Stereo muziekweergave loopt als en rode draad door mijn leven. En blijft dat ook doen zolang de weergave volkomen bevredigend is voor muziek. De gedachte aan vijf of meer kanalen leeft wel maar stuit op praktische bezwaren als ruimte en financiële middelen. Want als ik naar vijf kanalen ga, dan wil ik niet inleveren op kwaliteit. Hoe anders is dat ten opzichte van filmbeleving. Daar liggen mijn normen een stuk lager, zijn de effecten voor mij van wezenlijk meer belang dan een sublieme weergave. Met die gedachte is een systeem opgezet waarbij de stereo muziekweergave niet aangetast zal worden, terwijl tegen relatief lage kosten ook een compleet home cinema systeem is neergezet.
Uitgangspunt was de stereo installatie met als bronnen een CD-loopwerk/Dac combinatie voor CD weergave. Een SA-CD speler voor SA-CD weergave en incidenteel ook voor CD. Een platenspeler en een tuner. Versterking wordt verzorgd door een losse phono versterker, een losse voorversterker en een losse eindversterker. Dit had voor mij net zo goed een geïntegreerde versterker mogen zijn, mits die beschikt over dezelfde kwaliteit en hoeveelheid in-uitgangen. De luidsprekers zijn redelijk grote vloerstaanders die voor het allerdiepste laag aangevuld zijn met een subwoofer. De televisie staat opgesteld tussen de twee weergevers in zodat het geluid in stereo kan worden weergeven over de luidsprekers. Een eenvoudige interconnect zorgt voor de verbinding tussen TV en stereoset. Later is daar een DVD speler aan toegevoegd om films te bekijken c.q. te beluisteren in stereo. De keuze voor losse spelers voor DVD, SA-CD en CD heeft alles te maken met de wijze waarop het budget is besteed. Persoonlijk vind ik dat een allesspeler nog geen vervanger is voor een optimaal CD of SA-CD systeem. En DVD geluidsweergave mag voor mij best minder zijn van kwaliteit.
Om u een idee te geven van de prijs van dit systeem wat ronde bedragen: CD speler compleet circa 3500 euro. SA-CD speler 1000 euro. Platenspeler is deels vintage en deels zelfbouw en vergelijkbaar met een model van rond 2500 euro. DVD speler 750 euro. Tuner 1500 euro. Voor+eind+phono versterker in totaal 7000 euro. Luidsprekers 4000 euro per set en de subwoofer 1500 euro. Bijkomende niet onaanzienlijke kosten zijn upgrades, spikes/dempers/meubels, bekabeling en stroomvoorziening.
De wens voor een uitgebreider home cinema systeem ontstond na bij vrienden te hebben genoten van films. Bovendien had ik nog wat luidsprekers beschikbaar voor de achterkanalen en werd een centerspeaker in de uitverkoop aangeboden. Noodzakelijk was uiteraard een receiver of home cinema processor met versterkers. De receiver werd uitgezocht op basis van prijs en opties. Heel belangrijk was de aanwezigheid van pre-out op alle kanalen om zo de twee sets aan elkaar te kunnen koppelen. De kosten bleven laag want de achter en center speaker kwamen uit de uitverkoop en zijn weliswaar goed, maar niet in verhouding tot de frontluidsprekers en dus werd een receiver gekozen die daarbij aansloot en slechts 550 euro kostte. In eerste instantie leek het geheel bevredigend, maar al snel ontstond de wens de klank van de diverse luidsprekers meer met elkaar in overeenstemming te brengen. De center en achter speakers vonden daarom toch een voorlopige plek in de kelder.
De meeste fabrikanten zijn zo vriendelijk om R&D in te zetten voor de topsystemen en daarna de resultaten van hun onderzoek in afgeslankte vorm ook toe te passen in lager geprijsde systemen. Zo ook het luidsprekermerk van mijn keuze. De hoofdluidsprekers die al twee jaar op hun vaste plek stonden kregen eenvoudiger familieleden die opvallend veel gelijkenis vertoonden. Hetzelfde conusmateriaal in woofers en tweeters en redelijk vergelijkbare behuizingen. De kostenbesparing is bereikt door minder dik materiaal te gebruiken, eenvoudiger filters en aansluitingen, kleinere en minder krachtige magneetsystemen en een eenvoudiger afwerking. Niettemin komt de klank behoorlijk overeen met de duurdere types. Let wel, ik zeg de klank komt overeen, de kwaliteit, detailweergave, definitie en kracht van de duurdere systemen blijft veruit superieur. Maar het is niet meer zo dat als het geluid verschuift van center naar links of rechts de klank mee verandert, want met de “toevallig aanwezige speakers” wel het geval was. De extra kosten bedroegen in mijn geval: Receiver 550 euro. Center speaker 500 euro. Achter speakers 700 euro per paar. Plus de kosten voor eenvoudige extra bekabeling en interconnects.
De koppeling van de twee sets heb ik neergezet in een tekening. Beeld maakt immers 1000 woorden overbodig al is enige toelichting op zijn plaats. De receiver maakt gebruik van stereo installatie versterkers voor het aansturen van de frontluidsprekers en de subwoofer. Het basmanagement van de receiver “ziet” de front speakers en center als “large” en weet niet dat ergens in de set een subwoofer staat. Alle basinformatie wordt zo verdeeld over de voorkanalen. De interne versterkers van de receiver sturen de center en de achterluidsprekers aan. Meer niet. Het radio ontvangstgedeelte wordt nooit gebruikt en drie van de zes interne eindversterkers blijven permanent onbenut. De receiver kan één-op-één vervangen worden door een processor en een drie-kanaal eindversterker. Dan zal de kwaliteit een stuk hoger worden maar de kosten zullen explosief toenemen. De hoeveelheid films die ik kijk is mij dat,nog, niet waard. In de praktijk heb ik het zo ingesteld dat de voorversterker gekoppeld is via de Tape-in met de Pre-out van de twee receiver frontkanalen. De voorversterker en de receiver zijn qua volume zo ingesteld dat als de voorversterker op “12 uur” staat de verhoudingen kloppen tussen de vijf speakers. Kijk ik naar TV of DVD dan wordt volume etc geregeld met de receiver. Dat werkt handig en overzichtelijk.
Wat ik bereik met de set is een zeer goede weergave van muziek van de stereobronnen, die niet aangetast kan worden door de aanwezigheid van de home cinema set. De home cinema set profiteert van de kwaliteit van de stereo opstelling. De klankkleur van alle speakers lijkt genoeg op elkaar om tot integratie te komen. Door gebruik te maken van een relatief dure DVD speler is de bron gewaarborgd en is het beeld zeer goed. Home Cinema upgrades zouden zijn het inzetten van een processor en een drie-kanaal eindversterker in de toekomst. Iets wat in stappen kan plaatsvinden door de aansluitmogelijkheden die de receiver biedt, waaronder pre-out op alle kanalen en 6.1 analoog in. Maar voorlopig geniet ik van DVD weergave op een zeer bevredigend niveau tegen relatief bescheiden extra kosten (DVD+receiver+speakers 2500 euro). Zeker in vergelijk tot de kosten van de stereo installatie (basis componenten totaal ca. 21.000 euro).
Ik wijs er met nadruk op dat de gemaakte bovenstaande keuzes persoonlijke keuzes zijn. Ingegeven vanuit het standpunt van een muziekliefhebber die af en toe films kijkt. Het verslag is bedoeld als een leidraad voor diegenen die voor een zelfde keuze staan en kan mogelijk tot inspiratie dienen. Zeker gezien het aantal vragen dat ons bereikt voor een vergelijkbare opstelling.
