische gitaar in een schitterend liedje met een enorme lap onnavolgbare tekst. Na al dat moois is Asleep on a sunbeam wat vlakjes, maar wel charmant. Maar dan begint een ander geluid binnen te dringen. Jaren zeventig en zelfs tachtig.

In I`m a cuckoo is er plotseling een Amerikaanse Westcoast sound, met Steely Dan gitaren en een moddervet Bigband intermezzo. You don`t send me is pure camp, die doet denken aan hele foute showprogramma`s van vroeger. Een knap spel met clichés dat van de luisteraar wel een melige bui vereist. Dan krijgen de citaten echt de overhand. Wrapped up in books is een sterk nummer rond een Byrds riff. Lord Anthony is Beach Boys meet the Beatles. Een sfeervol hoogtepunt voor een gepeste jongen en een feest van herkenning voor wie Pet Sounds goed kent.

De laatste twee nummers laten een Belle and Sebastian horen die ik nog niet kende. Roy Walker is pure glamrock. Mud, Rubettes, die richting, wel weer met heel interessante geluidjes. Knap, maar erg melig. Het lange slotnummer Stay loose doet me, ik kan het niet helpen, denken aan Gruppo Sportivo. Een ska-ritme, het orgeltje van Elvis Costello and the Attraction anno 1978, en een synthesizer die pzzzzzwww zegt en duellerende sologitaren toe. Aardig, maar totaal onherkenbaar als Belle and Sebastian. De teksten in die liedjes `nieuwe stijl` missen ook de ironische dubbelzinnigheid die de band zo eigen is.

Alles bij elkaar biedt Dear Catastrophe Waitress een wisselvallig beeld. Een CD die klinkt als een klok, met een flink aantal prachtige liedjes, arrangementen die vragen om geconcentreerd luisteren naar alle leuke kleine geluidjes die her en der verstopt zitten. Maar die naar het eind toe wel erg wilde sprongen door genres en muziekgeschiedenis maakt, sprongen die deze luisteraar niet allemaal in dezelfde mate bekoorden. Positief geduid kun je stellen dat Belle and Sebastian niet schromen nieuwe wegen in te slaan. Gelukkig is ook het oude geluid rijk vertegenwoordigd in geperfectioneerde vorm.

Over de CD:
12 tracks, 48:25
Website: www.belleandsebastian.com
Label: Rough Trade www.roughtraderecords.com
Distributie: de Konkurrent www.konkurrent.nl