Door Patrick van den Bergh
Patrick van den Bergh beschrijft in 5 artikelen zijn indrukken van drie dagen VAD Show. U leest hieronder deel 1, waarin aandacht voor B&W Luidsprekers Nederland.
B&W Luidsprekers Nederland
www.bwluidsprekers.nl
Direct bij binnenkomst van de VAD Hifi en Home Cinema show 2004 werden de bezoekers getrakteerd op de entree naar de stand van B&W Luidsprekers Nederland. De grote ruimte welke de Nederlandse verdeler tot zijn beschikking had was opgedeeld in een drietal secties. Twee hiervan waren speciaal bestemd voor SACD- en een heuse Home Cinema demonstratie, terwijl de rest van de ruimte voornamelijk gebruikt werd als showruimte. Hun complete ‘range’ van de DM300 serie tot en met de Nautilus waren present. Naast de luidsprekers importeert B&W Nederland ook nog de merken ‘Classé’ en ‘Rotel’, welke natuurlijk ook niet ontbraken.
De drukte bij B&W Luidsprekers was enorm, wellicht mede dankzij de 3 B&W Nautilus 800 speakers met elk een mono-eindversterker uit de nieuwe Delta-serie van Classé aan hun zijde. De SACD-demonstratie werd gedaan met een set-up van 5 Nautilus 800 luidsprekers waarvan de fronts uit de ‘Prestige’ serie afkomstig waren. Buiten de afwerking, een andere fineer, is er echter geen verschil op component- of unit-gebied. Voor de versterking werd gebruikt gemaakt van Classe mono-eindversterkers, één voor elke luidspreker in de opstelling. De fronts en center werden gevoed door de nieuwe CA-M400 mono-eindversterker, die een vermogen van 400 Watt aan 8 Ohm levert, uit de Delta serie. De surrounds waren voorzien van een wat bekender type, namelijk de Omega mono-eindversterker. Als bron en 6 kanaals analoge voorversterker werden de producten van EMM Labs gebruikt, een lijn welke niet door B&W Nederland gevoerd wordt.
De demonstratie werd gegeven door de heer J.M Geijsen, werkzaam voor het audiofiele opname- en postproductiebedrijf Polyhymnia. Een slimme zet zoals zou blijken want niet alleen weet de heer Geijsen “alles” af van multikanaals opnames en weergave, maar ook werd op deze manier de grens van een productdemonstratie van B&W luidsprekers en Classé apparatuur verlegt naar een serieuze demonstratie van wat allemaal mogelijk is met meerkanaals ten opzichte van het oude, maar vertrouwde, tweekanaals weergave.
Er werden diverse SACD’s gedraaid, van Shostakovich’s ‘The Bolt’ tot Ladysmith Black Mambazo’s nieuwste SACD welke op een creatieve wijze met het gegeven meerkanaals omgaat. De overige nummers waren behoudender, misschien wel conservatief. Een ding hadden ze echter allen gemeen en dat was het grote voordeel welke een meerkanaals opname kan hebben ten opzichte van het tweekanaals. Bij Shostakovich’s ‘The Bolt’ bijvoorbeeld was de droge nagalm van de zaal proefbaar, de zware pauken rolden door de zaal en werden door de achtermuur weer terug naar voren gekaatst. Met een stereoweergave is dit effect nooit te bereiken zoals ook werd aangetoond tijdens de luistersessie door verschillende keren te ‘switchen’ van meerkanaals naar stereo. De stage in een multikanaals weergave kent een bepaalde ruimtelijkheid die het mogelijk maakt om de luisteraar te transporteren naar de plaats waar het allemaal opgenomen is, indien de opname natuurlijk op een juiste wijze gedaan is. Terwijl een stereo-weergave je als luisteraar altijd buiten de zaal zet en ‘slechts’ een blik gunt naar binnen. De opname van Ladysmith Black Mambazo is één die creatief van opzet is, elk kanaal binnen het systeem wordt actief gebruikt en zodoende staat een geheel koor om de zaal heen het publiek te bestoken met opmerkelijke vocalen en geluiden. Waar het aan de gezichten van de aanwezigen opviel dat zij behoorlijk onder de indruk waren van de mogelijkheden van een meerkanaals opname zoals gebruikt bij ‘The Bolt’, zo ‘lachwekkend’ werd er nerveus heen en weer gekeken tijdens de weergave van dit creatieve werk. Toegegeven, het effect van de opname, en inherent ook het muziekstuk, was compleet weg tijdens de weergave in stereo, maar dergelijke creativiteit laat de luisteraar ook niet op het gemak genieten van het geboden. Wellicht dat de stap van stereo naar dit soort van meerkanaals weergave momenteel nog te groot is?
