Om grote muzikale effecten te bereiken worden vaak grote middelen aangewend, maar juist minder is in de praktijk vaak meer. Een enkele vrouwenstem met minimale begeleiding kan bijvoorbeeld meer dan genoeg zijn. Dat blijkt wel uit deze fenomenale opname van de drie Leçons de Ténèbres van François Couperin door Johannette Zomer, Anne Grimm en het ensemble La Sfera Armoniosa van luitspeler Mike Fentross. 
De klaagliederen van profeet Jeramia uit het Oude Testament, waarin de ondergang en bezetting van de stad Jeruzalem beschreven wordt, zijn door vele componisten op muziek gezet, waaronder Thomas Tallis en Orlande de Lassus.
Er zijn er negen, bedoeld voor de dagen voor Pasen. Van Couperin (1668-1733) zijn slechts drie van de ‘lezingen’ bekend, die voor Witte Donderdag. Ténèbres slaat op ‘duisternis’, een verwijzing naar het gebruik tijdens de uitvoering steeds een kaars te doven, zodat het stuk eindigt in het donker.
Zangeres Johannette Zomer beschrijft in het begeleidend boekje hoe emotionerend dit theatrale effect kan werken – een religieuze ervaring waarvoor je helemaal niet religieus hoeft te zijn. Maar ook zonder kaarsen, gewoon thuis, werkt deze muziek als weinig andere.
Als gezegd is de bezetting voor de werken minimaal. De eerste lezing wordt gezongen door Anne Grimm, de tweede door Johannette Zomer, en in de derde zijn ze samen te horen. Het basso continuo bestaat uit een viola da gamba (Pauline van Laarhoven), een orgeltje (Menno van Delft) en de theorbe, de reuzenluit, van muzikaal leider Mike Fentross. Die laatste is zo een beetje alom tegenwoordig in de oude muziek praktijk, nadrukkelijk aanwezig in zowel het Nederlands Bach Genootschap als in Ton Koopman’s Amsterdam Baroque Orchestra.
Zoals Fentross in een interview met het blad Luister uitlegt heeft Couperin in zijn muziek de Franse en Italiaanse muziekstijlen proberen te verenigen. In deze prachtige uitvoering wordt de extraverte, Italiaanse kant van de werken benadrukt, met een maximum aan drama en expressie.
De drie lezingen worden gescheiden en door twee instrumentale intermezzi van componerende musici uit dezelfde periode, net als Couperin werkzaam aan het hof van Lodewijk IV: gambist Marin Marais en gitarist, theorbespeler en gambist Robert de Visée. Deze laatste bewerkte een stuk van Couperin voor luit. Door deze intermezzi wordt de batterij weer helemaal opgeladen voor de volgende lezing.
Aanvullende informatie:
Speelduur: 62:00
5.0 surround / stereo (hybride SACD)
Label: Channel Classics CCS SA 20306
Distributie: Codaex
