Arthaus Musik is gestart met een serie orkestwerken van Tchaikovsky op dvd, waarvan de eerste nu is uitgebracht. En, om met de deur in huis te vallen, dat smaakt naar meer.

Want de wijze waarop Vladimir Fedoseyev als dirigent van het Moskous Radio Symfonie Orkest de Eerste symfonie Op. 13 in g kl. t, bekend als “Winterdromen”, in klank heeft gezet, verdient een ere-palm, die ook aan het symfonisch gedicht “Francesca da Rimini” kan worden uitgereikt en niet op de laatste plaats, aan de formidabele meestercellist Antonio Meneses, in de prachtige Rococovariaties Op. 33 voor cello en orkest.

Aan de kleurrijke en pakkende wijze waarop de zo op het oog vrij onaandoenlijk spelende musici van het Moskous Radio Symfonie Orkest Tchaikovsky’s briljant georkestreerde partituren verklinken is te horen dat deze muziek hen in het hart gebakken zit en dat Tchaikovsky een onwankelbare representant is binnen de grote tradities van de Russische klassieke en romantische muziek. Al is de componist meermalen voor de voeten geworpen dat hij zich te veel heeft laten beïnvloeden door de westerse muziek.

Toch denk ik dat de eerste symfonie, “Winterdromen”, met haar fijnzinnige melodische lijnenspel en ritmische finesses tegen de achtergrond van die steeds weer opduikende, karakteristieke nostalgische thema’s, een van de meest typerende voorbeelden is van excellente Russische orkestmuziek in de 19e eeuw.

Fedoseyev, uit de Mravrinsky-school, laat op het punt van helderheid en orkestrale transparanties, noch wat betreft exactheid in het aangeven van ritmische pulsen en tempi, geen wensen onvervuld. Hij geeft zijn orkest ook in de dramatische expressies van het symfonisch gedicht Francesca da Rimini – naar Dante – volop gelegenheid uit te pakken en wat dit betreft heeft ook het sluitstuk van deze uitstekend opgenomen, ook qua beeldregie voorbeeldige videoregistratie, namelijk de Rococovariaties voor cello en orkest een adembenemende allure, niet het minst door het delicate, maar razend virtuoze en innig doorleefde spel van de meesterlijke solist, de Italiaanse cellist Antonio Meneses, ook bekend als cellist van het wereldberoemde Beaux Arts Trio. Meneses is een ware magier op zijn instrument en ik denk dat hij qua niveau gelijke tred houdt met de onlangs overleden Rostropovitch. Betoverend is zijn toon, verbazingwekkend zijn techniek, niet het minst die van de linkerhand, in alle razend moeilijke en snelle chromatische loopjes in die partij.

Een en ander wordt ook met uitstekende totalen en close-ups in beeld gebracht en hoewel dit in de Alte Oper van Frankfurt opgenomen tv-concert al pak weg, 16 jaar oud is, laten beeld noch geluid te wensen over. Een “must” voor de Tchaikovsky-liefhebbers!


Aanvullende informatie:
Tchaikovsky: Symfonie nr 1, “Winterdromen”, “Francesca da Rimini” en Rococo-Variaties voor cello en orkest.
Moskous Radio Symfonie Orkest olv Vladimir Fedoseyev.
Solist: Antonio Meneses, cello.
Alte Oper Frankfurt, 1991.
Arthaus Musik-dvd.
93 min.
DD 5.1/ PCM Stereo.