Amper een week nadat Spotify onder vuur kwam te liggen doordat Nigel Godrich en Thom Yorke op Twitter fel van leer trokken tegen het verdienmodel van de streamingdienst, presenteerde Spotify de resultaten van een (eigen) onderzoek waaruit zou blijken dat - sinds de beschikbaarheid van Spotify in Nederland - muziekpiraterij in ons land flink is afgenomen. Maar is dat wel de verdienste van de van origine Zweedse streamingdienst?
Mooie woorden schreef economisch directeur Will Page van Spotify in zijn rapport ‘Adventures in the Netherlands’. Afgelopen donderdag presenteerde hij het onderzoeksrapport na een periode van enkele dagen waarin de streamingdienst vooral onder vuur lag over het verdienmodel van Spotify. Het van oorsprong Zweedse bedrijf kon wel wat positieve publiciteit gebruiken.
Dus schermde Page in zijn rapport met een heuse keldering van muziekpiraterij in Nederlands. Zo zou in 2012 nog in ‘slechts’ 1,8 miljoen huishoudens muziekpiraterij plaats hebben gevonden, terwijl dit getal in 2008 bijna drie keer zo hoog was. Toen werd namelijk in vijf miljoen Nederlandse huishoudens via illegale bron muziek gedownload.
Die cijfers kwamen Page goed uit natuurlijk, want niet toevallig valt de afname - net als in Zweden en Noorwegen trouwens - samen met de introductie van de streamingdienst. Het in 2008 gelanceerde Spotify is vanaf mei 2010 ook officieel in Nederland beschikbaar. Wereldwijd heeft het 24 miljoen gebruikers in 28 landen, maar hoeveel gebruikers er precies in Nederland zijn, vertelt Spotify dan weer niet. Daarnaast zorgde een deal met KPN breedband vorig jaar september voor honderdduizend extra betalende Spotify-abonnees. Hoeveel dat er nu (nog) zijn, wil KPN niet zeggen.
Spotify beweert weliswaar in het rapport een objectieve analyse te hebben gemaakt van bestaande cijfers, maar legt die cijfers wel heel erg in eigen voordeel uit. Daarnaast kun je vraagtekens zetten bij de betrouwbaarheid ervan. Zo baseert het zich onder meer op onderzoek van Musicmetric, dat verkeer van en naar torrentsites meet. Nieuwsgroepen en andere bronnen waar muziekpiraten hun content halen worden niet meegeteld. Daarnaast betreffen veel cijfers schattingen, simpelweg omdat precieze cijfers moeilijk te verkrijgen zijn.
Misschien nog wel het belangrijkste mankement aan Spotify’s onderzoek, is dat het met geen woord rept over de invloed van de blokkade The Pirate Bay in Nederland. Ook de invloed van iTunes en andere betaalde downloadportals op de afgenomen muziekpiraterij blijft grotendeels buiten beschouwing.
Natuurlijk zal de introductie van Spotify zeker bijdragen aan de afname van muziekpiraterij. We moeten de invloed van de muziekstreamingdienst dan ook zeker niet bagatelliseren. Mede door streamingdiensten als Spotify is ons land sinds vorige week ook een Europese primeur rijker: een hitlijst die zowel downloads als streams bevat.
Maar Spotify is niet de enige aanbieder van muziekstreaming in Nederland. Zolang het bedrijf geen duidelijkheid schept in het aantal gebruikers, blijft het meten van de invloed koffiedik kijken. En voelen rapporten als ‘Adventures in the Netherlands’ toch een beetje aan als ‘Wij van WC Eend…’.
Meer weten? Je kunt het complete rapport hier bekijken.
