De formule heeft zich als succes bewezen: redacteur Joyce Roodnat schrijft een essay over een recente filmklassieker in het maandelijkse magazine van NRC Handelsblad, en ongeveer tegelijk verschijnt de film in samenwerking met Homescreen op DVD, met bijgeleverd een afdruk van het essay. Na series met Italiaanse, Franse en Europese films is nu gestart met een kleine reeks ‘Down Under’.

Drie films zijn het slechts, waarvan twee van de Nieuw-Zeelandse regisseuse Jane Campion. Zij werd wereldberoemd met The Piano, maar had toen al paar meesterwerken op haar naam: Sweetie en haar doorbraakfilm An Angel at my Table. Dit is een portret van Campions landgenote, de schrijfster Janet Frame (1924-2004), gebaseerd op een indrukwekkende autobiografische trilogie.

Het levensverhaal van Frame zit vol ellende en triestheid, en had gemakkelijk tot een melodrama kunnen leiden. Zowel de schrijfster als de regisseuse bekijken de wereld echter nuchter. Janet is anders, past niet in de verschillende omgevingen waarin ze terecht komt, maar is nooit zielig. Als kind in een groot, arm gezin en op school kijkt ze met verbazing naar de ruwe omgangsvormen, maar plaatst zich er meteen buiten. Vernederingen of sterfgevallen maken indruk, maar die wordt nergens uitgemeten.

Al snel blijkt dat de roeping van Janet ligt in het schrijverschap. Haar gevoeligheid wordt echter als een psychiatrische ziekte gezien, wat leidt tot jarenlange opnamen en elektroshocks. Publicatie van haar eerste boek voorkomt op het nippertje een hersenoperatie. Ze ontwikkelt zich als schrijfster en gaat naar Europa. Het kunstenaarswereldje op Ibiza levert haar na kortstondig geluk nieuwe teleurstellingen op, maar uiteindelijk vooral het besef dat ze rust nodig heeft om haar talent ten volle te kunnen ontwikkeling. ‘Hush hush’ zijn dan ook na 2½ uur imposante film de slotwoorden, als deel van een gedicht.

De film is lang, maar de tijd schiet voorbij als ging het om een superieur soapverhaal. Roodnat maakt in haar verhaal duidelijk wat deze film zo bijzonder en zo geweldig maakt en geeft daarmee een mooie gelegenheid tot verdieping van de kijkervaring.

Een groot genot dit toonbeeld van subtiliteit na jaren weer eens terug te zien. Beeld en geluid zijn op zich van goede kwaliteit, maar toch is er in technisch opzicht wel een en ander aan te merken op deze DVD. Er zitten wat merkwaardig verspringende beelden in, oftewel foutjes, en het beeldformaat is gemanipuleerd. Waar bij de eerste generatie DVD’s vaak grote delen van films weggekapt werden om het oude televisieformaat helemaal te vullen, zien we hier het tegenovergestelde. In een poging een breedbeeldformaat te forceren zijn in veel beelden scalpen en voeten geofferd. Onbegrijpelijk dat niet iedereen vindt dat het originele beeldformaat van een film gerespecteerd moet worden.

Aanvullende informatie:
Australie en Nieuw Zeeland, 1990
Speelduur: 150 minuten
Regie: Jane Campion
Met: Kerry Fox, Alexia Keogh, Karen Fergusson, Iris Churn
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: Dolby digital 2.0
Uitgave: NRC Handelsblad www.nrc.nl / Homescreen www.homescreen.nl