Een woning die netto geen energie kost maar energie oplevert. Dat was het streven van Ernst Peter en Hermine Tamminga toen zij besloten een nieuw huis te laten bouwen. Het is een doelstelling waarmee zij voorop lopen en die in elk geval zeer toekomstgericht is. Vanaf 2020 moet namelijk elke nieuwe woning energieneutraal zijn. 

“Maar naast energiezuinig wilden wij ook een woning waarin comfort en eenvoud de boventoon voeren. Daarom hebben wij tevens veel aandacht besteed aan woningautomatisering.” Ernst Peter Tamminga is voor de bouw van zijn nieuwe woning niet over één nacht ijs gegaan. Hij oriënteerde zich zeer uitgebreid, vooral om te zorgen dat het energiegebruik van de woning minimaal zou worden. Daarvoor kwam hij uit bij een passiefhuis op basis van houtskeletbouw. In combinatie met een warmtepompsysteem, een zonneboiler en 44 zonnepanelen levert deze woning over een heel jaar gerekend meer energie op dan ze verbruikt. Maar ook het comfort in de woning moest maximaal zijn. “Nu is een goed geïsoleerde en geventileerde woning al behaaglijk en prettig om in te leven. Maar we zochten ook veel gemak en dat wilden we realiseren door de diverse installaties in en om het huis te automatiseren”, vertelt Ernst Peter. “In ons vorige huis had ik al wat ervaring met eenvoudige automatisering van de verlichting. Maar dat was zo’n doe-het-zelf-systeem wat uiteindelijk meer ergernis dan gemak oplevert. Als de buurman zijn buitenverlichting via zo’n zelfde systeem aandeed, ging bij ons in huis de verlichting juist uit. Ik had al snel door dat ik voor de automatisering een echt gestandaardiseerd maar ook genormaliseerd systeem wilde waarvan de bedrijfszekerheid kan worden gegarandeerd.”

Garantie voor bedrijfszekerheid
Ernst Peter liet zich goed voorlichten, bezocht op internet vele sites en las de informatie van diverse fabrikanten. “Uiteindelijk besefte ik dat de internationale standaard KNX mij echt een garantie bood voor niet alleen een bedrijfszeker systeem maar ook een toekomstgericht automatiseringssysteem waarop je altijd verder kunt bouwen. Met KNX als onderliggende standaard ben ik namelijk nooit afhankelijk van één of enkele fabrikanten. Als er nieuwe functionaliteiten op de markt komen of als we nieuwe behoeften hebben die we willen automatiseren, dan kunnen we binnen de ruim 300 fabrikanten die KNX ondersteunen altijd de gewenste uitbreidingsmogelijkheden vinden. Geen enkel ander systeem biedt mij die mogelijkheden.”
In de oriëntatiefase, waarin hij zijn keuze voor KNX bepaalde, ging Ernst Peter ook op zoek naar een system integrator die de automatisering op zijn wensen kon inrichten. Daarbij kwam hij terecht bij Meerdan, een system integrator maar ook een aanbieder van een gebruiksvriendelijk visualisatiesysteem. “Hun website gaf mij meteen een goed beeld van hun werkwijze en de manier waarop zij KNX-systemen echt gebruiksvriendelijk bedienbaar kunnen maken. Vervolgens heb ik een afspraak gemaakt en ben ik bij een modelwoning van Meerdan gaan kijken. Daar konden we de beleving en bediening van geautomatiseerde installaties echt ervaren. Omdat hun plan van aanpak en hun visie een goede indruk maakten, ben ik met Meerdan in zee gegaan.”

Vooral bedienen en naregelen
De bouw van de woning startte in augustus 2012 en werd uitgevoerd door Villa Nova Bouw uit Rijssen, een echte specialist in passiefhuizen. De installatietechniek was in handen van installatiebedrijf ITV uit Vriezenveen. “Ik heb Meerdan in contact gebracht met de bouwer en de installateur en zij hebben in onderling overleg zoveel mogelijk van de techniek binnen de automatisering van het KNX-systeem ondergebracht”, vertelt Ernst Peter.
“Daarbij hebben wij de nadruk gelegd op het bedienen en naregelen van de installaties”, vertelt Jorus Everaerd van Meerdan. “In theorie is het ook mogelijk om het inregelen en instellen van duurzame-energie-installaties, zoals warmtepompen, gebalanceerde ventilatietoestellen of warmtapwaterboilers, via het KNX-systeem te laten lopen. Maar dit vereist op dit moment flink wat maatwerk, omdat nog niet alle fabrikanten van klimaatinstallaties een directe koppeling met KNX aankunnen. Dus moeten wij op zoek naar, of creëren we zelf aparte gateways, terwijl de meerwaarde van een directe koppeling nog niet zo heel groot is. Daarentegen is het wel belangrijk, als we het over het vergroten van het comfort hebben, dat de bewoners het klimaat in de woning gemakkelijk kunnen aanpassen en bijstellen. Daarom kozen we in deze woning ervoor om het inregelen van de klimaatinstallaties via de regeltechniek van de toestelfabrikanten te laten lopen, maar om het naregelen van de temperatuur wel binnen de bediening en visualisatie van het KNX-systeem te laten lopen.”