REVIEW

MA on SA

Dr. Longbeard & Marja | 06 februari 2006

Het platenlabel van Todd Garfinkle komt nu eindelijk ook in de Benelux in de belangstelling te staan. Niet in het minst door het aanwezig zijn van Todd op diverse shows in oa Nederland en Frankrijk. De in Tokyo woonachtige Amerikaan is van huis uit pianist en we mogen wel zeggen bezeten van muziek.

Niet de gewone doorsnee muziek, maar alle muziek waar emotie de boventoon speelt. Omdat hij die muziek maar mondjesmaat kon vinden bij de platenmaatschappijen is hij  zijn eigen platen label begonnen, MA Recordings.

In de loop der jaren zijn er meer dan 70 opnames op dit label uitgebracht, allemaal opgenomen door Todd met gebruik van speciaal door of voor hem gebouwde apparatuur. Deze apparatuur is een toonbeeld van kwalitatieve eenvoud en zo zijn ook Todd’s opnames te bestempelen.

Opnames komen meestal tot stand volgens een vast patroon. Todd komt op een van zijn vele reizen door de wereld een of meerdere muzikanten tegen die ‘iets’ hebben. De muzikanten kunnen straatmuzikanten zijn die hij tegenkomt in de metro of die hem aangewezen worden door een van zijn muzikale vrienden. In ieder geval  gooit Todd na een initiele ontmoeting al zijn charmes in de strijd om de muzikanten te bewegen om samen met hem een opname te maken. Stemmen ze daarin toe, dan volgt fase twee, het vinden van een juiste locatie.

Omdat Todd de muziek en de sfeer zo puur mogelijk wil vastleggen zijn overdubs en dergelijke uit den boze. Gaat er iets fout, dan gaat het in het ergste geval over en anders blijft het in de opname zitten. De opnames zelf vinden plaats in liefst gebouwen met een rijke historie zoals kerken, kapellen en kastelen. Weer met zijn aparte charme weet Todd de beheerders van deze gebouwen te bewegen hem en zijn muzikanten toegang te verlenen tot het gebouw. Daar wordt dan het van origine voor foto doeleinden bedoelde statief opgezet en de beide speciale rondomgevoelige buizen microfoons erop bevestigd. De opnames zijn dus per definitie met twee redelijk dichtbij elkaar opgestelde microfoons gemaakt.

Als opname apparatuur gebruikte Todd tot voor kort een Pioneer D-07A 96KHz DAT recorder en de laatste tijd een Fostex DV40 DVD RAM recorder. Beiden hebben een uitstekende opname kwaliteit en zijn bovendien goed transportabel samen met het statief en de microfoons.

Dan ligt nu de derde MA Recordings sampler voor ons. MA Recordings gelooft er in om van hun repertroire dat met 70 albums best uitgebreid is en een keur aan - voor het grote publiek- onbekende muziek bevat nu en dan een selectie op plaat te zetten om er zo mee kennis te maken. De tweede sampler is in samenwerking met de Amerikaanse website www.6moons.com en het Nederlandse Crystal Cable tot stand gekomen. Voor een klein label is sponsoring gewoon van levensbelang. De Music in a Bottle genoemde tweede sampler was een succes en velen hebben zo kennis kunnen maken met bijzondere muziek die heel fraai is opgenomen.

Sampler nummer drie heeft de titel MA on SA gekregen. Het SA komt omdat deze sampler een hybride SACD is. Echter het is geen gewone hybride SACD. Tot nu  toe hebben alle hybride SACD’s op beide beschikbare lagen, cd en SACD, dezelfde muziek staan. Het verschil is enkel dat de ene laag een DSD formaat heeft en de andere een PCM formaat. Todd Garfinkle heeft echter voor een uniek concept gekozen om niet beide lagen identiek qua inhoud te maken. Hij heeft 109 minuten DSD stereo op de SA laag gezet en 74 minuten andere muziek op de PCM CD laag. In totaal bevat de  sampler dus 183 minuten, meer dan 3 uur, muziek.

De samenwerking tussen Crystal Cable en MA Recordings is niet gestopt bij de financiele sponsoring van de tweede sampler. Ook heeft het bedrijf uit Elst speciaal voor Todd kabels gemaakt voor zowel de microfoons als nu voor de conversie voor MA on SA en is behulpzaam geweest bij het selecteren van 31 van de 32 stukken.

Voor deze derde sampler is gebruik gemaakt van de originele DAT tapes en DVD RAM schijven uit de kuizen in Tokyo. De originele opnames werden van de Pioneer of Fostex recorder via een “Nederlandse kabel” via een dCS 974 DDC geconverteerd naar een SADIE digitaal audio werkstation waar mastering engineer Atsuo Fujita mee aan de slag ging. Het probleem was echter dat de SADIE een 25 pins D-Sub aansluiting heeft en de dCS DCC een BNC uitgang. Hier heeft Crystal Cable het nodige werk aan gehad om de juiste kabel en aanpassing te maken. Dat alle inspanningen van alle partijen niet voor niets zijn geweest blijkt bij het beluisteren.

De SACD laag begint met een drietal tracks van opnames die nog niet eerder zijn uitgebracht. De stem van Silvia Perez is gewoon prachtig en zo natuurlijk waarbij de percussie begeleiding van Ravid Goldschmidt een  heel subtiele ondersteuning geeft. Van de opnames zijn twee foto’s in de hoes afgedrukt en het geluid stemt overeen met die sfeer. Een dergelijke natuurlijkheid is tevens terug te vinden in het volgende stuk van de Hongaarse pianist Kalman Olah samen met  een bassist. Ook deze opname is nog niet uitgebracht. De piano en bas zijn weer meesterlijk vastgelegd en ook al is de opame zelf geen DSD, het originele 88.2 KHz PCM formaat van de gebruikte Fostex FR2 Flash Card Recorder komt wel tot zijn recht. Ook nummer drie is nog niet uitgebracht en is een stuk van de langverwachte nieuwe opnames van La Chimera.

Dit is gelijk een moment om contact met Todd op te nemen en te vragen waarom hij voor SACD heeft gekozen en niet het meer voor de hand liggende DVD-A formaat. De simpele reden is dat bij navraag bij velen blijkt dat er meer SACD spelers beschikbaar en in gebruik zijn. Het formaat is gewoon populairder.

Terug naar de schijf. De overige stukken op 1 na op de SACD laag zijn stuk voor stuk uitstekende staaltjes van zowel de muzikale smaak als van de opname techniek. Al luisterend is het moeilijk analytisch te luisteren. De neiging  is er om je gewoon met de muziek te laten meeslepen van flamenco naar tango naar vroege muziek naar chinees of jazz en alle tussenvormen en combinaties. Alle stukken passen bij elkaar en je hebt niet de idee dat je van het ene, in muzikaal opzicht, naar het andere uiterste wordt gesleurd.

De selectie loopt gewoon door op de cd laag zij het dat de speler wel even verteld moet worden dat er cd gespeeld gaat worden. En dan valt toch op dat cd de delicaatheid en verfijndheid van het SA broertje mist. De opnames zijn gelijk, maar het re-masteren laat op de SA laag toch meer transparantie doordringen.

Drie uur muziek van wereldklasse, hier en daar herkenning, hier en daar een nieuwe uitdaging, dat is MA on SA. En de laatste track op de SACD laag is een verrassing. Dat Crystal Cable in staat voor muzikaliteit moet bekend zijn en dat eigenaresse Gabi van der Kley van huis uit concertpianist is, moet velen ook bekend zijn. Luister daarom met aandacht naar track 19. Daar komen vele dingen samen.


EDITORS' CHOICE