De film, op televisie uitgezonden in het prachtige VPRO programma Vrije geluiden (iedere zondagochtend te zien), zit geraffineerd in elkaar. Er worden een aantal lijnen uitgezet die samen een intrigerend weefsel vormen rond het bovennatuurlijke dat onlosmakelijk aan mythevorming kleeft. Want Glenn Gould spreekt niet alleen de woorden die hij ooit schreef, met de stem van acteur Rory Bremner, in dezelfde rappe tongval als de pianist. We zien Gould namelijk ook als levend wezen, in welke staat hij volgens velen in direct contact stond met de geest van overleden componisten, vooral Bach. De derde verbinding tussen de levenden en de dode is die van de fans. Er wordt een aantal mensen opgevoerd die hun leven als door het luisteren naar Gould bepaald, of op zijn minst sterk beïnvloed ervaren. Ze komen van over de hele wereld: Rusland, Italie, Duitsland en Japan. Componiste Nathalie Flood uit Birmingham liet een fragment uit Gould’s strijkkwartet op haar rug tatoeeren. Monsaingeon zelf vertelt hoe het luisteren naar zijn eerste plaat van Glenn Gould hem tot het geloof in een hiernamaals bracht.
De grootste indruk wordt toch gemaakt door de vele fragmenten waarin de pianist spelend en pratend in beeld is. Uitgebreid komt zijn opmerkelijk vroege afscheid van het concertpodium aan bod: hij had een hekel aan mensenmassa’s en verkoos in de afgeslotenheid van de opnamestudio te werken aan het perfectioneren van zijn talrijke opnamen. Het blijft daarbij altijd de vraag in hoeverre zijn bijzondere manier van spelen een vorm van theatraal effectbejag, voor het oog van de immer lopende camera, of authentieke trance betrof. De extreem lage pianokruk, waardoor hij nauwelijks met zijn neus boven de toetsen uitkomt, het luid meejubelen met de muziek, de dirigeergebaren naar afwezige medemuzikanten.
Duidelijk wordt maar weer dat Gould een uniek fenomeen was. Hoe hij de muziek uiteen rafelt, de intensiteit tot ongelofelijke proporties opblaast. Leuk is dat dit hier nu eens niet alleen met zijn favoriete componist Bach gedemonstreerd wordt, al is er volop Bach te horen, onder meer een vergelijking tussen zijn verschillende opnamen van de Goldberg variaties. Daar naast zijn namelijk onder meer te horen een etude van Chopin (een componist die Gould alleen in zijn vroege jaren speelde), en veel Beethoven en Schönberg. Indruk maakt ook de eigen compositie, het strijkkwartet, uitgevoerd met de filmmaker.
De DVD is ook technisch van uitstekende kwaliteit. Het schijfje is gemaakt om over de hele wereld verkocht te kunnen worden. Ons taalgebied is onvoldoende belangrijk geacht om er een ondertiteling aan te spenderen, dus het is wel handig als u het Engels, Frans of Duits machtig bent.
Aanvullende informatie:
Hereafter / Au delà du temps
Regie: Bruno Monsaingeon
Speelduur: 106 minuten
Geluid: Dolby digital 5.0 en 2.0
Beeld: 16:9 anamorf
Label: Ideale Audience
Distributie: Codaex
