De Zweedse luitspeler Jakob Lindberg deed in 1991 een bijzondere aankoop bij Sotheby’s: een van de vier nog bestaande luiten gemaakt door Sixtus Rauwolf uit Augsburg. Het schitterende instrument, gebouwd rond 1590, werd gerestaureerd en wordt nu klinkend en wel gepresenteerd op deze CD, gevuld met muziek van Sylvius Leopold Weiss.
Weiss (1687-1750) was de beroemdste luitspeler uit zijn tijd, en niet voor niets de best betaalde muzikant van het hof van Dresden. Er zijn zo’n 600 werken van hem bewaard gebleven, en waarschijnlijk zijn er net zoveel verloren gegaan. Lindberg koos uit dit imposante oeuvre voornamelijk vroege werken, drie zesdelige sonates, opgebouwd uit verschillende dansvormen, twee preludes, een ciaconne en een fuga.
Lindberg is niet de eerste de beste in de kleine wereld van het prachtige renaissance en barokinstrument, de luit. Opvolger van de beroemde Diana Poulton als luitprofessor bij het Royal College of Music in Londen, vele opnamen op zijn naam, als solist zowel als continuo speler bij vooraanstaande ensembles.
Zijn spel kenmerkt zich door perfectionistische zuiverheid en helderheid. Hij houdt van strakke, vlotte tempi, en mijdt toevoeging van dramaverhogende effecten als kleine pauzes of vertragingen. Wellicht een gevolg van zijn specialisatie in renaissancemuziek.
De muziek van Weiss is elegant maar niet continu spannend. Sommige stukken zijn wat eentonig door lange reeksen steeds in hoogte stijgend of dalend herhaalde patroontjes, die op mij wat machinaal overkomen. Daar staan schitterende passages tegenover, die misschien wel door Lindbergs wat afstandelijke speelstijl in hun zuiverheid weten te ontroeren.
Wat deze CD uniek maakt is uiteindelijk vooral de klank van het schitterende instrument, perfect vastgelegd door de technici van BIS in een Zweeds kerkje. Het heeft een prachtig ronkend, rustiek geluid, je hoort het instrument zwoegen en werken zonder dat de bijgeluiden storend worden. De warme maar robuuste klanken van de snaren, in de stemming zoals Weiss die in zijn jonge jaren hanteerde, de diepe bas, het is heel bijzonder.
Voor de gemiddelde luisteraar is 73 minuten Weiss achter elkaar misschien wat veel van het goede. Het is natuurlijk gebruiksmuziek (je hoort er bij te dansen), dus misschien is het geen ramp als de aandacht soms wat wegzakt richting behang, maar om deze bijzondere klanken echt op je in te laten werken is consumptie gedoseerd in kleinere porties aan te raden.
Aanvullende informatie:
Speelduur 73:14
Label: BIS
Distributie: Codaex