Het vorige audio-jaar tekende het zich al af: steeds meer hifi-merken verschenen met actieve luidsprekersystemen op de markt. Op die markt is het Deense Dynaudio al langer actief. Met de Xeo 2 komt het merk met haar kleinste, draadloze, actieve luidspreker. Kan zoiets kleins groots presteren? En wat kun je zoal met deze speakers doen?
Ooit was er een bekende audiofabrikant die zijn nieuwe luidsprekers presenteerde met de slogan: ‘niet groter dan twee pakken melk.’ Om daarmee maar duidelijk maken hoe klein die nieuwe speakers wel niet waren. En de geluidskwaliteit zou daarbij ook nog verrassend genoeg zijn, zo werd door de desbetreffende luidsprekerbouwer beweerd. Nou ja, daar liepen de meningen over uiteen, zullen we maar zeggen. Feit was wel dat het aanbevolen formaat van de klankkastjes erg tot de verbeelding van vele muziekliefhebbers sprak, die vervolgens ook tot aanschaf van de ‘pakken melk waar geluid uit kwam’ overgingen. Wat vooral duidelijk werd was dat er bij een grote groep muziekluisteraars behoefte was aan een klein speaker-systeem dat zich eenvoudig liet bedienen. Eén versterker die twee niet al te erg in het oog springende luidsprekers aanstuurde: voor veel consumenten hoefde het echt niet meer te zijn.
Actieve speakers
Meer hoeft het natuurlijk ook niet te zijn. Dat bewijzen de vele Bluetoothboxjes van tegenwoordig die eenvoudigweg via een tablet met daarop (bijvoorbeeld) een Spotify abonnement worden ‘aangestuurd’ en van waaruit verschillende audiofabrikanten een steeds beter klinkend geluid weten te toveren. Maar echt ‘high end’ geluid komt er natuurlijk niet uit zo’n single-speaker-systeem. Daarvoor moeten we toch echt nog naar andere systemen kijken.
Eén van die systemen die ook nog het gemak van een simpele en overzichtelijke bediening biedt, is een systeem dat eigenlijk ook al jaren bestaat: het actieve speaker systeem. Bij dit systeem gebruik je alleen (meestal) twee geluidsweergevers die je rechtstreeks op de bron kunt aansluiten. Dus zonder tussenkomst van een versterker, want die versterker zit in de speaker zelf gebouwd. Door bijvoorbeeld je cd-speler rechtsreeks met één van de luidspreker te verbinden, kun je zo direct naar je muziek luisteren. Eigenlijk is dit een al jaren bestaand audiosysteem. In de jaren ’70 van de vorige eeuw maakte Philips er onder andere al furore mee. Daarna is het voor consumentengebruik behoorlijk op de achtergrond verdwenen. Maar nu lijken de actieve speakers toch bezig met een behoorlijke opmars. Steeds meer merken wagen zich er aan.
De trend van keep it simple of back to basic lijkt serieus door te zetten. De muziekgebruiker wil tussen bron en speaker het liefst zo min mogelijk apparatuur. Dit alles gecombineerd met die andere trend van draadloze systemen, maakt in feite de weg vrij voor het succes van actieve luidsprekersystemen. Als je de actieve luidsprekers immers ook nog van een goed Bluetoothsysteem weet te voorzien, is er nauwelijks nog een simpeler manier van geluidsweergave te bedenken. Al wat je dan nog nodig hebt is een tablet of smartphone en twee actieve luidsprekers. En voor de goede orde: twee stopcontacten in de buurt van die actieve luidsprekers. Want die versterkers in die weergevers hebben wel voeding nodig. Dus helemaal zonder draad gaan we met dit systeem (ook) nog niet.
Dynaudio
Het Deense Dynaudio heeft al langer begrepen dat er op het gebied van actieve speakers mooie dingen te maken zijn en bovendien: een wereld te winnen bij audio-liefhebbers. Maar daarbij blijft Dynaudio wel bij haar filosofie: producten maken met een hoge audiokwaliteit. Waar andere producenten opteren voor vooral gebruiksgemak of het aanbieden van features, houden de Denen toch vooral van goed geluid op de eerste plaats. Dynaudio introduceerde drie jaar geleden ’s werelds eerste draadloze high-end audio systeem in de vorm van de Xeo 3 en 5. Dynaudio pakte daarop door met de introductie van de Focus XD, een top-serie die high-res audio draadloos maakte. Nu introduceert Dynaudio de Xeo 2.
