Een tijdje geleden werd hier de Oostenrijkse film Hundstage besproken. De hondsdagen zijn de heetste van het jaar, en de mensen in die film slaan dan ook volledig door in verveeldheid, irritatie en agressie. De wolfstijd is de naam voor de donkerste dagen van het jaar. Die zijn ook niet vrolijk.

Een Frans gezin komt aan bij hun buitenhuis, en ontdekt al gauw dat het is ingenomen door een ander gezin dat er tamelijk wanhopig uitziet. De man wordt neergeschoten en Anna (Isabelle Hupert) staat met haar twee kinderen in het donker.

Iets anders dan een ongemakkelijke dwaaltocht zit er niet op, waarbij ze gezelschap krijgen van een jongen die de kunst van het overleven redelijk machtig is. Er blijken meer mensen rond te dwalen. Ze komen uit de stad, waar blijkbaar een ramp plaatsgevonden heeft. De hoop is gevestigd op een trein.

Als de overlevenden van die onduidelijke catastrofe zich wat meer verzamelen ontstaat geleidelijk weer een buitengewoon schaarse vorm van samenleving.
Er is veel onverdraagzaamheid, en praatjes nemen snel mythische proporties aan. Zoals dat de mensheid gered wordt door mensen die zich in het vuur werpen. De effecten van zo’n omgeving op kinderen laten zich raden.

Le temps du loup is angstaanjagend in haar leegheid. De mensen hebben elkaar werkelijk niets meer te zeggen, dialogen en handelingen zijn louter triviaal. Beschaving is slechts een dun schilletje om de diersoort mens, en dat is hier helemaal kwijt. Wat overblijft is een huiveringwekkende wereld.

Vrijwel alle handeling vindt buiten beeld plaats: Haneke laat bijna alles over aan de verbeelding van de kijker. Vaak is er in het duister letterlijk niets te zien. Over blijft dan de oerscheeuw van een wanhopige moeder die haar kind kwijt is in de nacht. Filmische conventies als emotionele ontwikkeling of muziek als ondersteuning van de gevoelens die opgeroepen worden ontbreken geheel.

Net als Haneke’s andere films (La pianiste, Code inconnu en daarvoor zijn Oostenrijkse films, Der siebente Kontinent, Benny’s Video, 71 Fragmente einer Chronologie des Zufalls, Funny Games) is Le temps du loup alles behalve een prettige film om te bekijken. Alles schuurt, tergt, irriteert en confronteert, dit is het tegengestelde van entertainment. Stond in zijn vorige films steeds het individu voorop, is hier de reikwijdte van zijn verhaal breder. Het individu is een gepasseerd station. De acteurs hebben dan ook een beperkte rol: ze zijn slechts zetstukken in de donkere wereld.

Haneke verklaart zich in de making of documentaire Retour sur un Tournage een humanistisch filmmaker. Het gaat hem er om te communiceren, want niet communiceren is een terroristische daad. Hij heeft het goede met de mensheid voor, en daarom waarschuwt hij met deze a-typsche rampenfilm. Indrukwekkende cinema, voor iedereen die het verdragen wil.

Aanvullende informatie:
Frankrijk/Oostenrijk/Zwitserland, 2003
Speelduur 113 minuten
Regie en scenario: Michael Haneke
Productie: Veit Heiduschka
Camera: Jurgen Jurges
Montage: Nadine Muse, Monika Willi
Met: Isabelle Huppert, Patrice Chérau, Olivier Gourmet, Béatrice Dalle
Beeld: 2.35:1, anamorf
Geluid: Dolby digital 5.1
Distributie film: Bright Angel Distribution 
Uitgave DVD: Total film 
Website film: http://www.filmsdulosange.fr/temps-du-loup