Vraag een gemiddelde hifi-liefhebber om de drie bekendste luidsprekermerken te noemen, en de kans is groot dat de naam KEF dan ook valt. En dat is niet voor niets zo. Dit Britse luidsprekermerk kent een zeer rijke historie en heeft een ijzersterke reputatie op het gebied van muzikale weergave en innovatieve technieken. En dat houden ze al een halve eeuw vol. Op de kop af om precies te zijn, want vandaag - 27 september 2011 - bestaat KEF 50 jaar. Een historisch overzicht, van de eerste luidsprekers tot de recentste innovaties.
In 1961 begon ingenieur Raymond Cooke met zijn bedrijf. Hij betrok daarvoor een zogenaamde Nissenhut op het terrein van de Kent Engineering & Foundry (vandaar de naam KEF), een metaalbewerkingsbedrijf in de buurt van Maidstone (Graafschap Kent) aan de oevers van de Medway. Het uitgangspunt was om, met gebruik van de beste nieuwe materialen, luidsprekers te ontwerpen die alles wat daarvoor op de markt was verschenen moesten gaan overtreffen. Daarvoor werden ongebruikelijke units ontwikkeld. Zo ontwierp Cooke een door middel van gelamineerde folie stijver gemaakte, vacuümgeperste polystyreen midddentoner- en wooferconus en een tweeter van de toen nieuwe kunststof Mylar.
De eerste jaren
Binnen een jaar resulteerde dit in het eerste systeem van KEF, de K1. Een groot driewegsysteem waarin ook veel aandacht aan de stijfheid van de kast en inwendige demping werd besteed, iets dat tot op dat moment en onderbelicht aspect was bij het ontwerpen van luidsprekers. De K1 werd meteen een enorm commercieel succes, en de opvolger Celeste (een tweeweg boekenplank-luidspreker, zie foto onder) deed het nog beter.
Celeste en LS35A
In 1966 haalde Cooke zijn oude banden met de BBC aan omdat hij wilde experimenteren met twee nieuwe materialen: Neopreen (een kunstmatig rubber dat grote beloftes inhield voor duurzame rolranden) en Bextrene, een lichte en stijve kunststof om conussen van te maken. Dat resulteerde vrij snel in de B110 woofer/middentoner en de T27 tweeter, die de bezetting vormden van wat misschien wel de beroemdste luidspreker aller tijden genoemd kan worden: de LS3/5A studiomonitor. Van deze kleine, op neutraliteit gebouwde weergever werden in diverse incarnaties wereldwijd meer dan 100.000 exemplaren verkocht, een succes dat met name te danken was aan het feit dat hij massaal door audiofielen werd omarmd. KEF had definitief naam gemaakt in de hifiwereld.
Geholpen door dit succes volgden vele modellen waarvan de naam vrijwel steevast met een C begon: Concord, Concerto, Cresta en Chorale. De B110 en T27 units werden in totaal in meer dan 3 miljoen (!) luidsprekers geschroefd, een record dat nog altijd staat. De reputatie groeide, en daarmee ook het bedrijf en de omzet, wat in 1970 zelfs resulteerde in het winnen van de eerste 2 Queen’s Awards for Export Achievement.
KEF K1 en Concord
De Jaren 70
In de jaren 70 bleef de C-serie doorlopen met de modellen Cadenza, Corelli, Cantata, Coda en Chorale. Maar tegelijkertijd werkten de engineers van KEF als eersten in de wereld met een computergestuurd systeem waarmee ze vooraf konden ‘zien’ hoe een compleet luidsprekerontwerp zich zou gedragen, en waarmee ze luidsprekerunits binnen een halve dB met elkaar konden matchen. Dit ‘Total System Design’ leverde in 1973 de KEF Reference Series Model 104 op, een luidspreker die zowel op recensenten als op importeurs, winkeliers en consumenten een verpletterende indruk maakte.
Corelli en Cantata
In 1975 bracht KEF hun meest ambitieuze luidspreker tot dan toe op de markt: de bijzonder vormgegeven Model 105, waarbij een draaibare, in resonantie-arm kunststof gegoten mid/hoog unit als een soort hoofd op een grote wooferkast was geplaatst. Het leverde het merk een voorpagina-foto op het supplement van kwaliteitskrant The Daily Telegraph op, vanwege ‘het grote algemene belang en de enorme betekenis voor consumenten’.
Er volgden meer Reference modellen, waaronder in 1978 de 103 en de 101. Dat waren, kleinere modellen in de Reference Series. In 1979 kwam de verbeterde versie van de 105 op de markt, de toepasselijk genaamde 105/2. Deze luidspreker had voor het eerst een clipping-indicator aan boord in de vorm van een led-lampje, alsmede een electronisch veiligheidscircuit, S-STOP genaamd, dat de luidspreker moest beschermen tegen overbelasting en andere extreme condities.
Model 103 en 105
