REVIEW

Ape

Jan Luijsterburg | 14 april 2011

Een man wordt wakker en ontdekt tot zijn schrik dat hij onder het bloed zit. Hij wast zich, het bloed blijkt niet van hemzelf afkomstig. Haastig gaat hij naar zijn werk, als rijlesinstructeur. Blaft zijn leerling af en verlaat vroegtijdig de auto, helemaal over de toeren. De vrouw moet zelf maar zien hoe ze haar tocht voortzet. Wat er aan de hand is wordt pas veel later stukje bij beetje duidelijk. Naar motieven en achtergronden blijft het gissen, maar aan meevoelen geen gebrek. 

De tweede film van de Zweedse regisseur Jesper Ganslandt is heel anders dan zijn nostalgische debuut Falkenberg Farewell. Geheel in de veel nagevolgde realistische stijl van de gebroeders Dardenne. Ook Keane van Lodge Kerrigan schiet meteen in herinnering. Dicht op de huid van een extreem onrustige hoofdpersoon, die druk beweegt maar weinig praat. Opvallend vaak van achter gefilmd, door een achter de hoofdpersoon aanrennende cameraman. Een portret van een eenzaam, getormenteerd mens, op zichzelf teruggeworpen in een grauwe wereld, verward en voortdurend op de vlucht. 

Krister, zijn naam valt pas laat in de film, op een achteloos moment, staat voortdurend met de wereld in contact via een aan zijn oor bevestigde mobiele telefoon, maar zijn gesprekjes zijn kort en afstandelijk. Een wandelende tijdbom die al is afgegaan. Onduidelijk blijft in hoeverre hij zelf weet wat er gebeurd is. 

Ganslandt schoot het verhaal chronologisch, waarbij hoofdrolspeler Olle Sarri, in Zweden bekend als komiek, in onwetendheid gehouden werd over de volgende scène van het script. Hierdoor houdt zijn spel een grote puurheid en een zeldzame intensiteit. 

Het gegeven is een psychologische thriller, maar de stijl is zo uitgebeend dat het genre nauwelijks nog te herkennen is. Geen muziek, geen effecten. Dit is geen leuke film. Wel een indringende. Niet iedereen zal zitten te wachten op deze zwartgalligheid. Typerend is dat deze film het goed deed op filmfestivals, maar in de filmhuizen niet eens werd uitgebracht. Het effect ook bijvoorbeeld Joy ten deel viel: overal prijzen en juichkritieken, maar publiek ho maar. Hopelijk werken perscitaten als “verpletterend meesterwerk” en “een zeldzaam spannend psychologisch portret” op de verpakking. Of neemt u gewoon van mij aan dat deze film een niet licht te vergeten ervaring oplevert en dus meer dan de moeite van het kijken waard is. 

Ook technisch is deze dvd dik in orde, al staat de gehanteerde werkwijze, zonder kunstlicht, haaks op gelikte technische perfectie. Als extra is er een alternatief geluidsspoor waarin wel een soundtrack met elektronische ambient muziek toegevoegd is. Daarnaast is er een leuke teaser trailer, met beelden die niet in de film voorkomen en er sterk mee contrasteren.  

Aanvullende informatie:
Zweden, 2009
Speelduur: 77 minuten
Regie, scenario en montage: Jesper Ganslandt
Productie: Jesper Kurlandski
Camera: Fredrik Wenzel
Met: Olle Sarri, Lena Carlsson, Samuel Haus, Anders Johannisson, Eva Rexed
Extra: alternatieve soundtrack, teaser
Beeld: 16:9 anamorf
Geluid: DD 5.1, Zweeds gesproken 
Uitgave: de Filmfreak 


EDITORS' CHOICE