Peter and the Wolf – Russisch Nationaal Orkest

Geld ophalen voor het goede doel kan op vele manieren. Grootse televisie acties waar we in Nederland ons aandeel fors van hebben gehad. Wie herinnert zich de ‘schokkende’ beelden van de Open Het Dorp spektakel? En daarna is die truc nog vele malen al dan niet succesvol herhaald. De gewone deur-tot-deur collecte lijkt de laatste tijd wat op de achtergrond te raken hoewel er een nieuwe trend te ontdekken in de autodeur-tot-autodeur variant bij stoplichten en andere verkeersobstakels. Maar dit is allemaal op een nationaal niveau.

Internationaal geld inzamelen is veel lastiger maar zeker niet onmogelijk. Een voorbeeld is het project dat is ontstaan uit de samenwerking van het Russisch Nationaal Orkest en dirigent Kent Nagano. Die wilden iets doen voor het natuurbehoud en voor een belangrijk doel dat het RNO heeft opgezet, het Magic of Music ten bate van wezen en andere kinderen die het moeilijk hebben. Een logische stap is dan om “Peter en de wolf” van Prokofjev uit te voeren.

Dit muzikale sprookje is en blijft een ijzersterk stuk muziek. Het stuk is door Prokofjev geschreven als middel om kinderen vertrouwd te maken met de instrumenten in een symfonie orkest. Het is onder meer door deze achtergrond geen al te lang stuk, en zeker niet avondvullend. Voor het project van het RNO is daarom gezocht naar zeg maar een vervolg op “Peter en de wolf”. Met hulp van de Russische kunst stichting is een opdracht verleend aan de Franse componist Jean-Pascal Beintus om de muziek te schrijven voor het vervolg. Voor de tekst van dit tweede deel is een beroep gedaan op Walt Kramer, een bekende schrijver voor radio en televisie in de Verenigde Staten. Het verhaal van deel twee, dat “Wolf Tracks” is gaan heten gaat verder met de kleinzoon van Peter in een nogal erg ‘groen’ verhaal.

Dus het project heeft nu twee stukken muziek met gesproken tekst. Maar wie moet de teksten in gaan spreken? Het moeten aansprekende namen zijn die allemaal iets met goede doelen van doen hebben. Zo zijn Michael Gorbachov, Bill Clinton en Sophia Loren op de proppen gekomen. Elk steunt op zijn of haar manier wel een goed doel. Gorbachov heeft een eigen stichting die vanuit Zwitserland probeert mens en natuur meer in overeenstemming met elkaar te brengen. Bill Clinton maakt gebruik van zijn verleden en zijn daarin opgebouwde kennissenkring om wat te doen aan de bestrijding van de AIDS ramp. Sophia Loren op haar beurt steunt vele goede doelen op het gebied van jongeren.

Om het project op de plaat te zetten komt Pentatone’s Giel Bessels als versterking. Het RNO en Pentatone werken wel vaker samen. De opnames zelf worden door Jean-Marie Geijsen van Polyhymnia gemaakt. Dus technisch gezien staat niets in de weg om het project te realiseren en  veel geld op te halen voor de verschillende goede doelen.

En daar komt gelijk een punt van kritiek. Door zoveel goede doelen te willen helpen en ondanks dat alle opbrengsten naar deze doelen gaan, is versnippering niet te vermijden. En helaas is versnippering ook te horen op de hybride SACD.

Het begint al met de introductie door Michael Gorbachov. Deze is in het Russisch, wat opmerkelijk is. Volgens ons spreekt de oud president van de Sovjet Unie uitstekend Engels en deze tekst heeft geen politieke lading die door een taalfoutje op een probleem kan uitlopen. Nee, er is gekozen om de Russische tekst om de zin in het Engels te laten vertalen door de baas van het RNO, Sergei Markov. Jammer dat er geen andere oplossing is gevonden.

Maar de volgende introductie wordt gedaan door Sophia Loren. Hier is het bijna andersom. Haar prachtige stem kennen we voornamelijk uit de films en daar is het weer heerlijk om de ogen te sluiten en alleen Sophia te horen in het Italiaans; che voce

En dan begint “Peter en de wolf”.  Op één ding na is dit de meest bijzondere uitvoering die we ooit gehoord hebben. Er zitten echte vogel geluiden in de opname! De grap van Prokofjev is nu juist dat de instrumenten de dieren uit het sprookje tot leven wekken, dan ga je er toch geen natuuropnamen doorheen gooien? Gelukkig is het maar van korte duur en neemt de muziek en de stem van La Loren je helemaal mee. Is er ooit een eerdere opname gemaakt van P en de W met vrouw als verteller? Daarom is deze uitvoering zo uniek. Hoe zou dit live zijn? Nu is de tekst ingesproken met de muziek op een hoofdtelefoon, maar hoe zou de interactie klinken als Sophia het orkest kan zien en vice versa?

Na wederom een stukje Russisch en vertaald Russisch volgt deel twee, ‘Wolf Tracks’. Na het fantastische eerste deel, valt ‘Wolf Tracks’ tegen. De tekst is niet zo sterk als die van Prokofjev  en de muziek heeft ook niet de klasse. Het vertelwerk van Clinton is uitstekend ondanks de tekst. Wat te denken van een wolf die zich laat vangen om zijn jongen te beschermen?

Michael Gorbachov sluit de plaat af met het nu al bekende vertaal gedoe.

De conclusie? Een hybride SACD die alleen al de moeite waard is voor de ‘Peter en de wolf’ uitvoering. De 23:29 minuten zijn uniek en het waard met regelmaat gespeeld te worden. De overige tracks zijn na een keer luisteren wel genoeg beluisterd. Bedenk maar dat alle opbrengsten van de productie naar het goede doel gaan, dan gaat er dus niets verloren.