The isle

De Koreaanse cinema is één van de ontdekkingen van de laatste jaren. Met name het werk van Kim Ki-Duk staat zeer in de belangstelling op de grote internationale filmfestivals. Met zijn nieuwe film Spring, Summer, Autumn, Winter... and Spring lijkt hij de definitieve doorbraak te maken naar een groter publiek.

The Isle staat vooral bekend als `die film met de vishaakjes`. Enkele gruwelijke scènes leverden in ieder geval veel publiciteit. Op festivals verlieten mensen naar verluid letterlijk brakend de zaal. Het weerhield mij er tot nu toe van de film te gaan bekijken, want ik ben niet bij uitstek een liefhebber van onsmakelijke effecten. Op een televisiescherm ziet het er altijd wat minder heftig uit, dus waagde ik het de film op DVD te bekijken. En gelukkig maar, want The Isle is een prachtige film die ik niet graag gemist had.

Het verhaal speelt zich volledig af op het water. Op een niet nader benoemd meer drijven piepkleine vissershuisjes. Ze worden beheerd door Hee-Jin, een vrouw die de hele film geen woord zegt. De mannelijke hoofdfiguur Hyun-Shik is niet veel spraakzamer. Hij is naar het eiland gekomen om een eind aan zijn leven te maken. Naar redenen blijft het gissen. Er ontstaat echter een gecompliceerde liefdesrelatie tussen de twee. Jaloezie, zelfhaat en liefde zijn voortdurend met elkaar in strijd, en dat gaat soms ver.

De grootste schrikeffecten waaraan de film haar reputatie dankt, betreffen een zelfmoordpoging door het inslikken van vishaakjes. Hee-Jin heeft later in het verhaal nog een variant in petto, het vlees wordt niet gespaard. De pijn brengt de twee alleen maar tot elkaar. Die haakjes zijn natuurlijk allemaal suggestie en filmeffect, maak ik mij ter geruststelling maar wijs. De vissen in de film zijn pas echt het slachtoffer van ongekende wreedheden, die de maag inderdaad nu en dan doen omdraaien.

Van goedkoop effectbejag of horror is echter geen sprake. The Isle, of Seom, zoals de eigenlijke titel luidt, is namelijk verre van een realistisch verhaal. Het is een symbolische, allegorische verhandeling over eenzaamheid. Ieder leeft op een eiland, en gooit zijn hengel uit om contact te krijgen. Het lijntje is echter dun, en de haakjes scherp. Het contact met vissen of met andere mensen, in wreedheid maakt het allemaal niet veel uit. Iemand bereidt sushi uit een levende vis en laat deze vervolgens weer zwemmen, waarop de gehavende vis later door een ander gevangen wordt. Dat is geen vrolijke kijk op het leven. Het zijn beelden die niet over vissen gaan.

Autobiografische basis voor de zwartgallige levensvisie schijnt de jeugd van de in 1960 geboren regisseur voldoende te bieden. Met door mishandeling en verwaarlozing niet meer dan een lagere school als basis werd hij marinier, en maakte in dat vak verder kennis met menselijke wreedheden. Wel kon hij goed tekenen, wat hem uiteindelijk in Frankrijk deed belanden. Daar zag hij pas op zijn tweeendertigste voor het eerst een film, en was verkocht. Sindsdien maakte hij al een flink aantal indrukwekkende films, en wordt algemeen gezien als de grote belofte voor de komende jaren. Ondanks een laag budget is de vormgeving van zijn films steeds erg fraai. Het in nevelen gehulde meer in The Isle levert beelden als schilderijen. 

Films als deze bekijk je niet voor de lol. Ze zijn echter wel uiterst belangrijk en leveren een nieuwe blik op het leven. Alles wat je van een geslaagd kunstwerk kunt verwachten. Werken als The Isle worden zelden gemaakt. Urgent, intens, uit pure innerlijke noodzaak voortgekomen. Dat voel je, en dat grijpt je bij de strot.

Aanvullende informatie:
DVD
Zuid-Korea, 2000
Speelduur: 87 minuten
Geluid: Dolby 5.1
Regie en scenario: Kim Ki-Duk
Productie: Eun Lee
Camera: Whang Suh-Shik
Montage: Kyung Min-Ho
Muziek: Jeon Sang-Yoon
Extra: interviews met Kim Ki-Duk en de acteurs.
Met: Jung Suh, Kim Yoo-Suk, Park Sung-Hee, Cho Jae-Hyung, Jang Hang-Sun
Uitgave: Filmfreak www.filmfreaks.nl