Tijdens de SACD-presentatie viel op dat zowel de Delta als de Omega mono-eindversterkers de B&W Nautilus 800 luidsprekers met groot gemak aanstuurden. Een vol, ietwat typisch B&W-achtig, laag rolde de kamer in, waarbij de invulling van de ASW850 subwoofer op momenten goed merkbaar was door wellicht een niet optimale plaatsing en afstelling. Het gehele systeem was vanaf de EMM Labs bron analoog aangesloten met Cardas bekabeling en van enige ‘processing’ in het geluid was dus geen sprake. Dit houdt automatisch in dat elke luidspreker op gelijke afstand van de luisteraar dient te staan en gelukkig hadden ze bij de positionering van de 800 luidsprekers hier ook rekening mee gehouden. Netjes volgens de ITU-aanbeveling waren de luidsprekers in de bekende 60-90-140 positie opgesteld op een denkbeeldige cirkel, enkel de ASW850 subwoofer stond geheel buiten deze opstelling en liever had ik gezien dat ze ‘m precies, tussen de front en center in, op de cirkel hadden geplaatst zodat de time-alignment in ieder geval kloppende was.
Alhoewel de heer Geijssen duidelijk vermelde dat deze presentatie absoluut geen anti-betoog tegen stereo-weergave is en moest zijn, werd het pleidooi voor multikanaals wel duidelijk.
In dezelfde ruimte vond ook de Home Cinema demonstratie plaats. Middels ‘doeken’ werd een semi-verduisterde ruimte gecreëerd waarin een 5-tal B&W’s 703 speakers stonden opgesteld volgens, alweer, de ITU-aanbeveling. Iedereen die mijn 4G-verhaal kent zal wel weten dat ik aangenaam verrast was om te zien dat B&W Nederland het principe probeert toe te passen maar helaas ‘de boot’ ingaat bij de keuze voor de rear luidsprekers, een set B&W DS7 die als dipoles stonden ingesteld. Het LFE-kanaal werd voor rekening genomen door een tweetal B&W subwoofers, de ASW750 en een ASW850. Volgens de woordvoerder van B&W absoluut noodzakelijk om de ruimte te vullen met laag, maar waarom men dan niet simpelweg voor twee identieke subwoofers had gekozen blijft een raadsel. De fronts, surrounds en rear luidsprekers werden allen ‘full-range’ aangestuurd, de twee subs werden beide afgefilterd op 80Hz.
Een diversiteit aan demonstratiemateriaal kwam voorbij. We werden getrakteerd op de bekende live-DVD van Robbie Williams maar ook op de ‘rock-n-roll’ van Brian Setzer. Een korte scène uit ‘Lilo and Stich’ en daarna nog een gedeelte uit de muziekdocumentaire ‘The Buena Vista Social Club’. Waarom men gekozen heeft voor deze laatste is vreemd want live-opnames worden afgewisseld met beelden uit Cuba waarbij de muziek wordt ‘gemute’ en geluiden uit de stad worden ingemixt. Absoluut een mooie DVD, maar als demonstratie geen slimme zet want het geluid kwam totaal niet los van de luidsprekers.
Dit was eigenlijk ook het grote hekelpunt wat tijdens de gehele demonstratie opviel. Een erg terughoudend geluid dat meer aan de luidsprekers bleef ‘plakken’ dan dat het naar de luisteraar toekwam en de ruimte vulde met een homogeen 360 graden geluidsveld. De sweet-spot, wat elke multikanaals opstelling heeft, was beperkt en eigenlijk vrij onstabiel, hetgeen duidt op een toch ietwat verkeerde afstelling en opstelling waardoor front, center en surround geen geheel vormde maar als aparte entiteit hoorbaar waren. Nu zijn dit soort beurzen wellicht niet de meest ideale plaatsen om een goede surroundervaring aan de geïnteresseerden mee te geven. Niet alleen de Home Cinema demonstraties bij B&W luidsprekers hadden last van dit euvel, waarin eerder de vooroordelen van het effectbejag werden bevestigd dan ontkracht, maar bijna op bijna elke Home Cinema opstelling op de beurs was wel iets aan te merken door deze ‘surroundfreak’. Maar meer daarover in mijn volgende luisterimpressies.
Klikt u hier voor het volgende artikel uit deze reeks
Tip: leest u ook:
Impressie 4 - Toshiba
Impressie 5 - Eurogram
Impressie 6 - Audiac
Impressie 7 - Malcolm J. Latham
