ARTIKEL

High End Frankfurt 2001

Het is heerlijk weer als de rit wordt aangevangen richting Frankfurt. De zon straalt aan de hemel en de flessen Spa gaan gulzig leeg. De autobahn is deze vrijdag uitermate rustig, het schijnt een vrije dag te zijn in Duitsland, en met gezwinde spoed daveren we met meer dan de toegestane snelheid naar het Duitse hifi Mekka. Er is dit jaar veel publiciteit geweest en in vrijwel alle media is melding gemaakt van de beurs in Hotel Kempinski, dus de drukte valt haast te voorspellen.

Bij binnenkomst word je tegemoet gekomen door ongeveer de lelijkste hifi ooit gemaakt, werkelijk afgrijselijke luidsprekers, een draaitafel met meer goudkleurige ornamenten dan er parfumflessen in de kast van mijn vrouw staan en meer van dergelijke esoterica. Gelukkig is dit niet representatief voor High End 2001. Voor wie de imposante deuren doorgaat ontvouwt zich een scala aan merken verdeeld over drie verdiepingen, een uitbreiding ten opzichte van voorgaande jaren.


Bowers en Wilkins

B&W Nederland had het ons al verkondigd, B&W gaat hier een nieuwe loot aan de Nautilus stam introduceren. De 800 in twee uitvoeringen, de "normale" uitvoering en de kostbaarder Signature. De 800 Signature is technisch gelijk aan de 800, maar aan de buitenkant veel en veel luxer afgewerkt. Helaas waren we te laat in Frankfurt om de demo mee te kunnen maken, maar er werd ons verzekerd door anderen dat de 800 een nieuwe weg inslaat. Ongetwijfeld binnenkort in Nederland te horen. Verder nieuws is dat B&W de distributie van Classe gaat doen. Naast het alom bekende Rotel, nu ook een topper voor wie de lijn van Rotel voorbij is. Een indrukwekkende reeks elektronica stond opgesteld.

Om door te gaan met luidsprekers, in Duitsland schijnen de meest rare vormen nog steeds veel opgang te doen. Vraag is in hoeverre komt dat het geluid ten goede en in hoeverre is het slechts uiterlijke schijn. Martion levert met de Orgon een in zeer opvallende hoorn. Deze hoorn combinatie is door de beurs organisatie uitgeroepen tot het beste geluid van de beurs. Cadence demonstreerde met Arca en de Anina en gekoppeld aan de eigen Cadence Canasya buizenversterker zeker de moeite van het beluisteren waard. Een uitspringer was de Audiodata Echelle. Audiodata is een fabrikant die ook al een aantal jaren meedraait en met name in Duitsland wordt geëerd. En terecht. Jammer dat het alleen in de grensstreek te koop is, wie gaat die merk hierheen halen? Audiodata lijkt qua programma op Audio Physic, uiteraard ook aanwezig en een demo met de grotere jongens.

Avantgarde demonstreerde met de nieuwe Solo. Een hoorn voor wie geen hoorn in de kamer kan plaatsen. Een compacte actieve luidspreker met uiteraard een hoog rendement en voor zover hoorbaar in de te kleine demoruimte een zeer indrukwekkend product, aangestuurd met Tron versterkers. Past als geen andere hoorn in een Lifestyle omgeving en trekt zeker de aandacht van bezoekers. Een andere actieve speaker is de Voicepoint. Een module die plaatsbaar is op een speciale stand. Aan de voorzijde een 16 cm woofer en daarin geplaatst een tweeter om een puntbron te kunnen benaderen. Aan de achterzijde een tweede woofer van 16 cm zonder tweeter. Zoals gebruikelijk schermde de fabrikant met allerlei specificaties die uniek zouden zijn, maar het blijft gewoon een luidspreker. Maar klonk zeker niet slecht.

Voor het overige waren alle grote merken aanwezig, in vogelvlucht, JMLab met de Electra serie, Klipsch met een veel te kleine volgepropte ruimte, Monitor Audio met de demo met de Gold Reference 60 die te weinig publiek trok ten opzichte van de kwaliteit. Dynaudio met de nieuwe, kleinere en "huiskamer vriendelijke" Evidence broer. Bij KR Enterprise een luidspreker die als bezetting een woofer en een tweeter heeft die wel erg veel doet denken aan de Focal B400 die ik zelf bezit. Audio Note, zonder twijfel erg goed uit de hoek komend. Alleen zou een designer eens de buitenkant onder handen moeten nemen. Zonde, want het geluid is van erg hoog niveau. Creek eveneens Engels met de nog altijd leverbare (hoera!) Epos serie. Die toch wel een erg zuiver geluid heeft, Engels maar dan wel met een plusje. HPG, T+A, Lua, Triangle, noem maar op.

SAP, een Italiaanse fabrikant van hoorns, ze zien er niet uit en doen in opzet sterk denken aan de Klipsch Heresy, hoorns voor hoog en midden en een papier conus voor het laag (J2001), het merk SAP staat voor Strumenti Acustici di Precisione. Fraai geluid en aangestuurd door Nagra high end apparatuur. Verder hebben Pearl Audio luidsprekers uit Italië, nog steeds zonder twijfel het meest lelijke uiterlijk. Niet eens een foto waard. Hoe ze klinken? Geen idee.

Meer vinyl dan ooit

Wie op de High End show rond kijkt vraagt zich af of de cd verleden tijd is. Veel aandacht voor vinyl en de meest fraaie draaitafels. Er waren rondkijkend op de show minstens voor de helft demo`s die als front end een draaitafel hadden. Of een SACD, langzaam meer zeker opkrabbelend. Heel mooie draaitafels bij Rake die in het diepste geheim weer een nieuwe aan het maken is. Werken onder de handelsnaam Transrotor en in Nederland te vinden bij Monitor Audio Nederland.  

