Fellini dvd-box

Tien jaar dood was aanleiding voor veel activiteiten rond Federico Fellini. Het Filmmuseum had een expositie en vertoningen van en over zijn werk. Homescreen bracht een mooie dvd-box uit met vier van zijn beste films: I vitelloni (1953), La strada (1954), Otto e mezzo (1963) en Giulietta degli spiriti (1965).

Op de fraai vormgegeven doosjes prijken de oorspronkelijke affiches, en de beeldkwaliteit is, met uitzondering van de oudste film waarop wat filmbeschadiging zichtbaar zijn, uitstekend. Geen kunstmatige ingrepen, maar gedegen restauraties van de originelen, in mono, in drie van de vier gevallen zwart-wit en twee van de vier het oude smalle 4:3 beeldformaat. We lopen kort even de films langs.

I Vitelloni gaat over een groep jonge mannen, allemaal op zoek naar hun weg in het leven, vol ambities en idealen. De belangrijkste daarvan is: weg uit het provinciestadje. Fausto treft het allemaal niet. Zijn vriendin is zwanger, dat betekent een gedwongen huwelijk, net zo onaangenaam als zijn baantje als verkoper. Fellini heeft veel autobiografische elementen in deze heerlijk voortkabbelende, realistische film gestopt. Een mooie melancholische ondertoon, want hoe groot de monden van de macho mannen ook zijn, duidelijk is dat de meeste van hen niet zullen ontsnappen aan het gezapige leventje waar ze zich tegen afzetten. De film was ook het begin van de samenwerking van Fellini met componist Nino Rota, die zou duren tot Rota`s dood in 1979.

La strada is vooral de film met Fellini`s vrouw, de piepkleine Giulletta Masina, die we terugzien in de laatste film uit de doos. Hier is zij een wat simpel meisje dat door haar arme moeder verkocht wordt aan een circusartiest. Krachtpatser Zampano, gespeeld door Anthony Quinn, is een weinig subtiel type, en het meisje Gelsomina heeft het zwaar. Zij levert haar bijdrage in de show, maar krijgt geen enkel respect. Een koorddanser opent haar de ogen, wat niet echt op prijs gesteld wordt door Zampano. La Strada betekende de internationale doorbraak voor Fellini, en met poetische, bijna surrealistische scènes het afscheid van het realisme.

Otto e Mezzo, 8 1/2, is wel de klassiekste in deze doos klassiekers. Marcello Mastroianni speelt de gefrustreerde filmregisseur Guido, die een film wil maken maar geen idee heeft waar die over moet gaan. Eerst maar eens wat chillen in een kuuroord, denkt hij, maar de rust wordt hem niet gegund. Zijn productieteam, maîtresse en echtgenote zitten hem op de hielen. Guido zou aan zijn script moeten denken, maar verzinkt in plaats daarvan in dromerij over zijn kindertijd, zijn overleden vader en de vrouwen in zijn leven. Dromen en fantasie hebben de plaats van het realisme overgenomen, waarbij de invloed van de psychoanalytische geschriften van Carl Jung groot is. Otto e Mezzo is de mooiste film over het maken van films ooit gemaakt.

In veel films van Fellini spelen de seksuele fantasieen van mannen een grote rol. Giulietta Degli Spiriti biedt echter een vrouwelijk perspectief, waarbij ook zijn fascinatie voor bovennatuurlijke verschijnselen centraal staan. We zien Giulletta Masina terug, nu als de vrouw van een welvarende PR-man. Ze kijkt erg op tegen haar sexy buurvrouw en wordt overheerst door haar moeder en zussen. Een seance met klopgeesten brengt haar van haar apropos, met vele verwarrende dromen als gevolg. Als haar man in zijn slaap de naam van zijn geliefde uitroept komt zijn overspeligheid aan het licht. Ze komt uiteindelijk tot inzicht, wat haar de kracht geeft om haar eigen leven te gaan leiden. Een wat minder bekende, maar daarom niet minder prachtige film.

De extra`s bij de dvd`s zijn beperkt tot wat foto`s en tekstschermen met toelichtingen. Alleen bij Otto e Mezzo is een interessante documentaire van een klein uur toegevoegd over het oorspronkelijke, door Fellini vernietigde einde van die film. Gideon Bachmann maakte veel foto`s tijdens de opnamen, die begeleid worden door interviewfragmenten met Fellini en Mastroianni. Soms zijn  de foto`s door digitale bewerking tot leven gebracht. Daarnaast worden mensen die bij de productie betrokken waren geïnterviewd, waarbij het wel lijkt of de herinneringen aan de bewuste scène mee gewist zijn. Het was in een trein, zoveel is nog duidelijk, en droomachtig. Het einde tegemoet. Het nieuwe slot kwam voort uit de opnamen voor een reclamespotje voor de film, een circusachtige optocht van de personages op een raketbases. Ook erg onwerkelijk, maar na alle depressies in de film ook optimistisch en hoopvol.  

Aanvullende Informatie:
I vitelloni (1953): 102 minuten, mono, zwart-wit, 4:3
La strada (1954): 104 minuten, mono, zwart-wit, 4:3
Otto e Mezzo (1963): 133 minuten, mono, zwart-wit, 16:9
Giulietta Degli Spiriti: 131 minuten, mono, kleur, 16:9
Uitgave/distributie: Homescreen www.homescreen.nl