De Xeo 2 is de kleinste telg in de Xeo familie, die verder ook inmiddels de Xeo 4 en Xeo 6 kent. Met afmetingen van 17 centimeter breed, 25 centimeter hoog en 15 centimeter diep, is dit de allerkleinste actieve speaker van Dynaudio. En het gewicht van amper 4 kilogram draagt ook al bij tot de eerste indruk die je krijgt bij het uitpakken van deze speaker: dit is een wel erg kleine geluidsweergever. In zo’n klein kastje moeten dan een tweeter, een woofer en een versterker de schaarse ruimte delen. Je vraagt je af of dat allemaal goed kan gaan.
De tweeter is overigens een 27 millimeter pre-coated soft-dome tweeter. De conus van de woofer heeft een diameter van 11,5 centimeter en is gemaakt uit één stuk thermoplastisch gevormd MSP (Magnesium Silicate Polymer). Dit moet voor een strakke en beter gecontroleerde weergave zorgen. De woofer zit dan weer in een composieten korf. De digitale versterker aan boord levert een versterking van 2 x 65 Watt. Dus: 65 Watt voor de tweeter en 65 voor de woofer. De ingebouwde versterker is een PWM digitale versterker. De analoge bronnen worden intern geconverteerd naar digitaal voordat ze versterkt worden. Het digitale signaal zorgt ervoor dat je een DSP (Digital Signal processing) kunt toepassen voor aanpassingen in de akoestiek, maar ook voor het wisselfilter. Akoestieke aanpassingen zouden in het analoge domein ten koste gaan van de geluidskwaliteit, en ook een analoog wisselfilter gaat ten koste van de kwaliteit.
Aan de achterkant van de speaker zitten naast de aansluiting van de netspanningskabel, aansluitingen voor digitaal optisch in (Toslink, tot 192kHz), analoog RCA en een mini-jack ingang. De behuizing van de kleine Xeo 2 is gemaakt van een met een spuitgiet-techniek vormgegeven composiet materiaal (verkrijgbaar in mat-wit en mat-zwart), afgewerkt met een aluminium frontpaneel dat de behuizing niet alleen extra stevigheid geeft, maar ook een rol speelt is in de opbouw van een goed gedefinieerd en stabiel geluidsbeeld. Het uiterlijk van de behuizing zorgt, ondanks de beperkte afmetingen, wel voor een solide indruk.
Zoals gezegd is er Bluetooth aan boord. Wil je meer, dan kan dat ook. Je kunt ook nog een Dynaudio Connect of een Xeo Hub kastje aanschaffen. Via deze ‘control centers’ kun je dan het geluid via een draadloos netwerksysteem streamen. Daarmee zijn alle bronnen, digitaal en analoog, draadloos naar de luidsprekers over te brengen. Dat gebeurt middels een eigen WiFi-netwerk dat drie bandbreedtes heeft: 2.4 / 5.2 / 5.8. Ook behoort multi-room daardoor tot de mogelijkheden.
Ik heb voor deze test vanwege het gebruiksgemak alleen gekeken naar de mogelijkheden via Bluetooth. Daarnaast heb ik het geluid van de televisie rechtstreeks op de digital in aangesloten.
Plaatsing
Goed, tot zover de huishoudelijke mededelingen over wat er allemaal aan en in boord zit. Het wordt tijd voor wat geluidstesten. Maar voor ik daaraan begin, vraag ik me af wáár ik begin. Op welke plek komen deze luidsprekers het beste tot zijn recht? Daarover zegt de fabrikant zelf het volgende: “Het slanke design van de Xeo 2 moet echte audiofiele geluidskwaliteit in de woonkamer mogelijk maken - maar ook in de keuken, slaapkamer of iedere andere kamer van je huis waar je van een goede geluidskwaliteit wil genieten.” En ja, dan blijken die geringe afmetingen van de speakers inderdaad al vrij snel een heel sterk punt te zijn: je kunt ze gemakkelijk overal ‘kwijt’. Mits je natuurlijk twee stopcontacten in de buurt hebt (of in ieder geval één met eventueel een verlengsnoer). Bij mij thuis kwamen zo in aanmerking de slaapkamer, de werkkamer, de keuken en de voor- en achter(woon)kamer.