Acson mag ook een nieuwe telg tegemoet zien, de Pro-ject 9 met een carbon fiber arm. Opzet als vele anderen, losse motor en een acryl plateau op een MDF voet. Met een heel grote stand aanwezig Clearaudio (volgens mij kijkt Pro-ject daar de boel af). Een stand waar je je vergaapt aan het moois, waar liefde voor vinyl spreekt en waar een Clearaudio versterker stond!! Maar niet te beluisteren. Nog wat andere merken, Rega, Amazon, Audio Note, Benz Micro, Linn, Van den Hul, J. Allaerts, Sumiko, Wilson Benesch. En in een separate hal talloze platen te koop, nieuw en tweedehands.

De grote merken houden het toch maar op CD, DVD en SACD. Aanwezig Pioneer, JVC, Rotel, Sony, NAD, Parasound, Philips, T+A en Phonosophie om er en paar te noemen. En dan niet zo als in Nederland met minisetjes, maar met High End of in ieder geval de betere componenten. Veel aandacht voor meerkanaals SACD bij Marantz. En veel aandacht voor DVD in de AV opstellingen die nog altijd de bekende films vertonen. Of er worden weinig films gemaakt voor DVD met speciale effecten, of de heren hebben slechts een zeer beperkt assortiment meegenomen. Heerlijk om de Corrs te zien, maar of het nu echt demo materiaal is? En de Matrix ken ik onderhand ook wel.

Versterkers en overige elektronica

Het is haast te veel om het allemaal te kunnen zien, laat staan horen. Minder buizen dit jaar, de transistor wint terrein terug in High End kringen. Dit jaar aanwezig met een grote stand is AVM. Een geheel nieuwe lijn met een Europees uiterlijk komt eraan. Een grote reeks T+A elektronica. Fraaie producten die degelijkheid uitstralen en daar een goed geluid aan koppelen. Uit Frankrijk merken als Lavardin, Cairn, 3D maar ook een onbekende als Audio Aero. Amerikaans uiterlijk gekoppeld aan een forse prijs, maar maakt een behoorlijke indruk bij het luisteren. Zeker een high end merk om te onthouden. Nooit eerder gezien is 47 Laboratory, die in HiFi+ werd omschreven als een zeer volwaardig High End product in een puristische vorm. De eindversterkers zijn rond, zoals Musical Fidelity. Zal wel een doel dienen, maar welk? Pear Audio met het volledige gamma aanwezig. Typisch Brits, de aanduiding musical instruments lijkt zeer op zijn plaats. Veel aandacht voor buizen.

Creek dat veel meer aandacht en dealers verdient in Nederland. Niet moeders mooiste, wel moeders fraaiste tegen budget prijzen. Chord, nog immer indrukwekkend mooi om te zien en om te horen. dCS die een demo gaf om de Purcell upsampler aan te prijzen. Compleet op een set met MacIntosh en Wilson speakers. Niet te versmaden, maar zoals mijn buurvrouw opmerkte, zoveel ruis wil ik niet in huis hebben. Waar dat nou aan lag? Rotel met de 1000 serie die als opvolger dient voor de 900 serie welke jarenlang de linie aanvoerde. Nieuw uiterlijk en nieuwe ontwerpen. Parasound met een indrukwekkend gamma, waaronder een schattige (geen ander woord voor) miniset met toch echte Parasound kwaliteit. Array uit Nederland doet tegenwoordig wereldwijd de distributie via de Van den Hul kanalen. Handig. Onbekend is wat Van den Hul nog aan de versterkers heeft veranderd en of er meer achter de nieuwe naamplaat steekt. En dan de heerser van Egypte, de Pharao, zou ik wel thuis willen hebben voor het uiterlijk. Maar smaken kunnen verschillen

Moe

Na een deel van de vrijdagmiddag op de beurs te zijn geweest en de gehele zaterdag heb je het idee dat je er nog niet doorheen bent. De tijd is te kort om alles te zien en te horen. Met als gevolg dat in het bovenstaande verslag veel vergeten zal zijn. Het wordt haast hollen langs de vele stands en de indrukwekkende catalogus van de beurs organisatie doet er al geen goed aan. Er is zoveel moois te zien en te horen. Je moet keuzes maken. Dingen die wel opvielen was het in veel luisterruimtes slechte geluid. Vol verbazing heb ik gekeken hoe mensen diep onder de indruk leken te raken van bonkende speakers. En het ware geen kleine merken waar het overduidelijk mis ging. Je gaat haast prijzen uitreiken voor het "slechtste geluid van de beurs".

In het hotel Kempinski tref je de echte high end producten en liefhebbers aan. Geld geld geld, in Duitsland hebben ze dat kennelijk volop. De afgeladen parkeerterreinen, gevuld met Mercedes en Porsche doen al vermoeden dat de prijzen navenant zullen zijn. En vaak is dat ook zo. De toegevoegde waarde van natuursteen en goud lijkt meer om een leuke marge te kunnen halen dan nuttig. Het is dan ook zoeken naar datgene dat echt boeit voor een aantrekkelijke prijs. Maar wie zich de moeite getroost om naar Frankfurt te rijden (vanaf Den Haag ca. 5 uur) ziet meer High End apparatuur verzameld dan op enige beurs in Nederland. Toch maar weer gaan volgens jaar, al hoop je dan dat het wat minder druk zal zijn en moet er meer tijd worden uitgetrokken. Wie weet is een busreis een goed idee, Hollanders zat die daar Kempinski onveilig maken.

Tekst Rene van Es
Foto`s Jan de Jeu


EDITORS' CHOICE