Wat opvalt aan de gemiddelde opstelling van weergevers in (huis)kamers, is het feit dat ze zo vaak parallel aan de achterwand worden opgesteld, zonder enige mate van 'Toe-In', oftewel recht naar voren afstralend. De meeste weergevers zijn ontworpen om min of meer op de midden-as van hun membraan of conus/dome te worden beluisterd, meestal met een plus/minus marge van zo'n 15 graden.
Met de units parallel aan de achterwand kan de luisteraar -afhankelijk van de luisterafstand- onder een vrij scherpe hoek naar de units zitten te luisteren, waar bijna elke weergever flinke pieken en dalen in het afstraal-patroon vertoont. Van een goede toonbalans zal dan geen sprake zijn en ook de Stereo-afbeelding zal hier onder lijden want ook dat aspect is afhankelijk van de Toe-In hoek. Een algemeen misverstand is dat de stereobeeld-breedte altijd kleiner zou zijn wanneer de luidsprekers meer naar binnen zijn gedraaid. Afhankelijk van de weergever in kwestie en de afstand tot de luisteraar zal deze hoek groter of kleiner moeten zijn, maar de kwaliteit en breedte van het uiteindelijke Stereobeeld zijn afhankelijk van de juiste mate van toe-in.
Door de plaatsing van de luidsprekers te optimaliseren wordt niet alleen de invloed van de kamer verminderd maar wordt ook de stereo-afbeelding verbeterd. De BBC LS 3/5a bijvoorbeeld, is ontworpen voor een opstelling waar de twee middenlijnen (vanuit het hart van de conus gezien) elkaar net voor de luisteraar kruisen en dat bij een zeer korte luisterafstand. Dat is een behoorlijk scherpe Toe-in maar er zit een slimme denkwijze achter deze schijnbare waanzin. Een studio-monitor moet zo neutraal mogelijk klinken en daarnaast liefst zo min mogelijk verstoring vanuit de akoestiek meekrijgen. Een scherpe Toe-in helpt daar bij en zorgt ook voor een bijzonder goede coherentie en focus. Let wel: sommige weergevers, zoals die van NHT, zijn ontworpen om met hun rug parallel aan de achterwand te staan.
Er kan dan met de afstand tussen de weergevers worden geëxperimenteerd. Wanneer de juiste Toe-In hoek wordt gevonden, zal men niet alleen de weergevers maar ook de luisterruimte meer optimaal benutten.
TIP
Mythen en Misverstanden 29: Toe-in
Redactie HiFi.nl |
29 april 2010